(Xây dựng) – Mặc dù Luật Khoáng sản năm 2010 đã quy định rõ nhưng không hiểu vì sao, UBND tỉnh Thanh Hóa lại cấp giấy phép khai thác đá spilit (đá xẻ) tại đồi Chăn, xã Hà Tân, huyện Hà Trung cho một số doanh nghiệp? Việc “cấp nhầm” so với Luật Khoáng sản này có thể “vô tình” gây thất thu lớn thuế tài nguyên của Nhà nước.
Quyết định sửa đổi cấp phép từ “... đá khối sản xuất đá ốp lát” sang “đá khối để xẻ” của UBND tỉnh.
Cụ thể, Luật Khoáng sản năm 2010 đã quy định rõ: UBND cấp tỉnh chỉ được cấp giấy phép thăm dò, giấy phép khai thác khoáng sản thông thường như than bùn, khoáng sản tại các khu vực có khoáng sản nhỏ lẻ, đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường khoanh định và công bố.
Nhưng theo tìm hiểu của phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ngày 2/4/2015, UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác khoáng sản và cho thuê đất số 131-GP/UBND cho Cty TNHH Châu Quý, có trữ lượng khai thác 206.960m3. Trong đó, đá spilit làm vật liệu xây dựng (VLXD) thông thường 198.680m3, đá tận thu làm đá ốp lát 8.280m3. Ngày 7/12/2015, UBND tỉnh cấp tiếp giấy phép khai thác khoáng sản và cho thuê đất số 480-GP/UBND cho HTX công nghiệp Tân sơn (đã chuyển nhượng cho Cty TNHH Nam Sơn Dũng) để sản xuất đá VLXD thông thường và tận thu đá ốp lát.
Tiếp đó, ngày 3/11/2016 và ngày 3/4/2018, UBND tỉnh cấp tiếp 02 giấp phép khai thác khoáng sản và cho thuê đất đối với hai đơn vị là HTX công nghiệp Đông Đình và Cty TNHH xây dựng và thương mại Tuấn Hiền cũng với mục đích sản xuất VLXD thông thường và tận thu đá ốp lát. Tất cả các mỏ đã cấp phép này đều là đá spilit làm VLXD thông thường và đá khối để xẻ tại khu vực đồi Chăn, xã Hà Tân, Hà Trung. Theo các giấy phép đã được UBND tỉnh cấp, tổng diện tích của các doanh nghiệp được phép khai thác lên tới 195.878m2 gần 20ha) thời gian khai thác từ 20 – 30 năm, tập trung tại khu vực chân đồi Chăn, có độ cao từ cos +10 đến +40, có tổng trữ lượng địa chất là 3.387.138m3 đá spilit. Trong đó, đá khối tận thu làm đá ốp lát chỉ có 226.09m3 (tỷ lệ khoảng 7-8%).
Đáng quan tâm là tất cả các giấy phép trên đều căn cứ theo Luật Khoáng sản và Nghị định số 15/2012, ngày 9/3/2012 của Chính phủ, về quy định chi tiết một số điều của Luật Khoáng sản. Theo đó, đá spilit là nguyên liệu đá để xẻ làm đá ốp lát, không có trong danh mục thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND cấp tỉnh. Theo Điều 82, Luật Khoáng sản năm 2010 quy định: UBND cấp tỉnh chỉ được phép cấp giấy phép thăm dò, giấy phép khai thác khoáng sản thông thường như: Than bùn; khoáng sản tại các khu vực có khoáng sản nhỏ lẻ, đã được Bộ Tài Nguyên và Môi trường khoanh định và công bố.
Mặc dù chỉ được phép “tận thu” đá khối, nhưng các doanh nghiệp khai thác đá tại đồi Chăn chủ yếu khai thác và sản xuất “đá khối để xẻ”.
Sau khi cấp phép, có thể do nhận thấy chưa đúng với quy định của Luật Khoáng sản, vào thời điểm cuối năm 2018, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ra Quyết định điều chỉnh lại một số giấy phép khai thác đá đã cấp trước đó. Trong số đó, ngày 14/12/2018, UBND tỉnh có Quyết định số 5026-QĐ/UBND về việc điều chỉnh nội dung trong giấp phép khai thác khoáng sản và cho thuê đất số 480-GP/UBND ngày 7/12/2015. Tại điều I, Quyết định nêu “Tại mục A, Điều I... có nội dung đá khối sản xuất đá ốp lát, nay điều chỉnh thành đá khối để xẻ, các nội dung khác vẫn giữ nguyên”.
Theo tìm hiểu của phóng viên, việc cấp phép khu vực mỏ có trữ lượng lớn đá spilit để doanh nghiệp khai thác làm VLXD thông thường và có tận thu làm đá khối để xẻ (chỉ chiếm tỷ lệ chưa đến 10% - PV) là không phù hợp. Bởi đá spilit là loại đá phù hợp cho sản xuất đá ốp lát, một sản phẩm có giá thành cao hơn hẳn so với đá dùng làm VLXD thông thường. Với việc cấp phép như vậy, nếu không có sự quản lý, giám sát, kiểm tra chặt chẽ trong quá trình khai thác, sản xuất, kinh doanh, tình trạng doanh nghiệp “né thuế”, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Đức Quyền - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, lý do tỉnh ra Quyết định sửa đổi nội dung từ “đá khối sản xuất đá ốp lát” thành “đá khối để xẻ” là theo đề nghị của Tổng cục Khoáng sản. Cũng theo ông Quyền, việc cấp phép trước đó của tỉnh không có gì sai so với Luật Khoáng sản hiện hành? Trả lời băn khoăn của phóng viên về vấn đề “thất thu thuế tài nguyên” có thể xảy ra, ông Nguyễn Đức Quyền tỏ ra tự tin và yên tâm “Việc này đã có ngành Thuế, họ có lắp camera tại khu vực khai thác của các Cty. Ngoài ra, còn quản lý qua hóa đơn bán hàng của doanh nghiệp và tính toán theo thực tế khai thác từng loại đá, không có việc thất thu thuế được”.
Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.
Đào Nguyên
Theo
