(Xây dựng) - Dự án nạo vét thông luồng cửa biển Tư Hiền (xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc, TT - Huế), chỉ có phép tận thu 510 ngàn khối cát nhiễm mặn, nhưng Cty CP Khai thác sản xuất khoáng sản 55 đã khai thác vượt khối lượng 150 ngàn khối. Qua hai lần nạo vét cửa biển vẫn bồi lấp, tàu thuyền khó khăn, hiện tượng sạt lở bờ biển cũng đang xảy ra ở một số xã lân cận.
Sau hai lần nạo vét cửa biển Tư Hiền vẫn bồi lấp, tắc nghẽn tàu thuyền ra vào khó khăn.
Hai lần nạo vét, cửa biển vẫn bồi lấp
Dự án nạo vét thông luồng, tận thu cát nhiễm mặn tại cửa biển Tư Hiền (xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc) được Sở KH&ĐT TT-Huế cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư lần đầu cho Cty CP Khai thác Sản xuất Khoáng sản 55 (gọi tắt Cty 55), từ tháng 4/2013. Với lý do thời tiết xấu nên đến tháng 3/2014, Cty 55 mới tiến hành nạo vét luồng lạch và đến tháng 9/2014 thì tạm dừng sau khi đã tận thu 440 nghìn m3 cát xuất khẩu sang Singapore bán nhằm thu lợi. Tiếp tục, lấy lý do chưa nạo vét xong, Cty 55 tiếp tục gia hạn Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư lần hai, được Sở KH&ĐT cấp ngày 01/8/2016 đến tháng 3/2017 buộc Cty 55 phải hoàn thành việc nạo vét. Quy mô nạo vét, thông luồng khu vực cửa biển Tư Hiền (xã Vinh Hiền), chiều dài 2.000m, bề rộng phía ngoài 100m, phía trong 7m, sâu 3m. Mái nạo vét 15m, riêng đoạn gần khu dân cư, đồn biên phòng 8m. Khối lượng cát tận thu để xuất khẩu ở cửa biển Tư Hiền khoảng 510 nghìn m3.
Có mặt ở cửa biển Tư Hiền đầu tháng 4/2017, lúc này dự án nạo vét thông luồng, tận thu cát nhiễm mặn tại cửa biển Tư Hiền giai đoạn 2 vừa kết thúc. Khu vực từ cửa biển Tư Hiền vào cảng vẫn bồi lấp như trước đây, tàu thuyền ra vào rất khó khăn.
Ông Nguyễn Mến - Chi Hội trưởng Chi hội nghề cá xã Vinh Hiền lo lắng, Cty 55 nạo vét không đem lại quyền lợi cho người dân, chỉ lấy cát nhiễm mặn xuất khẩu làm lợi cho DN. Người dân yêu cầu Cty 55 nạo vét phải tận thu hết các loại cát, chứ cát tốt múc đi bán, còn cát xấu để lại thế không được và phải nạo vét từ trong ra ngoài. Khi nạo vét xong phải có phương án xây dựng kè, nếu không bồi lấp sẽ trở lại.
Phản ánh từ chính quyền cơ sở, các cơ quan chức năng và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, UBND huyện Phú Lộc, từ khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư, Cty 55 chỉ triển khai nạo vét ở khu vực phía ngoài cửa Tư Hiền, phần phía trong bị bồi lấp nặng, gây cản trở giao thông thì không được nạo vét, không đảm bảo được mục tiêu của dự án, thậm chí đã gây nên tai nạn trong mùa mưa bão. Tại khu vực lân cận cửa biển đã xảy ra hiện tượng sạt lở trong thời gian gần đây, tuy nhiên chưa xác định rõ nguyên nhân.
Ông Nguyễn Văn Lợi - Chủ tịch UBND xã Vinh Hiền cho biết, muốn cho tàu thuyền ra vào ổn định, cần phải khơi thông từ cửa biển Tư Hiền vào cảng, chiều dài khoảng 500m. Phải có những giải pháp lâu dài về tình trạng bồi lấp. Qua hai lần nạo vét, Cty 55 chủ yếu lấy cát nhiễm mặn xuất khẩu, chứ không nạo vét luồng lạch như thiết kế.
Nạo vét, hay múc cát bán?
Dự án nạo vét cửa biển Tư Hiền giai đoạn hai kết thúc, Sở KH&ĐT TT-Huế đã có buổi làm việc với Cty 55 và các cơ quan liên quan để rà soát tình hình. Biên bản làm việc của Sở KH&ĐT chỉ rõ: “Khi tái khởi động lại dự án vào năm 2016, Cty 55 chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định, chưa phối hợp với các cơ quan chức năng có thẩm quyền và không thông báo để giám sát. Cty 55 chưa thực hiện các nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh”.
Theo thiết kế, Cty 55 được tận thu ở cửa biển Tư Hiền với khối lượng 510 nghìn m3 cát nhiễm mặn. Tuy nhiên, Cục Hải quan tỉnh TT-Huế cho biết, tổng khối lượng mà phía Cty 55 đã khai thác, mở tờ khai xuất sang Singapore là trên 678 nghìn m3, đơn giá tờ khai là 1 USD/m3 và nộp thuế trên 4,4 tỷ đồng. Như vậy, Cty 55 đã khai thác vượt khối lượng hơn 150 nghìn m3.
Trao đổi với phóng viên, ông Phan Thiên Định - Giám đốc Sở KH&ĐT TT-Huế cho biết, khối lượng cát khai thác tại cửa Tư Hiền vượt quá khối lượng hồ sơ thiết kế, Cty 55 phải thuê đơn vị tư vấn đánh giá lại tác động môi trường, đặc biệt là tác động nạo vét đối với diễn biến bồi lắng, xói lở ở khu vực biển xã Vinh Hải (huyện Phú Lộc) và khu vực lân cận; đồng thời tính toán, đánh giá lại khối lượng cần nạo vét theo chuẩn tắc thiết kế tuyến luồng để cơ quan chức năng có ý kiến, báo cáo UBND tỉnh xem xét vấn đề điều chỉnh dự án. Khi được gia hạn, nên giao Sở NN&PTNT hợp đồng thuê đơn vị tư vấn độc lập, có năng lực để giám sát quá trình triển khai dự án, kinh phí do Cty 55 chi trả. Cty 55 phải thực hiện đầy đủ các quy định về hàng hải, môi trường, tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình khai thác theo quy định gửi cấp thẩm quyền trước khi khai thác.
Báo cáo kết quả theo dõi, đánh giá bồi lắng, xói lở khu vực nạo vét cửa biển Tư Hiền, ông Nguyễn Đình Đức - Phó giám đốc Sở NN&PTNT TT-Huế cho rằng, hồ sơ quá sơ sài, số liệu không đánh giá được hiện trạng tuyến luồng đã nạo vét năm 2014 và 2016. Không đối chiếu được phạm vi, quy mô nạo vét. Kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Cty 55 lập báo cáo kết quả theo dõi, đánh giá bồi lắng, xói lở khu vực dự án. Thuê đơn vị tư vấn khảo sát hiện trạng bình đồ tuyến luồng đã được nạo vét, trắc dọc, ngang nhằm thể hiện thực tế hiện trạng đã được nạo vét, để đánh giá khối lượng... Khảo sát các đoạn ven biển cửa biển Tư Hiền, mỗi đoạn 2km để đánh giá tình hình xói lở khu vực lân cận dự án.
Trí Đức
Theo