Có nên tiếp tục “ưu ái” cho Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương?

(Xây dựng) - Mặc dù chậm tiến độ trong xử lý rác thải sinh hoạt tại bãi rác Soi Nam trên địa bàn thành phố Hải Dương, nhưng Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương lại đề xuất chuyển lượng phế thải này ra vị trí khác, đồng thời xin cơ chế để xử lý rác thải sinh hoạt tại bãi rác Đồng Vọng trên địa bàn thành phố Chí Linh (Hải Dương).

Thời điểm ngày 14/3/2022, hàng nghìn tấn nilon phế thải trong khu dân cư vẫn nằm phơi mưa nắng.

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương thực hiện xử lý rác thải sinh hoạt tại bãi rác Soi Nam tại một khu đô thị trên địa bàn thành phố Hải Dương. Theo tính toán ban đầu, lượng rác cần xử lý khoảng 295.000 tấn và việc xử lý sẽ thực hiện trong khoảng thời gian 36 tháng (từ tháng 6/2018 - 6/2021). Năm 2019, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Xây dựng đã tiến hành thăm dò, xác định khối lượng rác thực tế phải xử lý là 502.000 tấn.

Theo phương án công nghệ và biện pháp thi công, rác thải sau khi được phân loại, tùy theo tính chất mà có biện pháp xử lý cho phù hợp. Trong đó, nilon phế thải sau khi phân loại sẽ được làm sạch, ép kiện đem đi tái chế. Đến nay, công tác xử lý toàn bộ lượng rác tại bãi rác Soi Nam đã cơ bản hoàn thành, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương đang tiến hành dọn dẹp, tháo dỡ thiết bị, máy móc còn lại. Tuy nhiên, một lượng nilon phế liệu có khối lượng lên tới 5.000 tấn được thu gom trong quá trình xử lý rác thải sinh hoạt vẫn chưa xử lý, được tập kết ngay trong khu dân cư, chỉ cách nhà ở của các hộ dân vài chục mét, gây mất mỹ quan đô thị, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Ngày 5/11/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương đã có công văn đôn đốc Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương xử lý rác thải tại bãi rác Soi Nam. Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương yêu cầu doanh nghiệp này phải chuyển toàn bộ lượng rác nilon đã qua giặt, rửa đến nơi xử lý. Trong thời gian chưa vận chuyển hết các kiện nilon đi xử lý, công ty phải có biện pháp che phủ, hạn chế tối đa các tạp chất bị rửa trôi, thẩm thấu ra môi trường xung quanh; thu gom toàn bộ lượng nước thải phát sinh từ các bãi chứa rác và nước thải sinh hoạt vào hệ thống xử lý tập trung đảm bảo nước thải được xử lý đạt quy chuẩn môi trường QCVN 25:2009/BTNMT, cột B1 và QCVN 40:2011/BTNMT, mức B trước khi thải ra nguồn tiếp nhận.

Tuy nhiên, viện dẫn nhiều lý do, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương không thực hiện yêu cầu của Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương. Vì thế, 5.000 tấn nilon phế thải không được che đậy, không có hệ thống xử lý khiến toàn bộ nước thải được xả thẳng xuống ra hệ thống thu gom của khu dân cư, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Một phần hệ thống máy móc, nhà xưởng vẫn chưa được di dời khỏi vị trí dự án.

Tại buổi làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường, các sở, ngành và địa phương liên quan ngày 02/3/2022, Công ty TNHH Huy Hoàng đề xuất 2 phương án để xử lý lượng nilon hiện đang tập kết trong khu dân cư.

Phương án 1: Xem xét, tạo điều kiện cho Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương thuê lại 10.000m2 trong khu quy hoạch xử lý chất thải tại xã Việt Hồng, huyện Thanh Hà (Hải Dương) để tập kết tạm khối lượng nilon trong giai đoạn trước mắt và hỗ trợ các điều kiện cần thiết cho công ty xây dựng xưởng tạm để sản xuất hạt nhựa, thời gian thuê đất để xử lý toàn bộ lượng nilon là 20 tháng.

Phương án 2: Cho phép Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương thực hiện xử lý lượng rác đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng thuộc phường Cộng Hòa, thành phố Chí Linh (Hải Dương). Khi đó, công ty sẽ chuyển toàn bộ lượng nilon hiện đang tập kết trong khu dân cư ở thành phố Hải Dương để xử lý cùng với lượng rác chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng. Thời gian hoàn thành việc xử lý lượng nilon và lượng rác đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng là 20 - 24 tháng. Kinh phí xử lý bãi rác Đồng Vọng, công ty đề nghị được hỗ trợ 30% so với đơn giá xử lý trên mỗi tấn rác được phê duyệt.

Theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương, tiến độ xử lý lượng rác thải đã chôn lấp trong bãi rác Soi Nam không được thực hiện đúng tiến độ. Việc tập kết nilon phế thải sau giặt, rửa tại bãi rác Soi Nam không đúng với phương án xử lý đã cam kết, gây mất mỹ quan đô thị, về lâu dài sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường. Vì vậy, Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương phải phối hợp với chủ đầu tư dự án thực hiện vận chuyển toàn bộ các kiện nilon sau giặt, rửa đến nơi xử lý, chậm nhất ngày 15/5/2022 phải hoàn thành công việc này. Quá trình vận chuyển phải bảo đảm các yêu cầu về bảo vệ môi trường, có biện pháp che phủ, hạn chế tối đa các tạp chất bị rửa trôi, thẩm thấu ra môi trường xung quanh.

Một phần nhà xưởng vẫn chưa được tháo dỡ, di dời.

Thiết nghĩ, đối với những kiến nghị của Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương, UBND tỉnh Hải Dương cần xem xét, nghiên cứu thật kỹ, tránh đi vào vết xe đổ khi xử lý bãi rác Soi Nam. Nếu đồng ý cho Công ty TNHH Huy Hoàng Hải Dương mượn tạm địa điểm để tập kết, xử lý lượng nilon còn tồn đọng không khác gì việc đem ô nhiễm môi trường khu vực này chuyển sang khu vực khác. Việc cho mượn đất sẽ tạo nên sự bất công đối với người dân trong tỉnh bởi người dân ở đâu cũng có quyền được sống trong môi trường không ô nhiễm. Chưa kể sau khi cho mượn đất, nếu doanh nghiệp lại lấy lý do nào đó để trì hoãn việc xử lý thì hướng giải quyết sẽ vô cùng phức tạp.

Đối với đề xuất xử lý lượng rác đã chôn lấp tại bãi rác Đồng Vọng thuộc phường Cộng Hòa, thành phố Chí Linh (Hải Dương). Ai cũng biết bãi rác này ảnh hưởng rất tiêu cực tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp cũng như hoạt động thu hút đầu tư của chủ đầu tư khu công nghiệp Cộng Hòa. Đời sống của người dân trong các khu dân cư lân cận cũng chịu ảnh hưởng không ít.

Việc xử lý bãi rác này là cần thiết để tạo mặt bằng sạch bàn giao cho chủ đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Cộng Hòa, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường khu vực. Tuy nhiên, công việc này phải được giao cho doanh nghiệp có năng lực thực sự cũng như tinh thần trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ. Nếu giao cho một doanh nghiệp không đủ năng lực, không có tinh thần trách nhiệm, đến khi hoạt động xử lý bị trì hoãn thì ngân sách Nhà nước vẫn mất trong khi tình trạng ô nhiễm môi trường có khi lại càng trầm trọng thêm.

Đã đến lúc, UBND tỉnh Hải Dương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn rà soát, làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan, xử lý các vi phạm (nếu có) trong việc xử lý rác thải tại bãi rác Soi Nam. Tỉnh Hải Dương không nên tiếp tục có những ưu ái đối với doanh nghiệp không có năng lực, không có tình thần trách nhiệm, không thực hiện tốt cam kết trong hoạt động sản xuất để tránh tạo tiền lệ xấu về sau.