Thanh Hóa: Khát vọng lên bờ của người dân lênh đênh sông nước

(Xây dựng) - Thực hiện Chỉ thị số 08-CT/TU ngày 10/10/2003 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy khóa XV, hàng trăm hộ dân sống lênh đênh trên các con sông của Thanh Hóa sẽ được hỗ trợ lên bờ ổn định đời sống.

Ông Nguyễn Xuân Hải - Phó Chủ tịch UBND huyện Thọ Xuân trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng.

Đây được xem là chủ trương lớn, hợp lòng dân chấm dứt cảnh sống lênh đênh trên các con sông chờ vào nguồn lợi thủy sản. Dù lộ trình chuyển mình còn dài và nhiều khó khăn nhưng những người dân chài đã tràn đầy niềm vui ở phía trước.

Nằm nép mình dưới bến sông Chu, bà Nguyễn Thị Lụa (sinh năm 1952) trú tại thị trấn Thọ Xuân đã gắn bó với cuộc sống sông nước từ bé. Gia đình bà sinh được 3 người con trai và cũng đang lay lắt sống qua ngày từ nguồn lợi tự nhiên. Mấy gia đình tụ hội lại với nhau trên 4 chiếc thuyền.

“Cuộc sống bấp bênh lắm chú ạ. 2 vợ chồng phải dậy từ tờ mờ sáng đi thu lưới bát quái thả trên sông. Thả tới vài chục chiếc mà có khi mấy ngày vẫn phải về tay không. Tôm, cá ngày một hiếm. Nguồn nước thì bị ô nhiễm và từ ngày có thủy điện thì cá lớn không còn. Hôm nào may mắn thì kiếm được mớ cá bán lấy mấy chục nghìn mua mớ rau, lạng thịt. Gắn với sông nước nên mấy đứa con tôi không được học hành gì nhiều. Giờ chúng lại quẩn quanh trên vệt sông này biết khi nào thoát ra được cảnh cơ hàn. Thôi đời mình coi như đã an bài, mong sao các con, các cháu có thể sang trang mới, ổn định hơn”.

Thuyền của bà Lụa được kết nối với thuyền gia đình anh Nam (con trai trưởng) bằng chiếc ván nhỏ. Phải điêu luyện lắm mới có thể di chuyển được chứ không là rơi xuống dòng nước như chơi.

“Nhà 4 miệng ăn chỉ trông chờ vào chồng đi đánh lưới trên sông và nuôi mấy con cá trắm lồng. Mấy năm nay, cá lồng nuôi chậm lớn hoặc chết giữa chừng không rõ lý do khiến chúng tôi nản lắm. Cũng may Nhà nước tạo điều kiện cho đứa con trai lớn được đi học, sau này còn có thể đi học lấy cái nghề, thoát cảnh lênh đênh như bố mẹ nó cho đỡ khổ. Thời gian gần đây, thấy chính quyền địa phương thông báo sẽ thống kê đưa các hộ dân chài lên bờ, được hỗ trợ đất, làm nhà khiến ai cũng mừng, chẳng ngờ có ngày được thoát kiếp lênh đênh trên sông nước”, anh Nam phấn khởi nói.

Cùng cảnh mưu sinh như xóm thuyền chài thị trấn Thọ Xuân, xóm Thủy Cơ, xã Xuân Tín (Thọ Xuân) tụ nhau lại tới vài chục hộ. Đa phần đều là hộ nghèo, đông con cái, học hành nửa chừng thì bỏ. Xã Xuân Tín đã tiến hành rà soát, thống kê và bố trí quỹ đất, giải phóng mặt bằng; đấu mối, phối hợp với các đơn vị liên quan, hoàn tất các thủ tục theo quy định của pháp luật để sớm cấp đất cho 23 hộ đang sinh sống trên sông được lên bờ.

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ông Nguyễn Xuân Hải - Phó Chủ tịch UBND huyện Thọ Xuân cho biết: Thực hiện thông báo của Văn phòng Tỉnh ủy về việc Thông báo kết luận của ông Đỗ Trọng Hưng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh tại Hội nghị triển khai công tác hỗ trợ xây dựng nhà ở cho đồng bào nghèo sinh sống trên sông tại các địa phương trong tỉnh; UBND huyện Thọ Xuân đã tập trung chỉ đạo rà soát, tiến hành khảo sát mặt bằng, triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, qua đó thống kê được 81 hộ đang sinh sống trên sông có nhu cầu và đề nghị cấp đất tại 6 xã, thị trấn. Đến thời điểm hiện tại đã cấp đất cho 9 hộ, đến cuối năm 2022, huyện sẽ cố gắng cấp đất cho trên 30 hộ.

Khát vọng lên bờ của người dân lênh đênh trên sông nước tại huyện Thọ Xuân đang được hiện thực hóa.

Ban Thường vụ Huyện ủy Thọ Xuân ban hành kế hoạch cấp đất ở và hỗ trợ đồng bào nghèo sinh sống trên sông xây dựng nhà ở, ổn định đời sống trên địa bàn huyện. Mục tiêu phấn đấu trong 2 năm (2022 - 2023), hoàn thành việc giao đất ở và hỗ trợ xây dựng nhà ở cho các hộ nghèo sinh sống trên sông có đủ điều kiện để lên bờ định cư, ổn định cuộc sống.

Trong đó, quý III/2022, hoàn thành việc cấp đất ở và hỗ trợ làm nhà ở cho 33 hộ tại các xã Xuân Tín, Phú Xuân, thị trấn Thọ Xuân; quý IV/2022, hoàn thành việc cấp đất ở và hỗ trợ làm nhà ở cho 20 hộ tại xã Xuân Hồng, xã Phú Xuân, thị trấn Thọ Xuân; quý II/2023, hoàn thành việc cấp đất ở và hỗ trợ làm nhà cho 28 hộ tại xã Xuân Lai, Xuân Thiên.

“Sau khi bố trí được đất tái định cư cho các hộ, việc hỗ trợ làm nhà từ nguồn của tỉnh, chính quyền địa phương, xã hội hóa và nguồn tự có của các hộ dân. Bà con trong xóm thì hỗ trợ công, mỗi ngày giúp một tay. Về lâu dài, chúng tôi đã thống kê, phân loại cụ thể số lượng người trong từng độ tuổi. Số lượng người trên 40 đa phần là chị em thì có thể đi bán cá, hoa quả tại các điểm chợ. Lao động trẻ thì đi làm công nhân trên địa bàn. Hiện, Thọ Xuân đang có nhiều nhà máy may, da giày, sản xuất thủ công, đồ gia dụng… Chính quyền địa phương sẽ đấu mối, đào tạo nghề cho người dân có nhu cầu. Đối với các cháu trong độ tuổi đi học sẽ được miễn, giảm tiền học phí, các khoản khác. Phải làm sao các hộ dân sớm ổn định đời sống, có công ăn việc làm phù hợp”.

Được biết, trong giai đoạn 2003-2020, huyện Thọ Xuân đã cấp đất làm nhà cho 131 hộ dân sinh sống trên sông, với tổng diện tích 18.317m2. Đến nay, nhìn chung các hộ đều có cuộc sống ổn định và tích cực tham gia các phong trào thi đua, các cuộc vận động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Để hỗ trợ cho các hộ nghèo sinh sống trên sông sớm lên bờ định cư ổn định, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Đỗ Trọng Hưng đã có kết luận và được Văn phòng Tỉnh ủy Thanh Hóa ra Thông báo số 129-TB/VPTU ngày 18/4/2022: Chỉ đạo Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh rà soát, bổ sung, điều chỉnh các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để bố trí quỹ đất xây dựng khu tái định cư và giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, miễn giảm tiền sử dụng đất ở cho đồng bào nghèo sinh sống trên sông; chỉ đạo các địa phương còn các hộ nghèo sinh sống trên sông tập trung cao cho công tác lãnh đạo chỉ đạo.