Tết nhớ gà kho măng

(Xây dựng) - Tầm giáp Tết, ba tôi lại ra sau vườn, lựa những con gà quá lứa để nấu món gà nấu măng khô. Măng được ba vào rừng lấy từ mùa mưa, mẹ tôi mang về sơ chế, cắt từng lát mỏng rồi đem phơi khô để dành Tết đến. Mỗi lần ăn gà kho măng, tôi lại luyến lưu bởi vị béo ngậy của thịt gà, vị thơm mềm của măng hòa quyện với hành tỏi ớt cay nồng. Để làm món ăn này, ngay từ sáng sớm ngày Ba mươi Âm lịch, mẹ tôi đã lui cui sau bếp, nhặt củi vào rồi bắt đầu nhóm lửa. Khi những tiếng tí tách vang lên, báo hiệu lửa đã bén đều nhau, mẹ đặt lên bếp chiếc nồi to chứa đầy nước đun sôi. Trong lúc này, ba rọi đèn pin vào chuồng gà rồi lựa cặp gà già nhất bầy đem ra sơ chế sạch sẽ với gừng và nước muối rồi để lên rổ tre cho ráo nước. Mẹ bắc thêm nồi nước sôi, rưới đều lên chiếc thau đã chứa sẵn lượng măng khô vừa đủ để ngâm cho măng mềm. Mẹ liên tay dùng đũa lớn đảo trộn cho măng thấm nước nóng. Mẹ đảo đến đâu, nước trong thau chuyển thành màu nâu đến đó. Chờ cho đến khi nước nguội, mẹ bỏ hết nước ra rồi bắt đầu xả măng nhiều lần dưới vòi nước sạch. Sau đó, mẹ cho măng vào nồi, luộc thêm hai lần nữa. Đến lần luộc cuối cùng, mẹ cho thêm ít dầu phộng. Mẹ bảo luộc nhiều lần như vậy để loại bỏ hết độc tố trong măng, còn cho dầu vào giúp măng thơm, mềm, dễ ăn. Cuối công đoạn này, ba sẽ dùng đôi tay lực lưỡng vắt cho măng sạch hẳn nước. Chỉ chờ vậy, mẹ và tôi trải tấm bao lớn ra, ngồi lên chiếc ghế con rồi tỉ mẩn xé măng thành từng sợi nhỏ vừa ăn.

Gà vừa ráo nước, ba bắt đầu chặt nhỏ miếng vừa ăn. Vừa chặt, ba vừa kể tôi nghe chuyện nhà nào cũng nôn nao Tết. Như nhà chú Út trúng vụ rau xà lách nên mới mua chiếc tivi. Chuyện nhà bác Năm trồng mai, trồng cúc canh đúng kịp rộ bông ngày Tết. Chuyện nhà ông Bảy năm nay ra Giêng có chàng rể quý. Bao nhiêu chuyện vui làm những ngày cận Tết thêm rộn ràng. Tôi quay sang thấy mẹ bắt đầu mang ra nào hành, tỏi, củ nén liền lanh lẹ lại làm phụ để rồi lúc sau nước mắt chảy ròng ròng vì cay. Mẹ bình tĩnh kéo tôi vào lòng, dùng mái tóc dài của mẹ lau ngang hai mắt. Cách này xem vậy mà hiệu quả bởi một lúc sau, mắt tôi trở lại bình thường. Gà chặt xong được ba đựng trong thau lớn. Mẹ bắt đầu nêm gia vị, mắm, đường, bột ngọt và hành, tỏi, nén giã nhuyễn. Mẹ trộn đều cả thau gà rồi bắt đầu đến khâu quan trọng không kém, đó là tẩm rượu cho gà. Nghe thì phức tạp nhưng thật ra mẹ chỉ cần dùng chiếc ly nhỏ, đong đầy rượu rồi rưới chầm chậm đều hết thau. Sau đó, mẹ lại trộn đều cho thấm hẳn. Làm cách này giúp thịt gà khi kho thêm săn chắc, không bị bở mà lại béo thịt. Ba ra sau vườn hái thêm ít ớt hiểm, chùm tiêu xanh đặt vào. Ba nói mùa Tết quê tôi thường kèm theo gió lạnh nên món ăn nào cũng chứa đủ đầy gia vị mang tính nóng để ăn cho ấm bụng.

Ảnh Internet

Ướp gà được chừng đâu một giờ đồng hồ, mẹ lại cho chiếc nồi lớn lên bếp, thêm dầu phộng vào phi hành, tỏi ngả vàng rồi thêm gà vào đảo đều. Thi thoảng mẹ cời than ra, canh lửa nhỏ đun cho gà thấm gia vị. Để gà có thêm màu nâu cánh gián hấp dẫn, mẹ bắc thêm chiếc chảo khác lên bếp, cho dầu và vài muỗng đường vào thắng nước màu. Nước màu vừa tới, mẹ cho tất cả vào nồi gà bên cạnh rồi trộn đều. Bếp lửa liu riu ấm nồng hương khói bếp cùng vị béo của gà kho măng cuộn lên mái ngói rồi lan ra rộng khắp. Vừa trộn gà cho săn thịt, mẹ dặn tôi khi nấu món này, nhớ chờ gà gần cạn nước thì mới cho nước đã đun sôi sẵn bên ngoài vào cùng để hầm cho gà mềm. Chờ khi nước sôi lại, mẹ cho măng đã xé sợi vào cùng rồi đậy nắp vung kín. Thi thoảng, mẹ sẽ mở nắp ra để vớt bớt lớp bọt cho nồi thịt thêm trong. Đun như vậy sau hai, ba tiếng đồng hồ dưới lửa liu riu, mẹ mở nồi và dùng vá múc gà, măng và một ít nước ra chén nhỏ để thử.

Thấy gà chín, măng mềm và nước vừa gia vị thì mẹ bắt đầu dập củi và bưng nồi vào nhà. Chiếc nồi ban nãy trắng tinh giờ đã nhuốm đầy màu đen của than, của khói, vậy mà mùi đó lại quyện cùng gà với măng mang lại hương vị đặc biệt. Bởi mới nói món ăn nào được nấu bằng bếp củi cũng ngon hơn hẳn. Bữa trưa hôm ấy, cả nhà tôi ngồi quây quần bên mâm cơm ngày cuối năm. Mẹ lựa miếng gà nhiều nạc gắp cho tôi. Ba cũng lựa miếng măng kẹp chung với gà gắp vào chén mẹ rồi cả nhà chuyện trò rôm rả. Sau bữa cơm, chờ cho nồi gà kho măng đã nguội, mẹ múc từng phần vừa đủ cho một bữa ăn vào từng chiếc hộp để dành cho những ngày Tết. Mẹ bảo, vừa để gia đình ăn, vừa khi có khách cũng có món dọn lên mời dùng bữa. Khi ấy, gà kho măng có thể ăn cùng cơm nóng, bún tươi hoặc thậm chí chỉ cần bẻ bánh tráng nướng vào kẹp thịt, măng ăn cùng với rau sống là đã tròn vị.

Hương vị của món gà kho măng không chỉ là sự kết hợp của những nguyên liệu quen thuộc, mà còn là cả một câu chuyện về sự sẻ chia trong công việc gia đình giữa những ngày xuân đến. Có lẽ, vì vậy mà bao năm bôn ba nơi đất khách nhưng hễ Tết sang, lòng tôi lại rộn ràng nhớ chốn quê nhà. Bởi tôi biết dẫu bao mùa Xuân đi chăng nữa, ba mẹ vẫn luôn đợi tôi về bên căn bếp nhỏ, nơi có món gà kho măng đậm đà hương sắc mùa Xuân.