(Xây dựng) - Chợ, phố chợ là nơi chỉ sự sầm uất, phát triển. Không chỉ là nơi giao thương mà còn là nơi giao lưu và làm bền vững các mối quan hệ cộng đồng, nó đánh giá sự phát triển của mỗi địa phương về văn hóa và sự bảo tồn truyền thống.
Một nét chợ quê.
Ở các làng quê, chợ thường được họp bên cạnh mái đình, cây đa, những khoảng đất trống được người nông dân dựng lên mái lều bằng lá mía, lá cọ hoặc có nơi thì lợp bằng mái gói, thoáng mát có thể che mưa, che nắng.
Người dân quê phần nhiều đi bán những sản vật mình làm ra như mớ rau trồng được, con cá ở ao, cái rổ mới đan, buồng chuối ở vườn… ngoài buôn bán họ còn kể cho nhau nghe về chuyện con cháu, làng xã.
Chợ còn là nơi lưu giữ các nét văn hóa truyền thống từ nhiều đời của người dân địa phương như chợ nón ở làng Chuông, Thanh Oai, Hà Nội chỉ họp theo phiên 4, 10, 14, 20, 24 và 30 âm lịch, chợ họp ở sân đình của làng, náo nhiệt trong 3 tiếng là tan. Chợ Cao ở Thanh Oai ngoài những nông sản thì chợ còn bán nhiều đồ tre, nứa, như một đặc sản của người dân nơi này, chợ được họp ở đình làng dưới bóng những cây đa.
Chợ Đại Phùng, Đan phượng, Hà Nội được họp sát cạnh đình làng, người dân chủ yếu bán buôn các mặt hàng nông sản của làng quê. Chợ họp đông nhất vào sáng sớm, nhưng lại họp rải rác từ sáng sớm cho tới tối mịt, ngoài đi chợ chuẩn bị cho bữa ăn, chợ còn là nơi chia sẻ tình cảm, tâm tình của các bà các chị.
Cùng với sự phát triển của kinh tế - xã hội, chợ quê dần mang đến những điểm yếu về sự ồn ào, an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, việc lấn chiếm đường đi gây cản trở giao thông và làm mất mỹ quan làng quê… Quy hoạch chợ quê là một nhu cầu cần thiết, phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội.
Cùng với xu hướng đó, nhiều chợ quê đã được quy hoạch xây mới, khang trang sạch sẽ, tuy nhiên nhiều chợ vẫn không thu hút được các tiểu thương và người dân, họ vẫn tìm mọi cách để ngồi ngoài lề đường bán hàng và trao đổi hàng hóa thay vì vào chợ.
Không ít những chợ quê được quy hoạch xây dựng với những mái tôn dựng lên san sát, tạo không gian tù túng, nóng bức, chật chội nên không thu hút được tiểu thương và người dân.
Bà Hoa ở chợ Đại Phùng, Đan Phượng, Hà Nội cho biết: “Chúng tôi là nông dân, đôi khi chỉ chạy ra chợ bán mớ rau, con gà của nhà, nếu vào chợ thì phải ngồi ở ô chợ, mất tiền chợ, tiền thuế, lại nóng nực, tù túng dưới mái tôn, nên tôi chọn cách ngồi dưới gốc đa vừa thoáng mát, vừa cà kê trò chuyện với mấy bà bạn, mà người mua cũng tiện không phải gửi xe vòng vào chợ”.
Mô hình chợ quê ở ngoại ô Hà Nội đang bị bỏ qua quy mô về mặt kiến trúc. Những mô hình kiến trúc chợ quê xưa cần được bảo tồn và lưu giữ, đồng thời quy hoạch hoàn thiện về vị trí gian hàng cần thông thoáng, đảm bảo vệ sinh môi trường, giao thông, quản lý, giao tiếp ứng xử… để tạo nên một bức tranh đồng quê đẹp.
Chợ quê ở ngoại ô Hà Nội được xây mới khang trang, nhưng không thu hút được người dân vào họp chợ.
Chợ chỉ làm nơi để xe cộ.
Còn người dân lại bán hàng bên lề đường ngoài chợ.
Hạ Ly
Theo
