Làm giả hồ sơ để trúng thầu

• Nghệ An: Đề nghị hủy kết quả đấu thầu dự án ngăn mặn, chống hạn
• Nghi Lộc (Nghệ An): Dự án chống hạn, ngăn mặn gần 80 tỉ đồng bị thanh tra toàn diện

(Xây dựng) - Dự án thủy lợi ngăn mặn, chống hạn trị giá 80 tỉ đồng ở xã Nghi Vạn (Nghi Lộc, Nghệ An) bị phát hiện sai phạm nghiêm trọng từ khâu đấu thầu đến thiết kế và thi công.

Dự án Ngăn mặn, chống hạn xã Nghi Vạn, Nghi Lộc, Nghệ An được Đoàn Thanh tra kết luận nhiều sai phạm nghiêm trọng.

Như Báo Xây dựng đã thông tin trước đó về dự án ngăn mặn, chống hạn 80 tỉ đồng với nhiều sai phạm trong thiết kế và thi công khiến công trình bị đội vốn nhiều tỉ đồng. Sau khi báo đăng, UBND tỉnh Nghệ An đã lập đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra toàn diện dự án này và phát hiện thêm nhiều sai phạm nghiêm trọng.

Sai phạm nghiêm trọng trong đấu thầu

Theo đó, ngày 19/12, đoàn Thanh tra đã có Văn bản số 04, đề nghị UBND huyện Nghi Lộc (chủ đầu tư) không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu đối với Cty CP Đầu tư xây dựng Hoàng Anh, do vi phạm Luật Đấu thầu về hồ sơ dự thầu; hủy bỏ hợp đồng xây dựng đã ký kế với nhà thầu này.

Thanh tra tỉnh Nghệ An cũng đề nghị UBND huyện Nghi Lộc xem xét chấm dứt hợp đồng với đơn vị tư vấn giám sát thi công vì không đảm bảo được năng lực của tư vấn giám sát, để nhà thầu thi công không đúng thiết kế đã phê duyệt.

Văn bản cũng kiến nghị UBND huyện Nghi Lộc kiểm điểm các cán bộ đã để xảy ra sai phạm trong đấu thầu, lựa chọn nhà thầu.

Ngày 25/01/2018, UBND tỉnh Nghệ An đã có Kết luận số 43/KL.UBND V/v Thanh tra toàn diện việc chấp hành pháp luật về quản lý, thực hiện dự án: Nâng cấp hệ thống thủy lợi ngăn mặn, chống hạn xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc do ông Đinh Viết Hồng  - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ký.

Kết luận thanh tra số 43 về sai phạm tại Dự án ngăn mặn chống hạn 80 tỷ

Tại kết luận của thanh tra này, kết quả cho thấy đã phát hiện thêm nhiều sai phạm nghiêm trọng, cụ thể như: Trong cùng một ngày, cùng một nội dung, hạng mục đầu tư như nhau, nhưng văn bản của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có sự chênh lệch rất lớn về số liệu khái toán, với tổng mức đầu tư vượt nhiều so với đề xuất ban đầu. Mặc dù sau đó, khi thực hiện, các hạng mục như trạm bơm, kênh tưới có tăng lên so với đề nghị của UBND huyện Nghi Lộc (xây mới và nâng cấp từ 4 trạm bơm, 18 km kênh mương bê tông, diện tích tưới 520 ha), nhưng khái toán tổng mức đầu tư của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được xác định là không có cơ sở.

Ngày 6/5/2016, UBND huyện Nghi Lộc có văn bản đề xuất chủ trương đầu tư dự án “Nâng cấp trạm bơm và hệ thống kênh nội đồng xã Nghi Vạn” với khái toán tổng mức đầu tư 42 tỉ đồng (và 13 tỉ đồng trượt giá) để xây 2 trạm bơm, 8 km kênh mương tưới cho 320ha lúa. Cùng ngày, trên cơ sở văn bản nói trên, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An có văn bản gửi UBND tỉnh đề xuất bố trí vốn cho dự án này, nhưng mức đầu tư lên tới 80 tỉ đồng.

Ngày 31/12/2016, UBND tỉnh Nghệ An ra Quyết định số 7046/QĐ-UBND cho phép chỉ định thầu đối với 2 gói thầu tư vấn khảo sát thiết kế (gói số 1) và tư vấn giám sát công trình (gói số 3). Tuy nhiên, theo kết luận của đoàn thanh tra, dự án này không có lệnh của cấp có thẩm quyền, do đó, quyết định cho phép chỉ định thầu đối với 2 gói thầu này của UBND tỉnh Nghệ An là không đúng quy định luật Đấu thầu.

Đặc biệt, cả 3 gói thầu của dự án đều bị thanh tra phát hiện làm giả hồ sơ năng lực để trúng thầu. Cty CP TVXD Khang Hiền trúng chỉ định thầu gói khảo sát thiết kế, tuy nhiên, thanh tra xác định doanh nghiệp này đã làm giả hồ sơ năng lực kinh nghiệm, tài chính.

Cụ thể, các hợp đồng tương tự mà doanh nghiệp này đã thực hiện cung cấp tại hồ sơ đấu thầu là không có thật, báo cáo tài chính cung cấp tại hồ sơ đấu thầu không phù hợp với quyết toán thuế. Gói thầu tư vấn giám sát được chỉ định cho Cty CP TCT Tư vấn và Công thương Nghệ An và Cty TVXD HDT cũng bị phát hiện làm giả hồ sơ năng lực.

Từ đó dẫn đến những sai phạm trong công tác khảo sát, lập dự toán về biện pháp thi công không phù hợp thực tế, làm tăng giá trị công trình; thi công không đúng thiết kế, chậm tiến độ; giám sát còn sơ sài để đơn vị thi công thi công không đúng thiết kế…

Bên cạnh đó, gói thầu xây lắp công trình số 02 có 4 doanh nghiệp mua hồ sơ dự thầu. Kết quả, Cty TNHH Đầu tư xây dựng Hoàng Anh (Cty Hoàng Anh, đóng tại xã Nghi Vạn) trúng thầu, cũng bị phát hiện nhiều sai phạm như việc cung cấp hồ sơ về năng lực tài chính 3 năm (2014 - 2016) có nhiều thông tin khác hẳn bản lưu tại Chi cục Thuế huyện Nghi Lộc. Số liệu bị “bơm thổi” này được hợp thức hóa bởi các dấu chứng thực của UBND xã Nghi Vạn và xã Hưng Thịnh (huyện Hưng Nguyên, Nghệ An)…

Để thực hiện được dự án, theo quy định, nhà thầu phải có công trình thủy lợi đã thi công giá trị tối thiểu 36,4 tỉ đồng. Cty Hoàng Anh cung cấp một hợp đồng đã thực hiện là công trình sửa chữa, nâng cấp kênh Hói Chèm ở thị xã Hoàng Mai giá trị 37 tỉ đồng, nhưng thực tế, gói thầu này chỉ 10,6 tỉ đồng.

Cũng theo kết luận thanh tra, việc khảo sát, thiết kế (được chỉ định cho Cty CP TVXD Khang Hiền thực hiện) không chính xác với thực tế hiện trường, nên đã đưa ra các biện pháp thi công và lập dự toán không phù hợp, khiến chi phí bị đội lên. Trong 28 tuyến kênh được thiết kế thi công bằng thủ công và vận chuyển bộ thì có 17 tuyến thi công và vận chuyển được bằng máy; dự án thi công mới hoàn toàn nhưng lập chi phí thiết kế theo đơn giá cải tạo, sửa chữa, làm chi phí bị đội lên…

Xử lý và làm rõ trách nhiệm sai phạm

Sau khi phát hiện hàng loạt sai phạm nói trên, UBND tỉnh Nghệ An đã yêu cầu UBND huyện Nghi Lộc (chủ dự án) chấm dứt hợp đồng xây dựng đối với Cty Hoàng Anh và chấm dứt hợp đồng giám sát với 2 đơn vị giám sát; lập lại dự toán để thẩm định, phê duyệt lại và xem xét giảm một số tuyến kênh để giảm chi phí dự án.

Thanh tra kết luận những sai phạm xảy ra tại dự án này trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư và yêu cầu UBND huyện Nghi Lộc phải tổ chức kiểm điểm trách nhiệm. Ngoài ra, đoàn thanh tra liên ngành còn đề nghị xem xét trách nhiệm của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An trong ban hành văn bản khiến dự án bị đội vốn từ 55 tỉ đồng lên 80 tỉ đồng, và bộ phận tham mưu cho UBND tỉnh Nghệ An ban hành văn bản chỉ định thầu 2 gói thầu thiết kế, giám sát, vi phạm Luật Đấu thầu.

Cũng theo Kết luận thanh tra, đến nay, Cty Hoàng Anh đã tạm ứng 35 tỉ đồng để thi công dự án. Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án huyện Nghi Lộc, khối lượng đã thực hiện đủ cơ sở nghiệm thu là hơn 12,3 tỉ đồng. UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu thu hồi lại số tiền nhà thầu đã tạm ứng chưa thi công để làm lại dự án.

Tại Kết luận thanh tra, giao cho Sở Xây dựng Nghệ An xem xét, xử phạt vị phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng đối với các nhà thầu: Cty CP tư vấn xây dựng Khang Hiền, Cty TNHH đầu tư xây dựng Hoàng Anh, Cty CP Tổng công ty tư vấn & Công thương Nghệ An theo quy định.

Đối với UBND tỉnh, Kết luận thanh tra yêu cầu kiểm điểm làm rõ trách nhiệm công tác tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 7046/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án đầu tư và Kế hoạch lựa chọn nhà thầu thi công dự án vì đã vi phạm Điểm h, Khoản 6, Điều 89 Luật Đấu thầu. Ban hành Quyết định cấm đấu thầu đối với các nhà thầu: Cty CP tư vấn XD Khang Hiền, Cty TNHH đầu tư XD Hoàng Anh, Cty CP Tổng công ty tư vấn & Công thương Nghệ An. Chỉ đạo kiểm điểm các tập thể, cá nhân có liên quan đến sai phạm mà Đoàn Thanh tra đã nêu. Kết quả báo cáo UBND tỉnh trước ngày 28/2/2018.

Đến nay, dư luận đang quan tâm vì sao theo Báo cáo của Ban quản lý dự án xây dựng Nghi Lộc thì khối lượng đã thực hiện đủ cơ sở để nghiệm thu là 12.382.912.000 đồng của gói thầu số 02 do Cty TNHH đầu tư XD Hoàng Anh trúng thầu và đảm nhận thi công nhưng lại được tạm ứng trước 35 tỷ đồng?

Mặt khác khối lượng được nghiệm thu nói trên đã được triển khai thi công mà theo Kết luận thanh tra gói thầu trên đã lập dự toán về biện pháp thi công không phù hợp thực tế, làm tăng giá trị công trình; thi công không đúng thiết kế, vậy khối lượng nghiệm thu trên đã đúng theo quy định và có hợp tình, hợp lý không?