Thứ năm 05/12/2024 20:10 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Sự kiện & Bình luận /

Tuyên ngôn độc lập và khát vọng về chính quyền nhân dân

08:02 | 02/09/2023

"Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập". Những lập luận khẳng định đanh thép trong bản "Tuyên ngôn độc lập", được Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc trước quốc dân đồng bào và công bố với thế giới vào ngày 2/9/1945, đã nêu bật một sự thật và cũng là một chân lý: Việt Nam là một đất nước có lịch sử lâu dài, với đầy đủ chứng cứ bảo vệ tư cách của một quốc gia độc lập. Nhân dân của một Nhà nước độc lập thì tất yếu phải có "quyền được sống, quyền tự do, và quyền mưu cầu hạnh phúc".

Từ giữa thế kỷ 19, trước sự hủ bại của các thế lực phong kiến, thực dân Pháp đã dễ dàng áp đặt ách đô hộ trên lãnh thổ Việt Nam. Sau gần một thế kỷ sống dưới ách cai trị của chế độ thực dân, nửa phong kiến, đất nước ta đã trở nên "xác xơ, tiêu điều" cả về kinh tế, chính trị, và xã hội.

Vì thế, các biểu hiện áp bức, bóc lột đầy tính chất phản động của chế độ cai trị đương thời được nêu ra trong "Tuyên ngôn độc lập" không chỉ là lời tố cáo, mà còn là những bằng chứng đầy sức thuyết phục cho quyết tâm tập thể nhằm lật đổ chế độ thực dân, nửa phong kiến, giành lại các quyền bất khả xâm phạm cho nhân dân và dân tộc, thành lập chính quyền nhân dân để cùng nhau bảo vệ nền tự do, độc lập của đất nước.

Tuyên ngôn độc lập và khát vọng về chính quyền nhân dân
Lễ Thượng cờ chào mừng Quốc khánh 2/9 tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội (Ảnh: Mạnh Quân)

Để khẳng định khát vọng của đông đảo các tầng lớp nhân dân Việt Nam khi đó, "Tuyên ngôn độc lập" đã nêu rõ quan điểm: "thoát ly hẳn quan hệ với Pháp, xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp đã ký về nước Việt Nam, xóa bỏ tất cả mọi đặc quyền của Pháp trên đất nước Việt Nam".

"Tự Do, Độc Lập" là những quyền bất khả xâm phạm của một quốc gia, một dân tộc cho nên "Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy". Và thực tế lịch sử diễn ra sau đó đã khẳng định thêm cho ý chí của một dân tộc đã phải vượt qua rất nhiều thách thức sinh tử để xây dựng và bảo vệ đất nước: người dân Việt Nam sẵn sàng hy sinh tất cả đề bảo vệ nền độc lập và tự do.

Những thông điệp từ bản "Tuyên ngôn độc lập" cũng chỉ ra rằng: giành lại nền độc lập, tự do cho dân tộc và đất nước mới chỉ là một nửa nhiệm vụ của sự nghiệp cách mạng; nửa nhiệm vụ thứ hai là phải đem lại cuộc sống tự do, ấm no, và hạnh phúc cho đông đảo các tầng lớp nhân dân.

Để thực hiện được vế thứ hai trong sự nghiệp cách mạng, "Tuyên ngôn độc lập" đã nêu ra định hướng thiết lập "chế độ Dân chủ cộng hòa", trên lãnh thổ Việt Nam, cùng với Chính phủ "đại diện cho toàn thể dân Việt Nam". Có thể nói, "Tuyên ngôn độc lập" đã điểm trúng khát vọng cháy bỏng của đại đa số người dân nước ta khi đó về một chế độ chính trị có thể bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân, hệ thống chính quyền gắn bó mật thiết với lợi ích của nhân dân, ý thức rõ bổn phận phụng sự nhân dân, hành động theo ý chí và nguyện vọng của nhân dân, và luôn đồng hành cùng lợi ích của dân tộc.

Bước sang thập niên thứ hai của thế kỷ 21, những tinh thần mãi vẹn nguyên giá trị của bản "Tuyên ngôn độc lập" năm xưa vẫn được khẳng định rõ ràng trong Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII: xây dựng một "hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; gắn bó mật thiết với nhân dân".

Đại hội XIII cũng đã khẳng định nhận thức đúng đắn về đích đến của tiến trình phát triển đất nước, đó là phải đem lại cuộc sống hạnh phúc cho nhân dân. Sứ mệnh này thể hiện qua tầm nhìn lãnh đạo được Đảng cộng sản Việt Nam đề ra tại Đại hội XIII: "phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa".

Trong không khí kỷ niệm ngày lễ độc lập, chúng ta càng ý thức rõ hơn về những thách thức từ thực tế vận hành của hệ thống chính quyền hiện nay. Sau những thập kỷ đổi mới khá thành công, bên cạnh các thành tựu to lớn đã đạt được thì một số dấu hiệu chính quyền "xa dân" cũng bắt đầu diễn biến phức tạp từ thập niên thứ nhất của thế kỷ 21. Tiêu cực và tham nhũng, một trong những biểu hiện "xa dân" nghiêm trọng nhất, ngày càng gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

Nếu không được ngăn chặn, tiêu cực và tham nhũng không chỉ làm thất thoát các nguồn lực phát triển đất nước, đe dọa sự tồn vong của chế độ, mà trên hết là sự phản bội niềm tin về một chính quyền phụng sự nhân dân, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.

Cũng vì thế, chúng ta cần nhận thức rõ rằng công cuộc phòng, chống tiêu cực, tham nhũng do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo và thực hiện quyết liệt trong hai nhiệm kỳ gần đây chính là nỗ lực nhằm đưa chính quyền trở lại với bản chất và bổn phận mà nhân dân đã từng kỳ vọng trong niềm cảm hứng cách mạng năm xưa.

Một hệ thống "chính quyền nhân dân" thì dứt khoát không thể chấp nhận những cán bộ công quyền có thể coi nhẹ các giới hạn đạo đức, sẵn sàng quay lưng lại với lợi ích của nhân dân, và mưu lợi ích kỷ dựa trên sự trả giá của nhân dân. Do đó, ý nghĩa cao cả nhất của việc nghiêm khắc trừng phạt và loại bỏ những cán bộ thoái hóa, biến chất, lợi dụng công quyền để vụ lợi chính là nhằm từng bước khôi phục liêm chính công quyền, vun đắp và củng cố lòng tin của nhân dân không chỉ với chính quyền, với Đảng và Nhà nước, mà rộng hơn thế, là với một cam kết về chế độ chính trị đã được tuyên bố từ 78 năm về trước.

Hẳn nhiên, để có một "chính quyền nhân dân" với đầy đủ ý nghĩa của nó thì cùng với nỗ lực đẩy lùi nạn tiêu cực, tham nhũng, thách thức lớn hơn là tiến trình hiện đại hóa hệ thống chính quyền, rộng ra là nền quản trị quốc gia như đã được đề ra trong văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII.

Bối cảnh trong nước và quốc tế hiện nay đã khác xa gần 80 năm về trước cho nên cấu trúc tổ chức, chức năng và nhiệm vụ của "chính quyền nhân dân" cũng cần định hình lại. Các lực lượng xã hội cũng đã có sự thay đổi cả về số lượng và chất lượng, cho nên có thể tham gia trong vị thế và vai trò chủ thể quản trị quốc gia, cùng thực hiện và đóng góp vào các hoạt động quản trị quốc gia.

Những âm hưởng truyền cảm hứng bất tận của bản "Tuyên ngôn độc lập" trong không khí cách mạng hào hùng 78 năm về trước không chỉ giúp chúng ta nhận thức lại chân giá trị của sứ mệnh cách mạng, mà còn củng cố tâm thế của chúng ta trước những thách thức trong thời gian tới.

Trong đó, những thông điệp từ "Tuyên ngôn độc lập" gợi ra rằng: Xây dựng một hệ thống chính quyền "của dân, do dân, và vì dân" chính là một trong những nhiệm vụ then chốt nhất. Hiện thực hóa được kỳ vọng về một "chính quyền nhân dân" sẽ giúp chúng ta có được một công cụ hữu hiệu để đảm nhiệm vai trò quyết định trong quá trình giải quyết các vấn đề mang tính tập thể, hướng đến một quốc gia phát triển vào năm 2045, để nhân dân được sống hạnh phúc.

Theo Nguyễn Văn Đáng/Dantri.com.vn

Cùng chuyên mục
  • Tuyên bố chung về việc tăng cường quan hệ song phương Việt Nam-Peru

    Nhân dịp Chủ tịch nước Lương Cường thăm chính thức Peru theo lời mời của Tổng thống Dina Ercilia Boluarte Zegarra, ngày 13/11 theo giờ địa phương, hai bên đã ra tuyên bố chung.

  • Thực hiện phân cấp, phân quyền và việc lựa chọn nhân sự

    Ngoài các vấn đề liên quan tới cơ chế, chính sách, một trong những yếu tố quan trọng trong thực hiện phân cấp, phân quyền là nhân lực. Theo chuyên gia, cần áp dụng công cụ quản trị nguồn nhân lực khoa học, để họ không né tránh, chây ì mà quyết tâm thực thi nhiệm vụ một cách hiệu quả nhất.

  • Nhân lên tình người vượt mưa lũ

    Cơn bão số 3 cùng hoàn lưu của nó đã, đang để lại những hậu quả vô cùng nặng nề đối với đời sống hàng nghìn người ở nhiều địa phương, vì thế, cần thêm nhiều hơn nữa những bàn tay ấm dang rộng ra với đồng bào mình, tiếp sức cho họ trong hành trình gian nan vượt qua hoạn nạn.

  • Bài học không bao giờ cũ và bản lĩnh chính trị Việt Nam

    Tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh là bài học không bao giờ cũ; luôn được Đảng đặc biệt coi trọng như là nhân tố tăng cường sức mạnh, bản lĩnh chính trị Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

  • Tiến vào kỷ nguyên mới với tinh thần độc lập, khát vọng tự cường

    Hôm nay là ngày vẻ vang, là ngày Độc lập! 79 năm trước, cả dân tộc ta đã đứng lên làm cuộc Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, đánh đổ ách xiềng xích của cả đế quốc, thực dân, phong kiến. Từ thời khắc Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng đọc Bản Tuyên ngôn độc lập vào ngày 2/9/1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đất nước Việt Nam đã có tên trên bản đồ thế giới, người dân Việt Nam ngẩng cao đầu tự hào là con dân một nước tự do, độc lập.

  • Kỳ tích mới từ "vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão"

    Chỉ trong hơn 6 tháng, chúng ta đã kéo đường dây điện 500 kV mạch 3 dài 519 km, vượt địa hình hiểm trở để đưa điện ra miền Bắc. Đây là một kỳ tích có được nhờ tinh thần "thần tốc, quyết thắng, vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão" để "biến cái không thể thành có thể".

Xem thêm
  • Phát triển đất nước lên tầm cao mới

    (Xây dựng) - Kỷ niệm 79 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 02/9 vào thời điểm đất nước có bước chuyển mình của cơ hội cùng thách thức mới trên con đường phát triển. Quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, hội nhập quốc tế mà nòng cốt là mở rộng thị trường, địa bàn kinh tế, đòi hỏi tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia, ngành hàng và doanh nghiệp, tạo điều kiện phát triển sản xuất trong nước, kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Mục tiêu cơ bản là thực hiện thắng lợi 23 chỉ tiêu kinh tế - xã hội do Đại hội Đảng XIII đề ra, phấn đấu đến năm 2030 thoát khỏi mức thu nhập trung bình thấp, trở thành quốc gia đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 là nước phát triển…

    10:59 | 30/08/2024
  • Ngăn chặn tình trạng đấu giá đất bất thường

    Những ngày gần đây, thị trường bất động sản Hà Nội liên tục chứng kiến các kỷ lục về giá trúng đấu giá đất tại khu vực ngoại thành, phiên sau cao hơn phiên trước. Đơn cử, ngày 28/7, huyện Đan Phượng đấu giá 85 lô đất ở các xã Đan Phượng, Hạ Mỗ, Phương Đình, giá trúng lô đất cao nhất hơn 99 triệu đồng/m2, gấp hơn 2 lần giá khởi điểm.

    07:50 | 22/08/2024
  • Cách mạng Tháng Tám và bài học bảo vệ độc lập chủ quyền dân tộc

    Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là một dấu mốc chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. 79 năm đã qua nhưng những bài học, kinh nghiệm quý báu của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị thời đại, nhất là bài học về giữ vững độc lập chủ quyền dân tộc.

    09:31 | 20/08/2024
  • Phát huy giá trị vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám trong thời đại mới

    Cách đây 79 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành cuộc Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, đập tan ách thống trị, áp bức, bóc lột của chế độ thực dân, phong kiến, giành lấy chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mùa thu lịch sử ấy mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước vẻ vang của dân tộc ta.

    09:00 | 19/08/2024
  • Trách nhiệm với người dân

    Theo dự thảo bảng giá đất mới Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành nhằm tiệm cận với giá thị trường, giá đất trên địa bàn sẽ tăng cao rất nhiều lần; thậm chí, có nơi tăng gấp 37 lần so với bảng giá hiện hữu. Điều này khiến người dân ùn ùn kéo nhau đi làm thủ tục đăng ký đất đai, thậm chí vay mượn tiền bạc kịp đóng tiền sử dụng đất theo bảng giá đất hiện hành. Tại nhiều Văn phòng đăng ký đất đai ở thành phố Thủ Đức, huyện Hóc Môn, huyện Củ Chi,… hồ sơ thủ tục nhà đất tăng đột biến, cán bộ làm không xuể.

    14:07 | 12/08/2024
  • Nỗi lo an toàn cây xanh trong đô thị

    Vụ việc một nhánh cây dầu phân loại 3 (cây có kích thước lớn) trong công viên Tao Đàn (quận 1, thành phố Hồ Chí Minh) bỗng nhiên gãy và rơi từ độ cao khoảng 25m khiến 2 người tử vong, 3 người bị thương, thêm một lần nữa cảnh báo về an toàn cây xanh trong đô thị.

    10:56 | 11/08/2024
  • Chậm một giờ cũng là tội lớn với nhân dân!

    (Xây dựng) - Hôm qua, khi hỏi vị lãnh đạo tỉnh Cà Mau về tiến độ Bệnh viện Đa khoa tỉnh quy mô 1.200 giường bệnh, tôi nhận được câu trả lời đầy “tâm trạng”: “Tỉnh đang lập Hội đồng Tư vấn giải quyết kiến nghị lựa chọn nhà thầu. Dự án chậm thì chắc chậm rồi. Nhưng cách làm việc “cù cưa” kiểu này hoài, điệp khúc “lỡ hẹn” với bệnh nhân biết đến bao giờ”. Thực trạng 2 bệnh nhân, 1 giường bệnh là “chuyện thường ngày ở huyện” tại Cà Mau. Một số bệnh nhân chấp nhận điều trị trái tuyến lên tuyến Trung ương với hy vọng, tương lai không xa miền cuối đất xóa vùng trũng về y tế.

    21:59 | 07/08/2024
  • Cảnh giác trước mưu đồ “đổi màu” văn hóa

    Công nghiệp văn hóa đã và đang là trụ cột phát triển kinh tế quan trọng của nhiều quốc gia. Việc chú trọng phát triển công nghiệp văn hóa sẽ giúp các quốc gia có thể nhanh chóng thu về những lợi ích kinh tế to lớn với tư cách như là một ngành kinh tế mũi nhọn, đầu tàu. Tại Việt Nam, phát triển công nghiệp văn hóa là một nội dung quan trọng được Đảng, Nhà nước ta quyết liệt chỉ đạo triển khai trong những năm gần đây.

    09:05 | 26/07/2024
  • Sự thật không thể nào phủ nhận

    Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo xuất sắc, một nhân cách lớn của dân tộc đã từ trần lúc 13 giờ 38 phút, ngày 19/7/2024 do tuổi cao, bệnh nặng. Đây là mất mát to lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Chúng ta vô cùng biết ơn và tự hào về những thành tựu quan trọng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trong thời gian qua dưới sự lãnh đạo xuất sắc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Bởi vậy, trong thời gian tới cả hệ thống chính trị cũng như các tầng lớp nhân dân đều cần phát huy tinh thần trách nhiệm gìn giữ và tiếp tục phát huy những di sản vô giá đó.

    08:57 | 23/07/2024
  • An toàn lao động là quan trọng nhất

    "An toàn là trên hết" được xem là nguyên tắc vàng, là khẩu hiệu, là nguyên tắc bắt buộc trong quá trình lao động, được treo tại nhiều công trường. Nhưng, chỉ 1 "lỗ hổng" nhỏ về ý thức, tai họa có thể ập đến, mang đến nỗi đau tột cùng cho nhiều người lao động và gia đình họ.

    10:21 | 12/05/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load