Trong hai ngày 12 và 13-9, phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử đại án kinh tế xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) tạm nghỉ để HĐXX nghiên cứu thêm hồ sơ vụ án này. Những ngày xét xử trước đó, nhiều bất ngờ đã xuất hiện ngay tại phiên xử.
Trên cơ sở lời khai của các bị cáo, HĐXX đã triệu tập nhiều cá nhân đã và đang giữ chức vụ chủ chốt tại các tổng công ty, công ty thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam để đối chất với các bị cáo về lời cáo buộc đã nhận lãi suất ngoài trái quy định từ Oceanbank với số tiền hàng chục, thậm chí là hàng trăm tỷ đồng.
Nhưng đây mới chỉ là những vấn đề liên quan đến giai đoạn 1 của đại án kinh tế này. Bởi hiện nay, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đang tiếp tục điều tra làm rõ giai đoạn 2 của đại án kinh tế này vì hậu quả ghê gớm không kém giai đoạn 1.
Theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, trong thời gian từ năm 2011 đến 2014, đã có 51.468 cá nhân và 392 tổ chức kinh tế gửi tiền tại Oceanbank và nhận các khoản tiền chi ngoài lãi suất hợp đồng tiền gửi, sổ tiết kiệm do ngân hàng này chi trả. Các khoản tiền ngoài lãi suất huy động mà Oceanbank chi cho các cá nhân, tổ chức kinh tế (gọi chung là khách hàng) xuất phát từ hành vi vi phạm pháp luật của cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank Hà Văn Thắm và đồng phạm. Đây là những khoản lãi suất không thể hiện trong hợp đồng tiền gửi, sổ tiết kiệm mà khách hàng đã ký với Oceanbank.
Bị cáo Hà Văn Thắm.
Trong số nhiều khách hàng có số tiền gửi lớn là các tổ chức kinh tế thuộc doanh nghiệp nhiều vốn Nhà nước như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng Công ty Công nghiệp tàu thuỷ Việt Nam (SIBS) có dấu hiệu thông đồng với lãnh đạo, nhân viên Oceanbank nhận các khoản tiền để ngoài sổ sách kế toán nhằm hưởng lợi bất chính.
Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã có công văn gửi đến 392 tổ chức kinh tế gửi tiền tại Oceanbank trong giai đoạn 2011 đến 2014 yêu cầu giải trình, cung cấp số liệu liên quan đến việc gửi tiền, nhận tiền lãi ngoài lãi suất tiền gửi và nộp lại số tiền lãi hưởng lợi bất chính từ hành vi chi lãi ngoài trái quy định của Oceanbank.
Thực hiện yêu cầu điều tra mở rộng vụ án, ngày 13-10-2016, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với Trần Đức Chính, nguyên Kế toán trưởng SIBS về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ (Điều 281 BLHS) để điều tra làm rõ.
Đối với PVN và các công ty con thuộc PVN, cơ quan điều tra cũng đã khởi tố điều tra làm rõ hành vi nhận tiền chi lãi ngoài của Nguyễn Xuân Sơn, cựu Tổng Giám đốc Oceanbank, cựu Chủ tịch HĐTV PVN. Những đối tượng liên quan đến vụ án, cơ quan điều tra đang tiếp tục xác minh làm rõ để xử lý.
Do thời hạn điều tra đã hết, diện đối tượng liên quan đến vụ án rộng, hành vi phạm tội của các đối tượng cơ bản độc lập với hành vi của các bị cáo đang được xét xử tại giai đoạn 1 của đại án kinh tế xảy ra tại Oceanbank nên Cơ quan CSĐT Bộ Công an quyết định tách hành vi gửi tiền vào Oceanbank nhận tiền lãi ngoài trái quy định liên quan đến các khách hàng để tiếp tục điều tra, giải quyết triệt để, thu hồi tài sản, đảm bảo tính khách quan, công bằng và nghiêm minh của pháp luật.
Đối với hành vi, trách nhiệm liên quan đến việc góp vốn của cổ đông có vốn Nhà nước vào Oceanbank, cụ thể là PVN góp 800 tỷ đồng (20%) đến nay không có khả năng thu hồi do Oceanbank được Ngân hàng Nhà nước mua lại với giá 0 đồng, dẫn tới các đơn vị này bị lỗ số tiền góp vốn; ngoài ra Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng Sông Đà cũng góp vốn 266 tỷ đồng (6,65%) đến nay không có khả năng thu hồi cũng cần được làm rõ. Do thời hạn điều tra đã hết nên Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã quyết định tách nhóm hành vi này để tiếp tục điều tra và xử lý sau.
Cũng liên quan đến chỉ đạo của Hà Văn Thắm, trong thời gian từ 22-12-2010 đến 25-11-2013, Vũ Thị Thùy Dương thực hiện chỉ đạo của Ban điều hành Oceanbank đã ký tổng cộng 45 hợp đồng khống với 20 đối tác, tổng giá trị hơn 133 tỷ đồng, Oceanbank đã thanh toán gần hết số tiền này và nhận lại từ các đối tác hơn 84 tỷ đồng.
Tiếp đó, tháng 5-2014, để có tiền sử dụng cá nhân, Hà Văn Thắm đã chỉ đạo Thư ký HĐQT Oceanbank Nguyễn Thị Lan Hương lập khống 24 hợp đồng chuyển nhượng căn hộ của Dự án Star City Westlake giữa 9 cá nhân do Thắm chỉ định với Công ty Viptour-Togi làm chủ đầu tư.
Sau đó, Thắm chỉ đạo Nguyễn Thị Dung là người được Thắm thuê làm Phó Tổng Giám đốc Công ty Viptour-Togi ký vào các hồ sơ này, đồng thời chỉ đạo Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Phòng Giao dịch Đào Duy Anh, chi nhánh Hà Nội (Oceanbank) thẩm định cho vay tổng số tiền 139 tỷ đồng.
Nguyễn Việt Hà cùng cấp dưới chỉ dựa vào hồ sơ đề nghị vay vốn do Nguyễn Thị Lan Hương cung cấp mà không thẩm định khả năng tài chính khách hàng, không định giá tài sản đảm bảo khoản vay mà lập 9 tờ trình khách hàng cá nhân để trình Hội sở Oceanbank xét duyệt khoản vay này.
Dù sau đó, những hồ sơ này đã bị Phòng thẩm định cá nhân của Hội sở Oceanbank trả lại do không đủ điều kiện nhưng Hà Văn Thắm và Phó Tổng Giám đốc Oceanbank lúc đó là Nguyễn Văn Hoàn vẫn đồng ý cho vay.
Trên cơ sở đó, Phòng Giao dịch Đào Duy Anh đã giải ngân số tiền hơn 137 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty Viptour-Togi. Thông qua công ty này, Thắm đã nhận và sử dụng toàn bộ số tiền này để trả nợ cho các khoản vay khác của anh ta. Do thời hạn điều tra đã hết nên hành vi phạm tội này của Thắm và các đối tượng liên quan cũng được cơ quan điều tra tách rút để tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý sau.
Đối với các khoản vay khác có dấu hiệu vi phạm, Cơ quan CSĐT Bộ Công an phối hợp với Đoàn giám định Ngân hàng Nhà nước và Oceanbank rà soát, đánh giá tình trạng toàn bộ các khoản nợ xấu có khả năng mất vốn, xác định hành vi vi phạm và hậu quả trong hoạt động cấp tín dụng tại Oceanbank.
Kết quả xác định hậu quả đối với các khoản vay của 8 khách hàng gồm: Công ty TNHH Bất động sản TNN, Công ty cổ phần BSC Việt Nam, Công ty cổ phần Đầu tư và tư vấn tài chính Liên Việt, Công ty cổ phần Tập đoàn Megastar, Công ty cổ phần Nam Định, Công ty cổ phần Sân golf Ngôi sao Chí Linh, Công ty cổ phần Đầu tư Toàn Việt và Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư xây dựng và kinh doanh nhà, với tổng dư nợ tính đến ngày 31-3-2016 là gần 2.700 tỷ đồng.
Do thời hạn điều tra đã hết nên cơ quan điều tra đã quyết định tách hành vi này để tiếp tục điều tra mở rộng và có hình thức xử lý nghiêm minh đối với các tập thể, cá nhân vi phạm theo quy định của pháp luật.
Theo Nguyễn Hưng/Cand.com.vn
