Thứ sáu 27/12/2024 08:32 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Sự kiện & Bình luận /

"Nhà băng" đất nông nghiệp

13:40 | 22/06/2023

Nhiều người thường đặt câu hỏi tại sao không nhiều doanh nghiệp mặn mà đầu tư vào các dự án nông nghiệp, nhất là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao?

Đầu tư vào nông nghiệp có nhiều rủi ro, phụ thuộc vào thời tiết, thu hồi vốn chậm… là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, không nhiều người biết việc tiếp cận với quỹ đất của doanh nghiệp cũng gặp rất nhiều khó khăn. Không tích tụ đủ ruộng đất cũng chính là một trong những nguyên nhân làm nản lỏng các doanh nghiệp đầu tư lĩnh vực này.

Thực tiễn tư vấn về đất đai giúp tôi rút ra một điều khá bi hài: nếu như việc tiếp cận đất đai của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại khó một thì để có được quỹ đất, doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp còn khó hơn nhiều lần.

Tư liệu chủ yếu khi sản xuất nông nghiệp mà bất cứ doanh nghiệp luôn cần có là quỹ đất tập trung để xây dựng vùng nguyên liệu. Tuy nhiên, làm thế nào để có đất để sản xuất lại là điều khá nan giải.

Luật đất đai hiện hành chỉ quy định các dự án sản xuất nông, lâm, thủy hải sản tập trung, tạo thành chuỗi liên kết mới thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất. Khi Nhà nước không thu hồi đất thì doanh nghiệp phải tự đi thỏa thuận với các hộ dân.

Một trang trại của Vinamilk (Ảnh minh họa: Hữu Khoa).

Với đặc thù đất nông nghiệp, nhất là các tỉnh phía Bắc ở nước ta manh mún, phân tán nên khó để doanh nghiệp tập trung được một diện tích đủ lớn theo quy mô dự án. Doanh nghiệp phải đi đàm phán với nhiều người, nhiều mức giá khác nhau. Khả năng để có "gom" đủ đất trong những trường hợp như vậy là bất khả thi.

Đứng trước thực tế đó, một số doanh nghiệp phải sử dụng đến hai phương thức: liên kết với các doanh nghiệp Nhà nước hay nông trường quốc doanh đang có quỹ đất nông nghiệp lớn hoặc phương án hai ít phổ biến hơn là đề xuất chính quyền địa phương đứng ra thuê đất nông nghiệp của người dân sau đó cho doanh nghiệp thuê lại. Cả hai phương thức trên đều bị "vướng" về pháp lý nên việc triển khai gặp nhiều khó khăn.

Phương án hợp tác kinh doanh với các doanh nghiệp Nhà nước đang quản lý quỹ đất nông nghiệp lớn hiện nay bị "tắc" do quy định về việc rà soát sắp xếp quỹ đất do các doanh nghiệp Nhà nước đang quản lý.

Một số doanh nghiệp lớn tiếp cận được phương án khá mới mẻ để có quỹ đất. Trong giai đoạn trước những năm 2020, chính quyền tỉnh Hà Nam đã từng thí điểm áp dụng mô hình mới, chưa có tiền lệ: ủy ban nhân dân các cấp đứng ra thuê đất nông nghiệp của các hộ dân sau đó ủy ban nhân dân tỉnh đứng ra cho các doanh nghiệp thuê lại để sản xuất nông nghiệp.

Phương án này được sự đồng thuận của người dân do tâm lý khi cho thuê thì không sợ bị "mất đất". Phương án này cũng giúp doanh nghiệp không phải ứng tiền bồi thường giải phóng mặt bằng, giảm chi phí đầu tư ban đầu. Tuy nhiên, các quy định pháp luật hiện hành về đất đai (không quy định ủy ban nhân dân các cấp được thuê đất của dân cho doanh nghiệp thuê lại), luật ngân sách (không quy định việc ứng tiền để thuê đất của dân) và các quy định pháp lý có liên quan chưa quy định nên việc "thí điểm" trên mới chỉ được áp dụng ở tỉnh Hà Nam mà chưa nhân rộng ra các tỉnh khác.

Tôi từng tư vấn cho một doanh nghiệp ở miền Trung đề xuất dự án nông nghiệp trồng rau, hoa theo công nghệ xây dựng nhà kính, nhà màng, lắp đèn tạo ánh sáng…. Quỹ đất doanh nghiệp hướng đến là bãi bồi ven sông vốn là đất công ích do xã quản lý. Khi đặt vấn đề, địa phương yêu cầu phải đấu giá lựa chọn nhà đầu tư vì đây là quỹ đất công. Chủ đầu tư không hào hứng vì anh cho rằng đầu tư nông nghiệp lời lãi bao nhiêu mà đấu giá. Cuối cùng anh từ bỏ ý định đầu tư tại khu vực này.

Một bài toán cần được giải quyết: một bên là doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp muốn tập trung ruộng đất sản xuất quy mô lớn, bên còn lại là người dân với tâm lý giữ ruộng đất.

Bài toán trên có thể được giải nếu chúng ta tính đến phương án: giao cho tổ chức phát triển quỹ đất được thành lập ở các địa phương đứng ra thuê đất nông nghiệp của người dân để doanh nghiệp thuê lại để sản xuất nông nghiệp. Phương án này vừa bảo đảm doanh nghiệp có đủ tư liệu sản xuất, không phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, giảm chi phí vốn đầu tư ban đầu do không phải bồi thường giải phóng mặt bằng. Đối với người dân vẫn giữ lại quyền sử dụng đất và tiếp tục sử dụng đất khi hết thời hạn thuê.

Trong mô hình trên, tổ chức phát triển quỹ đất sẽ đóng vai trò là "ngân hàng", doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp đóng vai trò là người "đi vay" và người dân sẽ là người "cho vay". Điều đặc biệt trong mô hình này là "nguồn vốn" của nhà băng không phải là tiền mà là quỹ đất nông nghiệp.

Mô hình ngân hàng đất nông nghiệp cũng là yêu cầu trong Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII xác định "Xây dựng quy định về ngân hàng cho thuê đất nông nghiệp".

Như vậy, để thành lập "nhà băng" và cung cấp "nguồn vốn" cho mô hình này hoạt động là nhiệm vụ của các cơ quan lập pháp khi xem xét sửa đổi luật Đất đai, luật Ngân sách Nhà nước.

Theo Phạm Thanh Tuấn/Dantri.com.vn

Cùng chuyên mục
  • Viết tiếp trang sử hào hùng trong thời kỳ mới

    Hôm nay, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta vui mừng kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12), trong bối cảnh công cuộc đổi mới đất nước đạt được những thành tựu quan trọng về kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại, cả nước đang nỗ lực thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

  • Doanh nghiệp phục hồi, kinh tế tăng trưởng

    Theo thống kê của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), năm 2024 kinh tế Việt Nam đã phục hồi và phát triển mạnh mẽ, dần lấy lại được đà tăng trưởng như giai đoạn trước đại dịch Covid-19, với nhiều điểm sáng, nhất là trong xuất khẩu và thu hút FDI.

  • Thực hiện phân cấp, phân quyền và việc lựa chọn nhân sự

    Ngoài các vấn đề liên quan tới cơ chế, chính sách, một trong những yếu tố quan trọng trong thực hiện phân cấp, phân quyền là nhân lực. Theo chuyên gia, cần áp dụng công cụ quản trị nguồn nhân lực khoa học, để họ không né tránh, chây ì mà quyết tâm thực thi nhiệm vụ một cách hiệu quả nhất.

  • Nhân lên tình người vượt mưa lũ

    Cơn bão số 3 cùng hoàn lưu của nó đã, đang để lại những hậu quả vô cùng nặng nề đối với đời sống hàng nghìn người ở nhiều địa phương, vì thế, cần thêm nhiều hơn nữa những bàn tay ấm dang rộng ra với đồng bào mình, tiếp sức cho họ trong hành trình gian nan vượt qua hoạn nạn.

  • Bài học không bao giờ cũ và bản lĩnh chính trị Việt Nam

    Tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh là bài học không bao giờ cũ; luôn được Đảng đặc biệt coi trọng như là nhân tố tăng cường sức mạnh, bản lĩnh chính trị Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

  • Tiến vào kỷ nguyên mới với tinh thần độc lập, khát vọng tự cường

    Hôm nay là ngày vẻ vang, là ngày Độc lập! 79 năm trước, cả dân tộc ta đã đứng lên làm cuộc Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, đánh đổ ách xiềng xích của cả đế quốc, thực dân, phong kiến. Từ thời khắc Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng đọc Bản Tuyên ngôn độc lập vào ngày 2/9/1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đất nước Việt Nam đã có tên trên bản đồ thế giới, người dân Việt Nam ngẩng cao đầu tự hào là con dân một nước tự do, độc lập.

Xem thêm
  • Kỳ tích mới từ "vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão"

    Chỉ trong hơn 6 tháng, chúng ta đã kéo đường dây điện 500 kV mạch 3 dài 519 km, vượt địa hình hiểm trở để đưa điện ra miền Bắc. Đây là một kỳ tích có được nhờ tinh thần "thần tốc, quyết thắng, vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão" để "biến cái không thể thành có thể".

    15:10 | 31/08/2024
  • Phát triển đất nước lên tầm cao mới

    (Xây dựng) - Kỷ niệm 79 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 02/9 vào thời điểm đất nước có bước chuyển mình của cơ hội cùng thách thức mới trên con đường phát triển. Quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, hội nhập quốc tế mà nòng cốt là mở rộng thị trường, địa bàn kinh tế, đòi hỏi tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia, ngành hàng và doanh nghiệp, tạo điều kiện phát triển sản xuất trong nước, kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Mục tiêu cơ bản là thực hiện thắng lợi 23 chỉ tiêu kinh tế - xã hội do Đại hội Đảng XIII đề ra, phấn đấu đến năm 2030 thoát khỏi mức thu nhập trung bình thấp, trở thành quốc gia đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 là nước phát triển…

    10:59 | 30/08/2024
  • Ngăn chặn tình trạng đấu giá đất bất thường

    Những ngày gần đây, thị trường bất động sản Hà Nội liên tục chứng kiến các kỷ lục về giá trúng đấu giá đất tại khu vực ngoại thành, phiên sau cao hơn phiên trước. Đơn cử, ngày 28/7, huyện Đan Phượng đấu giá 85 lô đất ở các xã Đan Phượng, Hạ Mỗ, Phương Đình, giá trúng lô đất cao nhất hơn 99 triệu đồng/m2, gấp hơn 2 lần giá khởi điểm.

    07:50 | 22/08/2024
  • Cách mạng Tháng Tám và bài học bảo vệ độc lập chủ quyền dân tộc

    Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là một dấu mốc chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. 79 năm đã qua nhưng những bài học, kinh nghiệm quý báu của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị thời đại, nhất là bài học về giữ vững độc lập chủ quyền dân tộc.

    09:31 | 20/08/2024
  • Phát huy giá trị vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám trong thời đại mới

    Cách đây 79 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành cuộc Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, đập tan ách thống trị, áp bức, bóc lột của chế độ thực dân, phong kiến, giành lấy chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mùa thu lịch sử ấy mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước vẻ vang của dân tộc ta.

    09:00 | 19/08/2024
  • Trách nhiệm với người dân

    Theo dự thảo bảng giá đất mới Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành nhằm tiệm cận với giá thị trường, giá đất trên địa bàn sẽ tăng cao rất nhiều lần; thậm chí, có nơi tăng gấp 37 lần so với bảng giá hiện hữu. Điều này khiến người dân ùn ùn kéo nhau đi làm thủ tục đăng ký đất đai, thậm chí vay mượn tiền bạc kịp đóng tiền sử dụng đất theo bảng giá đất hiện hành. Tại nhiều Văn phòng đăng ký đất đai ở thành phố Thủ Đức, huyện Hóc Môn, huyện Củ Chi,… hồ sơ thủ tục nhà đất tăng đột biến, cán bộ làm không xuể.

    14:07 | 12/08/2024
  • Nỗi lo an toàn cây xanh trong đô thị

    Vụ việc một nhánh cây dầu phân loại 3 (cây có kích thước lớn) trong công viên Tao Đàn (quận 1, thành phố Hồ Chí Minh) bỗng nhiên gãy và rơi từ độ cao khoảng 25m khiến 2 người tử vong, 3 người bị thương, thêm một lần nữa cảnh báo về an toàn cây xanh trong đô thị.

    10:56 | 11/08/2024
  • Chậm một giờ cũng là tội lớn với nhân dân!

    (Xây dựng) - Hôm qua, khi hỏi vị lãnh đạo tỉnh Cà Mau về tiến độ Bệnh viện Đa khoa tỉnh quy mô 1.200 giường bệnh, tôi nhận được câu trả lời đầy “tâm trạng”: “Tỉnh đang lập Hội đồng Tư vấn giải quyết kiến nghị lựa chọn nhà thầu. Dự án chậm thì chắc chậm rồi. Nhưng cách làm việc “cù cưa” kiểu này hoài, điệp khúc “lỡ hẹn” với bệnh nhân biết đến bao giờ”. Thực trạng 2 bệnh nhân, 1 giường bệnh là “chuyện thường ngày ở huyện” tại Cà Mau. Một số bệnh nhân chấp nhận điều trị trái tuyến lên tuyến Trung ương với hy vọng, tương lai không xa miền cuối đất xóa vùng trũng về y tế.

    21:59 | 07/08/2024
  • Cảnh giác trước mưu đồ “đổi màu” văn hóa

    Công nghiệp văn hóa đã và đang là trụ cột phát triển kinh tế quan trọng của nhiều quốc gia. Việc chú trọng phát triển công nghiệp văn hóa sẽ giúp các quốc gia có thể nhanh chóng thu về những lợi ích kinh tế to lớn với tư cách như là một ngành kinh tế mũi nhọn, đầu tàu. Tại Việt Nam, phát triển công nghiệp văn hóa là một nội dung quan trọng được Đảng, Nhà nước ta quyết liệt chỉ đạo triển khai trong những năm gần đây.

    09:05 | 26/07/2024
  • Sự thật không thể nào phủ nhận

    Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo xuất sắc, một nhân cách lớn của dân tộc đã từ trần lúc 13 giờ 38 phút, ngày 19/7/2024 do tuổi cao, bệnh nặng. Đây là mất mát to lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Chúng ta vô cùng biết ơn và tự hào về những thành tựu quan trọng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trong thời gian qua dưới sự lãnh đạo xuất sắc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Bởi vậy, trong thời gian tới cả hệ thống chính trị cũng như các tầng lớp nhân dân đều cần phát huy tinh thần trách nhiệm gìn giữ và tiếp tục phát huy những di sản vô giá đó.

    08:57 | 23/07/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load