Ngôi nhà xanh một Liên hợp quốc: Tiết kiệm năng lượng và thân thiện như thế nào?

(Xây dựng) - Ngôi nhà xanh một Liên hợp quốc (LHQ) tại Hà Nội (GOUNH) nằm trên đường Kim Mã đông đúc, ồn ã, thậm chí thường xuyên bị kẹt xe của Hà Nội. Nhưng chỉ mới bước qua cánh cổng, vào đến bên trong khuôn viên thôi, người ta đã có cảm giác vào một không gian đối lập: Yên tĩnh, thoáng đãng… Càng ấn tượng hơn nữa khi biết rằng đây là công trình “xanh” nổi tiếng ở Việt Nam, sở hữu nhiều chứng nhận, giải thưởng công trình xanh trong nước và quốc tế.

GOUNH hiện là địa chỉ được nhiều tổ chức tìm đến tìm hiểu, học tập các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong công trình xây dựng.

Từ quá trình cải tạo xây dựng đến vận hành công trình đều hướng đến mục tiêu “Hoạt động xanh”

Đúng như tên gọi, Ngôi nhà xanh một LHQ là nơi “hoạt động chung”, “Hoạt động xanh” của các tổ chức thuộc LHQ tại Việt Nam.

Được cải tạo từ một công trình cũ, ngay từ khâu thiết kế, chủ đầu tư - Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) đã xác định phát triển GOUNH thành một công trình xanh, là biểu tượng của việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững. Công trình là một dấu mốc quan trọng của quá trình cải cách LHQ tại Việt Nam và sáng kiến Một LHQ, GOUNH là một minh chứng cho cam kết của LHQ trong “Deliver Green” (Hoạt động xanh).

Theo đó, công trình tận dụng tối đa kết cấu của tòa nhà cũ, tái sử dụng gạch cũ trong việc xây bồn trồng hoa, nghiền phế thải xây dựng thành đất trồng cây. Các giải pháp này vừa giúp giảm chi phí trong xây dựng cải tạo công trình, vừa giúp giảm lượng phế thải…

Công trình tận dụng tối đa nguồn ánh sáng tự nhiên thông qua giếng trời, cửa sổ. Hệ thống chiếu sáng, điều hòa của công trình đều lắp đặt các thiết bị hiệu quả năng lượng… Trong đó, hệ thống chiếu sáng sẽ tự động ngắt khi không có người sử dụng. Hệ thống điều hòa trung tâm được quản lý, điều kiển cho phù hợp với nhu cầu sử dụng của nhân viên tòa nhà, nhưng luôn ở mức cao nhất, nhằm giảm tiêu hao năng lượng…

Vật liệu sử dụng trong tòa nhà đều thân thiện với môi trường, bao gồm sơn không chì, thảm và các vật liệu khác đều thuộc danh sách vật liệu ít độc hại theo đánh giá về tiêu chuẩn những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC)…

Trên mái của tòa nhà 6 tầng này bố trí hơn 400 tấm pin mặt trời, đáp ứng 10% nhu cầu sử dụng điện của chính công trình. Hệ thống pin mặt trời mái nhà còn góp phần làm mát, giảm năng lượng vận hành tòa nhà. Vào những ngày nghỉ, thời điểm tòa nhà không hoạt động, năng lượng do hệ thống pin mặt trời sản xuất ra sẽ được hòa lưới điện.

Tòa nhà có hệ thống kiểm soát môi trường (chất lượng không khí và nhiệt độ) thông minh. Các chỉ số kiểm soát cho thấy chất lượng không khí của tòa nhà luôn tốt hơn nhiều so với chất lượng không khí nói chung Thành phố Hà Nội, ở mọi thời điểm.

Tòa nhà đồng thời sử dụng hệ thống cấp nước hiệu quả năng lượng, giúp giảm lượng nước tiêu thụ và tái sử dụng nước thải cho việc tưới cây. Xung quanh tòa nhà trồng nhiều cây xanh giúp không gian dịu mát, thân thiện.

Cán bộ quản lý vận hành tòa nhà giới thiệu về các tính năng ưu viết của công trình.

Trong quá trình sử dụng, vận hành tòa nhà, các cán bộ, nhân viên luôn được khuyến khích hưởng ứng mục tiêu “Hoạt động xanh”. Thông qua việc áp dụng Cẩm nang Văn phòng xanh sáng tạo, nhân viên LHQ đã áp dụng các hành vi thân thiện với môi trường như giảm sử dụng giấy, sử dụng giấy 2 mặt; tái sử dụng giấy, đồ nhựa và thủy tinh; chủ động tắt trang thiết bị sử dụng điện trước khi rời văn phòng; tham gia giao thông không hoặc giảm phát thải các - bon như đi xe đạp, đi bộ hoặc xe bus khi đi làm…

Tòa nhà văn phòng hiệu quả về năng lượng và thân thiện môi trường nhất trong khu vực

Bắt đầu được cải tạo trong năm 2013, đến tháng 5/2015, GOUNH được khánh thành và đưa vào hoạt động. Tại lễ khánh thành, cựu Tổng Thư ký LHQ Ban Ki Moon khi đó đã nhận định: GOUNH là tòa nhà văn phòng hiệu quả về năng lượng và thân thiện môi trường nhất trong khu vực, là bằng chứng cho sự nhất quán và hợp tác giữa các tổ chức LHQ. Một trong những ưu tiên của LHQ tại Việt Nam là hỗ trợ phát triển môi trường bền vững.

Sau 2 năm đưa vào hoạt động, Hội đồng Công trình xanh Việt Nam (VGBC) thẩm định các giải pháp xanh của GOUNH và ghi nhận: Mức sử dụng năng lượng giảm 28,8%; Mức sử dụng nước giảm 44%; Tái sử dụng kết cấu có sẵn lên đến 94%; Tỷ lệ diện tích mái xanh đạt 35%; Diện tích cảnh quan hạn chế hiệu ứng đảo nhiệt lên đến 77%; Pin quang điện sản xuất được 110.000kwh/năm…

Tháng 5/2017, Hội đồng Công trình xanh Việt Nam đã chính thức trao Chứng nhận công trình xanh LOTUS Bạch kim (hạng cao nhất trong hệ thống chứng nhận LOTUS) hạng mục tòa nhà văn phòng cho GOUNH. Chứng chỉ này là sự ghi nhận việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực thông qua thiết kế sinh thái thông minh và quản lý vận hành xanh của tòa nhà. Trước đó, ở giai đoạn thiết kế, VGBC cũng đã chứng nhận công trình xanh LOTUS Vàng (giai đoạn chứng nhận tạm thời) cho GOUNH.

Sân thượng của GOUNH được che mát bởi chính hệ thống pin mặt trời trên mái.

Phát biểu tại buổi lễ đón nhận chứng nhận công trình xanh LOTUS Bạch kim khi đó, ông Kamal Malhotra - Điều phối viên Thường trú LHQ, Chủ tịch Hội đồng Quản trị GOUNH nhấn mạnh ý nghĩa của việc đầu tư Ngôi nhà xanh một LHQ tại Hà Nội: Mục tiêu quan trọng là xây dựng một mô hình thể hiện khả năng tồn tại của các tòa nhà bền vững sáng tạo ở Việt Nam. Với cam kết hỗ trợ Việt Nam trong việc thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển bền vững, GOUNH đã giúp và tiếp tục thực hiện Mục tiêu 7 của các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs), thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang "năng lượng phù hợp, đáng tin cậy, bền vững và hiện đại”.

Tiếp đó, tháng 9/2018, tại Giải thưởng Công trình Xanh khu vực châu Á - Thái Bình Dương do Hội đồng Công trình xanh Thế giới tổ chức, GOUNH đã được tặng Giải thưởng Lãnh đạo trong Thiết kế và vận hành bền vững, hạng mục trụ sở của tổ chức.

Giải thưởng Công trình Xanh khu vực châu Á - Thái Bình Dương được tổ chức hai năm một lần, nhằm ghi nhận những công trình xanh mang tính biểu tượng, khuyến khích những sáng tạo trong tương lai và những công ty dẫn đầu đang tạo ra những thay đổi tích cực cho một tương lai tốt đẹp hơn trong toàn khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Tháng 12/2021, GOUNH tiếp tục được trao Giải nhì Giải thưởng Hiệu quả năng lượng trong các công trình xây dựng năm 2021 (thuộc hệ thống Giải thưởng Hiệu quả năng lượng) do Văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng - Bộ Công Thương phối hợp với Hội Khoa học và Công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam tổ chức.

Hệ thống Giải thưởng Hiệu quả năng lượng được tổ chức thường niên nhằm khuyến khích, thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng, ghi nhận, tôn vinh các mô hình, giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tiêu biểu trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và trong các công trình xây dựng, từ đó tạo hiệu ứng về mặt xã hội, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, phát triển bền vững trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước

Hiện GOUNH đã trở thành một điển hình thành công cho các tòa nhà xanh bền vững ở Việt Nam, là địa chỉ khá quen thuộc mỗi khi muốn đến tìm hiểu, học tập về các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong công trình.