Thứ năm 31/10/2024 17:08 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Kinh tế /

Kinh tế 2023, dự báo 2024: Tìm lời giải tối ưu hiệu quả đầu tư công

07:56 | 19/12/2023

Năm 2023 là một năm đầy khó khăn và thách thức đối với hoạt động đầu tư công, nhất là việc làm sao gỡ được các nút thắt để giải ngân đầu tư công một cách hiệu quả.

Kinh tế 2023, dự báo 2024: Tìm lời giải tối ưu hiệu quả đầu tư công
Hàng trăm phương tiện hoạt động hết công suất để thi công hạng mục móng mặt đường tại gói thầu số 10 (Tam Điệp, Ninh Bình). Ảnh tư liệu: Huy Hùng/TTXVN

Đầu tư công được Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương tập trung triển khai mạnh mẽ với kỳ vọng giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tuy nhiên vẫn còn rất nhiều vấn đề đặt ra trong quá trình giải ngân, đặc biệt là về cơ chế, chính sách. Vậy, giải pháp nào để đầu tư công phát huy hiệu quả hơn, tạo động lực kéo đầu tư tư nhân tăng trưởng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) xung quanh vấn đề này.

Năm 2023, đầu tư công đã được Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương tập trung, thúc đẩy mạnh mẽ với kỳ vọng giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phần nào hỗ trợ doanh nghiệp. Ông có bình luận gì về những kết quả đã đạt được ở lĩnh vực này?

Đây là kỳ vọng lớn, nỗ lực cũng rất nhiều với sự sát sao của Chính phủ, sự quyết liệt của các bộ, ngành, địa phương và quyết tâm của các doanh nghiệp. Điều này cho thấy được sự chuyển biến đầu tiên là ở ngành xây dựng với mức tăng trưởng hơn 6% sau quý III/2023 trong khi kinh doanh bất động sản lại tăng trưởng âm. Nhờ chủ trương thúc đẩy đầu tư công nên nhiều công trình, dự án đã và đang được tích cực triển khai, tạo nguồn thu cho không ít doanh nghiệp và đem lại công ăn việc làm cho bao người lao động.

Tuy nhiên, thực tiễn tình hình giải ngân vốn đầu tư công vẫn chậm, chưa đáp ứng mong đợi, cũng như chưa có sự cải thiện nhiều. Điều này chưa đảm bảo cho việc đầu tư công thực sự trở thành yếu tố dẫn dắt tổng cầu.

Cũng đã có nhiều nguyên nhân được các chuyên gia kinh tế phân tích dẫn tới sự chậm trễ trong đầu tư công. Ở góc nhìn của tôi thì thấy rằng, cơ bản vẫn là do công tác chuẩn bị dự án đang còn hạn chế. Việc lựa chọn nhà thầu và đối tác thi công cũng chưa đảm bảo và đặc biệt là giá nguyên vật liệu đầu thêm tăng cao khiến cho các nhà thầu không mặn mà triển khai.

Tuy nhiên, mấu chốt vẫn là vấn đề về thể chế, chính sách; môi trường đầu tư hoặc các thủ tục điều kiện kinh doanh vẫn còn rào cản. Tình hình này có thể sẽ còn kéo dài tới năm 2024, bởi dư địa tăng trưởng không còn nhiều, nội lực ngày càng cạn và nguồn vốn đầu tư công sẽ là thách thức trong năm tới.

Cùng với việc triển khai, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương cũng tích cực kiểm tra, giám sát để kịp thời hỗ trợ chủ đầu tư, nhà thầu giải quyết khó khăn, thách thức nhằm đảm bảo tiến độ và hiệu quả dự án. Ông nhận định ra sao về điều này?

Tôi quan tâm tới cách làm nhiều hơn. Dù nỗ lực nhưng giải ngân đầu tư công vẫn chậm tiến độ nên khả năng kích thích cầu trong nước chưa cao. Đầu tư công vẫn chưa kéo được đầu tư tư nhân tăng trưởng.

Ở một số nơi, một số ngành và địa phương cũng cử 5-6 cơ quan, đơn vị kiểm tra, giám sát các dự án về tình hình thực hiện, tiến độ thi công và nhiều tiêu chí khác. Nhưng theo tôi, điều đó chưa đem lại hiệu quả và chưa thể gỡ vướng cho từng dự án. Vì lẽ đó, vấn đề này cần có giải pháp mang tính hệ thống hơn; cải cách thể chế cũng phải được tiến hành một cách hệ thống hơn.

Ông có thể nói rõ hơn về cải cách thế chế trong lĩnh vực đầu tư công và điều gì theo ông cần tập trung thay đổi?

Nên bắt đầu từ thủ tục đầu tư và theo tôi, cần tách việc chuẩn bị dự án đầu tư ra khỏi quy trình thủ tục mà doanh nghiệp phải thực hiện. Điều này sẽ đem lại nhiều lợi ích như: tăng chất lượng dự án, thúc đẩy tiến trình giải ngân và tăng được hiệu quả sử dụng đồng vốn. Các bộ và địa phương hãy dùng một số ngân sách chi thường xuyên để chuẩn bị dự án đầu tư. Dự án đầu tư tốt sẽ được đưa vào Kế hoạch đầu tư trung hạn hàng năm.

Kế hoạch này cũng cần có tiêu chí lựa chọn những dự án trọng điểm nhất, phù hợp nhất thậm chí triển vọng đem lại hiệu quả nhất để ưu tiên triển khai trước. Như vậy, các địa phương cần có một danh sách dự án được sắp xếp thứ tự ưu tiên theo các tiêu chí hoặc theo số lượng vốn. Như cách làm hiện nay là hoàn toàn không có thứ tự ưu tiên, dẫn tới ở nhiều địa phương, có nhiều dự án tốt những vẫn không được lựa chọn để triển khai.

Sau nữa là cần phải tiếp tục đơn giản hoá thủ tục; bỏ đi nhiều thứ, thậm chí có thể bỏ đi từ 1/2 đến 2/3 những quy định về thủ tục đầu tư hiện tại. Việc lược bỏ, đơn giản hoá thì nên giao cho một đơn vị độc lập để đảm bảo sự công tâm và thời gian tiến hành.

Chẳng hạn như trong quy hoạch của các tỉnh hoặc ngành đã có danh mục dự án đầu tư thì sắp xếp theo thứ tự ưu tiên của các dự án đó và thực hiện thủ tục quyết định đầu tư. Bên cạnh đó, nên bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư vì đây là thủ tục quan trọng nhất nhưng lại đang dựa trên những thông tin sơ sài khiến doanh nghiệp mất rất nhiều thời gian.

Đôi khi, do không có sự chuẩn bị kỹ, quá trình thực hiện phải qua nhiều lần điều chỉnh khiến thủ tục điều chỉnh dự án mất nhiều thời gian, tương tự như cách thực hiện 1 dự án mới. Điều đó sẽ làm chậm tiến độ, làm đội vốn, lãng phí và kém hiệu quả cho dự án.

Theo tôi, riêng về lĩnh vực đầu tư công, để có sự cải thiện hơn, tối ưu hiệu quả để kích thích tăng trưởng kinh tế, đặc biệt trong năm 2024 cần nỗ lực nhiều hơn về cải cách thể chế, đổi mới tư duy và cách làm.

Trân trọng cảm ơn ông!

Theo Ngọc Quỳnh (TTXVN)

Cùng chuyên mục
Xem thêm
  • Nghệ An: Yêu cầu tập trung rà soát, thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản

    (Xây dựng) – UBND tỉnh Nghệ An vừa ban hành văn bản yêu cầu các Sở, ngành, địa phương tập trung rà soát, thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản và triển khai thực hiện các dự án chuyển tiếp.

    09:42 | 31/10/2024
  • Đề xuất sử dụng kinh phí hỗ trợ doanh nghiệp khu vực tư nhân kinh doanh bền vững

    (Xây dựng) - Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Thông tư hướng dẫn cơ chế quản lý và sử dụng kinh phí ngân sách Nhà nước thực hiện “Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp khu vực tư nhân kinh doanh bền vững giai đoạn 2022 – 2025" ban hành kèm theo Quyết định số 167/QĐ- TTg ngày 08/02/2022 của Thủ tướng Chính phủ (Chương trình 167).

    08:06 | 31/10/2024
  • Thanh Hóa: Giải ngân hơn 9.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

    (Xây dựng) – UBND tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức Hội nghị đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, tăng tốc giải ngân đầu tư công 2 tháng cuối năm.

    22:40 | 30/10/2024
  • Bình Định: Thúc đẩy triển khai dự án điện gió ngoài khơi

    (Xây dựng) - Tỉnh Bình Định đang tích cực xúc tiến các thủ tục liên quan để Tập đoàn PNE sớm triển khai dự án điện gió ngoài khơi với công suất dự kiến là 2.000MW, tổng vốn đầu tư 4,6 tỷ USD.

    21:50 | 30/10/2024
  • Kịp thời tháo gỡ các vướng mắc trong Luật PPP

    (Xây dựng) – Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tuấn (Bắc Giang) cho rằng cần nghiên cứu bổ sung vào dự thảo Luật điều khoản cụ thể quy định về các trường hợp cần bổ sung vốn nhà nước hỗ trợ đối với các dự án PPP ký kết hợp đồng trước thời điểm Luật này có hiệu lực, gồm cả những dự án đang trong quá trình vận hành, khai thác.

    20:38 | 30/10/2024
  • Hương Khê (Hà Tĩnh): Đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án quan trọng trên địa bàn

    (Xây dựng) - Tại cuộc họp nghe tiến độ triển khai một số công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn huyện, Bí thư Huyện ủy Hương Khê Nguyễn Thanh Điện nhấn mạnh: “Yêu cầu các phòng, ngành, đơn vị, địa phương liên quan rà soát lại tiến độ của từng dự án; yêu cầu nhà thầu cam kết tiến độ thi công…”.

    20:07 | 30/10/2024
  • Hà Nội thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ

    (Xây dựng) - UBND Thành phố Hà Nội vừa ký ban hành Kế hoạch số 301/KH-UBND về Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ Thành phố Hà Nội đến năm 2025. Kế hoạch nhằm cụ thể hóa các định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ Thành phố Hà Nội giai đoạn 2020 - 2025 bảo đảm thiết thực, hiệu quả, thúc đẩy sản xuất công nghiệp theo chuỗi sản xuất cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu, đẩy mạnh liên kết cung ứng trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và trên cả nước.

    16:37 | 30/10/2024
  • Ngành dệt may đón đầu cơ hội về thị trường

    (Xây dựng) - Đây là kỳ vọng của Ban tổ chức triển lãm quốc tế ngành Công nghiệp Dệt & May - Thiết bị, Nguyên phụ liệu & Vải 2024 (HanoiTex & HanoiFabric 2024), vừa tổ chức tại Trung tâm Triển lãm quốc tế I.C.E Hà Nội.

    16:08 | 30/10/2024
  • Dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi): Cụ thể hóa đầy đủ, toàn diện 05 nhóm chính sách lớn

    (Xây dựng) – Tại Tờ trình về dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, nội dung sửa đổi Luật Đầu tư công đã cụ thể hóa đầy đủ, toàn diện 05 nhóm chính sách lớn, tháo gỡ căn bản các tồn tại, hạn chế, vướng mắc, điểm nghẽn phát sinh trong quá trình thi hành Luật Đầu tư công năm 2019.

    16:01 | 30/10/2024
  • Thủ tướng làm việc với các doanh nghiệp lớn của Saudi Arabia

    Thủ tướng Chính phủ đề nghị, cùng với mở rộng sản xuất, Tập đoàn tiếp tục đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, đa dạng hóa chuỗi phân phối các sản phẩm của Zamil.

    15:40 | 30/10/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load