Huyện Hóc Môn được lợi gì khi trở thành quận?

"Huyện gặp khó khăn trong quy hoạch đối với diện tích lớn đất nông nghiệp bỏ hoang. Nếu không lên quận thì phần đất đó sẽ mãi nằm im, gây lãng phí", Bí thư Huyện ủy Hóc Môn nói.

Theo lộ trình Sở Nội vụ đề xuất, trong giai đoạn 2021-2025, các huyện Hóc Môn, Nhà Bè, Bình Chánh sẽ được chuyển thành quận hoặc thành lập thành phố thuộc TP.HCM.

Trao đổi với Zing, Bí thư Huyện ủy Hóc Môn Trần Văn Khuyên nhận định dù là huyện duy nhất đạt 30/30 tiêu chí để hình thành quận, quá trình chuyển mình của huyện Hóc Môn sẽ còn nhiều thách thức.

"Việc chuyển từ huyện thành quận là điều mong mỏi của Đảng bộ, chính quyền và người dân huyện Hóc Môn. Nhưng nếu không nhận được sự hỗ trợ lớn từ thành phố, huyện khó trở thành quận vào năm 2025 như lộ trình đề ra", Bí thư Huyện ủy Hóc Môn chia sẻ.

Theo nghị định của Chính phủ về phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp huyện, một quận của TP.HCM phải đáp ứng đủ tiêu chí của đơn vị hành chính cấp huyện loại 1. Bí thư Huyện ủy Hóc Môn cho hay hiện tại, huyện chỉ đạt tiêu chí cấp huyện loại 2.

"Qua rà soát sơ bộ, Hóc Môn đã đạt được 30 tiêu chí về dân số, diện tích, kinh tế, xã hội và hạ tầng. Tuy nhiên, còn nhiều yếu tố khác Hóc Môn chưa đạt theo quy định về thang điểm phân loại đơn vị hành chính để trở thành quận", ông Khuyên cho hay.

Bí thư Huyện ủy Hóc Môn Trần Văn Khuyên. Ảnh: Quang Huy.

Cụ thể, theo quy định khung điểm phân loại đơn vị hành chính của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đơn vị hành chính cấp huyện được phân loại 1 khi có tổng điểm 75 trở lên. Số điểm của huyện Hóc Môn là 69 và không thể tăng thêm.

"Một số tiêu chí của huyện đã đạt điểm tối đa, không thể tăng thêm. Huyện cũng không thể đạt được tiêu chí về các yếu tố đặc thù như dân tộc thiểu số, xã trực thuộc có đường biên giới quốc gia trên biển...", lãnh đạo huyện Hóc Môn thông tin.

Để đáp ứng điều kiện trở thành quận, lãnh đạo huyện Hóc Môn cho rằng địa bàn cần có sự ủng hộ, giúp sức lớn từ UBND TP.HCM cùng sự quyết tâm cao độ của đảng bộ, chính quyền và người dân trên địa bàn.

Giải quyết bài toán quy hoạch và chính sách

Là huyện ngoại thành, thực tế nhiều năm qua, nông nghiệp không còn mang lại hiệu quả cho nền kinh tế của Hóc Môn. Dù phần lớn diện tích đất nông nghiệp bị nhiễm phèn, hoang hóa, huyện Hóc Môn chưa thể chuyển đổi sang đất dịch vụ, công nghiệp hay các loại đất khác.

"Huyện còn gặp khó khăn trong khâu quy hoạch đối với diện tích lớn đất nông nghiệp bỏ hoang. Nếu không chuyển lên quận thì phần đất đó sẽ mãi nằm im, gây lãng phí tài nguyên", Bí thư Huyện ủy Hóc Môn Trần Văn Khuyên chia sẻ.

Phần lớn đất nông nghiệp tại Hóc Môn bị hoang hóa. Ảnh: Quang Huy.

Ông Khuyên nhấn mạnh quy hoạch theo hướng nông thôn không còn phù hợp với nhịp phát triển của huyện Hóc Môn. Khi chuyển lên quận, đất nông nghiệp trên địa bàn có thể chuyển đổi sang đất dịch vụ hoặc mục đích khác nhằm mang lại giá trị kinh tế cho chính người dân, doanh nghiệp và tạo nguồn thu cho Nhà nước.

Một vấn đề khác đặt ra cho Hóc Môn là với diện tích lớn, quy mô dân số đông hơn nhiều quận, nhưng bộ máy chính quyền còn gặp khó khăn trong công tác quản lý do số lượng cán bộ chuyên trách còn hạn chế. UBND huyện Hóc Môn hiện tại chỉ có 2 phó chủ tịch phụ trách các lĩnh vực.

"Một ví dụ cụ thể là lực lượng công an của huyện phần lớn là công an viên, số lượng công an chính quy được bố trí không nhiều. Không chỉ hạn chế về quyền hạn, chế độ cho các công an viên cũng có phần thấp hơn dù an ninh trật tự tại địa bàn tương đương hoặc có phần phức tạp hơn so với nội thành", Bí thư Huyện ủy Hóc Môn đánh giá.

Ông Trần Văn Khuyên nhận định việc huyện Hóc Môn chuyển thành quận sẽ giúp bộ máy chính quyền của đơn vị hành chính này thuận lợi trong công tác quản lý, giải quyết được những bất cập về chính sách đã tồn tại từ trước đến nay.

Có thể hình thành thành phố phía bắc TP.HCM

Trao đổi với Zing, Phó giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM Nguyễn Thị Hồng Thắm cho hay sở mới trình dự thảo kế hoạch để xây dựng đề án chuyển một số huyện thành quận hoặc thành phố trực thuộc TP.HCM giai đoạn 2021-2030. Dự thảo này chưa được UBND TP.HCM thông qua.

"Sau khi kế hoạch được ban hành, UBND TP.HCM sẽ chỉ đạo những phần việc cụ thể cho từng đơn vị và lộ trình thực hiện. Sở Nội vụ đến nay mới làm công tác tham mưu và tổng hợp cho kế hoạch này", Phó giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM thông tin.

Giai đoạn 2021-2025, huyện Hóc Môn, Nhà Bè, Bình Chánh có thể trở thành quận hoặc thành lập thành phố phía bắc như TP Thủ Đức ở phía đông TP.HCM. Ảnh: Quỳnh Danh.

Trước đó, Sở Nội vụ TP.HCM đã có công văn gửi các huyện về việc góp ý cho dự thảo trên. Theo đó, giai đoạn 2021-2025, huyện Hóc Môn, Nhà Bè, Bình Chánh có thể trở thành quận hoặc thành lập thành phố phía bắc TP.HCM.

Trước khi đề án chuyển các huyện thành quận được thực hiện, Sở Xây dựng TP.HCM cần thực hiện đề án khác về việc phân loại đô thị các huyện, xã, thị trấn. Theo lộ trình, trong quý III/2023, bản đề án này cần hoàn thành để phục vụ công đoạn tiếp theo.

Sau khi đề án của Sở Xây dựng được UBND TP.HCM phê duyệt, sở sẽ mời đơn vị tư vấn rà soát lại các tiêu chí để đưa ra kế hoạch phát triển cụ thể cho 3 quận giai đoạn 2024-2025. Đơn vị tư vấn này từng thực hiện đề án thành lập khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía đông TP.HCM (TP Thủ Đức).