Dự án đường 337 đoạn Loong Toòng đi cầu Bang khởi công từ tháng 11/2003 đến nay vẫn chưa xong một đoạn đường dài gần 7,5km. Dự án có ba gói thầu, hai gói về đường, một gói về cầu. Gói 1 từ ngã tư Loong Toòng đến cầu K67, do một Cty TNHH ở Hà Nội thi công. Đến hết tháng 12/2008 mới tạm xong một đoạn đường dài 2,8km, với điều kiện mặt đường thiết kế 10,5m được điều chỉnh xuống từ 6,5 - 7,5m; còn rãnh thoát nước, hè đường thì không biết đến bao giờ mới xong. UBND tỉnh Quảng Ninh thúc các cơ quan thuộc quyền giải quyết những tồn tại để đẩy nhanh tiến độ. UBND TP Hạ Long đã hứa, BQL Giao thông hứa.
Người dân biêt kêu ai?
Lời hứa nếu thống kê được thì in thành tập khá dày. Tại sao thế? Các cán bộ Ban GPMB TP Hạ Long được giao nhiệm vụ giải tỏa khoảng trên 500 hộ dân hai bên hè đường. Dân cản trở việc GPMB. Các quan bé “tâu” với quan lớn rằng dân đen thế này thế kia. Quan lớn tin vào quan bé, không gặp dân và cũng không cho dân gặp hoặc ít cho dân gặp. Cơ quan công quyền nào cũng có bảng chữ to “Nơi tiếp dân”. Giả sử gặp dân thì quan phê “Kính chuyển”. Đơn thư lại về chỗ cũ, rất có thể là nơi ra quyết định đền bù hoặc rất có thể lại chuyển lại Ban GPMB. Cứ cái vòng luẩn quẩn đâu vẫn như hoàn đấy. Một năm, hai năm, thậm chí có hộ hàng vài năm không được giải quyết. Dân bức xúc khiếu kiện, quan quá bận mải kính chuyển. Vậy là lỗi hỗn hợp dân, quan và cả lỗi về cơ chế nữa.
Gần 6 năm trời mới thi công được 2,8km, mà phần rãnh thoát nước, vỉa hè chưa GPMB xong. Công trình này vẫn chưa biết lúc nào xong và chắc nó sẽ được ghi danh là công trình chậm kỷ lục ở Quảng Ninh.
Gói thầu 1 đường 337 xem như tạm ổn vì đã thi công xong mặt đường dù nhỏ hơn thiết kế. Nhưng dù sao tạm nhẹ nhàng hơn gói thầu 2 từ cầu K67 đến cầu Bang (P.Hà Khánh). Nhìn theo góc độ công việc chung, tiến độ bế tắc thì bất cứ ai có trách nhiệm cũng không thể chấp nhận được thái độ của một số hộ dân. Nhưng nhìn từ phía ngược lại thì cái đúng, cái chân lý lại thuộc về dân, chí ít trong một số trường hợp chúng tôi nêu ra trong bài viết này.
Thí dụ trường hợp hộ bà Trần Thị Nguyên, 73 tuổi, trú tại tổ 19D khu 3 P.Hà Khánh. Diện tích đất thu hồi vĩnh viễn là 104,5m2, Ban GPMB chỉ đền bù 51,55m2 với đơn giá 3 triệu đ/m2; 16,8m2 với đơn giá 44.946 đ/m2 và 9,85m2 với đơn giá 45.600 đ/m2; tồi tệ hơn, 26,3m2 thu hồi tạm thời được tính 20% của đơn giá 45.600 đ/m2.. Khi gia đình bà thắc mắc, Ban GPMB và chính quyền P.Hà Khánh đến lập biên bản giải quyết cho bà đơn giá đất ở là 3 triệu đ/m2. Biên bản ký ngày 11/4/2009 thì ngày 14/4/2009 có phương án bổ sung nhưng chỉ giải quyết thêm được gần một chục m2 và lại bớt đi một số khoản khác.
Bà Nguyên hơn 40 tuổi Đảng, hiện đang là chi hội trưởng Phụ nữ khu phố. Trong cuộc sống bà là người gương mẫu. Mấy tháng trước phường phá vỡ căn nhà xây sát đường, bà chấp hành; mấy nhà bên không là đảng viên, không chấp hành, bây giờ lại được đền bù đơn giá đất ở, còn bà thì đền bù đất vườn (!). Thu hồi 26,3m2 đất được tính 20% đơn giá 45.600 đồng, được 239.856 đồng. Bà Nguyên hỏi cán bộ GPMB: “Giá đất mặt đường ở đâu mà rẻ thế, 26,3m2 mà chỉ đền bù hơn 239 ngàn đồng. Đền bù cho dân hay cướp của dân?” Cán bộ Ban GPMB trả lời: “Thế là tốt rồi”. Cây Bàng của bà đường kính to hơn 30m chỉ bồi thường 10 ngàn đồng. Bà kêu ca, Phó Ban GPMB rút 100 nghìn đồng biếu bà ăn quà. Bà Nguyên mua kẹo, khao trẻ cả xóm và luôn nói: “Tiền cây Bàng”. Đảng ủy phường gọi bà chỉnh huấn. Bà hỏi lại, Bí thư đánh trống lảng.
Hộ anh Vũ Đức Hùng ở tổ 19D khu 3 P.Hà Khánh bị thu hồi vĩnh viễn 64,3m2, diện tích đất thu hồi tạm thời 30,2m2. Ban GPMB chỉ đền bù cho anh 18,3m2 đơn giá 3 triệu đồng/m2 và trả 417.355 đồng cho số diện tích đất 46,41m2 cong tôn tạo. Gia đình anh Hùng khiếu nại, Ban GPMB lại đưa ra phương án bổ sung ngày 14/4/2009. Từ con số tổng diện tích hai loại đất thu hồi vĩnh viễn 64,3m2 và thu hồi tạm thời 46,41m2, tổng cộng là 107,71m2, phương án đền bù bổ sung lại xoay ngang, đền bù với đơn giá 3 triệu đ/m2 với diện tích 26,6m2. Và 66,92m3 (mét khối) với giá 44.964 đ/m3 (mét khối), bằng 3,008 triệu đồng. Chắc không có một nơi nào đền bù đất với giá cả như thế. Sự sai trái tuỳ tiện của cán bộ lập phương án đền bù quá nhiều lỗi đến mức không thể chấp nhận được. Phương án đầu tính mét vuông, phương án bổ sung tính mét khối. Căn cứ vào đâu để tính ra được những con số ở phương án bổ sung? Tính pháp lý của các phương án để tính đền bù? Trong khi nguồn gốc đất của gia đình sử dụng từ năm 1991, có giấy xác nhận của phường, có hóa đơn thuế, không tranh chấp. Những điều kiện ấy cho phép được áp đơn giá đất ở trên diện tích thu hồi vĩnh viễn theo chính sách hiện hành Quảng Ninh đang thực hiện. Đây có thể được coi là “bài học giáo khoa” cho công tác đền bù toàn quốc, bởi nó rất giàu tính điển hình về những lỗi sai phạm.
Hộ ông Nguyễn Ngọc Hoan, tổ 19D khu 3 P.Hà Khánh, bị thu hồi vĩnh viễn 26,3m2, đất thu hồi tạm thời là 13,1m2, tổng cộng là 39,4m2. Gia đình ông được thanh toán cả thảy 39,49m2 đất được 5.501.095 đồng. Giá cỏ rác thu mua còn đắt hơn. Nguồn gốc đất của gia đình ông có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất TP Hạ Long cấp năm 2004, gốc đất từ trước năm 1991.
Hộ ông Lưu Văn Ngà tổ 18 khu 3 P.Hà Khánh, bị thu hồi vĩnh viễn 47,3m2, thu hồi tạm thời 21,2m2, tổng cộng 68,5m2 và 51m3 đất tôn tạo. Tổng số tiền thanh toán đền bù 25.120.953,92 đồng. Gia đình có đầy đủ giấy tờ gốc đất và cấp sổ đỏ năm 2006.
Hộ bà Nguyễn Thị Thu tổ 18, khu 3 P.Hà Khánh, bị thu hồi vĩnh viễn 121m2, thu hồi tạm thời 54m2, tổng cộng là 175m2. Số diện tích thu tạm thời 54m2 được tính với giá 20% của đơn giá đất vườn ao liền kề 45.600 đ/m2, được 492.480 đồng. Còn 121m2 đất thu hồi vĩnh viễn thì lại được tính theo kiểu rất khó hiểu: 73m2 và 58,88m3. Và, 1752 thu hồi của bà được đền bù tổng cộng 64.952.575 đồng.
Hộ ông Nguyễn Mạnh Thống tổ 19c khu 3 P.Hà Khánh, bị thu hồi vĩnh viễn 49,9m2, thu hồi tạm thời 44,3m2, tổng cộng thu hồi 94,2m2 và 85,83m3 đất tôn tạo. Tất cả chỉ được đền bù 14.073.926 đồng.
Do điều kiện có hạn chúng tôi không thể phản ảnh trên 20 hộ có đơn khiếu nại, nhưng chúng tôi khẳng định rằng, trong việc đền bù cho các hộ dân của dự án này là không đúng pháp luật, không minh bạch và không hợp lý với thực tế giá thị trường. Người dân rất bất bình về cách làm của Ban GPMB TP Hạ Long là một sự thật cần được quan tâm ở nhiều góc độ. Sau vụ GPMB đường 337, chắc nhiều người dân sẽ phải “đứng đường” vì đất mất, nhà tan…
(Còn nữa)
Trọng Nhân
Theo baoxaydung.com.vn
