Đông Triều (Quảng Ninh): Xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu văn minh, hiện đại

(Xây dựng) - Đông Triều là huyện nông thôn mới đầu tiên của miền Bắc và cũng là địa phương có xã nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên trong cả nước (xã Việt Dân). Đông Triều đang phấn đấu là điển hình nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh Quảng Ninh và trở thành địa phương cấp huyện đầu tiên hoàn thành mục tiêu nông thôn mới kiểu mẫu.

Với chủ trương xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu “phố trong làng”, nhiều làng quê của Đông Triều trở nên khang trang, xanh sạch đẹp.

Đông Triều là địa phương có vùng sản xuất nông nghiệp lớn nhất tỉnh Quảng Ninh với nhiều phẩm OCOP như: Gạo nếp cái hoa vàng, nấm Long Hải, sữa chua An Sinh, sữa chua Đông Triều, na dai, vải thiều... Đây là 1 trong 4 huyện, thị đầu tiên trong cả nước và là đơn vị cấp huyện đầu tiên ở miền Bắc đạt chuẩn nông thôn mới năm 2014. Với định hướng “Xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục và không có điểm dừng”, sau khi được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, thị xã Đông Triều đã chuyển trọng tâm sang xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu theo các tiêu chí mới.

Sau 14 năm (2010-2024) thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Đông Triều đã đạt được những thành tựu ấn tượng, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao rõ rệt. Bộ mặt nông thôn thay đổi rõ nét, văn hóa xã hội và môi trường khu vực nông thôn có nhiều tiến bộ; hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh; an ninh trật tự xã hội được giữ vững. Đây là bước tạo đà cho địa phương tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành quả trên chặng đường xây dựng NTM kiểu mẫu, gắn với đô thị văn minh, hiện đại, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân những năm tiếp theo.

Thị xã đã xây dựng và ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 03-NQ/TU ngày 14/10/2020 của Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã về tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn thị xã, giai đoạn 2020 - 2025.

Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Yên Đức trồng cây xanh tuyến đường kiểu mẫu từ đường 333 đến khu bãi xe của thôn Đồn Sơn.

Theo Bí thư Thị ủy Đông Triều Nguyễn Văn Công, thị xã hướng đến xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu “thực chất, hiệu quả, toàn diện và bền vững” nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn trở nên giàu có và thịnh vượng, tiệm cận với khu vực đô thị. Thị xã cũng phấn đấu trở thành điển hình nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh Quảng Ninh, góp phần xây dựng thị xã trở thành thành phố trực thuộc tỉnh...

Đến cuối năm 2022, thị xã Đông Triều có 9/11 xã hoàn thành các tiêu chí, chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Trên chặng đường về đích nông thôn mới kiểu mẫu, thị xã Đông Triều chỉ còn 2 xã là Tràng Lương và Hồng Thái Tây do thiếu tiêu chí cơ bản là xây dựng mô hình thôn thông minh và cần nâng chất một số chỉ tiêu về hạ tầng.

Để hoàn thành mục tiêu này, ngay từ đầu năm 2023, thị xã Đông Triều đã tập trung ưu tiên nguồn lực cho 2 xã Tràng Lương và xã Hồng Thái Tây để xây dựng hạ tầng thiết yếu (cải tạo, nâng cấp trường học; hỗ trợ phát triển các mô hình liên kết sản xuất; hỗ trợ chuyển đổi số trong xây dựng mô hình thôn thông minh); các xã triển khai xây dựng, đưa vào ít nhất từ 2 - 3 mô hình camera an ninh gắn với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc...

Cuối năm 2023 thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của thị xã Đông Triều đạt trên 75 triệu đồng/người/năm (tăng trên 2 lần so với năm 2015); tỷ lệ hộ nghèo đa chiều khu vực nông thôn còn 0,49%. Môi trường nông thôn được cải thiện rõ rệt, đường làng ngõ xóm ngày càng xanh, sạch, đẹp. An ninh chính trị được giữ vững, đời sống văn hóa tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao.

Bí thư Thị ủy Đông Triều Nguyễn Văn Công thăm một số mô hình phát triển sản xuất cây, con giống mới trên địa bàn thị xã, ngày 14/8/2024.

Điển hình như ở xã Việt Dân là được công nhận là xã nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên của cả nước từ năm 2019, hiện đang trong lộ trình xây dựng xã nông thôn mới thông minh, và là điểm đến học tập kinh nghiệm của hàng trăm địa phương trên khắp mọi miền đất nước. Là xã nông nghiệp miền núi nằm dưới chân dãy núi Yên Tử, Việt Dân đã chuyển đổi cơ cấu, quy hoạch vùng sản xuất tập trung với 300ha trồng lúa chất lượng cao, 200ha trồng cây na dai, 45ha cây có múi như: Cam Canh, bưởi Diễn, hoàn thiện hệ thống tưới tiêu. Từ mức thu nhập đầu người hơn 27 triệu đồng/năm vào năm 2013, đến nay thu nhập bình quân của người dân đã tăng gấp 3 lần. Toàn xã không còn hộ nghèo. Cùng với thu nhập người dân trong xã được nâng cao, ấn tượng nhất của Việt Dân là môi trường xanh, sạch, đẹp. Toàn bộ rác thải được phân loại, thu gom và xử lý phù hợp, chuồng chăn nuôi hợp vệ sinh và các hộ dân đều không dùng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Người dân hiến đất, đóng góp ngày công để chăm sóc cây xanh, vệ sinh đường làng, ngõ xóm ngày Chủ nhật xanh.

Bà Nguyễn Thị Hương (thôn Phúc Thị, xã Việt Dân) cho biết: Nhờ xây dựng nông thôn mới, người dân được đi lại trên những con đường bê tông rộng rãi, sinh hoạt ở nhà văn hóa khang trang, sạch đẹp; học sinh được học tập ở những ngôi trường đầy đủ trang thiết bị hiện đại. Đặc biệt, nhiều mô hình kinh tế ngày càng phát triển mang đến cuộc sống ấm no, sung túc cho người dân trong thôn, trong xã.

Nhiều hộ dân các thôn Cửa Phúc và Tân Thành (xã Việt Dân) đã hiến đất để mở rộng hành lang đường giao thông, phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới thông minh năm 2024 của địa phương.

Còn tại thôn Đìa Mối, xã An Sinh, người dân yên tâm hơn khi xã lắp hệ thống camera an ninh giám sát tại các tuyến đường, khu vực trung tâm, nhờ đó các vụ trộm cắp giảm hẳn. Phó Chủ tịch UBND xã An Sinh Hoàng Xuân Nam cho biết, xã lựa chọn thôn Đìa Mối để xây dựng thôn thông minh, trong đó đã triển khai các tiêu chí, số hóa số nhà để quản lý theo hướng chuyển đổi số, xây dựng hệ thống camera giám sát. Đến nay xã đã lắp 18 mắt camera tại thôn. Xã cũng vận động thành lập các nhóm zalo để cập nhật thông tin, chính sách đến nhân dân nhanh chóng. Các nhà văn hóa thôn đều được lắp đặt hệ thống wifi miễn phí, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân truy cập.

Theo Phó Chủ tịch UBND thị xã Đông Triều Lê Văn Độ, thị xã đang triển khai xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, nông thôn mới thông minh. Để thu nhập của người dân đảm bảo tính bền vững, thị xã sẽ tái cơ cấu ngành nông nghiệp, triển khai đề án về cây ăn quả, các mô hình nông nghiệp hữu cơ, nuôi cá nước ngọt... tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, khu vực nông thôn.

Để huy động nguồn lực xã hội hóa, thị xã vận động nhân dân đóng góp, ủng hộ bằng việc hiến đất, các công trình, ngày công, đảm bảo ít nhất 30% xã hội hóa, phần còn lại là ngân sách từ Nhà nước và các nguồn khác. Phong trào thi đua chung sức xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu được nhân dân thị xã đồng tình, hưởng ứng mạnh mẽ, tạo sức lan tỏa lớn và thật sự mang lại hiệu quả thiết thực. Đến nay 100% xã đã vận động nhân dân tham gia xã hội hóa camera gắn với hệ thống an ninh của Công an xã. Để giám sát, nắm bắt an ninh trật tự trên địa bàn xã thuận lợi, hệ thống màn hình camera được lắp đặt tại phòng của một Phó Chủ tịch UBND xã và trụ sở Công an xã. Đối với những nội dung khác, thị xã Đông Triều thực hiện theo cơ chế Nhà nước đầu tư 70%, nhân dân tham gia đóng góp 30%.

Đông Triều chủ trương xây dựng NTM kiểu mẫu “thực chất, hiệu quả, toàn diện và bền vững” nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn. (trong ảnh là Liên hoan văn nghệ các làng văn hóa xã Bình Dương năm 2024)

Thiếu niên xã An Sinh thi đấu tại giải bóng đá thiếu niên do xã tổ chức, năm 2024.

Lãnh đạo thị xã Đông Triều cho biết, địa phương sẽ tập trung tiếp tục thực hiện các giải pháp đồng bộ để xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu theo kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại. Đẩy mạnh triển khai các mô hình dự án liên kết tổ chức sản xuất giữa các doanh nghiệp, hợp tác xã với các trang trại, gia trại và hộ nông dân để nâng cao hiệu quả các vùng sản xuất hàng hoá tập trung. Triển khai đưa nhanh các mô hình ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp để đưa thị xã trở thành vùng trọng điểm của tỉnh về sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao.

Đông Triều phấn đấu đến năm 2025 thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt trên 85 triệu đồng/người/năm; duy trì các xã không có hộ nghèo. Cùng với mục tiêu xây dựng Đông Triều là đơn vị cấp huyện nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên của tỉnh Quảng Ninh, thị xã đồng thời hướng đến mục tiêu xây dựng người nông dân văn minh sinh sống trong vùng nông thôn thông minh, hiện đại, theo đúng chủ trương của tỉnh là đô thị ở trong nông thôn, phố trong làng.