Cần ngăn chặn - Đầu cơ trên mạng

Từ câu chuyện của nhà thép Hưng Khang

Bật chiếc máy tính xách tay đã được phủ sóng wifi, ông Lê Kim Giàu - Tổng giám đốc Cty CP Nhà Thép Hưng Khang (xã Thạnh Phước, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương) thử lên công cụ tìm kiếm trên internet để vào nhanh website Cty nhằm kiểm tra thông tin khách hàng như thường lệ thì hỡi ôi, nội dung hiện ra trước mắt không phải là Hưng Khang như ông mong đợi mà là Zamil Steel - một doanh nghiệp cùng ngành nghề thuộc tập đoàn đa quốc gia có trụ sở chính tại Ả Rập Xê-út và là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu thị trường nhà thép tại Việt Nam hiện nay! Các chuyên viên công nghệ thông tin của ông cho biết, đã phát hiện sự việc từ giữa tháng 12/2008 nhưng chưa dám báo cáo vì đó là thời điểm chạy nước rút và cần có thời gian để kiểm chứng. Lý do xảy ra câu chuyện trên là do Nhà Thép Hưng Khang là DN 100% vốn trong nước, nên khi lập website, DN chỉ chọn tên miền Việt Nam cho vừa an toàn vừa dễ nhận biết đây là “DN Việt 100%” (hungkhang.com.vn) và bỏ qua các tên miền còn lại với quan niệm “đăng ký nhiều khó quản lý”. Sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra nếu như thời gian gần đây Nhà Thép Hưng Khang không tập trung đẩy mạnh sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường kết hợp với các chiến dịch quảng bá thương hiệu, sản phẩm… đặc biệt là việc Nhà Thép Hưng Khang liên tiếp trúng thầu thi công các công trình trong và ngoài nước với yêu cầu hết sức khó khăn, phức tạp như công trình kho lạnh của Tập đoàn Pepsi Cola… nên đã có ý kiến đề nghị: Phải báo cáo lên các cơ quan quản lý nhà nước nhờ can thiệp hoặc chuẩn bị khởi kiện vì sự việc trên đã gây ra sự ngộ nhận rằng Nhà Thép Hưng Khang là Cty con của Zamil Steel hoặc đã bị Zamil Steel mua đứt. Cách làm trên cũng là hình thức “ăn cắp” khách hàng công khai trên mạng, vì khi khách hàng đã nghe danh tiếng Hưng Khang muốn tìm hiểu nhưng chưa rõ tên miền, khi vào truy cập mạng sẽ dễ bị dẫn dắt về website của một DN cùng ngành nghề khác như đã nêu và DN đó dễ dàng biết được địa chỉ, nhu cầu của người truy cập mà chủ động tiếp cận, giới thiệu vì chắc chắn người truy cập phải có nhu cầu! Ông Giàu cho biết: “Bức xúc lắm và cũng tin tưởng vào năng lực của đội ngũ cán bộ nhưng phải cố bình tĩnh tìm hiểu thêm thì cuối cùng một phần sự thật đã hé lộ”.

Giải mã ý đồ

Luật sư Vương Công Đức (Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước) - một người có nhiều kinh nghiệm trên lĩnh vực công nghệ thông tin - phân tích: “Để mấy chữ Nhà Thép Hưng Khang được mọi người biết như hôm nay, DN đã mất không biết bao  thời gian, công sức và tiền của để xây dựng. Tên gọi, logo của Nhà Thép Hưng Khang cũng đã được đăng ký độc quyền và được bảo hộ trên toàn quốc, nên không thể có Cty sản xuất nhà thép thứ hai trùng tên với Hưng Khang trên lãnh thổ Việt Nam này. Tên miền com.vn hoặc tên miền .vn (ví dụ: hungkhang.com.vn hoặc hungkhang.vn) là do Việt Nam độc quyền quản lý nên cũng không thể có một trang web nào cùng ngành nghề với Nhà Thép Hưng Khang bị đăng ký trùng tên hoặc cố ý trùng tên được vì luật đã quy định. Nhưng với các trang web có tên miền do quốc tế sở hữu như: com, .org… (ví dụ hungkhang.com hoặc hungkhang.org), thì luật pháp nước ta chưa có quy định điều chỉnh. Lợi dụng khoảng cách này những người am hiểu về thông tin thị trường, xây dựng thương hiệu… đã nhanh tay đăng ký trước tất cả những gì có thể được liên quan đến tên tuổi, thương hiệu của một số DN sắp nổi tiếng, đang nổi tiếng mà còn sơ hở ở khâu quản lý, nằm trong tầm ngắm của chúng, vì chi phí đăng ký, giữ chỗ trên mạng rất rẻ, chỉ 8 - 10USD/năm (tương đương khoảng 150 - 170 nghìn đồng), sau đó sẽ tung tin rao bán hoặc tìm cách tiếp cận với DN để giới thiệu, đặt vấn đề sang nhượng lại tên miền với giá gấp ngàn lần hoặc hàng chục ngàn lần. Do hoang mang, thiếu tự tin mà đã có nhiều DN phải đau đớn cắn răng chịu mất tiền để giữ lại tên tuổi của DN mình thay vì phải làm lại từ đầu. Thấy được kiểu đầu cơ trên là siêu lợi nhuận nên phong trào đầu cơ tên miền đã bắt đầu tràn vào Việt Nam trong khoảng 10 năm trở lại đây và cách kiếm tiền như thế đã gặp phải sự phản ứng mạnh mẽ của xã hội vì nó kém văn hóa, vô đạo đức, không có liêm sỉ, dù hành vi này chưa hề vi phạm pháp luật và càng về sau này việc đầu cơ như thế cũng lắng dịu dần vì những người có hiểu biết, có kiến thức ít ai chọn cách kiếm tiền hèn hạ như thế!

Hầu hết các chuyên gia công nghệ thông tin, những người có hiểu biết về lĩnh vực quản lý thương hiệu khi nghe và thấy thao tác do các nhân viên Cty CP Nhà Thép Hưng Khang thực hiện khi gõ vào công cụ tìm kiếm trên internet là hungkhang.com.vn thì không có gì xảy ra, nhưng nếu chỉ dừng lại ở hungkhang.com thì trang web sẽ bị kết nối đến địa chỉ khác cũng là DN sản xuất nhà thép nhưng là Zamil Steel và trên thanh công cụ chữ hungkhang.com cũng hoàn toàn biến mất mà thay vào đó là địa chỉ zamilsteel.com hẳn hoi. Qua sự việc trên tất cả các chuyên gia công nghệ thông tin, những người có hiểu biết về internet, về xây dựng thương hiệu đều có chung nhận định: Đây là cách chiếm giữ tên miền để “chủ động tống tiền” thay vì thụ động ngồi chờ thời như trước đây. Nguy hiểm của cách làm này là tạo ra mâu thuẫn, gây nguy hiểm cho người sở hữu tên miền thật nếu không được phát hiện kịp thời sẽ dẫn đến hàng loạt tranh chấp, hệ lụy mà những người liên quan đều là nạn nhân, còn người gây ra “tội lỗi” thì vẫn vô can vì pháp luật chưa điều chỉnh tới! Thao tác gây nhiễu nêu trên được các chuyên gia công nghệ thông tin khẳng định đây là kỹ thuật “forword”, cũng giống như chúng ta cài đặt trên điện thoại di động mỗi khi bận họp hoặc đi vào vùng không có sóng thì những cuộc gọi tới sẽ được chuyển đến một số điện thoại thường trực khác. Về nguyên tắc khi chuyển cuộc gọi như thế phải xin phép hoặc được sự đồng ý của số điện thoại được chuyển đến, nhưng thực tế khi làm việc này không ai phải xin phép mà vẫn chuyển tốt và còn xảy ra nhiều chuyện rắc rối khác vì pháp luật chưa có quy định điều chỉnh cụ thể vấn đề này.

Kẻ giấu mặt lộ diện và bài học kinh nghiệm

Sau một thời gian gây ra sóng gió vì cái sự “forword” đầy ác ý trên, cuối cùng các quản trị mạng của Nhà Thép Hưng Khang cũng tìm được địa chỉ, tên tuổi và số điện thoại cụ thể của “tác giả sự kiện” và đã có nhiều lần tiếp xúc, trao đổi trực tiếp qua email, chat… để tìm hiểu nguyên nhân, tác giả sự kiện trên cũng không ngần ngại đưa ra giá khởi đấu tên miền hungkhang.com là 3.000USD. Nhưng sau khi “tác giả sự kiện” trên nhận được thông tin: cách “forword” như thế đã gây ra sự nhầm lẫn, gây ngộ nhận, dẫn đến mâu thuẫn rất lớn giữa 2 DN cùng ngành nghề và cả khách hàng của nhau, nếu không được sớm chấm dứt sẽ gây nhiều phiền toái, nguy hiểm”, thì tên miền hungkhang.com chỉ hiển thị màn hình trắng có sự dẫn dắt đến một địa chỉ khác chuyên đấu giá “tên miền” với đầy đủ thông tin, giá trị “sản phẩm” mà tác giả này đang rao bán! Những người am hiểu thông tin cũng đưa ra nhận định: Không phải tác giả trên hiền lành gì đâu, mà sự dừng lại này là để chuẩn bị cho các bước “tống tiền” tiếp theo với những nguy hại ngày một gia tăng.

Ông Lê Kim Giàu - Tổng giám đốc Cty CP Nhà Thép Hưng Khang, người đang sở hữu tên miền hungkhang.com.vn và đang bị tấn công bởi tên miền hungkhang.com cương quyết: “Chúng tôi đã thống nhất từ trong nội bộ rằng: Dù cho người đang sở hữu tên miền hungkhang.com có rao bán với giá 1 đồng chúng tôi cũng không mua lại, vì làm như thế là tiếp tay cho cái xấu. Dù biết chắc rằng quyết định trên sẽ dẫn đến ít nhiều bất cập, nhưng chúng tôi sẽ chủ động đề phòng bằng nhiều cách thông tin đến khách hàng, đối tác… Nhờ được phát hiện kịp thời, được sự tham mưu, giúp sức của nhiều phía, cộng với sự bình tĩnh trong xử lý thông tin mà chúng tôi đã tránh được những ngộ nhận, xung đột đáng tiếc từ hành vi gây nhiễu trên. Đây không chỉ là bài học sâu sắc đối với DN chúng tôi, mà với những DN khác có điểm xuất phát giống như chúng tôi cũng cần chủ động đề phòng”.

Luật sư Vương Công Đức cũng góp thêm đề nghị: “Trong khi pháp luật chưa có quy định cụ thể về việc đăng ký tên miền trên mạng thì các cơ quan có thẩm quyền cũng cần có thêm quy định “xuất trình giấy tờ hợp pháp liên quan đến tên miền đăng ký” như giấy phép kinh doanh chẳng hạn! Tán thành ý kiến trên, thạc sĩ Đặng Anh Tuấn gợi ý: “Phần lớn các nhà đầu cơ tên miền đều chỉ đăng ký “chiếm giữ” trong một thời gian ngắn, tuy chưa có khung pháp lý rõ ràng, nhưng nếu Nhà Thép Hưng Khang có đủ chứng cứ chứng minh tên gọi của mình là hợp pháp thì có thể trực tiếp yêu cầu VnnIC can thiệp, giải quyết. Riêng trường hợp “tác giả gây nhiễu” có những hành tung đe dọa, gây phương hại cụ thể thì các bên liên quan có thể yêu cầu cơ quan chức năng hỗ trợ giải quyết.