Bài 2: Hồ Khe Giữa - Thêm vò nước quý cho đô thị Quảng Ninh

(Xây dựng) - Quảng Ninh đang chuẩn bị khánh thành đưa công trình hồ Khe Giữa vào sử dụng. Địa phương có thêm vò nước quý cấp cho hai đô thị lớn của tỉnh là thành phố Hạ Long và thành phố Cẩm Phả, công trình có giá trị kinh tế - xã hội lớn được vinh danh gắn biển công trình chào mừng 60 năm ngày thành lập tỉnh.

Hồ Khe Giữa khởi công (22/11/2019 - 30/9/2023) xây dựng ở thôn Đồng Tiến, xã Dương Huy, Cẩm Phả.

Công trình Hồ chứa nước Khe Giữa được UBND Quảng Ninh phê duyệt tại Quyết định số 4373/QĐ-UBND, ngày 30/10/2018 với tổng mức đầu tư 283 tỷ đồng, bằng nguồn vốn ngân sách tỉnh. Dự án thuộc cấp công trình nhóm B; công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn công trình cấp II. Công trình xây dựng tại thôn Đồng Tiến, xã Dương Huy, Cẩm Phả; Diện tích sử dụng đất 128,3ha; diện tích lưu vực hồ 23,4km2; diện tích mặt hồ ứng với mực nước dâng bình thường 78,87ha; dung tích khoảng 7,6 triệu m3. Ngày khởi công xây dựng 22/11/2019, hạn định xây dựng xong vào 30/9/2023.

Các hạng mục chính gồm: Đập đất chính cao trình đỉnh đập + 50,8m chiều cao đập lớn nhất 31,8m, chiều dài đập 248,0m, mặt đập rộng đỉnh đập 6,0m, mái đập thượng lưu bố trí cơ tại các cao trình +40,40m và 30,0m, chiều rộng cơ 3,50m hệ số mái dốc m=(3,0; 3,5; 4,0) mái phía đập hạ lưu bố trí cơ tại các cao trình +40,40m và 30,0m, chiều rộng cơ 3,50m hệ số mái dốc m=(2,75; 3,25; 3,75).

Tràn xả lũ, đoạn ngưỡng tràn chiều dài 14,40m, chiều rộng 21,0m, có cửa van điều tiết chia thành 3 khoang; cao trình đỉnh tràn 44,0m, kết cấu tràn bằng bê tông cốt thép mác 250; trên đỉnh tràn bố trí cầu công tác, giàn van để vận hành, cửa van phẳng đóng mở bằng tời điện sức nâng 20,0 tấn, nối tiếp sau ngưỡng tràn là dốc nước và bể tiêu năng có chiều dài 120m, kết cấu bê tông cốt thép mác 250.

Cống lấy nước xả nước đặt bên vai đập; hình thức kết cấu, cống có áp lưu lượng thiết kế Qtk= 0,85m3/s, chiều dài cống 149,75m gồm 2 đoạn: Đoạn trước tháp van dạng cống hộp kích thước bxh (1,2x1,6)m kết cấu bê tông cốt thép bê tông mác 250; đoạn sau tháp van kết cấu ống thép đường kính d=1.000 dày 10mm, bọc bê tông cốt thép mác 250, cao trình đáy công đoạn cửa vào +30,0m, độ dốc i=0,0012. Tháp van phía thượng lưu kích thước 4,0x4,0m trong tháp van thượng lưu bố trí van phẳng để sửa chữa, kết cấu thép đóng mở bằng máy vít me, sức nâng 40 tấn. Hầm van hạ lưu bố trí 1 van côn đường kính d=1.000 và 01 van chặn đường kính d=800 vận hành lấy nước, đóng mở vằng xi lanh thủy lực kết hợp thủ công.

Diện tích mặt hồ mực nước dâng bình thường 78,87ha, dung tích khoảng 7,6 triệu m3.

Khu nhà quản lý đặt tại bờ trái hạ lưu đập xây mới nhà quản lý 2 tầng, tổng diện tích sàn 200m2, tầng 1 bố trí phòng làm việc + nghỉ, bếp ăn, kho; tầng 2 bố trí phòng điều hành, phòng làm việc. Đường giao thông nội bộ và kết nối với khu dân cư quy mô đường cấp A, giao thông nông thôn có chiều dài 1,69km nền đường rộng 6m, mặt đường rộng 3,5m kết cấu mặt đường bê tông mác 250. Hệ thống điện phục vụ quản lý vận hành đường dây 22kV; Hệ thống quan trắc, giám sát cảnh báo lũ; Hệ thống kênh dẫn nước.

Hồ chứa nước Khe Giữa dưới chân dãy núi Thiên Sơn có đỉnh Am-Váp cao 1.094m, là 1 trong 5 quả núi cao trên 1.000m của cánh cung Đông Triều, lợi thế sinh thủy có đại ngàn rừng quốc gia Đồng Sơn - Kỳ Thượng diện tích 15.637,7ha, hạ lưu là sông Diễn Vọng chảy ra vịnh Cửa Lục. Hồ Khe Giữa trong quy hoạch hệ thống cấp nước sạch cho khu công nghiệp mỏ, du lịch biển đảo, đô thị của hai thành phố lớn trung tâm tỉnh Quảng Ninh.

Năm 1976, Ban Kiến trúc 7 của Bộ Xây dựng đã xây dựng ở vùng rừng này nhà máy nước Diễn Vọng công suất 30.000m3/ngày đêm; xây đắp đập ngăn sông Diễn Vọng ở đoạn Lựng Do, thuộc thôn Đoàn Kết, xã Dương Huy để khơi thủy cấp cho máy nước. Nhà máy nước Diễn Vọng mục tiêu phục vụ nước sạch cho trên 110.000 hộ tiêu dùng ở ½ thành phố Hạ Long và toàn bộ Cẩm Phả. Do ảnh hưởng xấu sự phát triển “nóng” của ngành công nghiệp than ở địa phương đã gây ô nhiễm môi trường nguồn nước, đầu thập kỷ 90 phải bỏ đập nước Lựng Do không lấy nước sông Diễn Vọng nữa; và thay vào đó là đầu tư xây dựng hồ nước Cao Vân, cách công trình thủy lợi cũ khoảng 7km, trên độ cao 40m, trữ lượng 10,8-12 triệu m3 nước (hồ Cao Vân nay nâng cấp lên 13,94 triệu m3, nhà máy nước Diễn Vọng cũng đầu tư nâng cấp đưa công suất đạt 90.000m3/ngày đêm).

Hồ Khe Giữa dung tích 7,6 triệu m3, hồ Diễn Vọng dung tích 13,94 triệu m3, hai hồ cách nhau khoảng 5km, mục tiêu cùng đáp ứng nước sạch cho thành phố Cẩm Phả và khu vực phía Đông thành phố Hạ Long. Tỉnh Quảng Ninh lập một dự án riêng, lắp đặt một một hệ thống ống dẫn dài 4.877,3m hợp long nguồn nước 2 hồ tại nút 122, dưới độ sâu 1m, thuộc thôn Tân Hải, xã Dương Huy; diện tích sử dụng đất 7,3ha, kinh phí đầu tư gần 90 tỷ đồng.

Tuyến ống gồm 3 đoạn, bằng vật liệu HDPE-PN và ống thép đen đúc, được chôn định vị ở độ sâu 1m dưới mặt đất tự nhiên theo địa mạo thực tế. Đoạn đầu, dài 924,1m bằng vật liệu HDPE-PN100-D710 và ống thép đen đúc DN600; đoạn qua suối dùng ống sus-304DN600. Đoạn 2, dài 2.978m cũng bằng vật liệu HDPE-PN10-D560; đoạn qua suối dùng ống sus-304DN500. Đoạn 3, dài 975,2m ống chính bằng vật liệu HDPE-PN10-D560. Dọc tuyến có 3 hầm van cấp nước cho các hộ tiêu dùng; đặt đồng hồ đo lưu lượng nước; các van chặn, van xả khí và thiết bị đồng bộ.

Hồ Khe Giữa đưa vào hoạt động khai thủy bổ trợ cho nhà máy nước Diễn Vọng, Quảng Ninh có thêm vò nước quý cấp cho đô thị, công trình thủy lợi có giá trị kinh tế - xã hội lớn, được vinh danh gắn biển chào mừng 60 năm (30/10/1963-30/10/2023) ngày thành lập tỉnh Quảng Ninh.

Một số hình ảnh khác các hạng mục xây dựng:

Mái đập thượng lưu bố trí cơ tại các cao trình +40,40m và 30,0m, chiều rộng cơ 3,50m.

Đập đất chính cao trình đỉnh đập + 50,8m, chiều cao đập lớn nhất 31,8m, chiều dài đập 248,0m, mặt đập rộng đỉnh đập 6,0m.

Cống lấy nước xả nước đặt bên vai đập; hình thức kết cấu, cống có áp lưu lượng thiết kế Qtk= 0,85m3/s, chiều dài cống 149,75m.

Tràn xả lũ, đoạn ngưỡng tràn chiều dài 14,40m, chiều rộng 21,0m, có cửa van điều tiết chia thành 3 khoang.

Hồ Khe Giữa diện tích sử dụng đất 128,3ha, lưu vực sinh thủy 23,4km2 dưới chân núi Thiên Sơn cao 1.094m.

Hồ Cao Vân cách hồ Khe Giữa khoảng 5km, trên độ cao 40m, trữ lượng 13,94 triệu m3 nước cùng cấp nước sạch cho phía Đông thành phố Hạ Long và Cẩm Phả.