Chủ nhật 19/01/2025 04:20 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Xã hội / Đô thị

Vùng ĐBSCL ứng phó với biến đổi khí hậu: Tăng cường vai trò của chính quyền đô thị

08:00 | 29/01/2014

Vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) hiện có 158 đô thị, phân bố theo các hành lang dọc hệ thống sông chính và các trục giao thông quan trọng của Vùng… Những năm qua, bên cạnh các thành tựu đạt được trong lĩnh vực phát triển đô thị, ĐBSCL cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn là tình trạng biến đổi khí hậu (BĐKH) và nước biển dâng (NBD).

Liên kết để phát triển đô thị và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên

Theo kịch bản BĐKH năm 2012 của Bộ TN&MT, khi NBD lên 1m, toàn bộ 13 tỉnh thành của vùng có nguy cơ ngập nặng. Cụ thể, toàn vùng sẽ có 63 đô thị có nguy cơ ngập cao, trong đó bao gồm cả TP Cần Thơ (đô thị loại I), TP Cà Mau (đô thị loại II), các TP Rạch Giá, Vị Thanh, Sóc Trăng, Bạc Liệu (đô thị loại III)…

Đề cập đến giải pháp tăng cường khả năng thích ứng với BĐKH của các đô thị vùng ĐBSCL, TS.KTS Trần Lan Anh - Phó cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) cho rằng: ĐBSCL phải xây dựng công cụ đánh giá, quan trắc, đo vẽ hình thành cơ sở dữ liệu và bản đồ cập nhật thường xuyên trên hệ thống GIS đến tỷ lệ 1/2000 tại khu vực đô thị. Các chỉ tiêu tính toán tần suất mưa, lũ… là cơ sở để xác định cao độ nền cho các khu vực phát triển đô thị.

Theo bà Trần Lan Anh, vùng ĐBSCL cần xây dựng công cụ kiểm soát, tăng cường hiệu lực cơ chế, chính sách về quản lý xây dựng và phát triển đô thị tại các khu vực chịu nhiều ảnh hưởng của BĐKH; nghiên cứu bổ sung các tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá về giảm phát thải. Bên cạnh đó, ĐBSCL cần nâng cao nhận thức, năng lực và tư vấn chuyên môn, quản lý phát triển đô thị, hạn chế tác động của BĐKH; tăng cường vai trò của chính quyền đô thị trong ứng phó với BĐKH… ĐBSCL cần kiểm soát việc hình thành và phát triển đô thị mới tại các địa phương thuộc vùng, trong điều kiện gia tăng thiên tai và NBD; rà soát điều chỉnh quy hoạch phù hợp với kịch bản BĐKH 2012.

Trước mắt, vùng ĐBSCL thực hiện thí điểm một số dự án quy hoạch, chương trình ưu tiên trọng điểm phát triển đô thị xanh, kiến trúc xanh; phối hợp với Hà Lan nghiên cứu bảo vệ nguồn nước cho ĐBSCL; nghiên cứu nhân rộng mô hình nhà ở vượt lũ ĐBSCL. Bên cạnh đó, vùng cần nghiên cứu giảm thiểu phát thải nhà kính, sử dụng năng lượng thay thế, VLXD tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường.

Một trong những vấn đề hàng đầu cần được ưu tiên thực hiện tại vùng ĐBSCL là liên kết phát triển đô thị để bảo vệ nguồn nước, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Do vậy, cần làm sớm các nghiên cứu xác định tác động của BĐKH, điều chỉnh quy hoạch phát triển kinh tế xã hội, phát triển đô thị, phát triển các ngành sản xuất, du lịch, dịch vụ…, biến thách thức của BĐKH, NBD thành cơ hội mới cho phát triển vùng, từng tiểu vùng và từng đô thị.

Không nên đối kháng

Tương tự, khi nghiên cứu tác động của BĐKH tới hạ tầng kỹ thuật đô thị vùng ĐBSCL, TS Lưu Đức Cường - Giám đốc Viện Quy hoạch Môi trường hạ tầng kỹ thuật đô thị - nông thôn (thuộc Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia - VIUP) cũng cho rằng: “Không nên đối kháng mà phải giảm thiểu và thích ứng với BĐKH”.

Theo ông Cường, trong điều kiện nguồn lực hiện nay còn hạn chế,  ĐBSCL nên tập trung cho các giải pháp “các bên đều có lợi”. Đó là kết hợp giữa xây dựng công trình nhưng nâng cao hơn nữa giá trị thích ứng với BĐKH từ những điều kiện tự nhiên vốn có của vùng như thiết lập, bảo tồn các vùng cây xanh, mặt nước bán ngập tại các đô thị và khu vực lân cận nhằm giảm thiểu việc bê tông hóa bề mặt. Trong các giải pháp quy hoạch không gian cũng cần phải có các định hướng tránh phát triển đô thị tập trung trên các khu vực có khả năng sẽ bị tác động mạnh mẽ bởi BĐKH, NBD, triều cường, cũng như có những đề xuất mô hình phát triển đô thị phù hợp. Quy hoạch thoát nước, quy hoạch đô thị nên tiếp cận ứng phó với lũ lụt, thiên tai, không nên dùng các giải pháp “chặn” nước mà nên tiếp cận trên phương diện “đón” nước và hoạch định “đường đi cho nước”.

TS.KTS Trương Văn Quảng (Phó viện trưởng VIUP) thì nhận định: Vùng ĐBSCL có đủ điều kiện thuận lợi để phát triển nền kinh tế xanh. Để góp phần xây dựng đô thị phát triển bền vững, trong quy hoạch xây dựng vùng phải bảo đảm các giải pháp thích ứng với BĐKH, NBD trên các cơ sở: Thứ nhất, xác định mô hình hệ thống đô thị phù hợp. Thứ hai, cân bằng hệ Địa - Kinh tế - Sinh thái trong cấu trúc đô thị. Thứ ba, tôn trọng “cấu trúc đô thị nước”. Thư tư, chủ động “dành chỗ cho nước” và phải có thêm ý tưởng quy hoạch nước trong quy hoạch xây dựng. Thứ năm, lồng ghép các giải pháp quy hoạch hạ tầng kỹ thuật đô thị với các giải pháp quản lý nước.

Cùng với đó, ĐBSCL tiếp tục thực hiện các giải pháp kỹ thuật khác đã rút kinh nghiệm như xây dựng đê  bao, tôn nền vượt lũ, nhà trên cọc…

Khuyến khích cộng đồng tham gia phát triển đô thị xanh

Đó là các đề xuất của các chuyên gia đô thị, còn bản thân các đô thị thì sao? KTS Ngô Quang Hùng - Phó giám đốc Phân viện Quy hoạch đô thị và nông thôn (thuộc VIUP) cho biết: Theo ý tưởng điều chỉnh quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2030, sẽ phát triển các chuỗi đô thị dọc bờ sông Hậu. Thay vì xây dựng liên tục dọc bờ sông, đồ án quy hoạch đề xuất xen kẽ cảnh quan, hạ tầng cơ sở và đô thị hóa nhằm tạo ra các trung tâm chức năng khác nhau. Mỗi đô thị sẽ được tính hợp các dịch vụ đô thị và có sự độc lập nhất định. Mỗi trung tâm khu đô thị cũng sẽ được định hướng phát triển với các chiến lược và trọng tâm riêng.

Để thích ứng với BĐKH, đồ án quy hoạch chung cũng đề xuất các cao độ địa hình tương tứng với các hoạt động tụ thể, từ hoạt động nông nghiệp đến các chức năng đô thị. Bố cục của trục xương sống đô thị tùy thuộc vào cảnh quan mà trục này đi qua và chuyển đổi từ một trục quốc lộ hiện hữu thành một đại lộ đô thị. Trong đó, các không gian ở hai bên đường được dành cho các công trình công cộng.

Đề cập đến giải pháp xây dựng và phát triển TP Vĩnh Long bền vững, ông Đoàn Thanh Bình - Giám đốc Sở Xây dựng Vĩnh Long cho biết, trong quá trình xây dựng đô thị hướng đến nền kinh tế xanh, yêu cầu bảo đảm tính bền vững về môi trường phải được đặt ra ở tất cả các khâu, từ quy hoạch phát triển đến quản lý đô thị. Cụ thể, Vĩnh Long đưa quan điểm phát triển xanh và tiêu chí xanh vào công tác quy hoạch xây dựng, quy hoạch phát triển đô thị, thiết kế xây dựng hạ tầng đô thị như cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải, cung cấp năng lượng, viễn thông, phát triển mạng lưới giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao và không gian xanh đô thị. Vĩnh Long chú trọng tiết kiệm nguồn nguyên đất đai, ưu tiên phân bổ đất công để nâng cao diện tích không gian xanh và mặt nước của các đô thị. Các công trình xây dựng phải đảm bảo khai thác tối đa các nguồn năng lượng mặt trời, gió, nước mưa và ứng dụng rộng rãi các tiến bộ khoa học - công nghệ trong phát triển công trình xanh, đô thị xanh. Vĩnh Long khuyến khích đầu tư và phát triển các khoảng không gian xanh trong các dự án đô thị và nhất là khuyến khích cộng đồng, DN và các hộ gia đình tham gia phát triển đô thị xanh, bảo vệ môi trường, huy động nguồn lực để xanh hóa cảnh quan đô thị. Vĩnh Long cũng chủ động triển khai các giải pháp nhằm hạn chế ảnh hưởng có hại của BĐKH và NBD, chống ngập đến các khu đô thị.

Sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên trong phát triển đô thị

Ngày 31/12/2013, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án "Phát triển các đô thị Việt Nam ứng phó với BĐKH giai đoạn 2013 - 2020". Mục tiêu của đề án là chủ động ứng phó với BĐKH, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên trong cải tạo, nâng cấp và phát triển đô thị; Rà soát, bổ sung và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, quản lý đầu tư phát triển đô thị trong bối cảnh gia tăng nguy cơ rủi ro từ BĐKH; Nâng cao nhận thức, tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương trong điều hành, quản lý phát triển đô thị ứng phó với BĐKH.

Phạm vi thực hiện đề án là hệ thống đô thị trên phạm vi toàn quốc, tập trung vào các tỉnh và các đô thị chịu ảnh hưởng mạnh từ BĐKH.

Đề án phân theo 2 khu vực chịu tác động, gồm hệ thống đô thị ven biển, ven sông, các khu vực đô thị đồng bằng có nguy cơ ngập lụt, nước biển dâng, triều cường, mất đất, nhiễm mặn nguồn nước và hệ thống đô thị miền núi, cao nguyên chịu ảnh hưởng lũ ống, lũ quét và sạt lở đất, suy giảm nguồn nước ngầm.

Đề án được lập cho giai đoạn từ nay đến 2020, tầm nhìn sau năm 2020. Theo đó, giai đoạn I (từ 2013 - 2015) thực hiện tại 6 đô thị gồm: TP.HCM, Hà Nội, Cần Thơ, Hải Phòng, Đà Nẵng và tỉnh Cà Mau. Giai đoạn II (từ 2016 - 2020) thực hiện cho 35 đô thị trong đó có 24 đô thị thuộc 15 tỉnh vùng Duyên hải Bắc bộ, Duyên hải miền Trung và ĐBSCL; 11 đô thị thuộc 10 tỉnh vùng miền núi phía Bắc và Tây Nguyên.

Giai đoạn sau 2020, thực hiện trên hệ thống đô thị ven biển, đồng bằng có nguy cơ ngập lụt và hệ thống các đô thị có nguy cơ cao chịu tác động của lũ quét, sạt lở đất tại các vùng miền núi phía Bắc, duyên hải ven biển miền Trung, Đông Nam bộ và Tây Nguyên.

 

Phạm Vũ

Theo

Cùng chuyên mục
  • Xây dựng đô thị Hiệp Hòa xanh, thông minh, hiện đại, bản sắc

    (Xây dựng) - Nằm ở phía Tây của tỉnh Bắc Giang, giáp với nhiều địa bàn trọng yếu về công nghiệp, dịch vụ của Hà Nội và Thái Nguyên, Hiệp Hòa được kỳ vọng trở thành một trung tâm văn hóa, kinh tế, chính trị của tỉnh. Để sự “kỳ vọng” ấy trở thành hiện thực, Hiệp Hòa đang quyết tâm mạnh mẽ để tạo những bước chuyển biến đột phá trong thời gian tới.

  • Đi tìm không gian bình yên giữa phố thị

    (Xây dựng) - Những ngày giáp Tết Nguyên đán, khắp các tuyến đường, ngõ phố của Thành phố Hồ Chí Minh đều nhộn nhịp người xe qua lại, giao thông trở nên ngột ngạt hơn bởi ai ai cũng hối hả hoàn thành công việc của mình để chuẩn bị cho những ngày nghỉ lễ dài bên gia đình sau một năm bận rộn. Tuy nhiên, giữa sự tất bật của phố thị, vẫn có những không gian rất bình yên tưởng như sự ồn ào không thể chiếm lĩnh.

  • HĐND tỉnh Bắc Ninh: Ưu tiên nguồn lực để phát triển đô thị bền vững

    (Xây dựng) – Tại Kỳ họp lần thứ 25 (chuyên đề) HĐND tỉnh Bắc Ninh khóa 19 đã thông qua 14 Nghị quyết quan trọng, trong đó tập trung ưu tiên nguồn lực cho tiêu chí phát triển đô thị bền vững.

  • Phúc Yên (Vĩnh Phúc): Chỉnh trang đô thị đón Xuân Ất Tỵ 2025

    (Xây dựng) - Xuân Ất Tỵ 2025 đang đến gần, những ngày này, thành phố Phúc Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) đang tăng cường công tác chỉnh trang đô thị, vệ sinh môi trường, làm đẹp cảnh quan đường phố, đồng thời đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng đô thị, đảm bảo trật tự đô thị để phục vụ người dân vui Xuân, đón Tết.

  • Hải Dương: Quản lý quy hoạch, đô thị và trồng cây xanh

    (Xây dựng) – Ngày 16/1, UBND tỉnh Hải Dương ban hành văn bản về việc quản lý quy hoạch, đô thị và trồng cây xanh để thực hiện Thông báo kết luận số 340/TB-HĐND ngày 6/12/2024 của HĐND tỉnh về công tác quản lý quy hoạch đô thị và việc trồng cây xanh trên địa bàn tỉnh.

  • Xung lực mới cho không gian đô thị Hà Nội

    Nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 15-NQ/TƯ ngày 5-5-2022 về “Tập trung triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng, ổn định dân cư hai bên bờ sông Hồng và sông Đuống, quy hoạch phát triển không gian ngầm đô thị, không gian xanh và không gian công cộng”, tạo sự linh hoạt, chủ động cho thành phố Hà Nội, Luật Thủ đô năm 2024 quy định một số chính sách đặc thù, khác với các luật hiện hành.

Xem thêm
  • Dành hơn 320.000 tỷ đồng phát triển đô thị tỉnh Bình Định đến năm 2035

    (Xây dựng) – Đến năm 2035, tỉnh Bình Định sẽ có 18 đô thị gồm 01 đô thị loại I, 02 đô thị loại III và 12 đô thị loại V; tỷ lệ đô thị hóa toàn tỉnh đạt trên 76%. Tổng nhu cầu kinh phí thực hiện Chương trình đến năm 2035 dự kiến khoảng hơn 320.000 tỷ đồng từ nguồn vốn đầu tư toàn xã hội.

    20:45 | 16/01/2025
  • Hậu Giang: Đến năm 2030 sẽ thành lập mới 2 thị xã

    (Xây dựng) – UBND tỉnh Hậu Giang vừa ban hành Kế hoạch số 03/KH-UBND Thực hiện công nhận huyện Châu Thành, huyện Châu Thành A đến năm 2030 đạt tiêu chí đô thị loại IV và thành lập thị xã trực thuộc tỉnh Hậu Giang. Theo Kế hoạch này, đến năm 2030, sẽ thành lập 02 thị xã mới trực thuộc tỉnh là: Thị xã Châu Thành và thị xã Châu Thành A.

    11:37 | 16/01/2025
  • Thái Bình hướng tới phát triển hạ tầng đô thị xanh, hiện đại, bền vững

    (Xây dựng) - Tỉnh Thái Bình được biết đến là địa phương với thế mạnh về nông nghiệp, cơ cấu kinh tế nông nghiệp, tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn chiếm phần lớn trong cơ cấu của tỉnh. Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng trên toàn tỉnh đã tạo ra những thách thức trong công tác phát triển hạ tầng đô thị. Phóng viên Báo điện tử Xây dựng đã có buổi trao đổi với ông Phạm Việt Anh, Giám đốc Sở Xây dựng Thái Bình xung quanh vấn đề trên.

    08:45 | 16/01/2025
  • Hải Dương: Chấn chỉnh sử dụng lòng đường, vỉa hè

    (Xây dựng) – UBD tỉnh Hải Dương vừa có văn bản chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, chấn chỉnh tình trạng vi phạm các quy định về sử dụng lòng đường, vỉa hè, hành lang an toàn giao thông.

    22:59 | 15/01/2025
  • Yên Thế (Bắc Giang): Ban hành Kế hoạch thực hiện công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị

    (Xây dựng) – Mới đây, UBND huyện Yên Thế (Bắc Giang) đã ban hành Kế hoạch thực hiện công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị huyện Yên Thế năm 2025.

    21:33 | 15/01/2025
  • Thành phố Bắc Ninh phấn đấu lên “Quận” vào cuối năm 2026

    (Xây dựng) – Với mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào cuối năm 2026, thành phố Bắc Ninh đang nỗ lực hoàn thiện các tiêu chí để chính thức lên “Quận” trực thuộc. Đây là khẳng định của Phó Chủ tịch thành phố Bắc Ninh Nguyễn Ngọc Hiếu tại buổi gặp mặt các cơ quan thông tấn báo chí trên địa bàn thành phố vào chiều 14/1/2025.

    18:05 | 15/01/2025
  • Hà Nội: Xây dựng quận Tây Hồ xanh, thông minh, hiện đại

    (Xây dựng) - Thực hiện Chương trình 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng quận Tây Hồ thực hiện đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư trọng điểm; Đầu tư cơ sở vật chất các trường học đáp ứng chuẩn Quốc gia; Nâng cấp hệ thống y tế và tu bổ tôn tạo di tích trên địa bàn quận.

    11:17 | 14/01/2025
  • Quảng Yên (Quảng Ninh): Hành trình hiện thực hóa mục tiêu trở thành thành phố trong năm 2025, đô thị loại II trước năm 2030

    (Xây dựng) – Thị xã Quảng Yên nằm ở cửa ngõ phía Tây Bắc của tỉnh Quảng Ninh, đang trải qua một giai đoạn phát triển mạnh mẽ và có nhiều tiềm năng để vươn tới những tầm cao mới. Với mục tiêu trở thành thành phố trong năm 2025 và đô thị loại II trước năm 2030, Quảng Yên đang nỗ lực không ngừng để xây dựng một hệ sinh thái đô thị thông minh, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, nhằm xây dựng một đô thị Quảng Yên hiện đại, thông minh và mang tính hội nhập cao.

    22:09 | 13/01/2025
  • Thành phố Trà Vinh: Cần điều kiện gì để đạt tiêu chuẩn đô thị loại II

    (Xây dựng) – Ngày 12/1, Phó Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) Lê Hoàng Trung làm Trưởng đoàn đến khảo sát, đánh giá thực trạng phát triển đô thị thành phố Trà Vinh.

    16:14 | 13/01/2025
  • Thành phố Bắc Ninh: Quyết tâm bứt phá - xứng tầm đô thị trung tâm

    (Xây dựng) – Vừa qua, thành phố Bắc Ninh tổ chức Hội nghị triển khai nhiệm vụ công tác năm 2025; quyết tâm bứt phá vươn lên, xứng tầm đô thị trung tâm.

    10:04 | 12/01/2025
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load