Vật liệu xây dựng xanh và tiết kiệm năng lượng: Hướng đến phát triển công trình xanh

(Xây dựng) - Ngày 10/12, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức hội thảo “Vật liệu xây dựng xanh và tiết kiệm năng lượng”. Đây là một trong những hội thảo chuyên đề nằm trong chuỗi sự kiện thuộc Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam năm 2020 (được tổ chức từ ngày 9 - 12/12/2020).

PGS.TS. Lê Trung Thành phát biểu khai mạc hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS. Lê Trung Thành - Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng nhấn mạnh tầm quan trọng của vật liệu xây dựng xanh, tiết kiệm năng lượng trong phát triển công trình xanh, đồng thời cho biết, xu hướng phát triển vật liệu xây dựng xanh trên thế giới hiện nay rất tiệm cận với quan điểm phát triển xanh, bền vững của Liên hợp quốc. Đó là sử dụng ít nhất nguồn tài nguyên có thể, nhưng lại đạt được hiệu quả tối đa.

Để đạt được điều đó, các quốc gia cần giảm thiểu tiêu thụ năng lượng trong sản xuất và giảm phát thải khí nhà kính. Ngoài ra, vật liệu xây dựng xanh cần phải loại bỏ các yếu tố độc hại trong quá trình sản xuất, đồng thời dễ dàng tái chế để làm đầu vào cho vật liệu khác.

Tại Việt Nam, những năm qua, Bộ Xây dựng đã rất tích cực và chủ động tham mưu, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành, đồng thời ban hành theo thẩm quyền nhiều cơ chế, chính sách, nhiều đề án, chiến lược, chương trình nhằm khuyến khích các doanh nghiệp, người dân đẩy mạnh sản xuất, sử dụng vật liệu xây dựng không nung, vật liệu xanh, thân thiện với môi trường, tiết kiệm năng lượng hiệu quả.

Để thúc đẩy mạnh mẽ chủ trương phát triển vật liệu xanh, công trình xanh tại Việt Nam, theo PGS.TS. Lê Trung Thành, thời gian tới, Việt Nam cần chú trọng thực hiện nhiều giải pháp, bao gồm: Tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách về vật liệu xây dựng, trong đó chú trọng các chính sách ưu đãi sản xuất và sử dụng vật liệu xanh, vật liệu tiết kiệm năng lượng cho công trình xây dựng; đổi mới, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đối với sản phẩm vật liệu xây dựng; tăng thuế môi trường đối với những vật liệu gây ô nhiễm môi trường; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ, áp dụng khoa học công nghệ vào quá trình sản xuất…

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cần chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý doanh nghiệp; đào tạo đội ngũ chuyên gia, kỹ sư có trình độ chuyên môn cao; đào tạo nhân viên kỹ thuật và đội ngũ công nhân lành nghề, có khả năng nắm bắt công nghệ mới, làm chủ dây chuyền sản xuất hiện đại, chủ động trong công tác thiết kế, phát triển sản phẩm mới thân thiện với môi trường; đào tạo đội ngũ nhân viên kinh doanh có trình độ, kỹ năng, có khả năng hội nhập quốc tế.

Trình bày tham luận “Hiện trạng và định hướng phát triển vật liệu xây dựng tại Việt Nam”, TS. Nguyễn Quang Hiệp - Phó Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng cho biết, hiện nay Việt Nam đứng thứ 5 thế giới về sản lượng xi măng và đứng thứ 6 thế giới về sản lượng gạch gốm ốp lát. Công nghệ sản xuất xi măng, gạch men, sứ vệ sinh, kính xây dựng của Việt Nam là công nghệ tiên tiến, hiện đại so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Phần lớn các thiết bị công nghệ được nhập khẩu từ châu Âu. Tiêu chuẩn sản phẩm ngang bằng với các nước phát triển (Mỹ, Nhật và các nước châu Âu). Mẫu mã sản phẩm đa dạng, phong phú, chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn của các nước phát triển đáp ứng đủ nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu một số sản phẩm ra thị trường thế giới.

Riêng vật liệu xây dựng không nung (tính đến năm 2019), Việt Nam có trên 1.600 cơ sở sản xuất, với tổng công suất thiết kế đạt khoảng 10,2 tỷ viên tiêu chuẩn/năm(gần 30% tổng công suất thiết kế các dây chuyền sản xuất vật liệu xây). Chủng loại vật liệu xây dựng không nung phổ biến hiện nay là: gạch bê tông, gạch bê tông khí chưng áp, tấm bê tông khí chưng áp; tấm tường bê tông rỗng đúc sẵn. Sản lượng sản xuất/tiêu thụ thực tế đạt 4,83 tỷ viên quy tiêu chuẩn gạch không nung.

Về định hướng phát triển vật liệu xây dựng trong giai đoạn tới, TS. Nguyễn Quang Hiệp cho biết, Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1266/QĐ-TTg ngày 18/8/2020, nêu rõ quan điểm của Việt Nam là: phát triển ngành Vật liệu xây dựng hiệu quả, bền vững, đáp ứng cơ bản nhu cầu trong nước, từng bước tăng cường xuất khẩu, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội; tiếp cận và ứng dụng nhanh nhất các thành tựu khoa học, công nghệ, quản lý nhất là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; sử dụng hiệu quả tài nguyên, triệt để tiết kiệm năng lượng, nguyên liệu, nhiên liệu; hạn chế tối đa ảnh hưởng tới môi trường trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng; phát huy, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, phát triển ngành công nghiệp vật liệu xây dựng; phân bổ mạng lưới cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng trên toàn quốc phù hợp với điều kiện về tự nhiên, xã hội của từng vùng miền.

Chiến lược cũng đề ra mục tiêu nhằm phát triển ngành công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng đạt trình độ tiên tiến, hiện đại; sản phẩm có chất lượng đạt tiêu chuẩn quốc tế, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, có năng lực cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước; loại bỏ hoàn toàn công nghệ sản xuất vật liệu xây dựng lạc hậu, tiêu tốn nhiều tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường; xuất khẩu các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, có tính cạnh tranh mạnh trên thị trường quốc tế, hạn chế xuất khẩu những sản phẩm sử dụng nhiều nguyên liệu, nhiên liệu là tài nguyên khoáng sản không tái tạo.

Quang cảnh hội thảo.

Cũng tại hội thảo, các chuyên gia, đại biểu khách mời đã thảo luận nhiều nội dung xoay quanh chủ đề hội thảo, bao gồm: Vật liệu xanh cho công trình xanh; giải pháp tiết kiệm năng lượng của Eurowindow; phát triển vật liệu xây dựng xanh sử dụng cho các công trình ven biển và hải đảo; sơn sinh thái cho thế hệ xanh.

Hội thảo là dịp để các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế, các doanh nghiệp, đơn vị tư vấn cùng trao đổi, thảo luận và đóng góp nhiều ý kiến, chia sẻ kinh nghiệm trong sản xuất, sử dụng vật liệu xây dựng xanh, tiết kiệm năng lượng, hướng đến đẩy mạnh phát triển công trình xanh tại Việt Nam trong thời gian tới.