Thứ năm 10/10/2024 00:13 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Văn hóa /

Nhịp sống mới ở Bắc Hà

06:56 | 06/07/2008

 


Sau lễ hội du lịch, người Mông lại trở về
với ruộng nương.

Vào quãng giữa năm của các năm trước, ai lên Bắc Hà vào dịp này, đi đến đâu cũng chỉ thấy mận và mận. Mận lúc lỉu tím sẫm trên các ngọn cây. Mận đầy ứ trong lù-cở của các cô gái xuống chợ. Mận lèn đầy những chiếc xe tải đang hối hả về xuôi. Nhưng năm 2008, mận mất mùa. Ðúng vào lúc mận kết trái thì mưa đá trút xuống mấy đợt liền. Cây cối xác xơ, quả mận bé tí rụng trắng gốc. Vậy là một nguồn thu nhập lớn của bà con xứ núi đã bị "ông trời" phá hỏng.

 

Anh cán bộ huyện đi cùng với tôi kể rằng ngày trước, mận gốc ở Bắc Hà rất chua, mỗi gia đình chỉ trồng vài cây lấy quả ăn chơi. Rồi năm nọ, ông Vũ Ðức Lợi ở Trạm giống, cây trồng huyện đã sang tận Quảng Ninh mang về giống cây mận ngọt, cho ghép với cây mận Bắc Hà để sinh ra loại mận vừa giòn, vừa ngọt, vừa hơi chua chua như bây giờ. Anh bảo:

 

- Thi thoảng gặp những quả mận ngọt lừ thì đó lại là giống mận rất đặc biệt, bà con ghép cây mận ngọt với cây đào. Loại này thì ăn không biết chán!

 

Nghe anh nói, tôi công nhận ngay. Vì năm nào ở Hà Nội tôi cũng được ăn mận Bắc Hà, lại còn chọn những quả lành lặn, vỏ phơn phớt phấn trắng, gửi làm quà cho bạn bè ở miền nam. Cây mận Bắc Hà là loài cây có sức chịu đựng cao, mùa hè ở đây rất nóng, còn mùa đông thì nhiệt độ có khi xuống chỉ còn vài độ C.

 

Từ trụ sở Ðảng ủy xã Bản Phố nhìn ra chung quanh, chỉ thấy hàng hàng cây mận đã vào lúc cuối mùa, lá rụng gần hết, thân cây khẳng khiu nhưng rắn chắc, thế mới biết tại sao cây sống được ở đất này. Mà giống mận này cũng lạ, cứ sau khoảng 15 năm là cây tự khô héo, vì thế trước đó bà con đã phải trồng lớp cây mận mới, để khi chặt cây già thì đã kịp có cây non kế cận.

 

Bí thư Ðảng ủy xã Bản Phố Giàng Seo Sì cho biết:

 

- Trước đây, nhà nào trồng nhiều có năm thu hoạch quãng 40 triệu đồng, nhà trồng ít cũng 5 - 7 triệu đồng. Mấy năm nay thời tiết xấu, giá mận thấp, các cây mận đã già, cho nên thu nhập của bà con cũng giảm đi.

 

Xã Bản Phố có 601 hộ thì từng có 311 hộ nghèo, với 1.595 khẩu. Xóa đói, giảm nghèo là vấn đề cần sớm giải quyết, nếu muốn đưa một xã miền núi theo kịp các xã miền xuôi. Vì thế những năm qua, được sự hỗ trợ của Ðảng, Nhà nước và tỉnh Lào Cai, Huyện ủy và UBND huyện Bắc Hà đã triển khai nhiều kế hoạch kinh tế - xã hội, nhằm trực tiếp thúc đẩy công tác xóa đói, giảm nghèo, cải thiện đời sống mọi mặt của bà con các dân tộc ở Bắc Hà.

 

Một trong các biện pháp cụ thể, có hiệu quả của Huyện ủy là xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở, lấy cán bộ, đảng viên ở cơ sở làm đội ngũ hạt nhân, vừa lãnh đạo vừa tham gia lao động sản xuất. Năm 2007, toàn huyện Bắc Hà kết nạp 155 đảng viên. Sáu tháng đầu năm 2008, là 65 đồng chí. Họ là những nhân tố tích cực, được các cấp ủy đảng phát hiện và bồi dưỡng tạo nguồn.

 

Với một xã vùng cao như Bản Phố chẳng hạn, năm 2007 kết nạp chín đảng viên, sáu tháng đầu năm 2008 đã kết nạp năm đảng viên. Ðây là thành tích không dễ đạt được nếu biết xã Bản Phố gồm 13 thôn bản nằm rải rác trên các triền núi cao, cán bộ xã đi một vòng quanh các thôn cũng mất cả tháng trời.

 

Ðảng viên trẻ được Huyện ủy chú trọng, quan tâm đào tạo kiến thức và nghiệp vụ, cho nên đã phát huy được vai trò tích cực, nòng cốt, gương mẫu đi đầu trong phong trào phát triển kinh tế - văn hóa, xóa đói, giảm nghèo.

 

Chỉ cần nhìn các đường dây điện cao thế vượt núi cao, rừng rậm để đến với bản làng, những chiếc vô tuyến truyền hình loang loáng trong các gia đình, hệ thống đường ống rải khắp bản đưa nước sạch đến từng gia đình, và những chiếc xe gắn máy của các chàng trai cô gái người Mông, người Dao phóng vèo vèo trên đường là hiểu ở đây, cái nghèo đã và đang dần dần lùi bước... 

 

Dọc theo con đường nhỏ rải nhựa lượn vòng qua sườn núi đi lên bản Háng Dê chỉ thấy bạt ngàn mận, ngô và đỗ tương. Nằm trên độ cao quãng hơn 1.400 mét so với mặt biển, từ thung lũng dưới chân núi nhìn lên, bản Háng Dê mờ mờ trong mây, trong sương, lúc ẩn lúc hiện. Thời tiết mát mẻ, vào giờ đi làm, cho nên người lớn đều lên nương. Loáng thoáng tiếng trẻ líu lo. Xao xác tiếng gà, tiếng ngựa hý. Những làn khói tỏa ra từ mấy nếp nhà, nhẹ nhàng cuốn theo gió trời của các gia đình có người lớn quanh quẩn ra vào làm việc vặt, chăm nom lợn gà hoặc vun xới mảnh vườn trồng bí ngô, rau cải.

 

Hôm nay chị Giàng Thị Váng ở nhà để nấu rượu. Ngày mai có phiên chợ huyện, đông du khách, người dưới huyện đặt mua nhiều lắm mà không có thời gian để nấu. Ngồi bên bệ bếp, má ửng hồng vì lửa, Giàng Thị Váng vừa đưa bẹ ngô lõi ngô vào bếp lò đun thay củi, vừa mời khách bát rượu ngô ấm nồng, ngan ngát thơm, xóc lên tận óc nhưng dìu dịu và lâng lâng. Nhà có bốn khẩu, trẻ con đứa lớn đứa bé đi học. Vợ chồng làm ăn khấm khá. Chị Váng hể hả:

 

- Mình vui lắm mà. Nhà có điện rồi, vợ chồng ngày đi làm nương, tối về có vô tuyến xem. Thứ bảy chồng mình lại đèo xe máy xuống huyện mua các thứ...

 

Nghe nói rượu ngô ở Háng Dê là ngon nhất vùng, và chỉ ngon khi được nấu tại chính Háng Dê. Có người mua ngô tại bản, dùng men lá do bà con sản xuất để ủ ngô, rồi bê cả bộ nồi chõ, xách cả nước lấy tại bản... mang về dưới huyện nấu, mà rượu vẫn không ngon. Bà con bảo là còn do khí hậu và thổ nhưỡng. Nếu đúng vậy thì bảo rằng rượu ngô ở Háng Dê là đặc sản cũng phải.

 

Ðối với đồng bào người Mông ở Bắc Hà (chiếm 47% dân số) thì ngô là tất cả. Ngô là lương thực chủ yếu, sử dụng hằng ngày. Tuy không làm nhà sàn, nhưng nhà ở của gia đình người Mông nào cũng có hai tầng, tầng dưới để ở, còn tầng trên chỉ có ngô và ngô. Ngô còn để nguyên trong bẹ và đã phơi khô chất đống, cao ngồn ngộn. Ngô để ăn, ngô để nấu rượu, ngô để chăn nuôi gia súc và ngô là tiền dự trữ, vì khi cần bà con lại bán vài thồ, lấy tiền mua sắm. Nhà nào thích ăn cơm thì bán ngô lấy tiền mua gạo.

 

Nhìn lên các dãy núi chung quanh bản, ngô xanh ngát như rừng, tầng tầng lớp lớp. Anh Thào Seo Cấu, Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Bắc Hà kể với tôi, anh đi học ở trường dân tộc nội trú từ ngày còn nhỏ, học đủ 12 lớp, lớn lên vào đại học ở dưới Hà Nội, vậy mà chẳng làm sao quên được bát mèn mén quê nhà. Còn khi ngồi trên yên xe máy trò chuyện ở đầu hồi, anh Giàng Seo Sào cho biết, mỗi năm gia đình anh thu hoạch khoảng 100 thồ ngô, mỗi thồ là 60 cân, như vậy mỗi năm có khoảng sáu tấn.

 

Giàng Seo Sào cho biết trong bản có nhà mỗi năm còn thu hoạch đến 300 thồ, tức là nhà đó có gần 20 tấn ngô. (Thồ là đơn vị tính theo trọng lượng hai bao ngô đặt trên lưng ngựa để thồ. Tương tự như vậy, địu là đơn vị tính theo trọng lượng ngô trong lù-cở các chị phụ nữ đeo trên lưng, mỗi địu nặng 30 cân).

 

Em gái của Giàng Seo Sào vừa học xong lớp 9, váy hoa áo hoa, thấy khách lạ là đỏ mặt, lí nhí chào rồi chạy luôn vào nhà. Tôi hỏi gì cô cũng lắc đầu, chỉ đến khi hỏi về chuyện lấy chồng thì cô mới cười và bảo:

 

- Hai mươi tuổi cháu mới lấy chồng, cháu không tảo hôn đâu!

 

Nghe cô nói, tôi cũng cười theo. Ở bản Háng Dê, số gia đình sinh hai con ngày càng nhiều. Ði khắp bản hầu như ít gặp cái cảnh đứa lớn cõng đứa bé, mắt mũi lèm nhèm, có quần thì thiếu áo, có áo thì thiếu quần, như ở một số bản làng miền núi tôi đã đi qua. Văn hóa không chỉ là các giá trị trừu tượng, văn hóa còn là những việc làm, những quy định cụ thể của cộng đồng, được mọi người tuân thủ, góp phần làm cho cuộc sống ấy ngày càng no ấm hơn.

 

Như Dự án tiểu học dành cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn khánh thành năm 2005 ở Háng Dê chẳng hạn. Ðó là ngôi trường khang trang được xây dựng ngay giữa bản. Hai dãy phòng học sạch sẽ, mái ngói hồng tươi, sân trường rộng thênh thang. Vào giờ nghỉ học, sân trường còn là sân chơi cho đám trẻ trong bản. Ở trên núi cao, có một cái sân bằng phẳng và rộng để chạy nhảy kể cũng hiếm.

 

 Chiều về, việc ở nhà đã tạm ổn, đứng trông mấy cháu bé đang chạy nhảy tung tăng trên sân, Sùng Thị Táu cười tươi như hoa. Chị kể ngày bé chị không có chỗ chơi như thế này đâu. Vợ chồng mới có một con, vài năm nữa mới sinh thêm. Lại nhớ lúc gặp Sùng Thị Táu ở nhà, thấy chị ngồi bóc đống ngô vàng bị mọt đục thành bột trắng xóa, tôi nói đùa: "Nhà nhiều ngô quá để cho mọt ăn hộ hay sao?". Chị cười:

 

- Chưa nhiều đâu, em để quên đấy. Vợ chồng em mới làm nhà được mấy năm thôi mà, còn phải làm nữa.

 

Nét đáng yêu của phụ nữ miền núi là vậy. Chịu thương chịu khó, tần tảo, hay lam hay làm. Cả đời mẹ chị mới được xuống phố huyện vài lần. Còn bây giờ thì tuần nào chị cũng đi. Ði bán ngô, bán gà, bán lợn. Ði mua váy áo mới. Ði sắm sửa đồ dùng gia đình. Ði chơi hội... Không dùng ngựa thì đi bằng xe máy. Mọi thứ khác trước rồi, chỉ còn lo làm ăn sao cho thật tốt thôi.

 

Sau một tuần rộn ràng với Lễ hội du lịch, rộn ràng với các màn đồng diễn nghệ thuật, với đua ngựa, với các sản phẩm hàng hóa, với nồi thắng cố khổng lồ... Bắc Hà lại trở về với cuộc sống thường nhật, tiếp tục các dự án kinh tế - xã hội để tạo lập hạ tầng cơ sở vững chắc cho phát triển. Rồi người xuống ruộng, người lên nương, người mở đường, người trồng rừng, người làm thủy điện... Bắc Hà phát triển, du khách sẽ tìm đến nhiều hơn.

HÀ YÊN

Theo baoxaydung.com.vn

Cùng chuyên mục
  • 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô: Những công trình kiến trúc mang dấu ấn vượt thời gian

    (Xây dựng) - Hà Nội - Thủ đô nghìn năm văn hiến, nơi lưu giữ dấu tích qua những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử. Những công trình này là “nhân chứng sống”, đồng hành với những sự kiện quan trọng của đất nước. Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024), cùng nhìn ngắm lại qua những khung hình để thấy được một Hà Nội đã thay đổi thế nào.

  • Vẻ đẹp ngỡ ngàng của những công trình, kiến trúc vượt thời gian tại Hà thành

    Hà Nội ngàn năm văn hiến, nơi ghi dấu lịch sử ngàn năm, hội tụ hồn thiêng sông núi, tinh hoa văn hóa dân tộc. Ở đó, có những ngôi nhà xưa cũ đã "chứng kiến" biết bao thăng trầm của Thủ đô...

  • Bắc Ninh: Sắp diễn ra Lễ hội bánh dân gian ba miền

    (Xây dựng) - Từ ngày 11-13/10, tại Trung tâm sát hạch lái xe Đông Đô (Khu công nghiệp Lâm Bình, xã Lâm Thao, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh), Công ty TNHH Kỹ thương Đông Đô phối hợp với Trung tâm Bảo tồn di tích và Xúc tiến du lịch Bắc Ninh tổ chức Lễ hội liên hoan bánh dân gian ba miền và kết nối du lịch Bắc Ninh. Sự kiện được tổ chức nhân dịp kỷ niệm Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, mang thông điệp tôn vinh những người phụ nữ Việt Nam tài hoa, những người gìn giữ và phát huy truyền thống làm bánh của dân tộc.

  • Có một Điện Biên trong lòng Hà Nội

    (Xây dựng) - Năm nay, chúng ta kỷ niệm lần thứ 70 “Ngày bộ đội ta về tiếp quản Thủ đô” (10/10/1954-10/10/2024). Những người dân Hà Nội ngày ấy, giờ cũng đã cao tuổi. Tôi may mắn được quen biết một gia đình người Hà Nội gốc, có người con cả đi bộ đội từ vùng tự do Hà Nam năm 1949, tham gia đánh trận Điện Biên Phủ và là một trong những chiến sĩ công binh (thuộc Đại đoàn Công pháo 351) được vào Hà Nội từ sớm, rà phá bom mìn, chuẩn bị cho bộ đội ta về tiếp quản Thủ đô. May mắn thay, ông gặp lại gia đình. Người em trai thứ hai của ông, Trương Hiếu, năm đó 15 tuổi, đã chứng kiến giây phút anh trai mình trở về cùng đoàn quân chiến thắng. Ông kể lại những sự việc này, như muốn nói với thế hệ hôm nay rằng: “Người Hà Nội là như thế. Với gia đình ông, có một Điện Biên trong lòng Hà Nội”.

  • Hà Tĩnh: Bãi bỏ Quy hoạch chi tiết mở rộng khuôn viên Khu di tích Nguyễn Công Trứ

    (Xây dựng) - UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa ban hành Quyết định số 2318/QĐ-UBND về việc bãi bỏ Quy hoạch chi tiết 1/500 mở rộng khuôn viên Khu di tích Nguyễn Công Trứ.

  • Ra mắt cuốn sách “Kiến trúc Hà Nội - 70 năm Giải phóng Thủ đô”

    (Xây dựng) – Ngày 7/10, UBND Thành phố Hà Nội tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách “Kiến trúc Hà Nội - 70 năm Giải phóng Thủ đô (1954 – 2024)”. Tác phẩm là sự nhìn nhận lại chặng đường phát triển của kiến trúc, đô thị Hà Nội từ 1954 đến nay và những mong muốn phát triển cho một Hà Nội trong tương lai.

Xem thêm
  • Tái hiện mô hình di tích ở Hồ Gươm: Nên hay không nên?

    (Xây dựng) - Trong dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, việc dựng lên các mô hình di tích lịch sử của Hà Nội ven hồ Hoàn Kiếm cho buổi lễ diễu binh, diễu hành đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Một số người thắc mắc: “Tại sao lại phải tái hiện những di tích vốn đã hiện hữu ngay tại Hà Nội?”. Thậm chí, có người còn gọi đây là “Hà Nội giả”.

    14:19 | 07/10/2024
  • Thừa Thiên – Huế: Đầu tư 73 tỷ đồng tu bổ, phục hồi di tích điện Thoại Thánh

    (Xây dựng) - HĐND tỉnh Thừa Thiên – Huế vừa ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tu bổ, phục hồi thích nghi điện Thoại Thánh thuộc Quần thể di tích lăng vua Gia Long với tổng mức đầu tư hơn 73 tỷ đồng.

    11:08 | 07/10/2024
  • Thanh Hóa: Điều chỉnh dự án Khu di tích lịch sử Trận địa Đông Ngàn và tượng đài Trung đội nữ dân quân

    (Xây dựng) – Mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Đầu Thanh Tùng ban hành Quyết định số 3964/QĐ-UBND về việc điều chỉnh dự án Khu di tích lịch sử Trận địa Đông Ngàn và tượng đài Trung đội nữ dân quân tại xã Hoa Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa.

    11:55 | 05/10/2024
  • Sắp diễn ra Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình

    (Xây dựng) - Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 25 năm Hà Nội được UNESCO trao danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” (16/7/1999 – 16/7/2024), UBND Thành phố Hà Nội tổ chức chương trình “Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình” tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm – biểu tượng văn hóa lịch sử của Thủ đô. Chương trình là dịp tôn vinh truyền thống lịch sử của Hà Nội, đồng thời quảng bá hình ảnh Thủ đô yêu chuộng hòa bình đến toàn thể người dân và bạn bè quốc tế.

    22:10 | 04/10/2024
  • Triển lãm “Thành tựu kinh tế, văn hóa, xã hội của Thủ đô 70 năm xây dựng và phát triển”

    (Xây dựng) – Sáng 4/10, tại Bảo tàng Hà Nội, Thành ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Triển lãm “Thành tựu kinh tế, văn hóa, xã hội của Thủ đô 70 năm xây dựng và phát triển”.

    21:57 | 04/10/2024
  • Hà Nội: Giao 23.100m2 đất thực hiện dự án Trung tâm văn hóa, thể dục thể thao xã Đông Hội

    (Xây dựng) - Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông vừa ký ban hành Quyết định số 5112/QĐ-UBND về việc giao 23.100m2 đất tại xã Mai Lâm, xã Đông Hội, huyện Đông Anh cho UBND huyện Đông Anh để thực hiện dự án xây dựng Trung tâm văn hóa, thể dục thể thao xã Đông Hội.

    10:49 | 03/10/2024
  • Bảo tàng Quảng Ninh mở cửa trở lại đón khách tham quan

    (Xây dựng) - Từ ngày 30/9, Bảo tàng Quảng Ninh mở cửa trở lại đón khách tham quan, sau hơn 3 tuần tập trung mọi nguồn lực khắc phục hậu quả nặng nề do bão số 3 gây ra. Đồng thời, Bảo tàng cũng đưa dịch vụ thuyết minh tự động bằng hai ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh vào phục vụ khách tham quan.

    22:50 | 01/10/2024
  • Hà Nội: Triển lãm Sách sẽ khai mạc vào ngày 09/10

    (Xây dựng) - Thiết thực chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, (10/10/1954 - 10/10//2024), Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND Thành phố Hà Nội và Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức Triển lãm Sách từ ngày 09/10 đến ngày 13/10/2024, tại Thư viện Quốc gia Việt Nam số 44 Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

    22:34 | 01/10/2024
  • Tam Dương (Vĩnh Phúc): Bảo tồn và phát huy nghệ thuật tuồng cổ trong xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu tại xã Hoàng Đan

    (Xây dựng) - Nhằm bảo vệ, giữ gìn và phát huy nghệ thuật tuồng cổ, huyện Tam Dương (Vĩnh Phúc) đã triển khai nhiều giải pháp như: Hỗ trợ kinh phí đối với nghệ nhân lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể và hỗ trợ kinh phí hoạt động, duy trì và phát triển Câu lạc bộ Tuồng xã Hoàng Đan, giai đoạn 2024-2030.

    18:35 | 30/09/2024
  • Kiên Giang: Lễ hội truyền thống kỷ niệm 156 năm Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực

    (Xây dựng) - Đây không chỉ là dịp tưởng nhớ công lao của người anh hùng mà còn là dịp để kết nối cộng đồng, góp phần giới thiệu những giá trị văn hóa, lịch sử tốt đẹp của Kiên Giang đến bạn bè trong và ngoài nước…

    20:26 | 29/09/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load