Thứ bảy 05/10/2024 22:53 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Văn hóa /

Nét đẹp nhà sàn

17:36 | 17/03/2010

Trước đây, để dựng nên một ngôi nhà sàn người ta dùng dao, đục, rùi… để thiết kế và dùng hoàn toàn bằng gỗ, tre, nứa, lá cọ. Nay với công nghệ hiện đại người ta đã dùng bằng máy móc để thiết kế. Những cây gỗ năm xưa được thay bằng cột bê tông - phun sơn… trông hệt những ngôi nhà sàn cổ kính.

Thoạt nhìn một cách tổng thể ngôi nhà sàn của người Thái, Mường Thanh Hóa không khác gì ngôi nhà sàn của Thái, Mường ở Tây Bắc. Nhưng xét một cách chi tiết thì kiến trúc của hai ngôi nhà này hoàn toàn khác nhau. Mái nhà người Thái Thanh Hóa có góc không phải là mai rùa như người Thái Tây Bắc mà có bốn góc chụm lại tạo sự vững chắc. Giữa nhà sàn Thái và Mường cũng có sự khác biệt. Xà dọc của nhà sàn Thái chạy suốt còn xà dọc của nhà sàn Mường thì cắt ngang ở gian ngoài.

Mỗi một Mường lại có một cách tổ chức ngôi nhà riêng. Đối với Mường Khoòng thì đòn tay, giầm trước có ngọn quay ra trước, gốc về sau. Đối với Mường Ký, Mường Cara gốc ra trước, ngọn về sau.

Để phân biệt được đâu là ngôi nhà sàn của người Thái, người Mường ta nhìn vào cầu thang lên xuống của ngôi nhà. Nhà sàn của người Mường chỉ có duy nhất một cầu thang lên xuống. Còn nhà sàn người Thái có hai cầu thang lên xuống, người ta gọi là cầu thang chính và cầu thang phụ. Cầu thang chính dành cho khách vào nhà và để đàn ông đi, còn cầu thang phụ nằm phía sau nhà dành cho phụ nữ.

Trong một ngôi nhà thì người Thái có hai bếp và được ngăn với nhau bằng tấm phên. Bếp ngoài dùng cho khách đến chơi sưởi ấm, bếp trong dùng để nấu ăn. Bàn thờ của người thái cũng đặt ở gian giáp gian khách (đặt ở góc bờ tường, đặt trên bàn), sát với giường thờ, chủ chính ngủ.

Trước đây nhà sàn có cột chôn (chôn dưới đất) nay là cột trên (đặt bên trên mặt đất). Gian nhà được thiết kế theo số lẻ 3, 5, 7 thậm chí 9, 11 gian. Số cột được tính theo công thức 3 gian 4 cột. Hướng nhà được chọn theo thế đất, dựa lưng vào núi, quay mặt về chỗ thấp. Trong ngôi nhà quan trọng nhất là cây xà dọc, phải tròn, 8 cạnh. Nếu cây dài thì được chia đoạn và có nhiều người cùng làm. Thưng nhà đan bằng nứa, sàn nhà bằng luồng, sau này thay bằng gỗ.

Trước đây ngôi nhà sàn được làm hoàn toàn bằng gỗ, nay ngôi nhà sàn được “bê tông hóa”, mái nhà lá cọ được thay bằng mái ngói đỏ tươi.  Có một điều đặc biệt là cho dù ngôi nhà cổ xưa hay hiện đại thì chốt kèo đều được chạm hình tròn hoặc hình rồng. Hoa văn được trang trí trên các cột kèo là những họa tiết hình rồng hoặc chữ Nho. Hiện nay ở công sở, chùa hoặc hộ gia đình thì kiến trúc nhà sàn vẫn là kiến trúc rất được ưa chuộng.

 “Nhà sàn là một kiến trúc độc đáo. Trước đây với quan niệm chống thú dữ và đón gió người ta thường dựng nhà sàn ở gần suối hoặc chân đồi. Ngày nay ở bất kỳ đâu những ngôi nhà sàn đều được dựng lên - nhà sàn không chỉ giới hạn ở tiện ích mát mẻ, thoáng đãng mà nó đã trở thành một kiến trúc dành cho giới thượng lưu”, ông Hà Nam Ninh - người giữ hồn cho đồng bào người Thái Bá Thước - nói.

Đi khắp các huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa đâu đâu ta cũng bắt gặp những ngôi nhà sàn cũ kỹ - mới mẻ uy nghi nằm giữa núi rừng trùng điệp. Ở Bá Thước có làng Thành Điền, xã Điền Hạ có tới 99% ngôi nhà sàn. Ở làng Rùng, Cẩm Liên,  Cẩm Thủy có 80% ngôi nhà sàn, ở huyện Lang Chánh cũng có ngót hơn 50% ngôi nhà sàn. Độc đáo hơn nữa là khi triển khai thực hiện xây dựng nhà ở theo Chương trình 167 của Chính phủ thì hiện ở Bá Thước người dân cũng sử dụng nguồn vốn này cộng với tiền của bản thân để dựng lên những ngôi nhà sàn kiên cố, đẹp đẽ.

 Kiến trúc nhà sàn không còn bị bó hẹp trong một phạm vi cụ thể và dành riêng cho đồng bào dân tộc. Ngôi nhà sàn đã trở nên phổ biến trong đời sống của người dân. Đặc biệt đối với tầng lớp thượng lưu thì ngôi nhà sàn đang dần trở thành một “mốt” kiến trúc.

       

Theo baoxaydung.com.vn

Từ khóa:
Cùng chuyên mục
  • Thanh Hóa: Điều chỉnh dự án Khu di tích lịch sử Trận địa Đông Ngàn và tượng đài Trung đội nữ dân quân

    (Xây dựng) – Mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Đầu Thanh Tùng ban hành Quyết định số 3964/QĐ-UBND về việc điều chỉnh dự án Khu di tích lịch sử Trận địa Đông Ngàn và tượng đài Trung đội nữ dân quân tại xã Hoa Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa.

  • Sắp diễn ra Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình

    (Xây dựng) - Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 25 năm Hà Nội được UNESCO trao danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” (16/7/1999 – 16/7/2024), UBND Thành phố Hà Nội tổ chức chương trình “Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình” tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm – biểu tượng văn hóa lịch sử của Thủ đô. Chương trình là dịp tôn vinh truyền thống lịch sử của Hà Nội, đồng thời quảng bá hình ảnh Thủ đô yêu chuộng hòa bình đến toàn thể người dân và bạn bè quốc tế.

  • Triển lãm “Thành tựu kinh tế, văn hóa, xã hội của Thủ đô 70 năm xây dựng và phát triển”

    (Xây dựng) – Sáng 4/10, tại Bảo tàng Hà Nội, Thành ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Triển lãm “Thành tựu kinh tế, văn hóa, xã hội của Thủ đô 70 năm xây dựng và phát triển”.

  • Hà Nội: Giao 23.100m2 đất thực hiện dự án Trung tâm văn hóa, thể dục thể thao xã Đông Hội

    (Xây dựng) - Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông vừa ký ban hành Quyết định số 5112/QĐ-UBND về việc giao 23.100m2 đất tại xã Mai Lâm, xã Đông Hội, huyện Đông Anh cho UBND huyện Đông Anh để thực hiện dự án xây dựng Trung tâm văn hóa, thể dục thể thao xã Đông Hội.

  • Bảo tàng Quảng Ninh mở cửa trở lại đón khách tham quan

    (Xây dựng) - Từ ngày 30/9, Bảo tàng Quảng Ninh mở cửa trở lại đón khách tham quan, sau hơn 3 tuần tập trung mọi nguồn lực khắc phục hậu quả nặng nề do bão số 3 gây ra. Đồng thời, Bảo tàng cũng đưa dịch vụ thuyết minh tự động bằng hai ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh vào phục vụ khách tham quan.

  • Hà Nội: Triển lãm Sách sẽ khai mạc vào ngày 09/10

    (Xây dựng) - Thiết thực chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, (10/10/1954 - 10/10//2024), Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND Thành phố Hà Nội và Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức Triển lãm Sách từ ngày 09/10 đến ngày 13/10/2024, tại Thư viện Quốc gia Việt Nam số 44 Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Xem thêm
  • Tam Dương (Vĩnh Phúc): Bảo tồn và phát huy nghệ thuật tuồng cổ trong xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu tại xã Hoàng Đan

    (Xây dựng) - Nhằm bảo vệ, giữ gìn và phát huy nghệ thuật tuồng cổ, huyện Tam Dương (Vĩnh Phúc) đã triển khai nhiều giải pháp như: Hỗ trợ kinh phí đối với nghệ nhân lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể và hỗ trợ kinh phí hoạt động, duy trì và phát triển Câu lạc bộ Tuồng xã Hoàng Đan, giai đoạn 2024-2030.

    18:35 | 30/09/2024
  • Kiên Giang: Lễ hội truyền thống kỷ niệm 156 năm Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực

    (Xây dựng) - Đây không chỉ là dịp tưởng nhớ công lao của người anh hùng mà còn là dịp để kết nối cộng đồng, góp phần giới thiệu những giá trị văn hóa, lịch sử tốt đẹp của Kiên Giang đến bạn bè trong và ngoài nước…

    20:26 | 29/09/2024
  • Văn hóa nghệ thuật – cầu nối hữu nghị giữa Việt Nam và Thụy Điển, Đan Mạch

    (Xây dựng) - Nhân dịp kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Thụy Điển và 79 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Thụy Điển và Đại sứ quán Việt Nam tại Đan Mạch tổ chức Tuần Văn hóa Việt Nam tại Thụy Điển và Đan Mạch năm 2024. Sự kiện diễn ra từ ngày 4 - 12/9/2024, nhằm quảng bá tinh hoa văn hóa Việt Nam, góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với hai quốc gia Bắc Âu.

    20:15 | 28/09/2024
  • Lễ trao Giải báo chí về phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VII sẽ diễn ra vào tối 28/9

    (Xây dựng) - Lễ trao Giải báo chí về phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VII - năm 2024 sẽ diễn ra vào 19h30, ngày 28/9/2024 (thứ Bảy) tại Hoàng thành Thăng Long Hà Nội. Đây là một trong những hoạt động có ý nghĩa quan trọng, thiết thực kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).

    16:16 | 28/09/2024
  • Phương án bảo tồn biệt thự trăm năm tuổi “nhà lầu ông Phủ” ở Biên Hòa

    (Xây dựng) - Liên quan đến công trình biệt thự cổ Đốc phủ Võ Hà Thanh (còn gọi là “nhà lầu ông Phủ”), Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai vừa đề xuất 4 phương án để bảo tồn. Trước đó, Tỉnh ủy Đồng Nai cũng đã có ý kiến giữ lại ngôi biệt thự này để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc.

    14:35 | 28/09/2024
  • Khai mạc Triển lãm Mỹ thuật lần thứ II, hướng tới chào mừng kỷ niệm 120 năm thành lập tỉnh Đắk Lắk

    (Xây dựng) - Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk vừa tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm Mỹ thuật tỉnh Đắk Lắk lần thứ II năm 2024. Triển lãm là một trong những hoạt động thiết thực hướng tới chào mừng kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk (22/11/1904 – 22/11/2024).

    11:43 | 28/09/2024
  • Đồng Nai: Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa công trình kiến trúc “nhà lầu ông Phủ”

    (Xây dựng) - Liên quan biệt thự “nhà lầu ông Phủ” có nguy cơ bị đập bỏ khi thi công dự án đường ven sông Đồng Nai được dư luận quan tâm trong những ngày qua, sau khi nghe các đơn vị liên quan báo cáo, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai quyết định giữ lại công trình cổ 100 năm tuổi này để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc.

    09:44 | 28/09/2024
  • “Gieo mầm Thiện tâm” - Nơi gặp gỡ của những trái tim vì cộng đồng

    (Xây dựng) - Đêm nhạc “Gieo mầm Thiện tâm”, do Vingroup và SpaceSpeakers Label đồng tổ chức vào ngày 29/9 tại Vinhomes Ocean Park 2, đang nhận được sự quan tâm và ủng hộ rộng rãi từ cộng đồng và các nhà hảo tâm. Ngoài ý nghĩa nhân văn của một chương trình thiện nguyện, sự kiện còn thu hút khi có sự góp mặt của hơn 20 nghệ sĩ hàng đầu Việt Nam, mang tới nhiều phần trình diễn lần đầu tiên ra mắt công chúng.

    05:37 | 27/09/2024
  • Nhiều hoạt động đặc sắc tại Hội sách Hà Nội lần thứ IX năm 2024

    (Xây dựng) - Chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024), 25 năm Hà Nội được Tổ chức Giáo dục - Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) vinh danh là “Thành phố vì hòa bình”, Hội sách Hà Nội lần thứ IX năm 2024 với chủ đề “Hà Nội: Thủ đô văn hiến, anh hùng - Thành phố vì hòa bình” do UBND Thành phố Hà Nội phối hợp Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo tổ chức với sự tham gia của hơn 30 nhà xuất bản, doanh nghiệp phát hành sách trong cả nước, sẽ mang lại không gian văn hóa đọc và nhiều chương trình giao lưu, trải nghiệm sách hấp dẫn.

    17:17 | 26/09/2024
  • Vĩnh Phúc: Độc đáo kiến trúc nhà thờ tổ họ Bùi Việt Nam

    (Xây dựng) - Nhà thờ tổ họ Bùi tọa lạc tại phường Xuân Hòa, Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. Đây là nhà thờ tổ lớn nhất Việt Nam với diện tích 35.000m2, tổng kinh phí xây dựng lên tới 208 tỷ đồng.

    11:43 | 26/09/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load