Sản xuất giấy cuộn tại Công ty HAPPACO Hải Phòng
*Những điểm sáng tiếp tục được củng cố
Theo đánh giá chung của đại biện các Bộ ngành, địa phương, trong tháng 5 mặc dù vẫn chịu tác động của khủng hoảng tài chính và và suy thoái kinh tế thế giới, giá XK giảm mạnh, cùng với sự thu hẹp thị trường XK , thiên tai, dịch bệnh..., tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các ngành, các cấp , tình hình kinh tế tháng 5 tiếp tục có chuyển biến theo chiều hướng tích cực với nhiều điểm sáng.
Giá trị sản xuất công nghiệp (SXCN) đang có xu hướng khá hơn. Số liệu thống kê cho thấy: Cả quý I, SXCN chỉ tăng 3,3%; nhưng sang tháng 4, giá trị SXCN tăng 5,4%, tháng 5 tăng 6,8%. Như vậy, trung bình trong 2 tháng qua, tính sơ sơ đã trên 6%, gấp đôi so với quý I. Bộ KHĐT hy vọng đà này sẽ tiếp tục trong tháng 6 và tốc độ tăng trưởng CN quý II sẽ gấp đôi quý I.
Về sản xuất nông nghiệp (SXNN), trong quý I không đóng góp được cho tăng trưởng bao nhiêu thì sang quý II đã có chuyển biến, nhất là từ tình hình khả quan trong thu hoạch vụ lúa Đông xuân cả ở miền Nam và miền Bắc. Điều này sẽ góp phần làm cho tốc độ tăng trưởng trong NN sẽ nhích lên. Về XK, tuy vẫn nằm trong tình trạng giảm so với cùng kỳ, nhưng kim ngạch XK tháng 5 ước đạt 4,4 tỷ USD, tăng 2,8% so với tháng trước.
Điểm sáng nữa được nhìn nhận đó là sự phát triển của lĩnh vực dịch vụ . Theo báo cáo của Bộ KHĐT, tổng mức lưu chuyển hàng hoá và dịch vụ tháng 5 tăng 1,6% so với thang 4, đưa tổng mức này trong 5 tháng qua lên 451,8 nghìn tỷ đồng, tăng 21,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy dung lượng tiêu thụ nội địa tăng lên. Theo ông Cao Viết Sinh, nếu loại yếu tố giá thì mức tăng thực chất cũng chỉ số này cũng tới 10%. Và như vậy, nhiều khả năng mức tiêu thụ nội địa sẽ xấp xỉ với kim ngạch XK. Trong bối cảnh thu nhập khó khăn như thế này, chủ trương kích cầu của Chính phủ và sức tiêu thụ khá sẽ là động lực giúp cho sản xuất tiếp tục phát triển.
Ông Sinh cũng cho rằng: Chỉ số giá vẫn khống chế được ở mức tăng 2,12% so với tháng 12/2008 thì đấy là một điểm nổi bật trong 5 tháng đầu năm.
*Cảnh báo khó khăn và giải pháp ngăn ngừa
Giải ngân chậm, XK âm, nhập siêu quay trở lại, nguy cơ lạm phát... là nhưng thông điệp cảnh báo được đưa ra trong cuộc họp lần này.
Theo Báo cáo của Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và số địa phương khác, kim ngạch XK tháng sau thấp hơn tháng trước.Việc kim ngạch XK cả nước sau 5 tháng chỉ đạt 22,9 tỷ USD, giảm 6,8% so với cùng kỳ càng cho thấy: tình hình XK càng ngày càng khó hơn, cho dù hiện nay đang là âm so với cùng kỳ. Đây là vấn đề phải báo động. Nhiều ý kiến nêu rõ: Muốn đạt được mục tiêu tăng trưởng XK 3% trong năm nay (giảm 10% so với dự kiến đầu năm), phải có đột phá nào đó, nếu không với cái đà này e là khó thực hiện. Bộ KHĐT đề nghị các bộ sản xuất như Công thương, Nông nghiệp, các bộ liên quan đến sản phẩm và các địa phương cần có các biện pháp tháo gỡ khó khăn. Không chỉ thúc đẩy XK, các ngành các cấp cần có giải pháp để tháo gỡ cho các mặt hàng còn tồn đọng, mặt hàng gặp khó khăn; giải quyết lao động dôi dư và sản xuất cầm chừng.
Tình hình nhập khẩu tiếp tục được lưu ý khi mà sau mấy tháng xuất siêu, nhập siêu lại quay trở lại trong tháng 4 và tháng 5, riêng tháng 5, nhập siêu tới 1,5 tỷ USD. Bên cạnh đó là xu hướng sức ép tăng giá như tăng lương, giá 1 số nguyên liệu đầu vào như điện; một số mặt hàng trên thị trường nước ngoài cũng nhúc nhích tăng lên; gói kích đầu tư và đầu tư lên tới 8 tỷ USD....Đây là cũng là vấn đề cần được cảnh báo trong quá trình lập báo cáo, bởi mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội năm 2009,còn đặt ra là "phải ngăn ngừa tái lạm pháp".
Vốn Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cam kết tiếp tục không tăng trong tháng 5 cũng là một vấn đề. Bộ KHĐT cho rằng: Tình trạng trên có nguyên nhân từ chính bản thân nhà đầu tư nước ngoài. Khó khăn vốn trong bối cảnh hiện nay khiến họ chưa chưa thể vào ngay được. Ngay từ bây giờ, chúng ta cần tiếp tục xúc tiến kêu gọi đầu tư, làm sao để vốn cam kết FDI tăng lên. Bởi vì sau vài năm vốn cam kết sẽ trở thành vốn thực hiện. Tuy nhiên, tình hình giải ngân vốn FDI đang chậm lại mới chỉ bằng 70,9% so với cùng kỳ. Nguồn vốn ODA không khá hơn với mức đạt 38% kế hoạch và tình hình thực hiện vốn đầu tư phát triển thuộc nguồn ngân sách nhà nước, tuy được đánh giá là nhanh hơn cùng kỳ năm ngoái , nhưng tính chung trong 5 tháng cũng chỉ bằng 33,2% kế hoạch.
Theo Bộ KHĐT, năm nay, nguồn vốn đầu tư từ ngân sách( NS), Trái phiếu Chính phủ ( TPCP) và ODA rất là lớn. Về vốn NS, kế hoạch đầu năm là 112. 000 tỷ đồng, vốn 2008 chuyển sang 2009 là 22.500 tỷ đồng; sắp tới đây là nguồn vốn ứng trước lên tới 30.000 tỷ ...Như vậy, tổng hợp các nguồn này sẽ xấp xỉ trên 160.000 tỷ đồng. Nguồn TPCP năm nay cũng rất lớn tới 36.000 tỷ đồng, hiện đã giải ngân 15%. Tuy 5 tháng qua, tốc độ giả ngân vốn NS, TPCP cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái nhưng nhưng so với chủ trương kích cầu của Chính phủ còn quá thấp so với yêu cầu đặt ra. Bộ yêu cầu các đơn vị, các ngành , các cấp: Tập trung giải ngân hết nguồn vốn từ năm 2008 chuyển sang vào cuối tháng 6 tới, không nên kéo dài đến cuối năm để ảnh hưởng tới nguồn vốn phân bổ năm nay.
Thứ trưởng Cao Viết Sinh nêu rõ: Sẽ không để thiếu một đồng vốn đối ứng nào cho các dự án trọng điểm . Thậm chí Bộ nào, địa phương nào có khả năng giải ngân ODA nhanh hơn nữa sẽ được Bộ hỗ trợ thủ tục cần thiết để thực hiện. Các ngành, các cấp không nên lập lại tình trạng để vốn phân bổ của năm nay chuyển sang năm sau. Bộ KHĐT cảnh bá Sẽ áp dụng chế tài và biện pháp điều chuyển vốn theo thẩm quyền đối với những đơn vị, dự án không sử dụng hết vốn đã phân bổ. Tới đây, Bộ sẽ phối với các đơn vị chức năng tổ chức nhiều đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra tình hình giải ngân trên địa bàn cả nước. Bộ cũng cho biết: Sẽ làm việc với tất cả các nhà tài trợ; trước mắt trong tháng 6 sẽ làm việc với ngân hàng Thế giới (WB) để thúc đẩy giải ngân các các dự án ODA, nhất là của WB. Dự kiến mức giải ngân ODA năm nay sẽ khoảng 2,5 tỷ USD./.
Minh Châu
Theo baoxaydung.com.vn
