Không nên phát triển thêm các dự án nhiệt điện than mới

(Xây dựng) - Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý dự thảo Quy hoạch điện VIII (Quy hoạch điện quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045). Nhiều chuyên gia cho rằng, không nên phát triển thêm các dự án nhiệt điện than mới, đặc biệt trong giai đoạn 10 năm tới.

Dự thảo Quy hoạch điện VIII cần có các giải pháp đồng bộ để đẩy mạnh hơn nữa phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời phân tán và điện gió (Ảnh: Internet).

Theo các chuyên gia về tổng quan, so với Quy hoạch điện VII điều chỉnh, Quy hoạch điện VIII tại mốc 2030 đã có một số thay đổi lớn: Loại bỏ 5.000 MW điện than, 29.800 MW điện than còn lại được phát triển từ 2021 kéo dài tới 2045; tăng tỷ trọng đóng góp của năng lượng tái tạo từ 21% lên 32,5%. Tuy nhiên, dự thảo quy hoạch vẫn có một số điểm cần được xem xét kỹ lưỡng hơn.

Theo TS. Phạm Xuân Hòe - nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước, cơ cấu nguồn vốn trong bản dự thảo chỉ phân bổ vào danh mục đầu tư, không đề cập đến cơ cấu nguồn vốn huy động từ đâu. Bản dự thảo chưa phù hợp, chưa đúng với định hướng và giải pháp quan trọng về tài chính xanh và ngân hàng xanh, được đề cập trong Nghị quyết 55-NQ/TW về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trị.

Bên cạnh đó, các dự án nhiệt điện than nếu tiếp tục được ưu tiên phát triển sẽ gặp khó khăn trong vấn đề huy động vốn khi các định chế tài chính trên thế giới đang thoái vốn khỏi điện than.

Bản dự thảo Quy hoạch điện VIII đã chú ý đến vấn đề môi trường, phát triển bền vững khi lần đầu tiên lượng hóa được các ô nhiễm thành tiền. Tuy nhiên, quy hoạch vẫn đang “luẩn quẩn” với tuy duy cũ về phát triển điện than.

Theo các chuyên gia đến từ Trung tâm Phát triển sáng tạo xanh (GreenID), các doanh nghiệp trong lĩnh vực tái tạo, các nhà nghiên cứu về đồng bằng sông Cửu Long, bản dự thảo cần có đánh giá về thách thức của biến đổi khí hậu và dịch bệnh, các tác động với sức khỏe cộng đồng với tính khả thi của Quy hoạch điện VIII…

Dự thảo Quy hoạch điện VIII cần đưa ra những giải pháp khả thi, đột phá, bám sát và khai thác cơ hội từ những xu thế mới để dự báo, định hướng phát triển ngành điện theo hướng bền vững, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Trong đó, cần phải giảm phụ thuộc vào điện than, đặc biệt trong giai đoạn 10 năm tới. Thay vào đó có các giải pháp đồng bộ để đẩy mạnh hơn nữa phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời phân tán và điện gió…