(Xây dựng) - Cho đến bây giờ cũng đã cả chục năm, việc chống chuyển giá để “tránh thuế” đang là một bài toán nan giải của các nhà quản lý quốc gia. Một đằng vì sự sinh tồn và phát triển nên phải luồn lách để gia tăng lợi nhuận; đằng khác lại vì sự công bằng trong môi trường kinh doanh để áp đặt trong hệ thống quản lý.
Ảnh minh họa. Nguồn: Tienphong.vn
Ấy mới là vấn đề phải bàn.
Gần đây, trên các phương tiện truyền thông đã có cuộc tranh luận khá hứng thú về lĩnh vực “chống chuyển giá”. Người bảo quá khó, người bảo không khó, mà toàn các chuyên gia thành danh cả. Vậy nên hiểu như thế nào?
Theo TS Bùi Thúy Vân - Trưởng khoa Kinh tế đối ngoại, Học viện Chính sách và phát triển (APD): “Đối với DN FDI, việc kiểm tra hành vi chuyển giá không hề đơn giản...
... Vì khi thành lập Cty mẹ - con, Cty mẹ ở nước ngoài sẽ bán lại đầu vào cho Cty con, song để nắm bắt được giá cả thì buộc phải liên hệ với bên Ủy ban kiểm soát giá cả, định giá ở bên đó trong các giao dịch BĐS. Tuy nhiên, do Cty nước ngoài kiểm soát giá nên rất khó để nắm bắt được giá trị thực”.
Còn theo PGS.TS Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính): “Chúng ta đã có hẳn lực lượng chống chuyển giá của Tổng cục Thuế. Không chỉ vậy, về vấn đề này, Việt Nam đã đưa ra rất nhiều giải pháp nhằm chống chuyển giá. Tùy trường hợp, chúng ta đã có giải pháp, biện pháp xử lý khác nhau. Nhưng rốt cục, chúng ta đang “nói đi nói lại” một giải pháp mà cuối cùng gian lận chuyển giá vẫn đang diễn ra”.
Tuy nhiên, nói như thế không có nghĩa là bế tắc. TS Nguyễn Thị Thu Hoài - Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) khẳng định: “Vấn đề đặt ra hiện nay là các cơ quan thuế cần khẩn trương xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đáp ứng được yêu cầu khai thác, phân tích rủi ro và làm căn cứ để xác định giá thị trường đối với giao dịch liên kết. Bởi theo các cục thuế địa phương, việc nhận dạng chuyển giá không khó, nhưng quá trình xử lý gặp rất nhiều khó khăn vì chưa có dữ liệu, nên cán bộ thuế vẫn phải làm thủ công, nhặt từng khoản mục để so sánh, đối chiếu”.
Đến đây thì mọi người có thể vỡ ra rằng, ở thời buổi công nghệ 4.0 đang phả vào sau gáy mà cả một hệ thống thuế quan quốc gia vẫn chưa có nền tảng dữ liệu cần thiết, nên “cán bộ thuế vẫn phải làm thủ công, nhặt từng khoản mục để so sánh, đối chiếu”. Vậy thì nỗ lực chống chuyển giá chỉ có thể dựa vào niềm tin chăng?
Các chuyên gia cho hay, chuyển giá là một hình thức rất phức tạp, là hình thức phổ biến không chỉ ở các Cty nước ngoài, các Cty liên doanh Việt Nam và nước ngoài, mà ngay cả bản thân DN nội địa cũng có hành vi chuyển giá.
Vì thế, muốn tạo ra sự công bằng trong kinh doanh, ngành thuế rất cần có sự giỏi giang để xóa đi những công việc “thủ công” trong thời đại 4.0 này!
Nguyễn Hoàng Linh
Theo