(Xây dựng) - Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, trong các năm từ 2012 - 2018, 34.000 hộ dân tộc thiểu số nghèo đã được hỗ trợ vay vốn làm nhà ở an toàn, giúp đồng bào ổn định cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo.
Bàn giao nhà cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: Phương Nam.
Mức vay tối đa là 25 triệu đ/hộ
Theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg, Nhà nước thực hiện hỗ trợ cho các hộ nghèo vay vốn để xây dựng mới hoặc sửa chữa nhà ở thông qua Ngân hàng Chính sách Xã hội với mức vay tối đa là 25 triệu đ/hộ, lãi suất 3%/năm, thời hạn vay là 15 năm, thời gian ân hạn là 5 năm. Ngân sách cấp 50% trên tổng số vốn vay cho Ngân hàng Chính sách Xã hội, 50% còn lại do Ngân hàng Chính sách Xã hội tự huy động.
Ngoài nguồn vốn vay nêu trên, các địa phương còn lồng ghép các chương trình hỗ trợ khác để nâng cao chất lượng nhà ở của các hộ gia đình như từ Quỹ vì người nghèo, tiền hỗ trợ từ nguồn ngân sách địa phương, vốn đóng góp của dòng họ, gia đình và các nguồn huy động khác.
Theo Đề án do các địa phương phê duyệt sau khi điều chỉnh, rà soát, số lượng hộ gia đình đăng ký vay vốn khoảng 240.000 hộ. Tính đến hết tháng 4/2019, cả nước mới thực hiện hỗ trợ được khoảng 92.939/240.000 hộ nghèo vay vốn làm nhà ở, với tổng số vốn đã cho vay khoảng 2.297 tỷ đồng (đạt 38,7% kế hoạch của cả Chương trình). Riêng đối với đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi thì theo thống kê sơ bộ, đến nay đã có khoảng 34.000 hộ được hỗ trợ vay vốn làm nhà ở.
Sau khi được hỗ trợ, các căn nhà đã hoàn thành xây dựng đều có diện tích lớn hơn 18m2 theo đúng quy định của Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg, được xây dựng bằng vật liệu có chất lượng đảm bảo tiêu chuẩn “3 cứng” theo quy định (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng): Tường xây gạch; Móng, cột, sàn bằng bê tông cốt thép; Mái lợp ngói hoặc tôn; Nền nhà lát gạch hoặc láng vữa xi măng; Cửa sổ, cửa đi và các chi tiết cấu tạo khác đều đảm bảo yêu cầu, chất lượng. Trên thực tế, có nhiều hộ gia đình đã xây dựng nhà ở có chất lượng tốt (nhà bê tông, gạch hoặc nhà gỗ) với diện tích rộng gấp 2 - 3 lần diện tích nhà cũ. Cuộc sống của bà con đã bảo đảm ổn định, an toàn hơn.
Huy động các nguồn vốn xã hội
Hiện nay, theo quy định của Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg, ngoài nguồn kinh phí Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay ưu đãi theo quy định, các địa phương có thể hỗ trợ thêm kinh phí từ ngân sách địa phương cũng như huy động sự tham gia của cộng đồng và từ các nguồn khác để hỗ trợ thêm cho các hộ gia đình. Ngoài ra, các hộ gia đình cũng đã tự bỏ thêm kinh phí hoặc huy động thêm nguồn hỗ trợ bằng tiền, vật liệu, nhân công... từ người thân, họ hàng, cộng đồng để nâng cao chất lượng nhà ở.
Trên thực tế, tại nhiều địa phương đã có các DN, tổ chức, cá nhân hoạt động từ thiện, trực tiếp hỗ trợ các hộ gia đình nghèo xây dựng nhà ở với số tiền cao hơn mức hỗ trợ theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg. Điều này mặc dù giúp cho người dân xây dựng được căn nhà mới, ổn định cuộc sống nhưng đồng thời cũng làm phát sinh tâm lý ỷ lại, trông chờ, so sánh chính sách hỗ trợ, dẫn đến gây khó khăn cho cho việc thực hiện Chương trình.
Tại nhiều địa phương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên của Mặt trận cũng đã chủ động hỗ trợ xây dựng nhà ở cho các hộ nghèo như nhà ở đại đoàn kết, nhà ở tình nghĩa, tình thương từ nguồn “Quỹ vì người nghèo” do Mặt trận quản lý. Nhìn chung, ngoài chính sách hỗ trợ cho vay của Nhà nước theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg, nhiều địa phương cũng đã huy động sự tham gia của cộng đồng để hỗ trợ xây dựng nhà ở cho đồng bào dân tộc, miền núi. Mặc dù số lượng hộ gia đình được hỗ trợ từ Chương trình chưa nhiều do nguồn tài chính hạn hẹp nhưng chính sách đã tạo điều kiện cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo có nhà ở an toàn, ổn định, giúp cho các hộ nghèo yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế vươn lên thoát nghèo, góp phần thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Thanh Nga
Theo
