Xu hướng sử dụng vữa khô trộn sẵn trong xây dựng

Trong các công trình xây dựng, hầu hết các loại vữa được trộn tại công trường, với chất kết dính là xi măng và cốt liệu là cát, được chở riêng lẻ tới địa điểm xây dựng trước khi trộn với nước để sử dụng. Do đó, chất lượng không ổn định; khó khăn trong việc cơ giới hóa thi công, lớp vữa dày nên tốn nhiều nguyên liệu, đối với những hạng mục đặc biệt, yêu cầu chất lượng cao vữa truyền thống thường khó đáp ứng...

Tính năng đặc biệt

Để khắc phục nhược điểm này, một số nhà sản xuất đã cho ra đời loại vữa khô trộn sẵn (VTS), trộn chung tất cả các phối liệu cần thiết với nhau gồm chất  kết dính (xi măng), cốt liệu (cát, đá, bột đá…) và phụ gia (polyme) cho những sản phẩm đặc biệt, bằng việc điều chỉnh phụ gia có thể tạo ra những tính năng đặc biệt đáp ứng yêu cầu mục đích sử dụng.

Cty Wacker Chemie (CHLB Đức) đã phát minh ra dạng polymer bột tái phân tán trong nước, tạo tiền đề trong việc sản xuất vữa trộn sẵn (Dry Mix Mortar), chỉ cần cho thêm nước vào trộn là thi công được. Các năm sau đó, loại polymer bột mang thương hiệu Vinapas của Cty này đã đưa ra nhiều quốc gia ở Châu Âu và Mỹ để sản xuất VTS. Đến nay, có thêm nhiều Cty khác chế tạo được polymer bột tái phân tán trong nước nhưng Wacker Chemie vẫn là nhà sản xuất hàng đầu thế giới về sản phẩm này.

Chất bột phân tán Vinapass là chất kết dính polymer được sản xuất bởi quy trình sấy phun các nhũ tương polymer, chủ yếu trên cơ sở vinyl axetat/etylen. Việc sử dụng vữa trộn khô được trộn sẵn tại nhà máy sản xuất với tỷ lệ xi măng, cốt liệu, chất bột phân tán Vinapass và các phụ gia khác được định lượng chính xác mang lại mức độ an toàn cao hơn cho ứng dụng, tránh được những sai sót có thể có trong khi định lượng và trộn tại công trường.

VTS được chia ra làm 2 loại gồm: VTS thông dụng (vữa xây, trát, bê tông khô, vữa hoàn thiện…) và VTS chuyên dụng (vữa dán gạch, vữa xảm mạch gạch, bột bả tường, vữa tự san phẳng, vữa chống thấm, vữa xây trát cho block bê tông AAC, bê tông bọt…). Trên thế giới VTS thông dụng thường chiếm khoảng 70% tổng khối lượng vữa khô trộn sẵn. 

Hiệu quả cao

So với vữa truyền thống, VTS có tính năng và hiệu quả sử dụng cao trong việc nâng cao năng suất lao động từ 1,5 - 6 lần phụ thuộc vào loại hình công việc, mức độ cơ giới hóa và điều kiện vận chuyển; giảm lượng dùng vữa từ 3 - 10 lần so với vữa truyền thống (ốp lát giảm 7 lần, trát tường, phủ sàn giảm 10 lần); chất lượng cao và ổn định hơn; vận chuyển dễ dàng và không phát tán bụi ra môi trường xung quanh. Đó là lý do vì sao VTS đã được sử dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, đứng đầu là các nước ở Châu Âu như Italia, Đức, Pháp, Anh… Sang thế kỷ XXI, Châu Á mới có sự bùng nổ nhu cầu về VTS, đặc biệt là các nước Trung Đông và Trung Quốc. Việt Nam hiện có khoảng 200 cơ sở sản xuất VTS, chủ yếu là bột bả tường với công nghệ và thiết bị tự nghiên cứu, chế tạo quy mô vừa và nhỏ. Trong vài năm gần đây đã có một số Cty nhập dây chuyền thiết bị hiện đại để sản xuất vữa khô trộn sẵn. Trong tương lai gần, việc sản xuất và ứng dụng VTS sẽ được phát triển mạnh nhờ hiệu quả kinh tế - kỹ thuật mà loại vữa này mang lại.

Hiện tại, hầu hết các phép thử vữa khô trộn sẵn đều có thể thực hiện tại phòng thí nghiệm chuyên ngành thuộc Viện VLXD (VIBM) và một số phòng thí nghiệm thuộc các đơn vị khác. Cho đến nay, ở Việt Nam chỉ có duy nhất một phòng thí nghiệm chuyên về kiểm định VTS, đó là Phòng thí nghiệm VTS được xây dựng trên cơ sở hợp tác giữa VIBM và Tập đoàn Wacker Polymer. Phòng thí nghiệm này chính thức đi vào hoạt động tháng 9/2009 do VIBM quản lý, vận hành, với mục đích xây dựng một phòng thí nghiệm độc lập để kiểm tra, đánh giá chất lượng các loại VTS, đặc biệt là các sản phẩm bột bả tường, vữa dán gạch và vữa xảm mạch gạch theo tiêu chuẩn Việt Nam và các tiêu chuẩn EN, ISO tương ứng. Ngoài ra, còn có thể kiểm nghiệm các loại VTS khác như vữa chống thấm, vữa dán tấm cách nhiệt, vữa phủ sàn tự san…

Xu hướng sử dụng vữa khô trộn sẵn trong xây dựng là tất yếu và đã được khẳng định ở các nước phát triển. Việc sử dụng vữa khô trộn sẵn  sẽ góp nâng cao chất lượng công trình, tăng năng suất lao động; rút ngắn thời gian thi công; hạn chế ô nhiễm môi trường…