Nắm bắt tâm lý của người tiêu dùng và bắt kịp nhanh với xu thế mới nên trong những năm qua, ngành sản xuất VLXD đã cho ra thị trường những dòng sản phẩm mới với chất lượng không thua kém hàng ngoại. Để có được điều này, việc ứng dụng KHCN trong sản xuất được các nhà nghiên cứu, các DN xác định là mũi nhọn.
Nhiều sản phẩm mới ra đời
Ồ ạt trong những năm gần đây, ngành sản xuất VLXD luôn cho ra những sản phẩm mới, chất lượng cao, mẫu mã đẹp. Có thể kể đến như: Lần đầu tiên tại Việt Nam, Cty CP Thạch Bàn ứng dụng thành công công nghệ nano trong sản xuất gạch granite. Sản phẩm này sử dụng công nghệ nano với hạt nguyên liệu silicat được nghiền nhỏ đến kích thước nano met tạo ra các liên kết hóa học phủ kín các lỗ nhỏ li ti nên sản phẩm có khả năng chống bám bẩn tuyệt đối, dễ dàng vệ sinh bề mặt. Nhờ xử lý triệt để các lỗ nhỏ li ti, công nghệ mài bóng nano tạo ra sản phẩm granite có bề mặt siêu bóng đến 90%, trong khi các sản phẩm thông thường chỉ đạt độ bóng 50%.
Nhiều sản phẩm VLXD được ứng dụng sản xuất với công nghệ mới (Ảnh: Internet)
Viglacera là một Tcty mạnh trong lĩnh vực sản xuất VLXD với các sản phẩm: Kính xây dựng và các sản phẩm sau kính, các sản phẩm bông sợi thủy tinh; sứ vệ sinh và phụ kiện; gạch ốp lát Granite và Ceramic; gạch ngói đất sét nung cao cấp; khai thác, chế biến nguyên liệu cho công nghiệp thủy tinh và gốm xây dựng… TCty luôn giữ vị trí người dẫn đường tiên phong trong sản xuất hầu hết các chủng loại VLXD tại Việt Nam như: kính xây dựng, gạch ốp lát ceramic, granite, cotto và tiên phong trong đầu tư - ứng dụng những công nghệ mới nhất vào sản xuất như: công nghệ lò nung tuynel, công nghệ phủ 2 lớp nano... nhằm nâng cao giá trị cho các chủng loại sản phẩm truyền thống...
Đó mới chỉ điểm qua về ngành sản xuất gạch ngói, sứ vệ sinh. Còn ngoài thị trường hiện nay, những ngành sản xuất khác như kính, xi măng, thép… cũng không ngừng học hỏi, ứng dụng KHCN để cho ra những sản phẩm chất lượng tốt, không những đáp ứng nhu cầu trong nước và còn xuất khẩu. Cùng với xu hướng thế giới, xu hướng phát triển công nghệ xanh tại Việt Nam đang tạo ra những yêu cầu cao về chất lượng và đảm bảo thân thiện với môi trường. Cụm từ “Vật liệu xanh” đã thúc đẩy các nhà đầu tư xây dựng và ứng dụng công nghệ mới để sản xuất ra những sản phẩm VLXD nhẹ, mỏng, cốt sợi, vật liệu cách âm, cách nhiệt - yếu tố giúp giảm tối đa chi phí xây dựng. Đơn cử như sản xuất vật liệu gạch bê tông khí chưng áp, chỉ trong một thời gian ngắn khi Nhà nước khuyến khích phát triển, hiện cả nước đã có hơn chục nhà máy đang đi vào sản xuất…
Có thể thấy, việc ứng dụng KHCN trong tất cả các lĩnh vực sản xuất VLXD có ý nghĩa lớn để hình thành nên một ngành sản xuất đáp ứng ngày càng cao nhu cầu xây dựng cơ bản của đất nước trong quá trình CNH - HÐH đất nước, góp phần đáng kể vào việc bình ổn thị trường VLXD trong nước, thay thế hàng nhập khẩu.
Nhưng…
Một nhà khoa học rất am hiểu về lĩnh vực VLXD cho rằng, trong xu thế hiện đại, việc ứng dụng KHCN trong sản xuất là điều tất yếu. Tuy nhiên, ứng dụng để sản xuất ra sản phẩm người tiêu dùng cần, đảm bảo yếu tố bền, tốt, giá rẻ…mới thực sự cần một chiến lược.
Trong thời gian qua, VLXD là một trong những lĩnh vực ứng dụng KHCN rất rõ nét; nắm bắt KHCN tương đối nhanh, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế quốc dân. Việc ứng dụng KHCN để sản xuất ra những vật liệu mới, tính năng cao như công nghệ nano áp dụng với sơn, sứ vệ sinh… Ứng dụng để làm thay đổi thành phần hay công nghệ chế tạo để ra những loại vật liệu rất cao, ví dụ như sản xuất bê tông mác cao… Hoặc ứng dụng KHCN trên sản phẩm cũ nhưng có độ bền tốt hơn, chi phí năng lượng nhân công thấp hơn, đẹp hơn..
Gạch AAC vẫn khó vào được công trình xây dựng (ảnh: Ngọc Hà)
Tuy nhiên, cũng phải nhìn lại những bất cập vẫn còn hiện hữu trong lĩnh vực sản xuất này. Ngay như trong ngành sản xuất vật liệu không nung, việc phát triển một cách ồ ạt của các nhà máy, việc ứng dụng công nghệ phụ thuộc vào nước ngoài… khiến sản phẩm tồn kho ứ đọng do người mua chưa kịp thay đổi thói quen sử dụng gạch nung đã thế lại xuất hiện nhiều khiếm khuyết về chất lượng như rạn nứt… khiến nhiều nhà máy đang phải lao đao.
Nhìn về những bất cập này, TS. Lương Đức Long Viện trưởng viện Vật liệu xây dựng – Bộ Xây dựng cho rằng: Khi nhập một công nghệ cho một sản phẩm mới, chúng ta cần phải có những hiểu biết. Trong nước hiện đã hoàn toàn chủ động về công nghệ sản xuất bê tông nhẹ, chỉ có điều chúng ta vẫn chưa sản xuất được thiết bị trong nước nên phải nhập thiết bị của nước ngoài.
Thẳng thắn thừa nhận những bất cập trong việc ứng dụng KHCN trong sản xuất VLXD, ông Long cũng cho biết: Hiện nay, nhiều nhà sản xuất chưa thực sự quan tâm đến việc ứng dụng KHCN trong sản xuất, một phần do chưa có sức ép nâng cao chất lượng sản phẩm của thị trường. Hiện tại, các nhà sản xuất VLXD đã cơ bản nắm vững công nghệ sản xuất các sản phẩm chủ lực như: xi măng, bê tông, sứ vệ sinh… nhưng để làm cho tốt hơn, rẻ hơn thì vẫn còn nhiều vấn đề phải bàn. Nhu cầu thực tiễn đang đòi hỏi phải đảm bảo thỏa mãn về khối lượng các sản phẩm đáp ứng nhu cầu của ngành xây dựng, nhu cầu sản phẩm chất lượng cao chưa nhiều. Ví dụ, đối với sản phẩm xi măng, nhu cầu của thị trường hiện nay là xi măng thông dụng là chính, vì vậy việc đảm bảo chất lượng xi măng ở mức chất lượng khá và ổn định là yêu cầu chính hiện nay. Tiếp đó là các chi phí sản xuất phải thấp, phát thải ô nhiễm phải được giảm thiểu cũng như phải sử dụng được phế thải của các ngành khác làm nguyên liệu cho ngành xi măng. Đây là chính là mục tiêu của việc ứng dụng KHCN trong ngành xi măng nói riêng và ngành vật liệu xây dựng nói chung trước mắt.
Nói đến ứng dụng KHCN trong ngành VLXD cũng cần nói đến khoa học trong lĩnh vực quản lý. Ngoài ra, đối với việc nghiên cứu tạo ra những sản phẩm mới có giá trị cao như: vật liệu nhẹ, vật liệu cách âm, cách nhiệt, vật liệu nano… thì các nhà khoa học phải đi trước một bước. Hiện nay chúng ta chưa chú ý đúng mức đến các nghiên cứu cơ bản làm nền tảng cho phát triển lâu dài và bền vững. Hiện tại, để đáp ứng nhu cầu thực tiễn, vẫn có một số cơ sở chủ trương sản xuất ra các sản phẩm giá rẻ, chất lượng chưa cao. Muốn ngành VLXD phát triển kịp với thế giới, cần có những chính sách phù hợp đối với công tác nghiên cứu khoa học, trong đó có việc nghiên cứu những vấn đề cơ bản.
Gia Bảo
Theo baoxaydung.com.vn