Việt Nam không chỉ là thị trường hấp dẫn cho vật liệu xanh và những trang thiết bị để xây dựng một tòa nhà xanh mà có thể tự tạo ra nhiều sản phẩm cho thị trường này từ nguồn nguyên liệu sẵn có của mình.
Theo kinh nghiệm của các kỹ sư Đức thì vào năm 2000, bản thân các hộ gia đình Đức sử dụng trung bình khoảng 50% năng lượng tiêu thụ để sưởi ấm và làm mát. Nhưng nhờ tiến bộ trong kỹ thuật xây dựng cũng như luật pháp, tỷ lệ tiêu thụ năng lượng đã thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, hiện nay vẫn tồn tại một khoảng cách lớn giữa một bên là chất liệu xây dựng năng lượng lỗi thời và bên kia là các giải pháp cách tân. Theo đánh giá của các chuyên gia, 10% các tòa nhà được cách nhiệt kém tại Đức phải sử dụng tới 25% tổng số năng lượng sưởi ấm. Điều này cho thấy chúng ta có thể tiết kiệm rất nhiều năng lượng nếu xây dựng một tòa nhà với các vật liệu xanh. Như ở kính thường, khi bên ngoài có nhiệt độ -50C thì trên mặt trong của tấm kính sẽ có nhiệt độ +20C, nhưng ở kính cách nhiệt đơn giản, giá trị này đã tăng lên đáng kể, lên +160C. Như vậy, chỉ bằng việc ứng dụng một lớp kính cách nhiệt đặt tương ứng đã giảm thiểu rõ rệt nhu cầu sưởi ấm bằng máy của một tòa nhà. Chúng ta có thể tiết kiệm một lượng lớn về dầu, gas, điện và khí thải CO2...
Việt Nam cũng có thể áp dụng nhiều biện pháp tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng tái tạo trong việc xây dựng hay vận hành một tòa nhà. Như ở Đức, tỷ lệ điện tiêu thụ ở các tòa nhà văn phòng và thương mại có khi chiếm tới 50%. Việc thay thế hệ thống chiếu sáng hiệu quả trong các tòa nhà có thể cắt giảm rõ rệt năng lượng tiêu thụ, nâng cao vượt bậc hiệu quả năng lượng. Ngoài ra chúng ta có thể sử dụng các thiết bị làm lạnh (nguội) để làm giảm nhiệt, giảm điện năng tiêu thụ; bơm nhiệt cũng là thiết bị để sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả hơn cho một tòa nhà; hoặc có thể sử dụng thiết bị thu hồi nhiệt, bộ làm lạnh hấp thụ…
Theo các chuyên gia, việc sử dụng năng lượng tái tạo chưa được suôn sẻ là do chúng ta thiếu đi những kiến thức để có thể kiểm chứng được lợi ích về năng lượng tái tạo và những lợi ích về kinh tế, tài chính mà năng lượng tái tạo có thể mang lại được. Làm sao có thể chứng minh được rằng có thể tiết kiệm được tiền nếu vận hành một dự án về năng lượng tái tạo? Chính vì lý do này mà các ngân hàng, các tổ chức cho vay cảm thấy không thuyết phục khi nhận được đơn xin vay vốn từ các dự án và họ cũng lo ngại về thời gian có thể hoàn trả những khoản vay này.
KS Flamig cho biết, nói về việc sử dụng năng lượng hiệu quả trong một tòa nhà, nó liên quan đến rất nhiều người sử dụng trong tòa nhà đó, ví dụ như là người dân sống ở đó, người thuê nhà, chủ đầu tư, người điều hành tòa nhà đó… thì mối quan tâm của họ đối với năng lượng tái tạo như thế nào cũng là một vấn đề đau đầu. Chính vì sự mâu thuẫn về lợi ích như thế này, các nhà đầu tư không muốn đầu tư vào các dự án về năng lượng tái tạo.
Một vấn đề nữa đặt ra là, cần phải trả lời được câu hỏi cho những người có ý định đầu tư xây dựng tòa nhà sử dụng năng lượng hiệu quả: Nếu tôi đã xây dựng một tòa nhà, ai sẽ cho tôi cả những hình thức ưu đãi để khuyến khích tôi xây dựng.
KS Flamig cho biết, để giải quyết những vấn đề này, ở Đức, Chính phủ và khu vực tư nhân có cơ chế hỗ trợ về năng lượng tái tạo, ví dụ như có các khoản vay ưu đãi để người ta có thể nâng cấp tòa nhà theo hướng sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, ngoài ra còn có những khoản hỗ trợ về tài chính để thuê chuyên gia tư vấn, dịch vụ tư vấn để tư vấn cho các chủ tòa nhà đó làm thế nào để cải tạo tòa nhà của mình theo định hướng là sử dụng năng lượng một cách có hiệu quả hơn. Chính phủ cũng có các Cty tư vấn về năng lượng, họ có thể tư vấn cho những tòa nhà đó. Hoặc có những gói thầu mua sắm công mà nó hướng tới bảo vệ môi trường.
Để các tòa nhà đã có chương trình hỗ trợ của Chính phủ hoạt động tốt, Chính phủ cũng có những yêu cầu khắt khe với việc ban hành những mã tiêu chuẩn về năng lượng cần tuân thủ, và luôn có một cơ chế giám sát và theo dõi, tránh các trường hợp có tòa nhà được nâng cấp rồi, các thiết bị người ta gọi là có hiệu quả với môi trường lại không có ai giám sát hiệu quả năng lượng được sử dụng như thế nào. Theo KS Flamig, ở Đức có một hệ thống tiêu chuẩn để công nhận một Cty hay một tòa nhà nào đó bền vững về môi trường, và nó không chỉ đề cập đến năng lượng xanh mà còn có các yếu tố khác nữa, làm cho tòa nhà đó giá trị hơn.
Để thực hiện được điều này, Chính phủ đã ban hành những mã tiêu chuẩn về năng lượng cần tuân thủ. Các chuyên gia Đức khuyến nghị, để ứng dụng năng lượng tái tạo, năng lượng hiệu quả cho một tòa nhà, chủ đầu tư nên thuê một Cty quản lý về năng lượng, điều đó sẽ giúp chúng ta tiết kiệm chi phí. Việt Nam có thể hợp tác song phương với những nước đang phát triển và đã phát triển khác để có thể hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật cho Việt Nam trong vấn đề sử dụng năng lượng tái tạo.
Lan Anh
Theo baoxaydung.com.vn