(Xây dựng) - Vùng đất trước kia nghèo khó cơ cực, đeo đẳng qua bao đời đến nỗi người dân nơi đây thốt lên rằng: “Ai ơi chớ lấy trai Cùa/Quanh năm quần cụt, bốn mùa áo nâu…”. Câu than ấy chỉ còn là dĩ vãng vời vợi. Ngày nay, vùng Cùa không những đứng Top đầu về phát triển kinh tế của huyện Cam Lộ mà còn hướng đến vùng du lịch trên miền trung du đất đỏ bazan với bao cảnh vật, danh lam độc đáo.
 |
| Một ngã ba ở trung tâm xã Cam Chính (vùng Cùa). |
Vùng Cùa gồm có hai xã Cam Chính và Cam Nghĩa thuộc huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, có tổng diện tích trên 11.000ha, với 12.000 nhân khẩu. Miền quê được biết đến bởi những rừng cây cối bời bời trên thảm đất đỏ bazan và tọa lạc trên vùng đất trung du núi đồi trùng điệp, cao hơn mặt biển bình quân 200m nhưng không khí lại không bị loãng… Có lẽ từ thổ nhưỡng và tiết trời ấy mà cái vẻ độc đáo ở Cùa ít nơi nào có được.
Cùa không những là xứ sở của núi non hữu tình, mà còn in đậm những dấu tích lịch sử đáng trân trọng với điểm nhấn là căn cứ Tân Sở của vua Hàm Nghi, hay chiến khu cách mạng của những năm tháng chiến tranh ác liệt…
Phát huy lợi thế
Vùng Cùa nằm về phía Tây Nam huyện Cam Lộ và cách Quốc lộ 9 khoảng chừng 6 đến 7 cây số. Ngày trước, muốn đến được Cùa không dễ chút nào, tuy cung đường không xa nhưng dốc đèo hiểm trở, hàng ngày chỉ có một chuyến xe về đồng bằng vào sáng sớm và ngược lại vào chiều muộn. Sau khi đường Tỉnh lộ 585 đến vùng Cùa được đầu tư xây dựng, mặt đường thảm nhựa rộng 6m, tại khu vực dân cư có vỉa hè rộng 2m, những đoạn cua tay áo trên đèo Cùa không còn nữa nên việc đi lại với vùng Cùa không còn khó nhọc như trước.
Giao thông thuận lợi, vùng đất đỏ bazan phù hợp phát triển đa cây, phát huy những lợi thế đó, năm 1986, người dân vùng Cùa phát triển mạnh về cây trồng, như cây lâm nghiệp, cây công nghiệp bao gồm: Cao su, tiêu… Với phương châm, phát triển cây trồng theo mô hình “vết dầu loang” nên cứ thế diện tích cây trồng được mở rộng qua hàng năm.
Những năm trở lại đây, hai xã Cam Chính và Cam Nghĩa đã có những vùng cây trồng ổn định với gần 1700ha cây cao su, gần 220ha cây hồ tiêu, hàng ngàn ha cây lâm nghiệp, diện tích trồng lúa đủ tự cung trong vùng; nhiều mô hình chăn nuôi lợn tập trung đem lại nguồn thu không nhỏ.
 |
| Một đoạn đường liên thôn ở vùng Cùa. |
Ông Nguyễn Thanh Lâm – Chủ tịch UBND xã Cam Chính cho biết: Nhờ phát triển cây trồng theo mô hình đa cây trên vùng đất đỏ bazan nên hiệu quả mang lại thiết thực, đời sống người dân trong vùng nói chung và Cam Chính nói riêng đã thay đổi rõ rệt, có đến hàng chục hộ có mức thu nhập trên dưới 300 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo thấp nhất trong toàn huyện. Năm 2016, cả Cam Chính và Cam Nghĩa đều đạt xã nông thôn mới, đặc biệt, năm 2019 xã Cam Chính là một trong 3 xã của tỉnh Quảng Trị được công nhận là xã nông thôn mới kiểu mẫu.
Điều đáng ghi nhận, trong vùng đã có nhiều doanh nghiệp được thành lập và hoạt động có hiệu quả, mà chủ doanh nghiệp đều là con em địa phương, như doanh nghiệp sản xuất dược liệu, doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng và xây dựng dân dụng, nhiều doanh nghiệp may xuất khẩu… tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương, thu hút không ít con em đang sinh sống xa quê về làm việc tại quê nhà.
Sẽ là điểm đến du lịch hấp dẫn
Có rong ruổi trên vùng Cùa mới cảm nhận được hình hài và dáng dấp của một khu đô thị trên vùng trung du, khi mà hai xã Cam Chính và Cam Nghĩa đang còn là xã miền núi của huyện Cam Lộ. Con đường Tỉnh lộ 585 có mặt thảm nhựa rộng 6m, có vỉa hè chạy hàng cây số từ đầu Cam Chính cho đến cuối Cam Nghĩa, toàn bộ đường liên thôn rộng thênh thang có mặt đường nhựa phằng lì, đường nối các khu dân cư hay đường ra đồng ruộng 100% đã được bê tông hóa hay cứng hóa…
Các loài hoa giấy, bông trang… hai bên những con đường chính của vùng Cùa khoe sắc lung linh trong nắng vàng. Chợ Cùa (Cam Chính) rộn rã tiếng nói cười của người mua, kẻ bán.
Ông Ngô Quang Chiến – Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ bộc bạch: Với cơ sở hạ tầng ở vùng Cùa như hiện tại, thì việc xây dựng Cùa trở thành đô thị là hết sức thuận lợi, chỉ là “giọt nước tràn ly”.
 |
| Nhà máy may xuất khẩu ở vùng Cùa. |
Vùng Cùa còn là điểm đến du lịch hấp dẫn, bởi cùng với hạ tầng cơ sở đồng bộ ấy, hiện nay, căn cứ Tân Sở của vua Hàm Nghi - Di tích văn hóa cấp quốc gia đang được xây dựng trên một diện tích rộng hàng ngàn m2, có đền thời vua Hàm Nghi. Khí hậu vùng Cùa trong lành, dễ chịu, về mùa hè nhiệt độ thường thấp hơn ở đồng bằng từ 2 - 3 độ bởi hơi đá và cây cối bao phủ, xanh tươi quanh năm.
Cùng với đó, Cùa còn là chiến khu xưa, là nơi tìm về thăm lại của cựu chiến binh trong cả nước, một thời từng sống và chiến đấu. Đặc biệt, gà Cùa đã trở thành món ăn đặc sản có thương hiệu lâu nay mà du khách đến đây thưởng thức một lần chắc nhớ mãi.
Ông Nguyễn Thanh Lâm – Chủ tịch UBND xã Cam Chính cho biết: Thời gian tới, xã sẽ tiến hành trồng hoa hai bên đèo Cùa với chiều dài hàng ngàn mét. Tại vùng cửa ngõ ở phía Đông vùng Cùa thuộc thôn Minh Chính, xã Cam Chính đã có người làm thủ tục thuê gần 2ha đất trồng những vườn hoa cảnh để thu hút du khách đến tham quan và chụp ảnh lưu niệm. Ở khu vực trung tâm xã Cam Chính sẽ có một siêu thị tổng hợp đang được manh nha đầu tư và sẽ hoàn thành nay mai…
Hoàng hôn buông xuống cũng là lúc chúng tôi tạm biệt vùng Cùa. Xe chuẩn bị lên đèo xoay đầu ngắm nhìn lại vùng Cùa. Những dãy nhà xây mái đỏ xen lẫn dưới rừng cây xanh, xe cộ của người dân ngược xuôi trên những cung đường trở nên khẩn trương hơn để hoàn thành nốt những công việc còn lại trong ngày… trong tôi bỗng miên man mấy câu hát:
Vùng Cùa âm vang nơi dấu chân rồng thiêng
Nơi đầu nguồn con sông Vĩnh Phước
Mang dòng nước mát vơi đi cơn khát gió Lào.
Hữu Tiến
Theo
