Thứ tư 15/01/2025 14:50 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Văn hóa /

Những hạt thóc 3.000 tuổi Giờ ra sao?

11:17 | 23/06/2010

Khảo cổ tin, sinh học ngờ?

Di chỉ thành Dền có diện tích hơn 20.000m2 được phát hiện từ năm 1970. Theo truyền thuyết, thành Dền còn có tên gọi là thành Cự Triền, hay thành Trại, thành Cờ được bà Trưng Nhị cho xây đắp để chống quân Mã Viện. Gắn với di chỉ này là cuộc khởi nghĩa oanh liệt của Hai Bà Trưng với sự tuẫn tiết của hai bà bên dòng Hát Giang. Hiện di chỉ thành Dền nằm lọt giữa cánh đồng lúa thôn Phú Mỹ, xã Tự Lập, huyện Mê Linh, Hà Nội. Thành Dền đã trải qua 2 lần thám sát, 6 lần khai quật với tổng diện tích 280m2. Lần thứ 7 được khai quật từ giữa tháng 4/2010, với 3 hố, mỗi hố rộng trên 200m2, sâu từ 1 - 1,2m.

Di chỉ thành Dền có diện tích hơn 20.000m2 được phát hiện từ năm 1970. Theo truyền thuyết, thành Dền còn có tên gọi là thành Cự Triền, hay thành Trại, thành Cờ được bà Trưng Nhị cho xây đắp để chống quân Mã Viện. Gắn với di chỉ này là cuộc khởi nghĩa oanh liệt của Hai Bà Trưng với sự tuẫn tiết của hai bà bên dòng Hát Giang. Hiện di chỉ thành Dền nằm lọt giữa cánh đồng lúa thôn Phú Mỹ, xã Tự Lập, huyện Mê Linh, Hà Nội. Thành Dền đã trải qua 2 lần thám sát, 6 lần khai quật với tổng diện tích 280m2. Lần thứ 7 được khai quật từ giữa tháng 4/2010, với 3 hố, mỗi hố rộng trên 200m2, sâu từ 1 - 1,2m.

Sáng 16/6 tại khu vực khai quật di chỉ thành Dền (xã Tự Lập, Mê Linh, Hà Nội) khá đông các nhà khoa học tham dự cuộc họp báo cáo kết quả khảo cổ. Phần đông vẫn nặng về hoài nghi bởi trên thế giới cũng đã có vô khối chuyện “lạ” về các loại hạt rồi. Những hạt thóc thành Dền có thể 3.000 tuổi, hay 300, thậm chí 30 và biết đâu chỉ là 3 năm tuổi (?). Những hạt thóc nảy mầm kia biết đâu chỉ là sản phẩm của quá trình xáo trộn tầng địa chất cùng các dịch chuyển cơ học, các sơ suất trong khi khảo cổ…

PGS.TS Lâm Thị Mỹ Dung (phụ trách đoàn khai quật) khẳng định: Những hạt thóc tìm thấy ở địa tầng văn hóa không có sự xáo trộn. Không bàn cãi gì nữa đó là vết tích thóc gạo của văn hóa Đồng Đậu và cư dân thành Dền là một bộ phận cư dân nông nghiệp cổ. Hạt thóc nảy mầm chắc chắn có niên đại 3.000 - 3.500 năm.

Được biết, hiện nhóm khảo cổ đã gửi 3 mẫu sang Nhật để tiến hành xác định niên đại vỏ trấu. Chi phí này hoàn toàn do Nhật tài trợ và sẽ có kết quả sau vài tuần nữa. Về việc này, PGS.TS Lê Huy Hàm - Viện trưởng Viện Di truyền Nông nghiệp (nơi nuôi cấy các hạt thóc nảy mầm) lại cho rằng: Việc lấy vỏ trấu để giám định tuổi cho ra kết quả tương đối ảo. Tốt nhất vẫn là theo dõi hạt lúa trên ruộng đồng. Nếu đúng là lúa cổ thì ra hạt sẽ dài ngày hơn (khoảng 5 - 6 tháng). Thân lúa cao, cây lúa xòa rộng… Nhanh thì 2 tháng, chậm thì 4 tháng là có kết quả.

Vậy là trái với chờ mong của nhiều người là chỉ sau vài tuần có thể xác định niên đại của hạt thóc từ kết quả gien do Nhật xác định thì nay lại phải mất đến vài tháng để “mục sở thị” hạt thóc “cổ” trổ bông kết trái. Nói như TS Nguyễn Việt thì: Nếu không làm rõ được quy trình lấy mẫu có tuân thủ đúng quy định không thì ngay cả khi có kết quả giám định gien từ Nhật chúng ta vẫn tiếp tục tranh cãi.

Rõ ràng các nhà sinh học đều tỏ ra ngờ vực chuyện này bởi trên thế giới chưa ghi nhận bất kỳ một trường hợp nào như vậy trong điều kiện tự nhiên.

Chuyện đồn đại về những hạt cổ đại

Ngay từ thế kỷ XIX, trên tạp chí khoa học Nature số ra ngày 31/3/1887 đã đăng thông tin với lời công bố của GS.Judd khẳng định về các hạt lúa mạch (Barley) tìm thấy được trong kim tự tháp có niên đại 3.000 năm và cái tên “mummy seeds” bắt đầu có từ đó. Liên tục trên các số Nature sau đó, GS.Judd thông báo việc mummy seeds nảy mầm. Nhưng 3 tuần sau (21/4/1887) cũng trên Nature, GS.G.Murray cho biết sau khi điều tra sự thật về cái gọi là các hạt mummy seeds kia chỉ là trò lừa bịp của các tay lái buôn Arab nhằm kiếm lời từ các du khách tới thăm kim tự tháp. Sau bài viết sự thật của G.Murray, dư luận nhiều nơi trên thế giới đồng loạt lên tiếng cung cấp thêm các câu chuyện về các hạt mummy seeds giả mạo. Năm 1922, dư luận một lần nữa rộ lên quanh việc tìm thấy hạt đậu sống trong lăng mộ của vua Tutankha men (chết năm 1334 trước Công nguyên) nảy mầm rồi sau đó lại khám phá ra hạt đậu này rút cục chỉ là giống địa phương bán ở chợ. Năm 1967, trên tạp chí Science số 158, Porsild và đồng sự công bố tìm ra hạt Lupinus arcticus (họ Đậu) có tuổi trên 10.000 năm khai quật từ hồ băng tuyết Pleistocene vẫn nảy mầm. Suốt 40 năm tiếp theo, các nhà khoa học đều tin tưởng vào hạt có niên đại kỷ lục này. Chỉ đến năm 2009, trên tạp chí New Scientists số 182, Zazula và đồng sự mới chứng minh hạt trên chỉ là hạt giống thương mại ngày nay chứ không phải có từ 10.000 năm trước và có lẽ nó bị lọt vào tầng băng giá Pleistocene do một loài gặm nhấm mang tới tích trữ để dành.

Cũng đáng để hy vọng

Có lẽ đến lúc này cũng cần phải tin theo các nhà sinh học chờ đến 20/10 để cây trổ bông và 20/11 để cây cho hạt thì mọi việc mới rõ. Đáp lại sự lo lắng nếu cây lúa đó không cho hạt thì sao? PGS.TS Nguyễn Văn Hoan, Giám đốc Viện nghiên cứu lúa - ĐH Nông nghiệp Hà Nội nói: “Nếu trổ bông mà lúa không nở thì vẫn có thể nuôi cấy mô, đưa hooc-môn vào. Với khoa học, kiểu gì cũng làm cho nó ra hạt được, chỉ cần có tiền”.

Chuyện hạt thóc thành Dền đến lúc này phải công nhận là câu chuyện đáng chờ đáng xem bởi nó là chuyện lạ thuộc dạng “chưa từng có” vừa khó hiểu bởi quá vô lý, không thể có trong tự nhiên, vừa háo hức bởi nếu quả thật chuyện đúng như vậy thì sẽ là một phát kiến thực sự vĩ đại…

Vậy thì cũng đáng để hy vọng lắm chứ.

PGS.TS Nguyễn Văn Hoan - Giám đốc Viện nghiên cứu lúa - ĐH Nông nghiệp Hà Nội:

Đây là một sự lạ. Trên thế giới có thể chưa biết đến. Hạt lúa xuất hiện cách đây khoảng 16.000 năm trên thế giới, ở Việt Nam thì xuất hiện khoảng 7.000 năm và chưa bao giờ có hiện tượng lạ như thế xuất hiện. Nếu đúng đây là hạt lúa 3.000 năm tuổi thì bộ gien của nó là thứ đáng quan tâm nhất. Sau đó sẽ là việc lý giải tại sao nó lại có thể được bảo quản chừng đó năm trong điều kiện tự nhiên. Yếu tố nào làm nên sức sống của hạt thóc? Trả lời được câu hỏi này, sẽ là một phát kiến mới lạ trong khoa học. Sẽ không chỉ là cách để bảo quản hạt giống nói riêng mà còn có thể áp dụng để bảo quản rất nhiều thứ khác.

PGS.TS Nguyễn Văn Hoan - Giám đốc Viện nghiên cứu lúa - ĐH Nông nghiệp Hà Nội:

Đây là một sự lạ. Trên thế giới có thể chưa biết đến. Hạt lúa xuất hiện cách đây khoảng 16.000 năm trên thế giới, ở Việt Nam thì xuất hiện khoảng 7.000 năm và chưa bao giờ có hiện tượng lạ như thế xuất hiện. Nếu đúng đây là hạt lúa 3.000 năm tuổi thì bộ gien của nó là thứ đáng quan tâm nhất. Sau đó sẽ là việc lý giải tại sao nó lại có thể được bảo quản chừng đó năm trong điều kiện tự nhiên. Yếu tố nào làm nên sức sống của hạt thóc? Trả lời được câu hỏi này, sẽ là một phát kiến mới lạ trong khoa học. Sẽ không chỉ là cách để bảo quản hạt giống nói riêng mà còn có thể áp dụng để bảo quản rất nhiều thứ khác.

Khánh Vy

Theo baoxaydung.com.vn

Từ khóa:
Cùng chuyên mục
Xem thêm
  • Quảng Ninh: Hội tụ nhiều thuận lợi để phát triển công nghiệp văn hóa

    (Xây dựng) - Công nghiệp văn hóa được Việt Nam xác định là các ngành công nghiệp sản xuất ra các sản phẩm mang tính nghệ thuật và sáng tạo, thông qua khai thác những giá trị văn hóa để thu về những nguồn lợi kinh tế. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đề ra nhiệm vụ: “Khẩn trương triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp văn hóa và dịch vụ văn hóa trên cơ sở xác định và phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam”. Thực hiện “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” của Chính phủ, bên cạnh tài nguyên văn hóa giàu có, Quảng Ninh còn hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển.

    08:55 | 09/01/2025
  • Đà Nẵng: DIFF 2025 hứa hẹn nhiều đột phá trong trình diễn

    (Xây dựng) – Tiếp nối thành công của DIFF 2024, Lễ hội Pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) 2025 sẽ có nhiều đổi mới và sáng tạo đột phá hứa hẹn mở ra một kỷ nguyên mới của pháo hoa Đà Nẵng, đánh dấu một giai đoạn phát triển thăng hoa mạnh mẽ hơn nữa của thành phố Đà Nẵng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

    10:42 | 08/01/2025
  • Bảo vệ, phát huy di sản văn hóa phi vật thể võ cổ truyền Bình Định

    (Xây dựng) - Võ cổ truyền Bình Định không chỉ là một môn võ thuật, mà còn là kết tinh của tinh thần thượng võ, ý chí tự cường và văn hóa ứng xử cao đẹp của người Việt. Với chiều sâu lịch sử, văn hóa và triết lý sống, võ cổ truyền Bình Định chính là một trong những di sản phi vật thể cần được nhận diện, bảo vệ và phát huy.

    16:55 | 05/01/2025
  • Lạng Sơn: Chi hơn 14 tỷ đồng tổ chức Lễ hội Hoa Đào Xứ Lạng

    (Xây dựng) – UBND tỉnh Lạng Sơn vừa ban hành Quyết định số 2374/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự toán kinh phí tổ chức Lễ hội Hoa Đào Xứ Lạng và các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ năm 2025.

    20:27 | 03/01/2025
  • Công nhận 33 bảo vật quốc gia

    (Xây dựng) - Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký Quyết định số 1712/QĐ-TTg công nhận 33 bảo vật quốc gia (đợt 13, năm 2024).

    08:14 | 03/01/2025
  • Phát triển đô thị di sản trong kỷ nguyên mới: Bước ngoặt của vùng đất cố đô

    (Xây dựng) - Việt Nam đang chuyển mình trong kỷ nguyên đổi mới và hội nhập quốc tế, phát triển các đô thị di sản đã trở thành một yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của đất nước. Nhiều đô thị hiện nay đang sở hữu một hệ thống di sản văn hóa phong phú được công nhận ở cấp quốc gia và quốc tế, với hàng chục di sản vật thể, phi vật thể và thiên nhiên được UNESCO vinh danh. Việc gìn giữ và phát triển các đô thị di sản không chỉ khơi dậy niềm tự hào dân tộc mà còn góp phần quan trọng thúc đẩy du lịch, phát triển kinh tế địa phương.

    20:57 | 01/01/2025
  • Kỷ lục mới: Gần 1 triệu người đổ bộ các tọa độ ăn chơi “họ Vin” trong đại tiệc chào năm mới 2025

    (Xây dựng) - Với không gian trải nghiệm đa dạng, từ mua sắm đến vui chơi giải trí, cùng âm nhạc đỉnh cao quy tụ dàn nghệ sĩ đình đám và vũ điệu pháo hoa rực sáng bầu trời… chuỗi “tọa độ Vin” từ Bắc vào Nam thực sự đã sáng nhất trong đêm 31/12 khi là nơi chào đón năm mới 2025 của gần 1 triệu du khách trong nước và quốc tế.

    15:16 | 01/01/2025
  • Bình Định: Tưng bừng đại tiệc âm nhạc tại đêm Countdown “Quy nhơn - Thiên đường biển - Vươn tầm khởi sắc"

    (Xây dựng) – Chương trình Countdown Tết Dương lịch 2025 "Quy nhơn - Thiên đường biển - Vươn tầm khởi sắc" đã đem đến cho khán giả một không gian bùng nổ trong âm thanh, ánh sáng bên bờ biển thơ mộng cùng hiệu ứng hỏa thuật đặc sắc.

    09:37 | 01/01/2025
  • Chào năm mới với niềm tin và hy vọng

    Ðêm 31/12/2024, các tỉnh, thành phố trong cả nước tổ chức nhiều chương trình, sự kiện văn hóa, thu hút rất đông người dân, nhất là giới trẻ, chào đón thời khắc chuyển sang năm mới. Năm 2024 với nhiều biến động vừa trôi qua. Vượt qua nhiều khó khăn, kinh tế đất nước tăng trưởng cao, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện. Mọi người hy vọng sang năm 2025 - năm hoàn thành các chỉ tiêu nhiệm kỳ 2020-2025, với thời cơ vận hội mới, đất nước sẽ có nhiều chuyển biến mới.

    09:31 | 01/01/2025
  • Nâng tầm di sản văn hóa xứ Kinh Bắc

    (Xây dựng) - Bắc Ninh tiếp tục khẳng định vị thế là vùng đất giàu truyền thống lịch sử và văn hóa khi 11 di tích tiêu biểu vừa được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

    18:15 | 30/12/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load