"Làng trong phố" - Nét riêng trong xây dựng nông thôn mới ở Việt Yên

(Xây dựng) - Thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang đang vươn lên mạnh mẽ trong hành trình xây dựng nông thôn mới (NTM) với mô hình "làng trong phố" - kết hợp hài hòa giữa yếu tố nông thôn và đô thị. Đây là một hướng đi sáng tạo, phù hợp với xu thế phát triển, góp phần đưa Việt Yên trở thành thị xã hiện đại, văn minh.

Mô hình "làng trong phố" là sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp truyền thống của làng quê với sự hiện đại của đô thị.

Gìn giữ hồn quê – vươn tới hiện đại

Mô hình "làng trong phố" đang được thị xã Việt Yên triển khai một cách sáng tạo, là sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp truyền thống của làng quê với sự hiện đại của đô thị. Đây là hướng đi độc đáo, vừa gìn giữ bản sắc văn hóa, vừa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Ông Thân Văn Thuần, Phó Chủ tịch Thường trực thị xã Việt Yên khẳng định: "Mô hình “làng trong phố” là một trong những hướng đi đúng đắn để Việt Yên xây dựng NTM kiểu mẫu. Chúng tôi tập trung vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của làng quê, đồng thời xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại".

Để hiện thực hóa mô hình này, Việt Yên xác định rõ vai trò then chốt của cấp ủy, chính quyền các cấp, thống nhất nhận thức và hành động trong cả hệ thống chính trị, phát huy vai trò hạt nhân lãnh đạo của Đảng; chú trọng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của làng quê, thông qua việc gìn giữ các di tích lịch sử - văn hóa, khôi phục và phát triển các lễ hội truyền thống, các làng nghề thủ công mỹ nghệ; đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân; tạo điều kiện phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

100% số xã trên địa bàn thị xã Việt Yên đạt chuẩn NTM, 81 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, trong đó có 13 xã đạt chuẩn NTM nâng cao.

Đến nay, 100% số xã trên địa bàn thị xã đạt chuẩn NTM, 81 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, trong đó có 13 xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Tổng chiều dài đường giao thông nông thôn được cứng hóa là 290,48km, 50km kênh mương được cải tạo, 567 phòng học và 136 phòng chức năng được xây mới. Tỷ lệ thu gom chất thải rắn đô thị đạt 99,52%, tỷ lệ chất thải rắn nông thôn thu gom đạt 95,2%.

Thị xã Việt Yên cũng rất quan tâm đến vấn đề bảo vệ môi trường, xử lý rác thải, nước thải, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Các tuyến đường làng ngõ xóm được trồng cây xanh, hoa, tạo không gian sống trong lành, thoáng mát.

Trước đó để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, thị xã cũng đã ban hành nhiều Kế hoạch về xây dựng NTM, trong đó có Kế hoạch số 164-KH-UBND ngày 02/6/2023 về thực hiện Chương trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới NTM thông minh giai đoạn 2023-2025 và Kế hoạch số 58/KH-UBND ngày 05/02/2024 về triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2024 trên địa bàn thị xã Việt Yên.

Hằng năm, UBND thị xã đều có các Đoàn kiểm tra đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn. Trong xây dựng nông thôn mới, UBND thị xã thực hiện phát triển hài hoà giữa nông thôn và thành thị, gắn kết chặt chẽ giữa phát triển công nghiệp, dịch vụ với nông nghiệp, giữa phát triển nông thôn bền vững với quá trình đô thị hoá theo hướng "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh".

Mô hình “Làng trong phố” - điểm sáng trong bức tranh nông thôn mới của cả nước.

Những điểm nhấn của "Làng trong phố"

Điểm nhấn đầu tiên của mô hình “Làng trong phố” đó là hướng đến phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng hiện đại, ông Thân Văn Thuần, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thị xã Việt Yên cho biết, trong hành trình xây dựng nông thôn mới, thị xã khuyến khích người dân ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp. Nhiều vùng sản xuất chuyên canh, quy mô lớn được hình thành với các sản phẩm chủ lực như lúa chất lượng cao, rau an toàn, cây ăn quả, hoa, cây cảnh, chăn nuôi gà đồi, lợn sạch...

Việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp cũng được thị xã đẩy mạnh thông qua việc xây dựng các mô hình nhà lưới, nhà màng, hệ thống tưới tiêu tự động, ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất giống, phòng trừ dịch bệnh...; đẩy mạnh phát triển các ngành nghề dịch vụ, du lịch, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân phát triển, góp phần tăng thu nhập, cải thiện đời sống.

Bên cạnh đó, thị xã cũng luôn chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư cho giáo dục, đào tạo nghề cho lao động nông thôn, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Tỷ lệ lao động qua đào tạo có chứng chỉ tăng năm 2023 đạt 35%, 8 tháng đầu năm 2024 đạt 37%, phấn đấu cuối năm 2024 đạt 40%.

Đồng thời xây dựng nếp sống văn minh đô thị thông qua các hình thức như: đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức về xây dựng nếp sống văn minh đô thị; nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, an toàn giao thông, trật tự an toàn xã hội.

Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, mô hình "Làng trong phố" ở Việt Yên đã mang lại những hiệu quả tích cực. Đơn cử, thu nhập bình quân đầu người của người dân nông thôn ngày càng tăng, đạt 65,57 triệu đồng/người/năm (tăng 226% so với năm 2015); tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1% (giảm 3,07% so với năm 2015); người dân được hưởng thụ các dịch vụ xã hội tốt hơn, môi trường sống được cải thiện.

Bên cạnh đó, mô hình này còn thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, góp phần vào sự phát triển chung của thị xã, tạo nên một môi trường sống lý tưởng. Với kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, thu hút các nhà đầu tư, mô hình “Làng trong phố” đã đưa Việt Yên trở thành một điểm sáng trong bức tranh nông thôn mới của cả nước.

Trường học được đầu tư khang trang, sạch đẹp, góp phần tạo nên diện mạo nông thôn mới hiện đại, văn minh.

Quy hoạch bài bản, xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Thị xã Việt Yên đang khẳng định quyết tâm xây dựng đô thị hiện đại, bền vững thông qua việc đẩy mạnh công tác quy hoạch, xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu và nâng cao chất lượng hạ tầng giao thông với nhiều kết quả ấn tượng.

Ông Tống Việt Lâm, Phó Trưởng Phòng Kinh tế thị xã Việt Yên cho biết: Ước tính đến hết năm 2024, thị xã Việt Yên sẽ có thêm 9 thôn kiểu mẫu, nâng tổng số lên 81 thôn, chiếm 74,3% tổng số thôn trên địa bàn và đạt 21,7% số thôn kiểu mẫu toàn tỉnh. Bên cạnh đó, 2 xã đạt NTM nâng cao là Trung Sơn và Nghĩa Trung đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục công nhận, nâng tổng số xã nâng cao lên con số 13, chiếm 86,67% số xã trên địa bàn (trước khi công nhận phường, thị xã) và đạt 20% số xã nâng cao toàn tỉnh. Đặc biệt, với việc hoàn thiện thủ tục công nhận xã Minh Đức là xã đạt NTM kiểu mẫu, Việt Yên sẽ có 8 xã đạt NTM kiểu mẫu, chiếm 53,33% số xã trên địa bàn (trước khi công nhận phường, thị xã) và đạt 66,67% số xã kiểu mẫu toàn tỉnh.

Chia sẻ về tầm nhìn chiến lược trong phát triển, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên Nguyễn Đại Lượng nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác quy hoạch: Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác quy hoạch trong định hướng phát triển, đặc biệt là đối với địa bàn trọng điểm công nghiệp, đô thị, dịch vụ, thị xã đang tập trung đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch; chú trọng đổi mới tư duy lập quy hoạch đô thị, bảo đảm tính đồng bộ, hiện đại, có tầm nhìn dài hạn, gắn với nét đặc trưng riêng, quan tâm đến quy hoạch hạ tầng khung, bố trí công trình cảnh quan, kiến trúc, công trình công cộng và phúc lợi xã hội.

Thị xã cũng đặc biệt chú trọng đến sự gắn kết chặt chẽ giữa quy hoạch đô thị với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và các quy hoạch liên quan; giữa quy hoạch phát triển công nghiệp với quy hoạch phát triển đô thị và dịch vụ. Đồng thời, việc lấy ý kiến, công khai quy hoạch được thực hiện nghiêm túc, minh bạch, trước, trong và sau khi phê duyệt. Trên cơ sở quy hoạch bài bản, thị xã quản lý, kiểm soát chặt chẽ quá trình phát triển đô thị, hạn chế tối đa việc điều chỉnh, đảm bảo sự phát triển bền vững.

Xác định phát triển hạ tầng giao thông là một trong những ưu tiên hàng đầu, thị xã tập trung kết nối các khu vực phát triển trên địa bàn, các tuyến quốc lộ, đường tỉnh qua địa bàn và các địa phương lân cận; đẩy mạnh đầu tư nâng cấp, mở rộng các tuyến đường, xây dựng các tuyến đường tránh đô thị, phát triển giao thông nông thôn, mạng lưới giao thông tĩnh và đường thủy.

Nhiều công trình giao thông trọng điểm đã và đang được triển khai, góp phần hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thị xã. Điển hình như: cầu vượt cao tốc Hà Nội – Bắc Giang, tuyến đường nối Quốc lộ 17 với Quốc lộ 37, tuyến đường nối Quốc lộ 17 – khu công nghiệp Việt Hàn – khu công nghiệp Đình Trám với Quốc lộ 37, tuyến đường nối Quốc lộ 37 đi vành đai IV, tuyến đường nối Trung tâm thị xã đi Trung Sơn, cầu vượt ĐT 295 trên đường Vành đai IV...

Phong trào làm mới, cải tạo, mở rộng đường giao thông nông thôn cũng được đẩy mạnh với 224km đường được nâng cấp theo 3 tiêu chuẩn "rộng, cứng, rãnh". Hiện nay, hạ tầng giao thông trên địa bàn từng bước đồng bộ với tỷ lệ cứng hóa đường huyện, trục xã đạt 100%, ngõ xóm đạt trên 96%. Hệ thống chiếu sáng giao thông được chú trọng đầu tư, tỷ lệ tuyến đường chính được chiếu sáng đạt 97,2%, ngõ xóm đạt 83%, vượt tiêu chí thị xã.

Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên chia sẻ, Việt Yên đang tập trung huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông, đô thị, khu nhà ở. Đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án chuyển tiếp; triển khai thi công các dự án mới theo kế hoạch đầu tư công, đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng các công trình, dự án trọng điểm.

Một số dự án trọng tâm, trọng điểm trên địa bàn đang được thị xã tập trung đầu tư như: Quần thể văn hóa thể thao thị xã; Trung tâm chính trị thị xã; tuyến đường từ khu dân cư Hồ Công Dự kéo dài đi đường Tự Dương Huy (giai đoạn 2); dự án sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai xã Vân Hà...

Việt Yên hướng tới bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của làng quê, đồng thời xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại.

Từ thực tiễn điển hình ở Việt Yên cho thấy, để xây dựng NTM kiểu mẫu thành công, cần có sự kết hợp hài hòa giữa việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và bảo vệ môi trường. Với những kết quả đạt được, mô hình "Làng trong phố" ở Việt Yên đang góp phần tạo nên diện mạo nông thôn mới hiện đại, văn minh, là hình mẫu để các địa phương khác học tập và noi theo.

Để tiếp tục hành trình xây dựng nông thôn mới, ông Thân Văn Thuần, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thị xã Việt Yên chia sẻ thêm, trong thời gian tới, Việt Yên chú trọng tập trung vào các nhiệm vụ: Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động về NTM, nhân rộng mô hình điển hình, phát động phong trào thi đua; lồng ghép nguồn vốn, huy động hiệu quả nguồn lực, hỗ trợ các tiêu chí đột phá, tạo điều kiện tiếp cận tín dụng, phát huy nội lực cộng đồng; phát triển làng nghề truyền thống, tiểu thủ công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, đổi mới công nghệ và phát triển du lịch; phát triển dịch vụ bán buôn, bán lẻ, đầu tư hạ tầng thương mại, quản lý thị trường.

Đồng thời, đẩy mạnh dồn điền đổi thửa, ứng dụng khoa học công nghệ, quy hoạch vùng chuyên canh, xây dựng thương hiệu nông sản; bảo vệ, khai thác bền vững tài nguyên, xử lý ô nhiễm, tăng cường quản lý khoáng sản; đầu tư xây dựng trường học, xã hội hóa giáo dục, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên; quản lý nhà nước về văn hóa, thể thao, du lịch, đầu tư hạ tầng du lịch, bảo tồn di sản văn hóa; đầu tư cho y tế, xã hội hóa y tế, nâng cấp cơ sở vật chất, triển khai bảo hiểm y tế toàn dân; đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể.

Với những định hướng rõ ràng, bước đi vững chắc, thị xã Việt Yên đang nỗ lực xây dựng NTM ngày càng phát triển, góp phần nâng cao đời sống và kiến tạo một không gian sống lý tưởng cho người dân.