Hình ảnh và ý nghĩa khăn Piêu của người Thái

Những câu hát trong bài hát "chiếc khăn Piêu" giờ đây nhiều người đã thuộc nằm lòng? Vậy chiếc khăn Piêu trong đời sống của người dân tộc Thái mang ý nghĩa ra sao?

Khăn Piêu được tạo ra bằng cách thêu luồn chỉ màu đan trên mặt vải. Những sợi chỉ đủ màu sắc được phối màu với nhau một cách rất hài hoà. Điều đáng nói là tất cả các cô gái Thái không được học qua một trường lớp nào về tạo hình, phối màu mà những chiếc khăn Piêu họ thêu ra đều được trang trí rất hài hoà, đẹp mắt.

Mỗi chiếc khăn đều in dấu cá tính, khả năng của người phụ nữ, nên chỉ cần nhìn vào chiếc khăn là có thể nhận biết được chủ nhân của nó là người tài hoa, khéo léo, chăm chỉ hay lười nhác, vụng về.

Khăn Piêu làm nên vẻ đẹp của phụ nữ Thái.

Mỗi chiếc khăn Piêu có chiều dài từ 40-50cm và kỹ thuật thêu khăn không hề đơn giản, đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ. Ðể làm nên một chiếc khăn Piêu hoàn chỉnh, đẹp mắt với đầy đủ các họa tiết, hoa văn phải mất từ 2 đến 4 tuần. Ngoài việc lựa chọn các sợi chỉ mềm mượt thì khó nhất là công đoạn nhuộm màu sợi như ý muốn.

Quan trọng nhất và cũng là khâu khó nhất trong việc thêu khăn là làm các chiếc “cúc”. “Cúc” được làm từ một mảnh vải đỏ rộng, bên trong bọc lõi chỉ rồi cuộn tròn lại theo hình trôn ốc, gắn liền với các mép khăn. Hoa văn trên mỗi chiếc khăn chủ yếu là các hình zích zắc, hình xương cá, hình răng cưa…

Khăn Piêu của người Thái khá đa dạng về màu sắc và họa tiết.

Ðối với người Thái, việc học dệt vải và thêu khăn Piêu là bài học phổ thông, tất yếu của tất cả mọi thành viên nữ trong cộng đồng. Chiếc khăn Piêu không chỉ góp phần làm đẹp thêm cho bộ trang phục truyền thống của dân tộc mà còn chứa đựng những giá trị tinh thần, văn hóa được đúc kết, trao truyền qua nhiều thế hệ và cũng là một tiêu chuẩn để đánh giá sự đảm đang của người phụ nữ Thái đó.

Không chỉ gắn bó với cuộc sống thường ngày, bình dị của người dân, chiếc khăn Piêu còn là “vật tín” chứng giám cho tình yêu đôi lứa. Các đôi trai gái sau khi “kết”, thì đều nhờ chiếc khăn Piêu nói hộ lòng mình. Mỗi khi xa nhau, các cô gái thường tặng chàng trai mình yêu mến chiếc khăn Piêu đẹp nhất do chính tay mình làm.

Trong chiếc khăn Piêu gửi gắm tình yêu của những người phụ nữ dân tộc Thái.

Ðặc biệt, khăn Piêu còn là quà biếu của người con gái trước khi về nhà chồng. Mỗi người con gái phải làm từ 10 chiếc khăn Piêu trở lên để tặng cho bà con thân thích, càng tặng nhiều khăn thì chứng tỏ đó là người phụ nữ siêng năng, chăm chỉ. Với ý nghĩa đó nên có rất nhiều phụ nữ Thái luôn mang bên mình chiếc khăn Piêu truyền thống và xem đó như là một kỷ vật quý.

Ngày nay, cuộc sống đã có nhiều thay đổi, nhưng cho dù đi dâu, làm gì, người phụ nữ Thái vẫn đội trên đầu chiếc khăn Piêu truyền thống của dân tộc và xem đó là niềm tự hào, bản sắc riêng biệt của dân tộc mình.