(Xây dựng)- Thông tư 11/2011/TT-BXD (QCVN 16:2011) ra đời đã góp phần quan trọng trong công tác quản lý chất lượng hàng hóa VLXD. Sau 3 năm triển khai, ngày 15/9, Bộ Xây dựng đã cho ban hành Thông tư 15/2014/TT-BXD (QCVN 16:2014) về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho sản phẩm, hàng hóa VLXD thay thế Thông tư 11/2011/TT-BXD để đảm bảo phù hợp khi mặt hàng này được lưu thông trên thị trường.
Thông tư 15/2014/TT-BXD sẽ là hàng rào kiểm soát các sản phẩm VLXD trên thị trường. (Ảnh: TL)
Bước phát triển mạnh mẽ của VLXD
Trong những năm qua, thị trường VLXD đã chứng kiến những bước phát triển mạnh mẽ cả về sản lượng, chủng loại lẫn chất lượng sản phẩm, góp phần đáp ứng nhu cầu xây dựng trong nước cũng như thị trường quốc tế. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, việc phải hoàn thiện hàng rào quy chuẩn kỹ thuật cho các sản phẩm hàng hóa hiện nay được coi là việc làm cấp thiết đối với ngành VLXD.
Sau 3 năm áp dụng quy chuẩn, phản hồi từ các doanh nghiệp, tổ chức và các cơ quan quản lý nhà nước cho thấy, QCVN 16:2011 đã bộc lộ nhiều vướng mắc, cần thiết phải sửa đổi. Cụ thể, theo con số thống kê, hiện nay chỉ có khoảng 25% số sản phẩm VLXD quy định trong quy chuẩn được thực hiện công bố hợp quy. Nguyên nhân chính là do một số sản phẩm không thực sự cần thiết, một số chỉ tiêu kỹ thuật quy định trong quy chuẩn nhưng các phòng thí nghiệm chưa có thiết bị để thí nghiệm. Do vậy, cần phải rà soát và loại bỏ những sản phẩm không cần thiết, nhằm đảm bảo 100% sản phẩm quy định trong quy chuẩn được thực hiện công bố hợp quy.
Bên cạnh đó, một số tiêu chuẩn kỹ thuật của sản phẩm quy định trong quy chuẩn không phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia TCVN được Viện Vật liệu Xây dựng trích dẫn; một số nhầm lẫn trong việc trích các tiêu chuẩn; một số TCVN được trích dẫn nhưng đến nay chưa ban hành quy chuẩn…đã gây khó khăn cho việc thực hiện quy chuẩn.
Không chỉ vậy, những nội dung quy định về phương thức đánh giá, công bố hợp quy cho các sản phẩm nhập khẩu, quy định mẫu thử chưa rõ ràng. Các sản phẩm nhập khẩu khai báo hải quan không phù hợp với danh mục sản phẩm quy định trong quy chuẩn, gây khó khăn trong việc thực hiện.
Quy định rõ trách nhiệm các cơ quan quản lý
Thực tế cho thấy, việc ban hành Thông tư 15/2014/TT-BXD là việc làm cần thiết, nhằm đảm bảo tốt hơn cho công tác quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa VLXD sản xuất trong nước, nhập khẩu và lưu thông trên thị trường.
Trao đổi về những điểm mới trong Thông tư 15/2014/TT-BXD, PGS.TS Lương Đức Long, Viện trưởng Viện VLXD (Bộ Xây dựng) cho biết: Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, để phù hợp yêu cầu thực tế, QCVN 16:2014 sẽ đổi mới về bố cục quy chuẩn, quy định kỹ thuật, phương thức đánh giá cũng như việc tổ chức thực hiện. Qua đó, nêu rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc hướng dẫn, tổ chức thực hiện và quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa VLXD trong hoạt động sản xuất, nhập khẩu đúng quy định.
Về bố cục quy chuẩn, nếu như QCVN 16:2011 được chia thành 6 phần tương ứng với 6 nhóm sản phẩm khác nhau thì QCVN 16:2014 đã được bố cục lại gồm 3 phần là quy định chung, quy định kỹ thuật và tổ chức thực hiện.
Trong quy định kỹ thuật, QCVN 16:2014 sẽ loại bỏ bớt một số sản phẩm đã quy định trong các nhóm sản phẩm do ít được sử dụng hoặc không gây ảnh hưởng nhiều đến an toàn trong quá trình sử dụng (xi măng rắn nhanh, xi măng nở, kính gương tráng bạc, ống nhựa gân xoắn HDPE …). Đồng thời, bổ sung vào quy chuẩn 4 nhóm sản phẩm hiện được sử dụng nhiều và có nguy cơ gây mất an toàn trong quá trình sử dụng bao gồm: nhóm sản phẩm sứ vệ sinh, nhóm sản phẩm cốt liệu cho bê tông và vữa; nhóm sản phẩm vật liệu xây…
Để đảm bảo cho các sản phẩm VLXD sản xuất trong nước cũng như nhập khẩu được phù hợp thực tế, PGS.TS Lương Đức Long cũng cho biết: QCVN 16:2014 cũng sẽ sửa đổi về phương thức đánh giá nhằm tạo điều kiện cho công tác chứng nhận hợp quy của doanh nghiệp. Theo đó, các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu sản phẩm VLXD có thể lựa chọn phương thức đánh giá 5 hoặc 7 tùy theo điều kiện cụ thể và yêu cầu thực tế của doanh nghiệp.
Trong phương thức đánh giá 5 áp dụng cho các sản phẩm sản xuất ổn định và có hệ thống quản lý áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001, chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng này là yêu cầu bắt buộc vì qua chứng chỉ sẽ đánh giá được hệ thống quản lý chất lượng của đơn vị sản xuất, đặc biệt là nhà sản xuất nước ngoài. Do vậy, đây cũng là một tiêu chí đánh giá hệ thống quản lý chất lượng của đơn vị sản xuất, đồng thời thể hiện việc thừa nhận giấy chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng của các nước. Điều này cũng sẽ hạn chế được việc nhập khẩu hàng hóa chưa đảm bảo chất lượng của các đơn vị sản xuất nhỏ lẻ.
Với những quy định kỹ thuật mới này, QCVN 16:2014 được coi là hàng rào nhằm loại bỏ những mặt hạn chế về sản phầm hàng hóa trong thị trường VLXD, đồng thời kiểm soát các sản phẩm nhập khẩu giá rẻ, gian lận thương mại nhằm bảo hộ cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước.
Thông tư 15/2014/TT-BXD được sửa đổi để thay thế Thông tư 11/2011/TT-BXD sẽ có hiệu lực từ 1/11 tới đây.
Kim Thoa
Theo
