Thứ năm 14/11/2024 02:14 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Sự kiện & Bình luận /

Cần "mở đường" phân loại rác tại nhà

15:37 | 29/07/2022

Quy định phân loại rác tại nguồn cần kèm theo giải pháp tạo thuận lợi cho các hộ dân, nếu không nhiều người sẽ tìm cách đối phó để không bị xử phạt.

Ngày 7/7/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 45 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực môi trường, trong đó đưa ra mức xử phạt từ 500.000 đồng đến một triệu đồng đối với hộ gia đình, cá nhân không phân loại rác sinh hoạt tại nhà, không sử dụng bao bì chứa rác.

Nghị định trên có hiệu lực từ ngày 25/8. Thoạt đầu, tôi ngạc nhiên vì thời điểm từ khi ban hành đến lúc Nghị định có hiệu lực chỉ còn hơn một tháng. Nghĩa là chỉ còn hơn một tháng nữa sẽ áp dụng quy định xử phạt nêu trên, trong khi tất cả các yếu tố nhằm đảm bảo tính khả thi của việc phân loại rác tại nguồn chưa được chuẩn bị. Có thể nhiều gia đình ở các đô thị đã có ý thức phân loại rác, với hai thùng rác ở nhà, song để việc phân loại rác trở thành thói quen của hàng triệu hộ dân và trở thành quy trình đảm bảo yêu cầu của việc phân loại rác tại nguồn cũng như việc thu gom, xử lý, thì một năm cũng còn khó chứ chưa nói tới một tháng. Đơn cử, người dân chưa được hướng dẫn kỹ thuật phân loại chất thải rắn sinh hoạt, vậy họ sẽ phân loại như thế nào, sử dụng bao bì chứa rác ra sao để không bị xử phạt?.

Băn khoăn của tôi và chắc chắn cũng là của nhiều người khác được giải đáp, khi đại diện Tổng cục Môi trường cho biết: Chưa tiến hành xử phạt từ ngày 25/8 theo quy định của Nghị định 45. Lộ trình để thực hiện phân loại rác thải tại nguồn ở các hộ gia đình, cá nhân chậm nhất vào cuối năm 2024 để các cơ quan quản lý, địa phương chuẩn bị các điều kiện cần thiết.

can mo duong phan loai rac tai nha
Rác thải sinh hoạt chưa được phân loại chất đống trong một xe rác ở Hà Nội (Ảnh minh họa: Thế Hưng)

Với những lợi ích to lớn, việc phân loại rác tại nguồn là cần thiết và cần thực hiện sớm. Bên cạnh việc góp phần giảm thiểu ô nhiễm, tiết kiệm chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý…, việc phân loại rác tại nguồn còn giúp tiết kiệm tài nguyên, mang lại lợi ích cho chính chủ nguồn thải thông qua tận dụng phế liệu tái chế và phân compost (phân hữu cơ) tự chế biến. Có lẽ bất cứ ai cũng đồng thuận với những lợi ích này. Tuy nhiên, giữa nhận thức và hành động là một quãng đường mà các cơ quan chức năng cần chuẩn bị để nó thông suốt. Không thể chỉ cho người dân nhận thức ra vấn đề, đích đến, mà không cần biết người dân có thể đi đến đích bằng cách nào.

Theo ông Kim In Wan, nguyên Thứ trưởng Môi trường Hàn Quốc, trước đây nước này cũng gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng về thu gom, xử lý rác, đặc biệt là việc chưa phân loại rác tại nguồn. Các cơ quan chức năng Hàn Quốc đã nỗ lực truyền thông để hướng dẫn người dân phân loại rác tại nguồn, tạo điều kiện cho tái chế. Tuy nhiên, sau 4-5 năm thực hiện, việc truyền thông không thành công do người dân không có động lực, không được lợi ích gì từ việc này. Đến năm 1995, Hàn Quốc quyết định ban hành chính sách thu phí chất thải dựa trên khối lượng, trở thành nước đầu tiên áp dụng việc thu phí theo khối lượng ở phạm vi toàn quốc. Trước đó Nhật Bản cũng áp dụng nhưng chỉ ở một số thành phố. Phương thức thu phí được thực hiện thông qua việc bán túi thu gom, với giá tùy theo kích cỡ cụ thể của túi. Chính phủ quy định bắt buộc người dân xả thải trong túi này, riêng rác thải có thể tái chế được thì không cần thu gom vào túi. Giá của túi thu gom chiếm 40% tổng chi phí xử lý rác, nhà nước bù 60% còn lại; đến nay đã nâng lên được 60-70% tùy từng địa phương.

Thông tin trên cho thấy, với một nước phát triển và thu nhập cao như Hàn Quốc, việc phân loại rác tại nguồn không phải cứ ban hành quy định là xong, mà còn phải có những giải pháp đi kèm.

Trở lại với vấn đề của chúng ta, khi người dân nhận thức được lợi ích của phân loại rác tại nguồn rồi thì sao? Việc tiếp theo là hướng dẫn để các hộ gia đình, cá nhân đều hiểu rõ các định nghĩa về rác hữu cơ, vô cơ, rác thải rắn, rác thải tự phân hủy. Tất nhiên, trước khi nói đến xử phạt thì ngành môi trường cần trả lời câu hỏi "đã chuẩn bị như thế nào để phổ cập các khái niệm đó?".

Các vấn đề tiếp theo cần làm rõ là: Khi người dân muốn phân loại rác, họ có dễ dàng tiếp cận các nguồn cung thiết bị phân loại phù hợp không? Các quy định về mẫu mã thùng rác để giúp người dân dễ nhận biết đã phổ biến trên thị trường hay không? Quy trình thu gom rác tại các điểm dân cư đã vận hành phù hợp để việc phân loại rác của người dân dễ dàng tạo ra tác dụng tích cực hay chưa?.

Những yêu cầu đó trong thực tế không phải khó thực hiện, nhưng nó nên được đặt ra và trả lời một cách cặn kẽ, như một chương trình hành động, một kế hoạch thực hiện để đảm bảo Nghị định có tính khả thi.

Chính phủ có thể dễ dàng ban hành một Nghị định để làm căn cứ xử phạt các hành vi không phù hợp với mục tiêu đề ra. Song, nếu đi kèm Nghị định mà không có thông tư hướng dẫn thi hành việc xử phạt thì lực lượng chấp pháp sẽ gặp khó khăn trong thực thi. Nếu đi kèm các thông tư, Nghị định mà không có các kế hoạch thực hiện để tạo thuận lợi cho người dân chấp hành thì sẽ thúc đẩy người dân tìm cách đối phó, thậm chí gian dối để không bị xử phạt.

Phân loại rác tại nguồn là một mục tiêu tốt đẹp cho toàn thể xã hội, nhà nước và nhân dân cùng được hưởng lợi. Tôi tin rằng bất cứ người dân tử tế nào cũng mong muốn việc phân loại rác tại nguồn trở thành ý thức chung của xã hội, của mỗi cá nhân, gia đình, tổ chức. Vì thế, việc của những người làm chính sách là nỗ lực cung cấp cho người dân cơ hội làm người tử tế, bằng cách trình các dự thảo chính sách có tính khả thi, hoặc ít ra cũng có kế hoạch thực hiện để nó có thể trở nên khả thi.

Mục đích cuối cùng của Nghị định 45 cũng như của việc xử phạt hành chính là khiến người dân thay đổi nhận thức theo hướng tích cực, chứ không phải hình thành những thói quen đối phó với luật pháp.

Luật pháp nên là công cụ mở đường cho ý thức, chứ không nên trở thành trạm thu phí cho quyền được làm sai.

Theo Phạm Trung Tuyến/Dantri.com.vn

Cùng chuyên mục
  • Thực hiện phân cấp, phân quyền và việc lựa chọn nhân sự

    Ngoài các vấn đề liên quan tới cơ chế, chính sách, một trong những yếu tố quan trọng trong thực hiện phân cấp, phân quyền là nhân lực. Theo chuyên gia, cần áp dụng công cụ quản trị nguồn nhân lực khoa học, để họ không né tránh, chây ì mà quyết tâm thực thi nhiệm vụ một cách hiệu quả nhất.

  • Nhân lên tình người vượt mưa lũ

    Cơn bão số 3 cùng hoàn lưu của nó đã, đang để lại những hậu quả vô cùng nặng nề đối với đời sống hàng nghìn người ở nhiều địa phương, vì thế, cần thêm nhiều hơn nữa những bàn tay ấm dang rộng ra với đồng bào mình, tiếp sức cho họ trong hành trình gian nan vượt qua hoạn nạn.

  • Bài học không bao giờ cũ và bản lĩnh chính trị Việt Nam

    Tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh là bài học không bao giờ cũ; luôn được Đảng đặc biệt coi trọng như là nhân tố tăng cường sức mạnh, bản lĩnh chính trị Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

  • Tiến vào kỷ nguyên mới với tinh thần độc lập, khát vọng tự cường

    Hôm nay là ngày vẻ vang, là ngày Độc lập! 79 năm trước, cả dân tộc ta đã đứng lên làm cuộc Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, đánh đổ ách xiềng xích của cả đế quốc, thực dân, phong kiến. Từ thời khắc Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng đọc Bản Tuyên ngôn độc lập vào ngày 2/9/1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đất nước Việt Nam đã có tên trên bản đồ thế giới, người dân Việt Nam ngẩng cao đầu tự hào là con dân một nước tự do, độc lập.

  • Kỳ tích mới từ "vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão"

    Chỉ trong hơn 6 tháng, chúng ta đã kéo đường dây điện 500 kV mạch 3 dài 519 km, vượt địa hình hiểm trở để đưa điện ra miền Bắc. Đây là một kỳ tích có được nhờ tinh thần "thần tốc, quyết thắng, vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão" để "biến cái không thể thành có thể".

  • Phát triển đất nước lên tầm cao mới

    (Xây dựng) - Kỷ niệm 79 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 02/9 vào thời điểm đất nước có bước chuyển mình của cơ hội cùng thách thức mới trên con đường phát triển. Quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, hội nhập quốc tế mà nòng cốt là mở rộng thị trường, địa bàn kinh tế, đòi hỏi tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia, ngành hàng và doanh nghiệp, tạo điều kiện phát triển sản xuất trong nước, kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Mục tiêu cơ bản là thực hiện thắng lợi 23 chỉ tiêu kinh tế - xã hội do Đại hội Đảng XIII đề ra, phấn đấu đến năm 2030 thoát khỏi mức thu nhập trung bình thấp, trở thành quốc gia đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 là nước phát triển…

Xem thêm
  • Ngăn chặn tình trạng đấu giá đất bất thường

    Những ngày gần đây, thị trường bất động sản Hà Nội liên tục chứng kiến các kỷ lục về giá trúng đấu giá đất tại khu vực ngoại thành, phiên sau cao hơn phiên trước. Đơn cử, ngày 28/7, huyện Đan Phượng đấu giá 85 lô đất ở các xã Đan Phượng, Hạ Mỗ, Phương Đình, giá trúng lô đất cao nhất hơn 99 triệu đồng/m2, gấp hơn 2 lần giá khởi điểm.

    07:50 | 22/08/2024
  • Cách mạng Tháng Tám và bài học bảo vệ độc lập chủ quyền dân tộc

    Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là một dấu mốc chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. 79 năm đã qua nhưng những bài học, kinh nghiệm quý báu của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị thời đại, nhất là bài học về giữ vững độc lập chủ quyền dân tộc.

    09:31 | 20/08/2024
  • Phát huy giá trị vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám trong thời đại mới

    Cách đây 79 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành cuộc Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, đập tan ách thống trị, áp bức, bóc lột của chế độ thực dân, phong kiến, giành lấy chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mùa thu lịch sử ấy mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước vẻ vang của dân tộc ta.

    09:00 | 19/08/2024
  • Trách nhiệm với người dân

    Theo dự thảo bảng giá đất mới Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành nhằm tiệm cận với giá thị trường, giá đất trên địa bàn sẽ tăng cao rất nhiều lần; thậm chí, có nơi tăng gấp 37 lần so với bảng giá hiện hữu. Điều này khiến người dân ùn ùn kéo nhau đi làm thủ tục đăng ký đất đai, thậm chí vay mượn tiền bạc kịp đóng tiền sử dụng đất theo bảng giá đất hiện hành. Tại nhiều Văn phòng đăng ký đất đai ở thành phố Thủ Đức, huyện Hóc Môn, huyện Củ Chi,… hồ sơ thủ tục nhà đất tăng đột biến, cán bộ làm không xuể.

    14:07 | 12/08/2024
  • Nỗi lo an toàn cây xanh trong đô thị

    Vụ việc một nhánh cây dầu phân loại 3 (cây có kích thước lớn) trong công viên Tao Đàn (quận 1, thành phố Hồ Chí Minh) bỗng nhiên gãy và rơi từ độ cao khoảng 25m khiến 2 người tử vong, 3 người bị thương, thêm một lần nữa cảnh báo về an toàn cây xanh trong đô thị.

    10:56 | 11/08/2024
  • Chậm một giờ cũng là tội lớn với nhân dân!

    (Xây dựng) - Hôm qua, khi hỏi vị lãnh đạo tỉnh Cà Mau về tiến độ Bệnh viện Đa khoa tỉnh quy mô 1.200 giường bệnh, tôi nhận được câu trả lời đầy “tâm trạng”: “Tỉnh đang lập Hội đồng Tư vấn giải quyết kiến nghị lựa chọn nhà thầu. Dự án chậm thì chắc chậm rồi. Nhưng cách làm việc “cù cưa” kiểu này hoài, điệp khúc “lỡ hẹn” với bệnh nhân biết đến bao giờ”. Thực trạng 2 bệnh nhân, 1 giường bệnh là “chuyện thường ngày ở huyện” tại Cà Mau. Một số bệnh nhân chấp nhận điều trị trái tuyến lên tuyến Trung ương với hy vọng, tương lai không xa miền cuối đất xóa vùng trũng về y tế.

    21:59 | 07/08/2024
  • Cảnh giác trước mưu đồ “đổi màu” văn hóa

    Công nghiệp văn hóa đã và đang là trụ cột phát triển kinh tế quan trọng của nhiều quốc gia. Việc chú trọng phát triển công nghiệp văn hóa sẽ giúp các quốc gia có thể nhanh chóng thu về những lợi ích kinh tế to lớn với tư cách như là một ngành kinh tế mũi nhọn, đầu tàu. Tại Việt Nam, phát triển công nghiệp văn hóa là một nội dung quan trọng được Đảng, Nhà nước ta quyết liệt chỉ đạo triển khai trong những năm gần đây.

    09:05 | 26/07/2024
  • Sự thật không thể nào phủ nhận

    Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo xuất sắc, một nhân cách lớn của dân tộc đã từ trần lúc 13 giờ 38 phút, ngày 19/7/2024 do tuổi cao, bệnh nặng. Đây là mất mát to lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Chúng ta vô cùng biết ơn và tự hào về những thành tựu quan trọng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trong thời gian qua dưới sự lãnh đạo xuất sắc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Bởi vậy, trong thời gian tới cả hệ thống chính trị cũng như các tầng lớp nhân dân đều cần phát huy tinh thần trách nhiệm gìn giữ và tiếp tục phát huy những di sản vô giá đó.

    08:57 | 23/07/2024
  • An toàn lao động là quan trọng nhất

    "An toàn là trên hết" được xem là nguyên tắc vàng, là khẩu hiệu, là nguyên tắc bắt buộc trong quá trình lao động, được treo tại nhiều công trường. Nhưng, chỉ 1 "lỗ hổng" nhỏ về ý thức, tai họa có thể ập đến, mang đến nỗi đau tột cùng cho nhiều người lao động và gia đình họ.

    10:21 | 12/05/2024
  • Tư duy mới - giá trị mới

    Theo thông tin từ Hội nghị lần thứ ba, Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng (diễn ra ngày 9-5 vừa qua), năm 2023, tốc độ tăng trưởng kinh tế của vùng Đồng bằng sông Hồng đạt 6,28%, đứng thứ 3/6 vùng kinh tế, gấp 1,24 lần so với bình quân chung cả nước.

    11:19 | 11/05/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load