Bài 1: Công viên trong nhà máy Tuyển than Cửa Ông

(Xây dựng) - Tập đoàn Công nghiệp Than & Khoáng sản Việt Nam (TKV) quán triệt Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/1/2022 của Bộ Chính trị về “Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam, đã triển khai sớm chương trình mục tiêu xây dựng công trình xanh, nhà máy xanh trong nghề mỏ.

Tuyển than Cửa Ông mặt bằng sản xuất chính dài 2,5km bám bờ vịnh Bái Tử Long cảnh quan môi trường cần bảo vệ.

Một điểm sáng trong phong trào xây dựng doanh nghiệp xanh Việt Nam của TKV, là Công ty Tuyển than Cửa Ông. Doanh nghiệp nghề mỏ với dịch vụ vận chuyển, sàng tuyển, chế biến, tiêu thụ sản phẩm cho các mỏ than khu vực Cẩm Phả. Tuyển than Cửa Ông mặt bằng sản xuất chính dài 2,5km bám bờ vịnh Bái Tử Long cảnh quan môi trường cần bảo vệ. Xác định rõ trách nhiệm với xã hội, địa phương nơi doanh nghiệp hoạt động kinh tế, Tuyển than Cửa Ông đặt công tác bảo vệ tôn tạo cảnh quan môi trường (BVMT) gắn với các hoạt động sàng tuyển, chế biến, tiêu thụ than trên bến dưới thuyền.

Giám đốc Công ty Tuyển than Cửa Ông Đặng Văn Khôi cho biết, để thực hiện được tiêu chí doanh nghiệp sáng - xanh - sạch… theo hướng xây dựng “công viên trong nhà máy” Đảng ủy đã ra nghị quyết, chỉ đạo công tác BVMT rất bài bản, tạo sự chuyển biến từ nhận thức đến hành động của cấp ủy chi bộ, cán bộ, đảng viên, người lao động bằng các giải pháp cụ thể đối với từng chỉ tiêu, tiêu chí cảnh quan môi trường.

Công ty Tuyển than Cửa Ông thành lập Ban chỉ đạo xây dựng doanh nghiệp xanh Việt Nam, có chương trình hành động thực hiện từng mục tiêu xây dựng môi trường sáng – xanh - sạch trong công xưởng, trên bến cảng... Căn cứ vào thực tế và chức năng nhiệm vụ của từng đơn vị sản xuất để ban hành quy định kiểm tra, thang điểm thi đua cụ thể cho từng tiêu chí môi trường; với mục tiêu 100% công trường, phân xưởng cùng hưởng ứng xây dựng công trình xanh, nhà máy xanh như một chỉ tiêu sản xuất.

Theo đó, 100% các đơn vị của Tuyển than Cửa Ông đã quán triệt các nghị quyết về môi trường, tuyên truyền vận động cán bộ công nhân viên (CBCNV) thực hiện tốt công tác BVMT, chống rác thải nhựa, tiết kiệm năng lượng; thực hiện công xưởng không khói thuốc lá, thuốc lào và thực hiện tốt nếp sống văn minh, ứng xử văn hóa trong doanh nghiệp...

Tuyển than Cửa Ông đã hoàn thiện cơ cấu tổ chức, ban hành và áp dụng các văn bản về công tác quản lý môi trường; áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO14001:2015; quan trắc môi trường định kỳ hàng năm; đầu tư công nghệ sản xuất sạch hơn, sản xuất than hòa hợp với môi trường; áp dụng hệ thống phun sương dập bụi, phun sương cao áp, bê tông hóa các tuyến đường nội bộ, kho bãi, trồng cây, khuôn viên vườn hoa cây cảnh, đầu tư hệ thống hút bụi, gạt than, máng hứng than rơi vãi trên các tuyến băng tải, cải tạo nền sân và hệ thống bơm nước sạch làm sạch mặt bằng, mặt sàn các tầng nhà máy, mặt bến...

Cảng Cửa Ông đầu mối tiêu thụ than trong nước và quốc tế lớn của TKV.

Đặc biệt, Đề án cải tạo cảnh quan môi trường Nhà máy tuyển và cảng Cửa Ông giai đoạn 2021-2025, hướng tới năm 2030 đã được TKV phê duyệt mỗi năm chi từ 100-150 tỷ đồng cho tôn tạo cảnh quan môi trường. Đây là đề án sát thực với mục tiêu mà địa phương chuyển nền kinh tế từ “nâu sang xanh” sản xuất than thích ứng với biến đổi khí hậu, hài hòa với cảnh quan, môi trường sinh thái cảng biển theo định hướng xây dựng doanh nghiệp xanh Việt Nam.

Cụ thể, những tuyến đường trục dọc ngang mặt bằng sản xuất được thảm nhựa và đổ bê tông kiên cố, tạo không gian kiến trúc sạch đẹp. Mặt tiền hai bên đường trồng cây xanh bóng mát, trồng hoa tươi, lắp điện chiếu sáng để đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông. Các công trường, phân xưởng tự chăn nuôi chim thú cảnh, như chăn nuôi bày đàn thỏ trắng, chim bồ câu, chim gáy, gà tre… tạo sinh cảnh đẹp ngay trong xưởng thợ của hòn than đen.

Canh tác hoa cây xanh, khuôn viên cây cảnh được duy trì thường xuyên; công tác vệ sinh công nghiệp, thu gom, phân loại rác thải đầu nguồn, xử lý chất thải, nước thải theo đúng quy định; các văn phòng điều hành, nhà xưởng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, khoa học, phối cảnh tổng thể hợp lý; có cánh cổng ra đóng vào mở, tường rào, cây xanh, băng zon, cờ phướn… văn hóa doanh nghiệp.

Hai năm gần đây, Tuyển than Cửa Ông đã trồng trên 64.000 cây xanh, cây ăn quả, cây cảnh, hoa các loại, có trên 5.300m2 cây trồng thảm, trồng viền. Các đơn vị sản xuất còn chủ động đâu là đất trống trồng cây, góp phần thực hiện kế hoạch trồng 1 triệu cây xanh của TKV và hưởng ứng mục tiêu “Trồng 1 tỷ cây xanh từ nay đến năm 2025” do Thủ tướng Chính phủ phát động.

Nhà máy sàng Khe Chàm công suất 7 triệu tấn năm, kinh phí đầu tư trên 835 tỷ đồng.

Nhà máy sàng - tuyển than Khe Chàm là một điển hình nhà máy xanh, với kinh phí đầu tư trên 835 tỷ đồng, xây dựng theo tiêu chí kết cấu gọn nhẹ, phù hợp với điều kiện địa chất địa hình mặt bằng xây dựng nhà máy trên nền khai trường cũ. Mục tiêu đầu tư phù hợp với điều chỉnh quy hoạch phát triển ngành Than Việt Nam triển vọng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 403/QĐ-TTg ngày 14/3/2016 và Quyết định số 1265/QĐ-TTg ngày 24/8/2017.

Quy mô nhà máy, công suất sàng tuyển 7 triệu tấn/năm; thiết bị mới đan xen với thiết bị công nghệ truyền thống chi phí đầu tư thấp, giảm thời gian thi công, giá thành sản xuất giảm. Cụ thể, dây chuyền sản xuất: Than nguyên khai nhập về được đưa qua sàng phân loại sơ bộ cỡ hạt 80mm (sàng lần 1). Sản phẩm trên sàng nhặt tay thu hồi cục xô, đá thải và bìa đưa vào hệ thống đập thành cỡ hạt 80mm. Than sau đập được nhập cùng với than dưới sàng (cỡ hạt 80mm) được cấp vào các sàng đa mặt dốc (sàng lần 2), sản phẩm trên sàng toàn bộ than cấp hạt 15-80mm được nghiền thành cám 15mm pha trộn với sản phẩm dưới sàng than cám 15mm sau sàng lần 2 thành sản phẩm đảm bảo chất lượng than cám 6a1 cấp cho Nhà máy nhiệt điện Mông Dương.

Quy mô các hạng mục công trình gồm 12 hạng mục chính, từ hệ thống bun ke tiếp nhận than nguyên khai đổ về đến các khâu sàng tuyển và nhập kho chứa sản phẩm. Thiết bị chỉ huy sản xuất theo công nghệ mới kỹ thật số, gồm tổng đài tự động kỹ thuật số dung lượng 40 số, loa phóng thanh, máy bộ đàm cầm tay; thiết bị camera giám sát, đầu thu tín hiệu quang, đầu ghi hình kỹ thuật số 16 kênh. Trên mặt bằng, nhà máy xây dựng trạm điều khiển tự động hóa tại khu vực sàng nghiền và kho thương phẩm để điều khiển toàn bộ các thiết bị từ tiếp nhận nguyên liệu, đến sàng nghiền vận chuyển bằng băng tải đến kho thương phẩm. Hệ thống điều khiển và đo lường tiên tiến, công nghệ điều khiển tại trung với cấu trúc vào/ra phân tán.

Nhà máy sàng - tuyển than Khe Chàm có hệ thống cấp điện, cấp nước phục vụ sản xuất đồng bộ tiên tiến. Hệ thống phòng chống cháy tự động, toàn bộ các thiết bị của hệ thông báo cháy được thiết kế và lắp đặt thiết bị theo tiêu chuẩn ISO 9001, 9002, các thí nhiệm UL, FM, VDS tiêu chuẩn NFPA 72 hoặc EN54 phù hợp với đặc điểm khí hậu, môi trường Việt Nam. Nhu cầu sử dụng nước nhà máy trên 188m3/ngày/đêm được lấy từ nguồn nước sạch tại địa phương; nước sản xuất tưới đường dập bụi và phục vụ cứu hỏa lấy tại hồ sinh thái qua hệ thống bơm 70-100m3/h, đẩy cao 25m và một bể chứa nước trên tầng cao 300m3.

Than vận tải trong băng chuyền kín tiết kiệm chi phí vận chuyển, giảm tổn thất than, giảm thiểu ô nhiễm môi trường (bụi, tiếng ồn).

Nhà máy sàng - tuyển than Khe Chàm không chỉ có công nghệ tiên tiến, đáp ứng nhu cầu sàng, tuyển của các mỏ trong khu vực, sản xuất ra các chủng loại than phục vụ nhu cầu của thị trường, mang lại nhiều hiệu quả thiết thực, mà còn vì việc vận chuyển than bằng hệ thống băng tải cấp than tiết kiệm chi phí vận chuyển; giảm tổn thất than, giảm thiểu ô nhiễm môi trường (bụi, tiếng ồn). Đặc biệt là công trình kiến trúc này đã giải được một bài toán khó về giá thành đầu tư, hạn định sử dụng, phù hợp với phương châm của địa phương chuyển nền kinh tế từ “nâu sang xanh” thân thiện với môi trường.

Năm 2024, Công ty Tuyển than Cửa Ông - TKV quyết tâm chỉ đạo Nhà máy sàng - tuyển than Khe Chàm giữ vững truyền thống xây dựng hình mẫu “Nhà máy sản xuất trong công viên" xây dựng doanh nghiệp xanh Việt Nam.

Một số hình ảnh nhà máy xanh nơi hòn than đen:

Lãnh đạo Công ty Tuyển than Cửa Ông - TKV có nét văn hóa ngoài giờ sản xuất là chăm sóc vườn hoa tiểu cảnh.

Khuôn viên nhà máy cây cối đơm hoa, kết trái, cảnh quan như công viên.

Người thợ chung tay xây dựng "công viên trong nhà máy".

Trong khuôn viên sản xuất chỗ nào đất trống là trồng hoa, làm tiểu cảnh.

Khuôn viên nhà máy ngay chân bãi thải mỏ mà mượt mà màu xanh.

Hệ thống tạo sương dập bụi, xe tưới đường mỏ… hạn chế bụi than cuốn theo xe cơ giới phát tán ra môi trường.