Thứ hai 09/12/2024 01:52 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866
Trang chủ / Văn hóa /

Trở vào hội Láng, trở ra hội Thầy

09:06 | 25/02/2009

 

 

Nằm trên thế đất rộng và đẹp của phường Toán Viên thời Lý (nay là phường Láng Thượng quận Ðống Ða, Hà Nội),  chùa Láng có tên là Chiêu thiền tự, thờ thiền sư Từ Ðạo Hạnh và Vua Lý Thần Tông. Theo sách "Thiền uyển tập anh", Từ Ðạo Hạnh là vị Thánh tổ thứ 12 của dòng thiền phái Tỳ-ni-đa-lưu-chi (dòng này vào Việt Nam từ thế kỷ VI ở chùa Dâu). Ông đã sang Ấn Ðộ tu luyện học được nhiều phép lạ, sau về tu tại chùa Thiên Phúc núi Sài Sơn và hóa  tại đó. Vì vậy, chùa Láng và chùa Thầy có mối quan hệ mật thiết, thể hiện trên các câu đối trong chùa và cả trong ca dao dân gian về lễ hội ở hai vùng:

 

Nhớ ngày mồng bảy tháng Ba
Trở vào hội Láng, trở ra hội Thầy.

 

 Tương truyền, Vua Lý Anh Tông (1138 - 1175), đã cho xây chùa Láng để thờ vua cha là Lý Thần Tông và tiền thân của ông - thiền sư Từ Ðạo Hạnh.

 

 Ðến thời Lê, tiến sĩ Nguyễn Văn Trạc theo lệnh vua soạn văn bia năm 1656 . Ông ca ngợi chùa Láng là "danh lam bậc nhất thế gian, không chùa nào sánh nổi.Khí tốt phượng thành bên hữu tỏa khắp, dòng Tô Lịch bên tả lượn vòng". Trải mười thế kỷ, bao nắng mưa và khói lửa, giặc phương Bắc đốt cháy kinh thành Thăng Long, đến nay, chùa Láng vẫn giữ được những hiện vật quý giá thế kỷ XVIII, 13 tấm bia đá, 30 bức hoành phi, 31 câu đối, gần 200 pho tượng, 11 đạo sắc phong của các triều Lê - Tây Sơn - Nguyễn phong thần cho Từ Ðạo Hạnh.

 

 Rời phố chùa Láng nhộn nhịp, bước chân qua Tam quan, hai hàng muỗm cổ thụ sum suê đưa khách hành hương vào miền tâm linh. Mỹ cảm hướng thiện hài hòa với kiến trúc nghệ thuật thời hậu Lê  trong tổng thể đăng đối mà vẫn thoáng đãng  của  nhà bát giác, phương đình, tiền đường, trung đường, nhà bia, lầu treo chuông khánh và 100 gian chùa chính được xây theo kiểu "nội công ngoại quốc". Ðặc biệt hậu điện, ngoài tượng Phật còn có tượng Từ Ðạo Hạnh tạc bằng gỗ ở phía  trước, phía sau là tượng Vua Lý Thần Tông bằng mây đan ngự ở trong kiệu.

 

 Hằng năm, dân lấy ngày Từ Ðạo Hạnh hóa ở chùa Thầy, mồng 7 tháng ba để mở hội. Người dân 9 làng ở phía tây kinh thành Thăng Long đổ về chùa Láng dự lễ hội . Ðại Việt sử ký toàn thư đã ghi: "Hàng năm, mùa xuân, cứ đến ngày 7 tháng ba, dân chúng tụ tập ở chùa, là hội vui nhất vùng". Từ sáng sớm mồng 6-3, dân làng Láng đã làm lễ mộc dục. Mồng 7-3 vào chính hội, đám rước của 7 làng thuộc Tổng Hạ, phủ Phụng Thiên (nay thuộc  quận Ðống Ða) và 2 làng Thượng Ðình (nay thuộc quận Thanh Xuân) làng Thượng Yên Quyết (nay thuộc quận Cầu Giấy) dài đến một cây số đến cầu Yên Quyết thì dừng lại- "độ hà"- không được đi trên cầu mà phải lội qua sông  Tô * nhưng trai tráng khênh kiệu vẫn phải giữ kiệu cho thăng bằng.Lên bờ bên kia, kiệu Thánh được múa rồng chào đón rồi rước tiếp lên chùa Hoa Lăng ở làng Thượng Yên Quyết (Cầu Giấy), nơi thờ Thánh Mẫu Tằng Thị Loan - mẫu thân của Từ Ðạo Hạnh. Theo lời các cụ kể lại, đám rước xưa đông vui lắm, cờ phướn rợp trời, lọng tía, tàn vàng rực rỡ, một dải sông Tô rộn rã tiếng trống, tiếng nhạc thanh la, tiếng trống của phường bát âm, người đi hội và xem hội chật như nêm. Ðến trước chùa Hoa Lăng, chỉ kiệu Thánh và kiệu long đình mới được vào sân hạ trước bái đường. Dân các làng lần lượt vào bái lễ. Sau đó, ông lệnh đưa chuỗi tràng hạt từ kiệu đình vào hậu cung cáo Phật rồi quàng vào kiệu Thánh, biểu hiện Từ Ðạo Hạnh đã đắc đạo. Ðến giờ ngọ, đoàn rước  trở về chùa Láng... Sau các nghi lễ là hội chơi các trò vui dân gian: chọi gà, cờ bỏi, thổi cơm thi.

 

Sau bao năm chiến tranh gian khổ và đời sống gieo neo, lễ hội chùa Láng đã được khôi phục từ năm 1995; bản sắc văn hóa dân tộc như mạch nguồn không bao giờ cạn, mãi thăng hoa trong lễ hội dân gian.

 

..............................................

 

* Theo thần tích, cha của Từ Ðạo Hạnh là Từ Vinh bị pháp sư Ðại Diên đánh chết , vứt xác xuống sông Tô, trôi đến cầu Yên Quyết thì dừng lại. Vì vậy, khi rước qua sông Tô, không được khiêng kiệu đi trên cầu mà phải lội dưới sông, nên gọi là "độ hà".

NGUYỄN QUANG DŨNG

Theo baoxaydung.com.vn

Từ khóa:
Cùng chuyên mục
Xem thêm
  • Gia Lai xây dựng cao nguyên sinh thái, thể thao và sức khỏe hướng đến bảo tồn văn hóa dân tộc

    (Xây dựng) - Tỉnh Gia Lai đang từng bước khẳng định vai trò trung tâm phát triển của khu vực Bắc Tây Nguyên, với tầm nhìn trở thành "Cao nguyên sinh thái, thể thao và sức khỏe". Đây là một chiến lược dài hạn kết hợp giữa phát triển kinh tế xanh, bảo tồn thiên nhiên và duy trì bản sắc văn hóa độc đáo của địa phương.

    21:56 | 30/11/2024
  • Trụ sở Bộ Ngoại giao, ngôi nhà trăm mái duy nhất tại Việt Nam

    Ngôi nhà trăm mái do kiến trúc sư Ernest Hebrard thiết kế trước đây là nơi làm việc của Sở Tài chính Đông Dương. Sau Cách mạng tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đồng ý sử dụng làm trụ sở Bộ Ngoại giao.

    09:26 | 30/11/2024
  • Ninh Bình: Triển khai kế hoạch xây dựng Đề án tu bổ, chống xuống cấp di tích lịch sử

    (Xây dựng) – UBND tỉnh Ninh Bình ban hành Kế hoạch 213/KH-UBND ngày 25/11/2024 về nghiên cứu khả thi xây dựng Đề án tu bổ, chống xuống cấp hệ thống di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2025 – 2030.

    21:22 | 29/11/2024
  • Bảo tồn những tiềm năng vốn có và các giá trị bản địa khu vực Làng đá cổ

    (Xây dựng) – Tại Lễ trao giải thưởng Loa Thành lần thứ 36 năm nay, sinh viên Phan Thị Thu Trúc, trường Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh là một trong hai sinh viên có đồ án tốt nghiệp xuất sắc giành được giải Nhất. Dưới sự hướng dẫn của TS.KTS Phạm Thị Ái Thủy, Trúc đã mang đến một thiết kế kiến trúc rất đặc biệt tại khu vực Làng đá cổ Bản Gun – Khuổi Ky tại tỉnh Cao Bằng.

    15:07 | 29/11/2024
  • Phê duyệt Quy hoạch trung tâm bán đảo Quảng An, Hà Nội sẽ có nhà hát tầm cỡ thế giới cạnh hồ Tây

    (Xây dựng) - Theo đồ án Quy hoạch chi tiết khu vực trục không gian trung tâm bán đảo Quảng An, tỷ lệ 1/500 vừa được UBND Thành phố Hà Nội vừa phê duyệt ngày 26/11, Nhà hát Opera Hà Nội do kiến trúc sư số 1 thế giới Renzo Piano thiết kế, được xem là một dự án trọng điểm góp phần nâng tầm vị thế thủ đô.

    14:25 | 29/11/2024
  • Hà Nội: Xếp hạng 7 di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh

    (Xây dựng) – Ngày 28/11, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà ký ban hành Quyết định số 6162/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn Thành phố Hà Nội.

    09:44 | 29/11/2024
  • Về Long An hòa mình trong “Khát vọng sông Vàm”

    (Xây dựng) - Tối 28/11, Tuần Văn hóa - Thể thao - Du lịch tỉnh Long An lần thứ 2 năm 2024 chủ đề “Khát vọng sông Vàm” sẽ chính thức khai mạc. Tuần lễ bao gồm chuỗi hoạt động phong phú, hấp dẫn, hứa hẹn mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị…

    22:18 | 28/11/2024
  • Tu Mơ Rông (Kon Tum): Bảo tồn và phát huy văn hóa độc đáo của người Xơ Đăng qua Hội thi Cồng chiêng, Xoang Xơ Đăng

    (Xây dựng) - Ngày 28/11, tại Quảng trường Trung tâm huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum, UBND huyện Tu Mơ Rông tổ chức khai mạc Hội thi Cồng chiêng, Xoang của đồng bào dân tộc Xơ Đăng lần thứ II. Sự kiện kéo dài 2 ngày, từ ngày 28-29/11, là một trong năm hoạt động nổi bật trong khuôn khổ Tuần Văn hóa – Du lịch tỉnh Kon Tum lần thứ V và Liên hoan Cồng chiêng, Xoang các dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum lần thứ II, đồng thời kỷ niệm 20 năm thành lập huyện Tu Mơ Rông.

    22:11 | 28/11/2024
  • Bến Vũng Rô – Biểu tượng của ý chí và khát vọng đấu tranh của dân tộc Việt Nam

    (Xây dựng) - Vũng Rô - một địa danh lịch sử, gắn liền với con đường vận tải chiến lược “Đường Hồ Chí Minh trên biển”, cùng với “Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh” đã trở thành biểu tượng vinh quang của cả dân tộc Việt Nam, là hiện thân của ý chí và khát vọng đấu tranh chống giặc ngoại xâm thống nhất đất nước của dân tộc ta.

    21:59 | 28/11/2024
  • Festival "Về miền ví, giặm - kết nối tinh hoa di sản"

    (Xây dựng) - Tối 27/11, tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với tỉnh Nghệ An tổ chức Chương trình nghệ thuật cầu truyền hình trực tiếp "Đôi bờ ví, giặm" mở đầu chuỗi hoạt động Festival "Về miền ví, giặm - kết nối tinh hoa di sản" nhân kỷ niệm 10 năm Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, diễn ra từ ngày 27-30/11 tại thành phố Hà Tĩnh.

    11:13 | 28/11/2024
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load