(Xây dựng) - Bộ Xây dựng vừa có tờ trình Chính phủ về việc ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 35/2008/NĐ-CP ngày 25/3/2008 của Chính phủ về xây dựng, quản lý và sử dụng nghĩa trang.
Cần bổ sung, sửa đổi để hoàn thiện Nghị định 35/2008/NĐ-CP
Những thành quả đáng ghi nhận
Sau gần 7 năm triển khai thực hiện Nghị định 35, một số địa phương đã ban hành các quy định và phân cấp quản lý cho cơ quan chuyên môn trong hoạt động quản lý đầu tư xây dựng và sử dụng nghĩa trang. Đến nay đã có 30 địa phương ban hành quy định về quản lý nghĩa trang, 14 quy hoạch nghĩa trang vùng tỉnh và nhiều quy hoạch chi tiết xây dựng nghĩa trang trên cả nước đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Về quy hoạch và triển khai xây dựng theo quy hoạch, nhiều địa phương đã tuân thủ theo quy định đặc biệt đã làm rõ phân bố hệ thống nghĩa trang, vị trí, quy mô các nghĩa trang cũng như nhu cầu sử dụng đất dành cho nghĩa trang, trên cơ sở đó tạo điều kiện để thu hút và triển khai các dự án đầu tư xây dựng nghĩa trang góp phần quản lý lĩnh vực này tốt hơn. Hiện nay, đã có 12 địa phương tổ chức lập, thẩm định và phê duyệt theo thẩm quyền hoặc trình phê duyệt quy hoạch nghĩa trang như Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai, Phú Yên, Sơn La, Thừa Thiên Huế, Thái Nguyên, Tiền Giang, Phú Thọ, Quảng Trị, Kiên Giang và Thái Bình. Một số các địa phương đang triển khai lập quy hoạch nghĩa trang như Cần Thơ, Đà Nẵng, Hải Phòng...
Những năm gần đây, một số địa phương đã triển khai lập và phê duyệt nhiều quy hoạch xây dựng nghĩa trang 1/500 như Hà Nội, Bắc Giang, Ninh Thuận, Quảng Bình, Thái Nguyên. Trên cơ sở quy hoach, một số địa phương đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng nghĩa trang hoặc công viên nghĩa trang để thực hiện đầu tư hoặc kêu gọi đầu tư vì vậy đã có một số nghĩa trang theo hình thức “công viên nghĩa trang” như ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu... do các tổ chức, cá nhân bỏ vốn đầu tư được thực hiện đã đem lại hiệu quả khả quan. Việc xây dựng các nghĩa trang này về cơ bản tuân thủ quy hoạch đã được phê duyệt, hạ tầng đồng bộ, tỷ lệ cây xanh, không gian xanh cao hơn quy chuẩn quy định, công trình kiến trúc trong nghĩa trang được xây dựng hài hòa với cảnh quan và gần gũi với người dân.
Hiện nay, cơ chế chính sách hỗ trợ đầu tư nghĩa trang được Nhà nước khuyến khích. Trong đó đã quy định cụ thể về các ưu đãi hỗ trợ tổ chức cá nhân tham gia đầu tư xây dựng nghĩa trang như: Cấp đất xây dựng nghĩa trang lâu dài và không thu tiền sử dụng đất, hỗ trợ xây dựng các công trình hạ tầng ngoài hàng rào… Với các cơ chế, chính sách ưu đãi hỗ trợ đầu tư như vậy không chỉ thu hút các nhà đầu tư trong nước mà còn nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào đầu tư xây dựng nghĩa trang. Các nghĩa trang được các tổ chức tư nhân đầu tư quy mô lớn, dịch vụ thuận tiện, đặc biệt phạm vi phục vụ của nghĩa trang đáp ứng được nhu cầu sử dụng táng của địa phương và vùng lân cận như Hoa viên Bình Dương (tỉnh Bình Dương); Công viên nghĩa trang Lạc Hồng Viên tại Kỳ Sơn (Hòa Bình); Công viên nghĩa trang Thiên Đức Vĩnh Hằng (Hà Nội), Nghĩa trang Sơn Trang Tiên Cảnh (Tây Ninh) do Công ty TNHH Fairy Park làm chủ đầu tư với vốn đầu tư 100% của nước ngoài…
Những khó khăn cần được tháo gỡ
Ngoài những kết quả đã đạt được đáng ghi nhận trong việc quản lý nghĩa trang thì nội dung chủ yếu của Nghị định 35 không còn phù hợp, bất cập với các Luật mới được ban hành, vì vậy cần phải được nghiên cứu để phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu về quản lý và phát triển kinh tế xã hội.
Đối với quy hoạch địa điểm nghĩa trang, còn thiếu các quy định cụ thể về nội dung nhiệm vụ, hồ sơ quy hoạch đặc biệt nội dung quy hoạch chưa đầy đủ. Mặt khác, trách nhiệm của tổ chức lập, thẩm định và phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch địa điểm nghĩa trang chưa quy định rõ ràng, khiến cho các địa phương lúng túng trong quá trình triển khai lập và phê duyệt quy hoạch. Tên gọi Quy hoạch địa điểm nghĩa trang chưa chính xác, chưa phản ảnh đầy đủ các nội dung của quy hoạch và chưa phù hợp với các quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng.
Về quy hoạch xây dựng nghĩa trang, Nghị định số 35 quy định các yêu cầu đối với quy hoạch xây dựng nghĩa trang nhưng không rõ ràng giữa yêu cầu và nội dung quy hoạch, đồng thời cũng thiếu các quy định về hồ sơ quy hoạch và trách nhiệm tổ chức lập, thẩm định phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch xây dựng nghĩa trang.
Ngoài ra, các quy định về ưu đãi, hỗ trợ về đất đai cho xây dựng nghĩa trang không phù hợp với Luật Đất đai năm 2013. Thiếu các quy định về các hình thức đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng và trách nhiệm trong việc xây dựng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng.
Luật Đất đai năm 2013 ban hành và quy định cụ thể về giao đất có thu tiền sử dụng đất trong hoạt động đầu tư xây dựng nghĩa trang, việc quy định cấp đất đầu tư xây dựng nghĩa trang trong Nghị định 35 không phù hợp với Luật Đất đai mới ban hành. Mặt khác, chưa có các quy định có liên quan đến việc quản lý sử dụng đất đối với nghĩa trang. Trong thực tế một số nghĩa trang đã được đầu tư xây dựng nhưng sử dụng đất chưa hiệu quả như: diện tích đối với các phần mộ (tùy theo từng phong tục tập quán của địa phương) lớn hơn so với quy chuẩn quy định hiện hành, bố trí đất đai khu nghĩa trang dòng họ chiếm nhiều đất gây lãng phí đất. Chủ đầu tư nghĩa trang theo hình thức xã hội hóa được nhà nước ưu đãi cấp đất xây dựng nghĩa trang không thu tiền sử dụng đất hiện đang có hiện tượng đầu cơ, mua bán trao đổi đất đai và mua dự trữ các phần mộ… Chưa có các quy định việc dành quỹ đất hoặc cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các đối tượng được hưởng chính sách xã hội trên địa bàn (nếu có) được sử dụng các dịch vụ trong nghĩa trang. Thiếu các quy định về hình thức đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng cũng như lựa chọn chủ đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng. Chưa có các quy định mang tính bắt buộc trách nhiệm của UBND các cấp phải xây dựng xây dựng kế hoạch và bố trí ngân sách để đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng phục vụ người dân trên địa bàn cũng như trách nhiệm của chủ đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng.
Cơ sở hỏa táng là thành phần quan trọng trong các nội dung có liên quan đến xây dựng nghĩa trang nhưng thiếu các quy định thống nhất về quản lý cơ sở hỏa táng như: quy hoạch, ưu đãi, hỗ trợ đối với xây dựng cơ sở hỏa táng, công nghệ hỏa táng…
Ông Nguyễn Hồng Tiến - Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật cho biết: Sau gần 7 năm Nghị định 35/2008/NĐ-CP đi vào cuộc sống, một số địa phương đã ban hành quy định về quản lý, sử dụng nghĩa trang, tổ chức lập, thẩm định và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt hoặc phê duyệt theo thẩm quyền quy hoạch nghĩa trang nhằm quản lý, sử dụng đất có hiệu quả, kêu gọi đầu tư và góp phần bảo vệ môi trường. Tuy nhiên Nghị định còn nhiều những bất cập cần bổ sung. Việc bổ sung, sửa đổi để hoàn thiện Nghị định 35/2008/NĐ-CP là việc làm cấp thiết, cần phải được bổ sung nhằm hoàn thiện thể chế, hành lang pháp lý và đảm bảo sự hài hoà trong việc quản lý, sử dụng, quy hoạch nghĩa trang.
Thành Luân
Theo
