(Xây dựng) - Hiện nay, tại nhiều địa phương trên cả nước, tình trạng các cá nhân, tổ chức tiến hành khai thác khoáng sản ồ ạt gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến nhiều mặt xã hội. Chính vì thế, Nhà nước đã đặt ra các quy định: các cá nhân, tổ chức trước khi tiến hành hoạt động khai thác khoáng sản thì cần có giấy phép khai thác khoáng sản. Vậy thủ tục cấp giấy phép khai thác khoáng sản hiện nay quy định như thế nào?
 |
| Mỏ khai thác than hoạt động sai phép gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân tại Yên Thế - Bắc Giang. |
Trước thực trạng tại nhiều nơi, đặc biệt là những vùng giàu tài nguyên khoáng sản, hoạt động cấp phép không theo quy hoạch, cấp phép vượt quy hoạch và chồng chéo quy hoạch vẫn diễn ra. Trong khi đội ngũ nhân lực và năng lực của các cơ quan chuyên môn lại có hạn nên việc quản lý hoạt động khai khoáng trở nên khó kiểm soát. Chưa kể tới thực trạng nhiều doanh nghiệp tuy không đủ năng lực, không có hồ sơ thiết kế mỏ, không làm báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc nếu có cũng chỉ là chiếu lệ… nhưng vẫn được cấp phép. Thậm chí không ít mỏ khoáng sản có trữ lượng lớn đã bị xé lẻ để tiện bề cho việc cấp phép ở địa phương, khiến công tác xử lý trở nên dai dẳng, khó giải quyết. Điển hình như tại một số tỉnh miền núi như: Bắc Giang, Sơn La, Yên Bái, Thái Nguyên…
Hệ lụy từ việc cấp phép tràn lan kết hợp với các khâu khai thác sử dụng công nghệ cũ, khai thác thô, manh mún khiến nguồn tài nguyên khoáng sản bị tổn thất nghiêm trọng, nhiều hộ gia đình điêu đứng vì thiếu hoặc mất hẳn đất sản xuất. Sự lãng phí tài nguyên trong hoạt động khai thác cộng với sự yếu kém trong công tác quản lý cùng những kẽ hở trong cơ chế giám sát cũng tất yếu khiến nguồn ngân sách Nhà nước bị thất thu. Tuy nhiên, hậu quả tiêu cực về môi trường có lẽ vẫn là điều đáng lo ngại nhất bởi sẽ phải mất một nguồn kinh phí vô cùng lớn và trong một thời gian vô cùng dài thì mới mong khắc phục được một phần hậu quả. Không chỉ làm phát sinh các chất thải nguy hiểm, hoạt động khai thác khoáng sản trong nhiều trường hợp còn gây ô nhiễm không khí, nguồn nước; làm mất đa dạng sinh học; tàn phá rừng; sa mạc hóa đất đai; gây bồi lấp, sụt lún, phá vỡ cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử…
Để các cá nhân, tổ chức, các địa phương hiểu và nắm rõ hơn về quy trình cấp phép cho các đơn vị, doanh nghiệp khai thác khoáng sản, phóng viên Báo điện tử Xây dựng đã có cuộc trao đổi với đại diện Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam và được cung cấp thông tin, tài liệu như sau:
Về quy trình cấp phép cho các đơn vị, doanh nghiệp khai thác khoáng sản
Quy định về tổ chức, cá nhân; hồ sơ và trình tự thực hiện cấp phép khai thác khoáng sản: Đơn vị, doanh nghiệp khai thác khoáng sản phải là tổ chức, cá nhân quy định tại Điều 51 Luật Khoáng sản. Điều kiện cấp phép khai thác khoáng sản cho tổ chức, cá nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 53 Luật Khoáng sản.
Hồ sơ khai thác khoáng sản: Tổ chức, cá nhân đề nghị khai thác khoáng sản (gồm: cấp, gia hạn, trả lại Giấy phép khai thác khoáng sản, trả lại một phần diện tích khu vực khai thác khoáng sản, chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản) phải có hồ sơ với đầy đủ các nội dung theo quy định tại Điều 59 Luật Khoáng sản. Hình thức văn bản trong hồ sơ đề nghị cấp phép khai thác khoáng sản quy định tại Điều 51 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ. Ngoài ra, hồ sơ đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trong diện tích dự án xây dựng công trình theo quy định tại Điều 53 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP và hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép khai thác khoáng sản ở khu vực có dự án xây dựng công trình quy định tại Điều 54 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP.
Trình tự thực hiện thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản quy định tại Điều 60 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP. Trình tự thực hiện đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trong diện tích dự án xây dựng công trình theo quy định tại Điều 62 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP và trình tự thực hiện thủ tục đề nghị cấp Giấy phép khai thác khoáng sản ở khu vực có dự án xây dựng công trình quy định tại Điều 63 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP.
Quy trình thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực khoáng sản
Căn cứ quy định của Luật Khoáng sản, trách nhiệm thực hiện công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản, Bộ Tài nguyên và Môi trường (khoản 1 Điều 80), Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (khoản 1 Điều 81) ban hành các quy định thực hiện công tác quản lý Nhà nước, trong đó có quy trình thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực khoáng sản.
Ở Bộ Tài nguyên và Môi trường: Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Quyết định số 1980/QĐ-BTNMT ngày 14/10/2021 về Quy trình nội bộ thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực khoáng sản, trong đó, quy trình cấp giấy phép khai thác khoáng sản có 06 thủ tục.
Ở UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Căn cứ quy định của pháp luật về khoáng sản và đặc thù khoáng sản của từng địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh quyết định ban hành Quy trình thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực khoáng sản của địa phương mình.
Mai Thu
Theo
