Lai Châu: Xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng phát triển năng động

(Xây dựng) – Ngày 27/02, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị thẩm định Đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng, tỉnh Lai Châu đến năm 2045.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị thẩm định.

Khu kinh tế cửa khẩu đa ngành, đa lĩnh vực

Phạm vi lập quy hoạch Khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK) Ma Lù Thàng bao gồm 3 xã và 1 thị trấn thuộc huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, đó là các xã Ma Li Pho, Huổi Luông, Mường So và thị trấn Phong Thổ. Quy mô lập quy hoạch khoảng 266,69km2. Thời hạn lập quy hoạch ngắn hạn đến năm 2030, dài hạn đến năm 2045.

Đồ án Quy hoạch chung xây dựng KKTCK Ma Lù Thàng sẽ cụ thể hóa các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Quy hoạch phát triển các KKTCK của Việt Nam đến năm 2020” (Quyết định số 52/2008/TTg ngày 25/04/2008); phê duyệt Đề án “Rà soát, điều chỉnh quy hoạch phát triển các KKTCK Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030” (Quyết định số 1531/2013/QĐ-TTg ngày 30/08/2013); cho phép cửa khẩu Tây Trang và cửa khẩu Ma Lù Thàng được áp dụng chính sách KKTCK biên giới (Quyết định số 187/2001/QĐ-TTg ngày 07/12/2001).

Đồ án cũng có mục tiêu xây dựng KKTCK Ma Lù Thàng thành một khu kinh tế phát triển năng động, hiệu quả, có tầm quốc tế; là một cực tăng trưởng quan trọng - trung tâm phát triển kinh tế của vành đai kinh tế biên giới phía Bắc, trở thành động lực phát triển của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Bên cạnh đó, quy hoạch chung xây dựng KKTCK Ma Lù Thàng sẽ góp phần phát triển kinh tế, xã hội gắn với đảm bảo an ninh, quốc phòng và bảo vệ môi trường, phát triển biên mậu Việt - Trung, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác, giao lưu kinh tế, văn hoá - xã hội và đảm bảo vùng biên giới hoà bình, hữu nghị, cùng nhau phát triển.

Về tính chất, KKTCK Ma Lù Thàng sẽ là một trong những trung tâm giao thương của Việt Nam và khu vực ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc. Đây cũng là KKTCK đa ngành, đa lĩnh vực, điểm đột phá về kinh tế của tỉnh Lai Châu và các tỉnh miền núi phía Tây Bắc.

Bên cạnh đó, KKTCK Ma Lù Thàng còn là một trong những trung tâm kinh tế về thương mại, dịch vụ, du lịch và công nghiệp của khu vực các tỉnh miền núi phía Tây Bắc, có khả năng gắn kết được với các địa phương khác để tạo thành tuyến dịch vụ thương mại - du lịch động lực của toàn vùng Trung du và miền núi phía Bắc; đồng thời là khu vực có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng của quốc gia.

Dự báo đến năm 2030, dân số trong KKTCK khoảng 35.000 người; nhu cầu sử dụng đất xây dựng các khu chức năng khoảng 1.420,83ha. Ðến năm 2045, dân số khoảng trong KKTCK khoảng 55.000 người; nhu cầu sử dụng đất xây dựng các khu chức năng khoảng 1.992,73ha.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Giàng A Tính phát biểu tại Hội nghị.

KKTCK Ma Lù Thàng được phát triển theo Đồ án quy hoạch tỉnh Lai Châu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên cơ sở đánh giá các điều kiện tự nhiên, phát triển kinh tế - xã hội, các mối liên kết phát triển, điều kiện phát triển của khu vực cửa khẩu, các vùng cảnh quan, hệ thống đô thị và dân cư nông thôn...; xây dựng cấu trúc phát triển không gian KKTCK Ma Lù Thàng phân theo các khu chức năng, vị trí đặc trưng riêng của từng khu vực.

Theo đó, KKTCK có 5 khu chức năng chính, bao gồm: Khu vực trung tâm kinh tế biên mậu, dịch vụ và đô thị cửa khẩu; Khu đô thị thị trấn Phong Thổ; Khu công nghiệp; Các khu, vùng du lịch; Khu vực dân cư nông thôn và vùng phát triển nông, lâm nghiệp.

Việc nghiên cứu quy hoạch các khu vực cửa khẩu cần thống nhất với quy hoạch hệ thống cửa khẩu quốc gia, căn cứ theo Quyết định số 1199/QĐTTg ngày 14/10/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt quy hoạch cửa khẩu trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và các định hướng khác có liên quan; đồng thời chú trọng nghiên cứu mô hình khu phi thuế quan.

Đồ án định hướng phát triển đô thị mới cửa khẩu quốc tế Ma Lù Thàng là đô thị loại V vào năm 2030. Đô thị này sẽ phát triển theo hướng du lịch, thương mại quốc tế, trung tâm logistics, quy hoạch đầu tư xây dựng hạ tầng xã hội đồng bộ.

Trong khi đó, thị trấn Phong Thổ và vùng phụ cận sẽ phát triển thành đô thị trọng tâm của KKTCK Ma Lù Thàng và huyện Phong Thổ, có tính chất là đô thị loại IV, trung tâm hành chính, chính trị, trung tâm du lịch nghỉ dưỡng, đầu mối giao lưu thương mại dịch vụ.

Toàn cảnh Hội nghị thẩm định Đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng, tỉnh Lai Châu đến năm 2045.

Trong giai đoạn 2023 – 2030, KKTCK Ma Lù Thàng sẽ tập trung phát triển hệ thống hạ tầng khung và các công trình đầu mối; phát triển các khu vực nghiên cứu chiến lược, làm động lực thúc đẩy phát triển khu kinh tế; tập trung vào các khu vực nghiên cứu xây dựng cơ sở hạ tầng tại khu vực cửa khẩu phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế thương mại cửa khẩu và các khu vực nghiên cứu tại khu vực phục vụ cho mục tiêu phát triển du lịch.

Bước sang giai đoạn 2031 – 2045, KKTCK Ma Lù Thàng sẽ phát triển đồng bộ, hoàn thiện hệ thống hạ tầng các khu cửa khẩu, đô thị cửa khẩu; thực hiện cải tạo chỉnh trang các khu vực đô thị hiện hữu, nâng cao hiệu quả khai thác sử dụng các quỹ đất hiện có; phát triển hệ thống hạ tầng xã hội, hoàn thiện tiêu chuẩn đô thị loại IV đối với đô thị Phong Thổ, đô thị loại V đối với đô thị cửa khẩu.

Cần thiết rà soát phạm vi, ranh giới lập quy hoạch

Về cơ bản, các thành viên của Hội đồng thẩm định bỏ phiếu thông qua Đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng, tỉnh Lai Châu đến năm 2045. Hội đồng nhất trí đánh giá Đồ án đã nêu được lý do, sự cần thiết và hiện trạng phát triển của KKTCK (điều kiện tự nhiên, dân số, lao động, kinh tế - xã hội, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, sử dụng đất).

Mặc dù vậy, các thành viên của Hội đồng thẩm định vẫn đóng góp một số ý kiến để UBND tỉnh Lai Châu hoàn thiện Đồ án, trước khi trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt.

Trong đó, các nội dung chính được kiến nghị là rà soát, bổ sung các văn bản pháp lý; rà soát phạm vi, ranh giới lập quy hoạch; rà soát dự báo dân số phù hợp với điều kiện phát triển của KKTCK; xác định rõ tiềm năng, động lực phát triển của KKTCK; bổ sung đánh giá hiện trạng sử dụng đất; xem xét bổ sung diện tích đất xây dựng các khu chức năng; xem xét lại không gian phát triển, mô hình phát triển của KKTCK; bổ sung giải pháp chiến lược nhằm đảm bảo an ninh - quốc phòng tại khu vực cửa khẩu; bổ sung quy hoạch phát triển du lịch đảm bảo an ninh – quốc phòng; Bổ sung giải pháp phòng chống thiên tai; Bổ sung nội dung về cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh…

KKTCK Ma Lù Thàng được quy hoạch là KKTCK đa ngành, đa lĩnh vực, điểm đột phá về kinh tế của tỉnh Lai Châu và các tỉnh miền núi phía Tây Bắc. (Ảnh minh họa)

Thay mặt chính quyền địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Giàng A Tính đã tiếp thu đầy đủ ý kiến đóng góp của Hội đồng thẩm định, đồng thời giải trình một số nội dung về rà soát dự báo dân số, phân loại đô thị…

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đánh giá cao Đồ án quy hoạch chung xây dựng KKTCK Ma Lù Thàng, tỉnh Lai Châu đến năm 2045 được thực hiện nghiêm túc, kỹ lưỡng. Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng đề nghị UBND tỉnh Lai Châu tiếp thu đầy đủ ý kiến của Hội đồng thẩm định.

Trong đó, Thứ trưởng nhấn mạnh các nội dung về rà soát căn cứ pháp lý, đảm bảo phù hợp với các quy hoạch cấp trên; rà soát phạm vi, ranh giới lập quy hoạch; rà soát nội dung sắp xếp đơn vị hành chính; đánh giá kỹ hiện trạng của KKTCK, làm rõ kết nối với cửa khẩu của Trung Quốc; rà soát hiện trạng sử dụng đất, làm rõ quỹ đất xây dựng các khu chức năng; làm rõ lợi thế đặc trưng, đặc thù để phát triển của KKTCK; xem xét lại dự báo dân số phù hợp với mục tiêu phát triển…