Dự án Luật Đất đai (sửa đổi): Kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng

(Xây dựng) - Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 5 (khóa XIII) về yêu cầu đổi mới toàn diện, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về đất đai có tầm quan trọng đặc biệt. Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đang được xây dựng trên đúng tinh thần đó và sẽ đưa hoàn chỉnh Nghị quyết đi vào cuộc sống.

Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ thể chế hóa định hướng của Đảng về đất đai.

Đưa chủ trương của Đảng vào cuộc sống

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ cho ý kiến về các dự án Luật có tác động lớn đến đời sống, xã hội sẽ được xây dựng trong thời gian tới. Trong đó, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) được xác định là dự án đặc biệt quan trọng bởi đất đai là động lực to lớn thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cũng tại cuộc họp này, Thường trực Chính phủ đánh giá dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đã kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Hội nghị Trung ương 5 (khóa XIII) về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách về đất đai. Và đặt ra các yêu cầu trọng tâm. Đó là sự thống nhất quan điểm, tư duy, phương pháp luận xây dựng thể chế, pháp luật nhất quán mục tiêu, yêu cầu hoàn thiện, trình Chính phủ các dự án Luật tạo khuôn khổ thể chế, pháp luật đồng bộ, đổi mới trong quản lý, phân bổ hiệu quả các nguồn lực, tạo không gian, động lực, giải phóng nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội; quản lý chặt chẽ nguồn lực đất đai, ngân sách, vốn, tài sản Nhà nước.

Thời gian quan, các Bộ, cơ quan Trung ương tập trung cho nhiệm vụ hoạch định chiến lược, xây dựng thể chế, pháp luật, quy hoạch, kế hoạch, cơ chế, chính sách, quy trình, thủ tục, quy chuẩn, tiêu chuẩn; tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho sự phát triển, phân cấp mạnh về thẩm quyền, trách nhiệm cho địa phương, các cơ quan trực tiếp tổ chức thực hiện, gắn với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, xử lý vi phạm.

Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chủ trì soạn thảo dự án Luật tiếp tục tập trung nguồn lực, rà soát nội dung của dự án, lấy ý kiến rộng rãi, tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng, xuất phát từ thực tiễn của đối tượng tác động, chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và nhân dân… hoàn thiện dự án Luật bảo đảm tiến độ, chất lượng để trình Chính phủ.

Thường trực Chính phủ cũng ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong thời gian ngắn đã kịp thời hoàn thiện hồ sơ dự án Luật Đất đai (sửa đổi) ngay sau khi có Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Việc sửa đổi Luật Đất đai được coi là nhiệm vụ rất quan trọng, tác động đến nhiều lĩnh vực, cũng như đời sống chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước và nhân dân. Tại dự án Luật này nhiều nhóm chính sách, vấn đề lớn, phức tạp cần có đánh giá tác động, tổng kết, cụ thể hóa chính sách bảo đảm đồng bộ, khả thi, hiệu quả. Vì vậy, việc sửa đổi Luật tiếp tục quán triệt, thực hiện các quan điểm, yêu cầu sau:

Phải thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng tại Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết số 18-NQ/TW, Hiến pháp 2013, bảo đảm kế thừa hiệu quả các quy định hiện hành, tháo gỡ nút thắt, tạo động lực, mở ra không gian mới cho phát triển, thu hút đầu tư, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Bên cạnh đó, việc sửa đổi Luật Đất đai lần này là sửa đổi toàn diện có liên quan đến nhiều Luật khác, Ban soạn thảo cần tiếp tục rà soát để sửa đổi, bổ sung nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa Luật Đất đai với các luật có liên quan.

Mặt khác, Thường trực Chính phủ cũng yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương để chủ động trong quản lý đất đai phục vụ phát triển kinh tế, xã hội phù hợp với chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội của đất nước gắn với trách nhiệm, thẩm quyền được giao; đơn giản hóa thủ tục hành chính; đồng thời, thiết lập công cụ kiểm soát quyền lực, giám sát thực hiện, ngăn chặn tiêu cực, tham nhũng lãng phí trong quản lý, sử dụng đất

Phát huy trách nhiệm để sớm hoàn thiện dự án

Việc xây dựng dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, vì vậy Thường trực Chính phủ yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến hoàn thiện dự án Luật về các nhóm vấn đề lớn như: Quy định về cho phép chuyển nhượng, thế chấp quyền thuê trong hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm; tiếp cận đất đai của tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài; các trường hợp Nhà nước thu hồi đất; thành lập quỹ hỗ trợ cho người bị thu hồi đất thuộc đối tượng hạn chế khả năng lao động; trách nhiệm của chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu, cụm công nghiệp phải dành một tỷ lệ diện tích đất để Nhà nước thực hiện các chính sách về đất đai; mở rộng đối tượng, hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp; cơ chế tự thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đô thị, nhà ở thương mại; giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản; hoàn thiện tổ chức, bộ máy, cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính của các tổ chức phát triển quỹ đất; thẩm quyền giải quyết tranh chấp về đất đai; đất cảng hàng không và các nội dung khác.

Thường trực Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan phát huy trách nhiệm theo chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục nghiên cứu, kịp thời gửi ý kiến về Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, hoàn thiện dự án Luật bảo đảm tiến độ trình Chính phủ, Quốc hội; chịu trách nhiệm phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo hoàn thiện quy định liên quan đến ngành, lĩnh vực quản lý bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Dự án Luật phải bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Trong thời gian tới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục tổng hợp, tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, đối tượng tác động, các chuyên gia; hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, bảo đảm tiến độ và chất lượng dự án Luật trình Chính phủ tại Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật ngày 24/8/2022.

Luật Đất đai sửa đổi trên cơ sở định hướng quan trọng tại Nghị quyết số 18-NQ/TW; bảo đảm được hài hòa lợi ích của người dân, nhà đầu tư và Nhà nước trong quản lý và sử dụng đất sẽ giúp giảm thiểu được lãng phí, tiêu cực. Mặt khác, giảm tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện có liên quan đến đất đai và sử dụng nguồn tại nguyên này hiệu quả, bền vững hơn. Qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.