Có dấu hiệu gian lận, thông thầu trong các gói thầu của Liên danh nhà thầu Bio - Pham (Kỳ 1)

• Bộ trưởng Y tế thúc Dự án Bệnh viện Phụ sản Trung ương phải hoàn thành trước 15/12/2015
• Bệnh viện Phụ sản Trung ương luôn quá tải, công trường vẫn im lìm
• Dự án xây dựng, cải tạo và mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương sẽ đưa vào sử dụng sau 3 tháng nữa?

(Xây dựng) – Ngày 21/4/2015, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến ban hành Quyết định về việc thành lập Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu thuộc Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương để kiểm tra hoạt động đấu thầu các gói thầu thuộc dự án này. Hơn 3 tháng hoạt động, hiện nay Tổ kiểm tra chưa có kết quả báo cáo Bộ trưởng Bộ Y Tế. Một số gói thầu phải tạm ngừng thi công để chờ kết quả kiểm tra, làm ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thiện công trình Nhà điều trị. Xem xét hồ sơ liên quan đến hồ sơ các gói thầu của Liên danh Nhà thầu Bio-Pham phát hiện một số nội dung Liên danh Nhà thầu này không đáp ứng điều kiện của Hồ sơ mời thầu nhưng vẫn được chấm trúng thầu. Ở bài viết này, Báo điện tử Xây dựng sẽ chỉ ra một số “vấn đề” trong gói thầu TB01.2012 “Cung cấp và lắp đặt hệ thống điều hòa không khí và thông gió Nhà điều trị ”.

Theo thống kê, hiện nay có khoảng 14 nhà thầu đang thi công các gói thầu tại Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương.

Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu không thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng

Bộ trưởng Bộ Y tế ký Quyết định số 1443/QĐ-BYT ngày 21/4/2015 về việc Thành lập  tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu thuộc Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trong ương có 11 người, do ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế làm Tổ trưởng.

Điều 2 của Quyết định nêu rõ: Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu chịu trách nhiệm kiểm tra các hoạt động đấu thầu các gói thầu thuộc Dự án đầu tư Xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương, báo cáo kết quả, đề xuất xử lý để Bộ trưởng xem xét, quyết định. Kinh phí cho Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu chi từ chi phí quản lý dự án. Tổ kiểm tra tự giải thể sau khi hoàn thành nhiệm vụ.

Làm việc với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ngày 08/6/2015, ông Đỗ Trọng Hiền, chuyên viên chính Vụ trang thiết bị và Công trình y tế, Phó Giám đốc Ban quản lý dự án, cũng là một thành viên trong Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu tại dự án này, cho biết hiện nay, có hơn chục gói thầu ở dự án này.

Không khí hiu hắt, vắng bóng công nhân tại Công trình Nhà điều trị.

Như đã nói ở trên, điều 2 của Quyết định số 1443/QĐ-BYT ngày 21/4/2015 yêu cầu Tổ kiểm tra chịu trách nhiệm kiểm tra hoạt động đấu thầu các gói thầu thuộc Dự án đầu tư Xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Như vậy, tất cả các gói thầu đều thuộc đối tượng kiểm tra chứ không chỉ riêng hai gói thầu thi công điện nhẹ và nội thất. Với các gói thầu nhiều “lùm xùm” của Liên danh nhà thầu Bio-Pham thì Chủ đầu tư lại tiến hành “đàm phán” để Liên danh nhà thầu tiếp tục thi công. Trong khi đó, trên thực tế, Liên danh nhà thầu không thể hiện thiện chí hợp tác. Nhiều tháng qua, tiến độ thực hiện các gói thầu vẫn không hề “nhúc nhích”, máy móc thiết bị vận chuyển về công trường vẫn nằm ngổn ngang như “thách thức” thời gian và lòng người.

Trong khi tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu thực hiện công tác kiểm tra hơn 3 tháng qua vẫn chưa có kết quả (một số gói thầu phải dừng thi công, một số gói thầu Bio-Pham không thi công) thì Bệnh viện Phụ sản Trung ương phải thực hiện thanh toán cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam khoảng 5 tỷ đồng/quý, và Bệnh viện vẫn trong tình trạng quá tải 4-5 bệnh nhân/giường bệnh (như bài viết trước đã nêu). Như vậy thì thời gian đưa 6 tầng của tòa nhà vào sử dụng vào đầu tháng 9/2015 như ông Đỗ Trọng Hiền thay mặt Bộ Y Tế làm việc với Báo Xây dựng đã thông tin làm sao có thể thể thực hiện được theo như cam kết với Bộ Trưởng Bộ Y Tế. Dự án không hoàn thành theo cam kết thì trách nhiệm thuộc về ai?

Báo cáo chấm thầu và hồ sơ dự thầu “trật khớp”

Hai gói thầu do Liên danh nhà thầu Bio-Pham tại Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương thực hiện đều đã “ngừng thi công” từ tháng 6/2014 bằng thông báo ngày 22/5/2014 của Công ty Bio-Pham gửi đến Chủ đầu tư (Lúc này là Bệnh viện Phụ sản Trung ương), yêu cầu bàn giao các hạng mục đã thi công, tiếp nhận máy móc thiết bị và thông báo “Chúng tôi chính thức dừng thi công hai gói thầu điều hòa không khí và khí sạch kể từ ngày 30/5/2014”.

Nỗ lực để hoàn thiện công trình Nhà điều trị B-C, sớm đưa tòa nhà vào hoạt động, phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh cấp thiết của nhân dân, Bệnh viện đã đề nghị các cơ quan chức năng kiểm tra hiện trạng, gửi công văn đề nghị Liên danh nhà thầu tiếp tục thi công nhưng không nhận được sự hợp tác từ phía nhà thầu.

Thiết bị điều hòa không khí và thông gió chưa được lắp đặt.

Trên thực tế, số tiền Chủ đầu tư đã thanh toán cho mỗi gói thầu lên tới hơn 80%. Thậm chí, với gói thầu Cung cấp và lắp đặt hệ thống điều hòa không khí và thông gió Nhà điều trị, lũy kế thanh toán tính đến ngày 15/7/2014 mà Chủ đầu tư thực hiện với Nhà thầu lên tới 95%! Tổ công tác hoạt động đấu thầu có kiểm tra các gói thầu của Bio-Pham hay không?

Tháng 3/2012, Chủ đầu tư Dự án, Bệnh viện Phụ sản Trung ương phát hành Hồ sơ mời thầu gói thầu TB01.2012 – Cung cấp và lắp đặt Hệ thống điều hòa không khí và thông gió Nhà điều trị” thuộc dự án “Đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương” theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước.

Theo các tài liệu phóng viên thu thập được, có 04 đơn vị nộp hồ sơ dự thầu gói thầu này và kết quả là Liên danh Bio-Pham đã trúng thầu. Tuy nhiên, có một điều khó hiểu là báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu đối với hồ sơ dự thầu của Liên danh Bio-Pham đã “chấm” các hạng mục không được quy định trong Hồ sơ mời thầu của Chủ đầu tư và có hiện tượng Nhà thầu giới thiệu hệ thống A trong hồ sơ dự thầu thì trong báo cáo chấm điểm thì hệ thống A đã biến thành hệ thống B. Cụ thể như sau:

Về tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu:

Tại mục 1.1 của Hồ sơ mời thầu quy định: Số năm hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính tối thiểu phải đạt 03 năm;

Tại mục 2.1 của Hồ sơ mời thầu quy định số lượng hợp đồng thuộc các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính trong vòng 03 năm gần đây phải có: 01 hợp đồng cung cấp, lắp đặt điều hòa không khí, thông gió có giá trị từ 20 tỉ đồng trở lên.

Tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu hoàn toàn không có tiêu chí để thực hiện đánh giá đối với nhà thầu là Liên danh. Thế nhưng, Báo cáo đánh giá hồ sơ thầu lại “mạnh dạn” chấm “Đạt” với Ghi chú về Kinh nghiệm “Thành viên liên danh đều có số năm hoạt động lớn hơn 3 năm”, còn về năng lực sản xuất và kinh doanh cũng được được báo cáo chấm “Đạt” cùng dòng ghi chú “Nhà thầu có >01 hợp đồng cung cấp và lắp đặt điều hòa không khí, thông gió có giá trị từ 20 tỷ đồng trở lên”.

Căn cứ pháp lý nào cho phép Tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu đánh giá tiêu trí đạt cho “Liên danh nhà thầu” trong khi mà trong Hồ sơ mời thầu không có quy định về nội dung này? Có hay không sự thông thầu và gian lận trong hoạt động đấu thầu ngay từ khâu đánh giá tiêu chuẩn năng lực và kinh nghiệm nhà thầu?

Về tính năng kỹ thuật chào hàng của thiết bị trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu

Còn một điều cực kỳ nghiêm trọng, thể hiện rõ sự thông thầu với nhà thầu Biopham  trong việc chấm Hồ sơ dự thầu gói thầu TB01.2012 của Dự án này khiến người xem phải …GIẬT MÌNH!

Trong bảng đáp ứng tính năng kỹ thuật trong Hồ sơ dự thầu của Liên danh nhà thầu Bio-Pham chào thầu thiết bị thông gió hồi nhiệt là HRV Daikin (của hãng Daikin) Model VAM  1000G. Trong bảng tổng hợp giá dự thầu của liên danh nhà thầu Biopham cũng chào giá tại mục C. Thiết bị thông gió và thu hồi nhiệt nhãn hiệu Daikin, Model VAM  1000GJVE.

Trong báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu về kỹ thuật của tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu cho gói thầu này thì: thiết bị thông gió hồi nhiệt nhãn hiệu Daikin, Model VAM1000GJVE đã bị BIẾN HÓA thành thiết bị với model “VN-1KSAE”

Và báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu về tài chính của tổ chuyên gia thì: thiết bị thông gió hồi nhiệt nhãn hiệu Daikin, Model VAM1000GJVE cũng đã bị BIẾN HÓA thành thiết bị thông gió hồi nhiệt nhãn hiệu TOSHIBA, Model VN-1KSAE

Rõ ràng là “chào một đằng, chấm một nẻo”! Hồ sơ dự thầu của nhà thầu và Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu hoàn toàn “trật khớp” ở nội dung cung cấp thiết bị thông gió thu hồi nhiệt.

Trong hợp đồng số 18/2012/HĐKT (Giá hợp đồng là 28.181.689.000 đồng) cung cấp lắp đặt hệ thống điều hòa không khí và thông gió Nhà điều trị với liên danh nhà thầu gồm công ty TNHH Sản xuất, xây dựng và thương mại Mê Linh và công ty CP Bio-Pham thiết bị thiết bị thông gió hồi nhiệt có nhãn hiệu TOSHIBA, Model VN-1KSAE.

Như vậy là trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu đã có sự thông thầu, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu dẫn đến làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, để thực hiện đổi thiết bị từ hãng Daikin sang hãng TOSHIBA.

Khó hiểu hơn nữa, trong Hồ sơ dự thầu của Liên danh Bio-Pham không có bất kỳ một tài liệu kỹ thuật nào như catalogue, Product data hay các tài liệu kỹ thuật khác…để chứng minh đặc tính kỹ thuật của các thiết bị chào thầu của nhà thầu như trong các Hồ sơ dự thầu khác để làm căn cứ chấm thầu nhưng Tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu vẫn chấm cho Liên danh Bio-Pham “Đạt” và trúng thầu.

Giá trị Hợp đồng được chào của Liên danh Bio-Pham cũng không hề rẻ. Trong 04 nhà thầu dự thầu, Giá chào thầu của Liên danh Bio-Pham cao thứ 2 trong 4 hồ sơ dự thầu, giá này cao hơn gần 5 tỷ đồng so với nhà thầu chào thầu có giá trị thấp nhất.

Nhiều sai sót nghiêm trọng như thế, ngày 09/4/20012, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, đại diện Chủ đầu tư vẫn ký Quyết định số 349/QĐ-PSTW Phê duyệt kết quả đấu thầu gói thầu TB01.2012.

Cùng ngày 09/4/2012, Công ty TNHH Sản xuất, Xây dựng và Thương mại Mê Linh và Công ty Cổ phần Bio-Pham mới ký Hợp đồng liên danh số 02/HĐLD về việc “Cung cấp lắp đặt hệ thống điều hòa không khí và thông gió Nhà điều trị” thuộc Dự án đầu tư, xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương tại 43 Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Có hay không sự “thông thầu, gian lận, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu dẫn đến làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu” giữa Nhà thầu và Chủ đầu tư? Tại sao các nội dung chào thầu không có quy định trong hồ sơ mời thầu vẫn được chấm “Đạt”? Tại sao chào mặt hàng A lại được chấm mặt hàng B? Tại sao đơn vị “bán hàng” không cung cấp tài liệu kỹ thuật để làm căn cứ cho tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu thực hiện đánh giá hồ sơ dự thầu mà đơn vị tư vấn “mua hàng” vẫn chấm “Đạt”? Rất nhiều nghi vấn trong hoạt động đấu thầu gói thầu TB01.2012 này!

Vượt qua các nhà thầu khác, Liên danh Bio-Pham đã trúng thầu, ngày 11/4/2012 đã ký hợp đồng kinh tế số 18/2012/HĐKT với giá Hợp đồng là 28.181.689.000 đồng (Hai mươi tám tỉ, một trăm tám mươi mốt triệu, sáu trăm tám mươi chín nghìn đồng). Thời gian thực hiện Hợp đồng là 195 ngày kể từ ngày hợp đồng có hiệu lực, kể cả ngày nghỉ và ngày lễ. Trong hợp đồng này, thiết bị thông gió thu hồi nhiệt được lắp đặt là VN-1KSAE, hãng sản xuất Toshiba Carrie, xuất xứ Nhật Bản! Thiết bị này không được đề cập trong Hồ sơ dự thầu của Liên danh nhà thầu Bio-Pham cho gói thầu này.

Nếu theo đúng hợp đồng, gói thầu này đã phải hoàn thiện từ ngày 22/10/2012. Thế nhưng trên thực tế, từ ngày 11/4/2012 đến nay đã qua hơn 3 năm, gói thầu này vẫn chưa được hoàn thiện để nghiệm thu. Chấm thầu sai, chậm tiến độ thực hiện hợp đồng, thế nhưng Liên danh Nhà thầu vẫn được ưu ái thanh toán đến 95% giá hợp đồng, rồi kiên quyết “ngừng thi công” bất chấp chỉ đạo của các đơn vị chức năng. Theo thông tin về tài chính mà chúng tôi có được, tính đến ngày 15/7/2014, lũy kế thanh toán cho Hợp đồng này là 26.757.521.127 đồng (Hai mươi sáu tỷ bảy trăm năm mươi bảy triệu năm trăm hai mươi một nghìn một trăm hai mươi bảy đồng), tức là khoảng 95% giá hợp đồng.

Thiết bị nằm ngổn ngang trong công trình nhiều tháng nay.

Những sai phạm trong hoạt động đấu thầu của gói thầu này, ai sẽ chịu trách nhiệm? Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu của Bộ Y tế có phát hiện ra những sai phạm này hay không? Việc nhà thầu ngừng thi công hơn 1 năm nay, không hoàn thiện hợp đồng đã ký sẽ phải xử lý như thế nào?

Đề nghị Bộ Y tế và các cơ quan chức năng kiểm tra lại hoạt động đấu thầu của gói thầu này, kịp thời phát hiện các sai phạm, nghiêm khắc xử lý các đơn vị để xảy ra sai phạm theo quy định của Luật đấu thầu. Đồng thời, đề nghị Tổ kiểm tra hoạt động đấu thầu của Bộ Y tế tại Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương hoạt động trung thực, khách quan, công tâm, kịp thời phát hiện các gói thầu có hành vi vi phạm Luật đấu thầu, đề xuất Bộ trưởng xử lý theo đúng quy định, đảm bảo cạnh tranh công bằng giữa các nhà thầu trong các hoạt động đấu thầu tại các dự án đầu tư xây dựng có vốn Ngân sách.

Một gói thầu khác của Liên danh Nhà thầu Bio-Pham trong Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội cũng để lộ nhiều vi phạm nghiêm trọng trong hoạt động đấu thầu, có biểu hiện gian lận, thông thầu. Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin trong các bài viết sau.