(Xây dựng) - Quảng Ninh sáng danh là vùng đất “dụng võ” của các nhà kiến trúc sư, kỹ sư xây dựng trong nước và quốc tế. Từ nông thôn đến thành thị, nhiều công trình xây dựng đẹp đáng tôn vinh trong dịp kỷ niệm 60 năm Ngày Xây dựng Việt Nam. Trong đó, có một công trình giá trị đầu tư tuy không lớn mà ngày khai trương nhiều người tới dự phấn khởi đến rơi nước mắt, công trình xây dựng đã đi vào thơ ca làm ngây ngất lòng người.
Cầu Bãi Cháy. (Ảnh Phạm Minh Tuấn)
Đó là cầu Bãi Cháy trên QL18, bắc qua sông Cửa Lục (eo biển vịnh Hạ Long), thuộc địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Công trình khởi công ngày 18/5/2003, khánh thành đưa vào sử dụng ngày 02/12/2006, kinh phí đầu tư giá tiền thời điểm ấy 2.140 tỷ đồng, gồm vốn ODA đặc biệt của Chính phủ Nhật Bản và một phần vốn đối ứng trong nước, nay vẫn bền và đẹp.
Nói về kỹ thuật, đây là một trong 5 cây cầu dây văng dự ứng lực một mặt phẳng dây lớn nhất thế giới (so với cầu Sunshinne Skyway của Mỹ, chiều dài toàn cầu Bãi Cháy không bằng, nhưng nhịp chính với độ dài 435m, vượt 35m đương nhiên dài hơn nhịp chính cầu Sunshinne Skyway của Mỹ).
Cầu Bãi Cháy lung linh trong ánh sáng đèn led khi màn đêm buông xuống.
Cầu dài 2.487m, trong đó chiều dài cầu chính (không kể đường dẫn) 903m, gồm 6 nhịp liên tục, nhịp chính dài 435m. Chiều cao thông thuyền 50m, trụ cao nhất 137,5m so với mực nước biển.
Mặt cầu rộng 25,5m, được thiết kế cho 4 làn xe ô tô H30 (360 xe với tổng tải trọng 10.800T có thể chạy qua cầu cùng một lúc cách nhau 10m); 2 làn đường cho người đi bộ rộng 2,5m chứa được 30.100 người.
Hai thân trụ tháp cao 90m/tháp. Cầu chịu đựng được những điều kiện thời tiết bất lợi: động đất (cấp-7), gió bão (tốc độ gió 50m/s-180km/h), thay đổi nhiệt độ với biên độ thay đổi 15 độ.
Các đơn vị tham gia thiết kế danh tiếng thế giới, gồm Liên doanh tư vấn JBSI (Viện cầu và kết cấu Nhật Bản), PCI (Công ty tư vấn quốc tế Thái Bình Dương, TEDI (Tổng công ty tư vấn thiết kế GTVT) và Công ty tư vấn thiết kế Hyder.
Cầu Bãi Cháy là cây cầu cuối cùng trên QL18 (còn gọi là quốc lộ 18A), là tuyến đường đi qua 3 tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương và Quảng Ninh. Chiều dài toàn tuyến gần 300 km. Điểm đầu tại giao lộ với QL1 thuộc thành phố Bắc Ninh, điểm cuối là Cửa khẩu Móng Cái - tỉnh Quảng Ninh.
Cầu xây dựng công nghệ 1 dây văng đầu tiên ở Việt Nam.
Cầu Bãi Cháy bắc qua sông Cửa Lục, dòng sông dày trầm tích Văn hóa- Lịch sử. Ngày 02.2.1288, quân dân nhà Trần do chủ tướng Trần Khánh Dư chỉ huy, phục binh thủy chiến đánh tan đoàn thuyền quân lương của giặc Nguyên Mông gồm 70 chiếc thuyền, do tướng giặc là Trương Văn Hổ cầm đầu.
Quân giặc thua trận, phần phải đổ lương thảo xuống biển để chạy tháo thân, phần chiến lợi phẩm rơi vào tay quân ta tổng số trên 170 thạch quân lương, khiến quân Nguyên phải từ bỏ dã tâm xâm chiếm Đại Việt.
Sông Cửa Lục còn in đậm chiến công trong 2 cuộc chiến tranh chống Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc. Chiếc máy bay A4D ( siêu âm hiện đại của quân Mỹ thời ấy) bị bắn rơi và trung úy phi công Anvanet bị bắt sống đầu tiên trên miền Bắc, khi chúng không kích Hải Cảng trên dòng sông này. Một dòng sông với những chuyến phả đưa khách quá giang, 2 lần được Nhà nước tuyên dương đơn vị anh hùng.
Bến nước thì oai danh, nhưng bao nhiêu năm dân chịu cảnh sông sâu nước xiết, chia cắt đôi bờ, đô thị thì “bên kia Bãi Cháy bên này Hồng Gai”, cây cầu Bãi Cháy ra đời nối hai mảnh đô thị làm một.
Cầu Bãi Cháy tiên cảnh khi hoàng hôn buông xuống.
Người dân địa phương vui mừng khôn xiết khi giao thông đô thị không còn cách sông cách đò. Ngày khánh thành cây cầu, người tới dự đông như trảy hội, nhiều người vui mừng phấn khởi đến rơi nước mắt.
Cảm động nhất, là hình ảnh ông DVK nhà ở khu 4, phường Hà Trung (Hạ Long), nay ông DVK đã không còn nữa. Khi ấy, ông DVK biết mình khó qua căn bệnh hiểm nghèo, nhờ con cháu cáng đến xem cây cầu lần cuối cho thỏa lòng mong ước.
Ở địa phương còn có nhiều người trước khi nhắm mắt, cùng có tâm trạng giống như ông DVK. Dân địa phương vẫn thầm cám ơn Ông Hà Văn Hiền, thời đó làm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, tôn ông là vị tiên công xây dựng cây cầu này.
Cầu Bãi Cháy công nghệ xây dựng tiên tiến của người Nhật, đến nay còn là một hằng số bí ẩn. Mắt thường nhìn thấy 2 trụ trụ đỡ cao 137,5m, còn phần âm sâu 47,5m, đường kính rộng 60m, khối lượng bốc đất đá trên 1.000m3. Thi công móng trụ theo công nghệ giếng chìm hơi ép, lần đầu tiên được áp dụng tại Việt Nam.
Cầu Bãi Cháy tĩnh không thông thuyền 50m, dài 903m, rộng 25,3m, giá trị đầu tư trên 1.400 tỷ đồng.
Dân ở lân cận công trình xây dựng đến giờ cũng chưa hiểu, hàng vạn khối đất đá moi lên từ móng trụ cầu đổ đi đâu và đổ khi nào? Không ai nhìn thấy. Bản cầu đổ bê tông công nghệ đúc hẫng, tịnh tiến rất nhanh từ 2 mố cầu ra sông rồi hợp long, lần đầu tiên đổ bê tông không cần đóng cốp pha, giàn giáo chống từ phía dưới lên.
Đổ bê tông móng giếng chìm, một trụ hết 800m3 bê tông, cường độ 24Mpa; đổ bê tông còn phải dùng đến 3.200 cây nước đá, loại 25kg/cây (làm lạnh bê tông để chống rạn nứt).
Phần trụ nổi trên mặt đất cao 90m, bê tông nhẵn thín, bóng nhẫy đến mức soi gương được. Cầu 1 hàng dây văng chính giữa, như vai gánh đôi quang. Hai làn đường, làn khi vơi khi đầy, không thăng bằng mà không bị “tùng bê”mới lạ.
Cầu Bãi Cháy là một tuyệt tác về kiến trúc, công trình thứ hai do các kiến trúc sư, kỹ sư người Nhật xây dựng ở Quảng Ninh (sau cung Văn hóa Lao động Việt Nhật).
Khi đưa công trình vào sử dụng, nhiều văn nghệ sĩ thả hồn sáng tác thơ ca tôn vinh, trong đó ấn tượng nhất là bài hát Cây đàn Hạ Long của Lê Nguyên Thêm, hội viên Hội nhạc sĩ Việt Nam, ca ngợi cây cầu như một cây đàn khổng lồ đặt bên vịnh Hạ long, kỳ quan thiên nhiên thế giới.
Bài hát Cây đàn Hạ Long của Lê Nguyên Thêm, Hội nhạc sĩ Việt Nam.
Quả cây cầu một mặt phẳng dây văng nhìn xa rất gống cây đàn gác trên hai mỏm đồi cao, sớm chiều vi vu trong gió biển, đêm đến thì tỏa sáng trong ánh đèn lad, càng giống cây đàn trong đêm dạ hội.
Vũ Phong Cầm
Theo
