Cảng cá cuối dòng Cửu Long hùng vĩ

(Xây dựng) - Trần Đề là cửa sông cuối cùng của dòng Cửu Long giang hùng vĩ. Nơi đây có Cảng cá Trần Đề nằm tại vàm Kinh Ba (nay thuộc thị trấn Trần Đề, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng).

Hoạt động tại Cảng cá Trần Đề.

Về thăm “xóm đáy”

Những ngày cuối năm, bầu không khí ở Cảng cá Trần Đề (huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) vô cùng náo nhiệt, nhộn nhịp người mua, kẻ bán. Cửa biển Trần Đề được thiên nhiên ưu đãi với nguồn thủy, hải sản dồi dào, phong phú, đa dạng chủng loại, có giá trị kinh tế cao. Khai thác hải sản cũng là nghề chính của cư dân bao đời ở xứ chài này.

Đối với ngư dân, biển là cuộc sống, cuộc đời, mỗi chuyến vươn khơi, ngư dân luôn mong muốn trời yên, biển lặng, tôm cá đầy khoang khi cập bến bờ. Nhưng xưa nay, nghề đi biển chưa bao giờ là dễ dàng. Đã bao lần, gió lớn ập đến cướp đi biết bao sinh mệnh của ngư dân, rồi hư hỏng tàu, sự cố giữa trùng khơi cũng nhiều vô số kể.

Theo dòng chảy của phát triển, nghề đánh bắt đã ngày càng hiện đại hơn nhờ vào sự hỗ trợ của máy móc, trang thiết bị công nghệ. Từ vài chục, đến nay, thị trấn Trần Đề đã có hơn 410 tàu đi biển, trong đó có 334 chiếc đánh bắt xa bờ, còn lại là tàu hậu cần chuyên vận chuyển hàng hóa, nhu yếu phẩm cho các tàu đánh bắt.

Anh Nguyễn Hoàng Tánh (ấp Cảng, thị trấn Trần Đề) là thế hệ thứ 3 trong gia đình đã 3 đời hành nghề đi biển ở xứ này. Theo anh, nghề biển nơi này đã có từ lâu, trước đây gọi là xóm Lưới và xóm Đáy. Xóm Lưới là xóm chuyên đánh lưới, bẫy cá… Còn xóm Đáy thì chuyên đóng đáy. Đóng đáy thì có muôn hình vạn trạng, từ dùng cây cắm làm trụ, cột đáy căng ra trên sông gọi là “đáy sông” hay dùng dây neo đáy gọi là “đáy neo”. Nếu dùng thuyền kết bè để căng đáy gọi là “đáy bè”, còn đem ra xa bờ dưới 10 hải lý gọi là “đáy hàng cạn”. Giăng ra trên biển từ 10 đến 20 hải lý, nước sâu trên 10 sải tay được gọi là “đáy hàng khơi”…

“Đa số người dân cửa biển này làm ngư phủ. Chồng đi đánh bắt thì vợ ở nhà lựa cá, cũng từ đó mà hình thành nghề làm khô. Khi thuyền đầy cá sẽ có tàu hậu cần ra đưa hàng về bờ, và tiếp tế nhu yếu phẩm. Trước kia chưa có đánh bắt xa bờ, về sau có tàu công suất lớn và hậu cần nghề cá phát triển nên ngư dân bây giờ có thể an tâm ra khơi hằng tháng trời”, anh Nguyễn Hoàng Tánh kể.

Hải sản tươi rói tại Cảng cá Trần Đề.

Trước mắt tôi là 6 tàu đang lên hàng, với hàng trăm nhân công đang làm việc liên tục, nhưng mọi thứ đều diễn ra rất trật tự, ngăn nắp. Anh Nguyễn Đăng Luân, Chủ tịch Nghiệp đoàn bốc xếp Cảng cá Trần Đề hồ hởi khoe: “Nghiệp đoàn bốc xếp cảng cá Trần Đề hiện có trên 120 thành viên, trong đó 70% là đồng bào dân tộc Khơmer, chia làm 5 tổ hoạt động. Nghiệp đoàn và mỗi tổ đều có quan hệ chặt chẽ với các chủ tàu. Trước khi tàu cập cảng chỉ cần điện thông báo trước 1 giờ để bố trí, xắp xếp công việc. Tuỳ thời điểm mà các tổ điều phối, bổ sung nhân sự qua lại với nhau nhằm bảo đảm công việc lên hàng được nhanh chóng nhất. Cách tính thu nhập dựa trên bảng điểm để tính điểm, dựa theo phần trăm doanh thu sẽ ra thu nhập trong tháng. Hiện tại trung bình thu nhập của mỗi đoàn viên là từ 7 đến 10 triệu đồng/tháng. Khi hàng nhiều, đặc biệt là vào mùa cá cơm thì đạt từ 14-15/tháng”.

Khát vọng giữa trùng khơi

Ông Phạm Văn Hứa, Giám đốc Ban Quản lý Cảng cá Trần Đề cho biết: “Cảng cá Trần Đề chính thức hoạt động năm 2003. Thực hiện những nhiệm vụ: Cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá; xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác; kiểm tra, kiểm soát về chống hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp tại cảng cá, bến cá; quản lý khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá. Tỉnh Sóc Trăng có trên 800 tàu cá, trong đó hơn 350 tàu đánh bắt xa bờ; 42 tàu dịch vụ hậu cần. 100% tàu đều gắn thiết bị giám sát hành trình theo quy định. Đến nay các chủ phương tiện tàu cá, ngư dân đã hiểu luôn chấp hành tốt việc đánh bắt hải sản đúng luật định. Tất cả tàu khai thác hải sản xa bờ của Sóc Trăng đều không vi phạm về khai thác IUU trên biển.

Trong khu vực cảng cá hiện có 24 doanh nghiệp (DN) sơ chế và chế biến thủy, hải sản… trong đó có 3 DN có quy mô chế biến công nghiệp đạt tiêu chuẩn xuất khẩu vào những thị trường yêu cầu cao về chất lượng, an toàn thực phẩm (Nhật Bản, Mỹ, EU...). 50 cơ sở kinh doanh dịch vụ hậu cần nghề cá. Trung bình một năm, cảng tiếp nhận 17.000 lượt tàu cập bến lên - xuống hàng hóa và vật tư cho nghề khai thác biển; lượng hàng hóa qua cảng khoảng 160.000 tấn, hàng thủy sản qua cảng là 80.000 tấn. Việc xác nhận nguồn gốc thủy sản cho các DN luôn được Ban Quản lý Cảng cá Trần Đề thực hiện nhanh, chính xác nhằm tạo điều kiện cho các DN cũng các chủ tàu thuận tiện hoạt động ổn định. Đạt được những kết quả này có sự góp sức không nhỏ của Nghiệp đoàn bốc xếp Cảng cá Trần Đề”.

Một góc Cảng cá Trần Đề.

Nếu chỉ tính riêng nghề khai thác biển, Trần Đề có lợi thế rất lớn về dịch vụ hậu cần nghề cá. Cảng cá Trần Đề được xếp vào nhóm 15 cảng cá lớn trên toàn quốc và có vị trí rất thuận lợi, khi vừa gần ngư trường khai thác, vừa có khu công nghiệp, vừa kết nối được các tuyến giao thông quan trọng với các tỉnh, thành, như: Quốc lộ Nam Sông Hậu, Quốc lộ 60, Quốc lộ 1A, cùng mạng lưới tỉnh lộ đấu nối vào tạo nên một trục phát triển kinh tế biển. Hoạt động khai thác biển không chỉ được gắn liền với Cảng cá Trần Đề mà được kết nối thuận tiện trong không gian của Khu công nghiệp Trần Đề, với thành phố Sóc Trăng thông qua tuyến đê bao ngăn mặn và đường phục vụ an ninh quốc phòng, ứng cứu tàu thuyền vùng biển cửa Trần Đề. Đây chính là những tiền đề thuận lợi cho việc phát huy toàn diện lợi thế về kinh tế biển; một trong những hấp lực thu hút ngày càng đông lượng tàu thuyền khai thác xa bờ ngoài tỉnh cập bến, sử dụng dịch vụ hậu cần nghề khai thác biển của cảng.