Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khai khóa của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

(Xây dựng) - Chiều 16/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khai khóa năm 2023 của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và giao lưu với các sinh viên, học sinh.

Thủ tướng Chính phủ phát biểu tại Lễ Khai khóa 2023 của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (ảnh: TTXVN).

Lễ Khai khóa của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được tổ chức thường niên vào đầu năm học. Nổi bật trong Lễ Khai khóa là nghi thức khai khóa và thông điệp của diễn giả khách mời là các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà khoa học trong và nước ngoài.

Qua 10 năm tổ chức, Lễ Khai khóa đã trở thành hoạt động truyền thống khơi dậy cho sinh viên niềm tự, góp phần nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc học tập, xây dựng và phát triển Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và bảo vệ, xây dựng đất nước nói chung.

Trò chuyện và chia sẻ với các thế hệ thầy và trò Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, đánh giá cao, biểu dương những nỗ lực và kết quả tích cực mà các thế hệ lãnh đạo, tập thể cán bộ, nhà khoa học, giảng viên, người lao động, học viên, sinh viên Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được trong 28 năm xây dựng và phát triển, thực hiện sứ mệnh làm đầu tàu, nòng cốt cho hệ thống giáo dục đại học nước nhà, phục vụ đắc lực cho công cuộc đổi mới, phát triển đất nước.

Giáo dục có vai trò thúc đẩy sự phát triển

Phân tích về vai trò của giáo dục đại học đối với sự phát triển, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển của mỗi quốc gia. Nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước ta đã xác định: Phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao là một trong những yếu tố quyết định sự phát triển nhanh, bền vững đất nước. Đây là một đột phá chiến lược, là yếu tố quyết định đẩy mạnh phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ, cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và là lợi thế cạnh tranh quan trọng nhất, bảo đảm cho phát triển nhanh và bền vững.

Giáo dục đào tạo nói chung, giáo dục đại học nói riêng có vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển, góp phần nâng cao dân trí, đặc biệt là cung cấp nguồn nhân lực có trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng cho biết, cùng với chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp lần thứ tư, giáo dục đại học đang thay đổi và phát triển đa dạng. Đặc biệt, công nghệ thông tin (bao gồm trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và trực tuyến hóa) được tích hợp vào quá trình dạy và học, tạo môi trường tương tác và hấp dẫn hơn, phát triển tư duy sáng tạo, tăng khả năng làm việc độc lập của người học.

Xu hướng hợp tác toàn cầu và học tập xuyên quốc gia với cơ hội tiếp cận giáo dục đại học được mở rộng. Hợp tác giữa các trường đại học trên toàn thế giới được đẩy mạnh, tạo ra môi trường học tập đa văn hóa và cung cấp cơ hội nhiều hơn cho sinh viên tham gia vào học tập và nghiên cứu ở các môi trường khác nhau.

Giáo dục đại học ngày càng thúc đẩy tư duy sáng tạo, trang bị kỹ năng, tăng tính chủ động, tạo môi trường học tập tương tác; truyền đạt kiến thức, phát triển tư duy sáng tạo và kỹ năng như tư duy phản biện, giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, tạo lập môi trường chủ động, tăng cường tương tác trong quá trình giảng dạy-học tập; hướng tới đào tạo những "công dân toàn cầu".

Giáo dục đại học tập trung vào khuyến khích nghiên cứu, sáng tạo và ứng dụng công nghệ, đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề không chỉ ở phạm vi quốc gia mà còn mang tính toàn cầu.

Thủ tướng Chính phủ khẳng định: Với quan điểm giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm phát triển giáo dục đào tạo nói chung, giáo dục đại học nói riêng; nhiều cơ chế, chính sách đã được ban hành và triển khai hiệu quả, mang lại những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã công nhận, đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong việc đầu tư nâng cao chất lượng giáo dục đại học, trong đó có cải thiện chương trình học, năng lực giảng dạy, tạo điều kiện tốt hơn cho sinh viên học tập và nghiên cứu.

Phân tích về định hướng phát triển giáo dục đại học giai đoạn mới, Thủ tướng cho biết, giáo dục đại học đối mặt với nhiều thách thức mới như: Áp lực tự điều chỉnh, đổi mới sáng tạo của các cơ sở giáo dục đại học để đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là các lĩnh vực mới nổi như công nghiệp chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, hydrogen…; toàn cầu hóa, sức cạnh tranh của các cơ sở giáo dục đại học nước ngoài ngay tại Việt Nam; vấn đề cân đối nguồn lực để nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học…

"Chính vì vậy, kiến tạo động lực tăng trưởng mới để phát triển nhanh và bền vững là yêu cầu cấp thiết đặt ra" - Thủ tướng khẳng định.

Hiện nay, chúng ta đang cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển nhanh và bền vững; chú trọng phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thương mại điện tử, các ngành, lĩnh vực mới nổi; trong đó, phấn đấu đào tạo được 50 - 100 nghìn nhân lực chất lượng cao cho ngành sản xuất chip bán dẫn trong giai đoạn từ năm 2025 đến năm 2030.

Theo Thủ tướng, các cơ sở giáo dục đại học, trong đó có Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh phải phát huy hơn nữa vai trò của mình trong thực hiện mục tiêu đào tạo, tìm kiếm nhân tài, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững, thực hiện sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Thủ tướng đánh giá cao Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã nhanh chóng xây dựng Đề án phát triển Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh thuộc nhóm cơ sở giáo dục đại học hàng đầu châu Á. Trường cần sớm hoàn thiện Đề án để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; trên cơ sở đó phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt trong thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Đề án để đến năm 2030, nằm trong nhóm 100 cơ sở giáo dục đại học hàng đầu châu Á, góp phần quan trọng trong kiến tạo động lực tăng trưởng mới nhanh và bền vững cho vùng Đông Nam Bộ nói riêng và cả nước nói chung.

Tuổi trẻ phải có lý tưởng, hoài bão, ước mơ

Thủ tướng Phạm Minh Chính với sinh viên Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (ảnh: TTXVN).

Chia sẻ với các học sinh, sinh viên, Thủ tướng khẳng định: Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất để các bạn học tập, rèn luyện, nghiên cứu, sáng tạo; trang bị cho các bạn hành trang đầy đủ nhất để bước vào đời, để trở thành những công dân toàn cầu.

"Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: "Thanh niên là chủ nhân tương lai của nước nhà… Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do thanh niên". Với khát vọng và nhiệt huyết cống hiến, các bạn cần phát huy mạnh mẽ truyền thống tiên phong trong học tập, nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc" - Thủ tướng nhắn nhủ.

Thủ tướng mong học sinh, sinh viên Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cần chủ động, tích cực tự học, tự nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo, nâng cao năng lực cá nhân; đặt mục tiêu học tập, nghiên cứu rõ ràng, phát triển khả năng tự học và nâng cao năng lực chuyên môn.

Cũng theo Thủ tướng, tuổi trẻ phải có lý tưởng, hoài bão, ước mơ, khát vọng, phải dấn thân, dám nghĩ, dám nói, dám làm, phải trải nghiệm và cống hiến; do vậy các bạn cần tích cực tham gia vào hoạt động xã hội và tình nguyện, tham gia vào các dự án và chương trình liên quan đến phát triển cộng đồng, nhất là giúp đỡ những người yếu thế.

Cùng với đó, tích cực sáng tạo và tư duy phản biện bằng cách tham gia vào các dự án và cuộc thi liên quan đến lĩnh vực quan tâm và có thế mạnh. Tích cực học hỏi và tìm kiếm cơ hội trong các chương trình giao lưu quốc tế. Mạnh dạn tham gia vào các chương trình trao đổi quốc tế, trải nghiệm học tập ở các quốc gia khác để mở rộng tầm hiểu biết; hợp tác với sinh viên, học sinh từ các quốc gia khác để học hỏi và chia sẻ kiến thức, ý tưởng và kinh nghiệm.

Đồng thời, khám phá cơ hội khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, tạo ra các ý tưởng mới và ứng dụng khoa học công nghệ vào thực tiễn; chủ động tham gia vào các chương trình, sự kiện khởi nghiệp để học hỏi từ những người thành công và xây dựng mạng lưới trong cộng đồng khởi nghiệp.

Thủ tướng cũng mong các học sinh, sinh viên mạnh dạn tham gia đóng góp ý kiến trong việc xây dựng chính sách và ra quyết định của các cấp chính quyền; tham gia tích cực vào các diễn đàn thảo luận, cuộc họp và sự kiện chính trị, kinh tế và xã hội.

Thủ tướng chúc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh luôn xứng đáng là ngọn cờ đầu của hệ thống giáo dục đại học Việt Nam và tiếp tục có bước phát triển mới, đột phá, góp phần quan trọng trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Nhân dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 sắp tới, Thủ tướng chúc các thế hệ thầy giáo, cô giáo, giảng viên Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và toàn thể đội ngũ nhà giáo trên toàn quốc sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Hoạt động đào tạo cần theo hướng “đúng, trúng”

Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh.

Sau khi dự lễ khai khóa 2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã làm việc với Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Phát biểu tại cuộc làm việc, Thủ tướng nêu rõ, hoạt động đào tạo của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cần theo hướng "đúng, trúng", bám sát quy hoạch, nhu cầu phát triển của đất nước, của vùng, các ngành, lĩnh vực đang cần. Hoạt động nghiên cứu khoa học tập trung vào những vấn đề vướng mắc trong thực tiễn, những vấn đề mới nổi, xu thế của thời đại và những vấn đề có tính dự báo.

Cùng với đó, sử dụng hiệu quả nguồn lực con người, gồm đội ngũ cán bộ, giảng viên và sinh viên. Đồng thời, thương mại hóa các sản phẩm của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Nâng cao năng lực quản trị theo hướng hiệu quả, tiết kiệm.

Thủ tướng cũng yêu cầu khẩn trương hoàn thiện quy hoạch, các địa phương sớm bàn giao 100% mặt bằng cho các dự án xây dựng của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Xây dựng cơ chế, chính sách hoạt động của trường phù hợp với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Về nguồn lực, cần xây dựng các chương trình, dự án, đề án cụ thể với mục tiêu, giải pháp, trong đó có giải pháp tài chính (như nguồn lực nhà nước, hợp tác công tư, hợp tác với các địa phương, nghiên cứu xây dựng đại học dân lập phi lợi nhuận…).

Cũng tại cuộc làm việc, lãnh đạo các bộ, ngành đã trả lời và Thủ tướng đã cho ý kiến về các đề xuất, kiến nghị của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, như nâng cấp Khoa Y của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh thành Trường Đại học Sức khỏe, thành lập Trường Đại học Bến Tre trên cơ sở phân hiệu tại Bến Tre; cho phép biệt phái viên chức là nhà khoa học thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh để thành lập các doanh nghiệp khởi nguồn; cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh về đào tạo, nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ vi mạch, công nghệ sinh học và môi trường, trí tuệ nhân tạo...

Cơ bản đồng ý với các kiến nghị, Thủ tướng yêu cầu với những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ và các bộ ngành, cơ quan, địa phương, cần giải quyết dứt điểm trước tháng 6/2024; với những nội dung vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.