Thẩm định Nhiệm vụ quy hoạch chung Khu kinh tế Phú Quốc đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050

(Xây dựng) – Ngày 8/10, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn chủ trì hội nghị thẩm định Nhiệm vụ quy hoạch chung Khu kinh tế Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050.

Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại hội nghị.

Phú Quốc hướng tới mục tiêu đô thị loại I

Phú Quốc là hòn đảo lớn nhất của Việt Nam với điều kiện tự nhiên phong phú và vị trí địa lý thuận lợi để kết nối với các trung tâm đô thị lớn trong vùng Đông Nam Á.

Ngày 11/5/2010, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung đảo Phú Quốc đến năm 2030 tại Quyết định số 633/QĐ-TTg và điều chỉnh một số nội dung vào các năm 2014 và 2015.

Ngày 22/5/2013, Khu kinh tế Phú Quốc được thành lập theo Quyết định số 31/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đây là những cơ sở quan trọng giúp Phú Quốc đạt được những thành tựu phát triển vượt bậc về kinh tế - xã hội trong những năm qua.

Đến nay, sau 10 năm thực hiện Quyết định số 633/QĐ-TTg, Khu kinh tế Phú Quốc đã có vị thế đặc biệt tầm cỡ quốc gia và quốc tế, đồng thời chuẩn bị được thành lập đô thị và định hướng phát triển đạt tiêu chuẩn đô thị loại I.

Trong bối cảnh đó, việc lập quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Phú Quốc đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 là rất cần thiết và cấp bách, nhằm kịp thời khắc phục những bất cập, đề xuất những chiến lược, giải pháp đảm bảo và nâng cao hiệu quả, chất lượng và tính bền vững... của sự phát triển toàn Khu kinh tế.

Phạm vi lập quy hoạch lần này bao gồm toàn bộ huyện đảo Phú Quốc với 2 thị trấn Dương Đông, An Thới và 8 xã Cửa Cạn, Gành Dầu, Bãi Thơm, Hàm Ninh, Cửa Dương, Dương Tơ, Hòn Thơm (gồm các đảo phía Nam An Thới), Thổ Châu. Trong đó, diện tích đất tự nhiên khoảng 589,3km2 và không gian biển liên quan.

Diện tích lâm nghiệp (rừng) chiếm tỷ lệ cao nhất trong cơ cấu đất của đảo, có vai trò quan trọng để bảo vệ nguồn nước ngọt trên đảo và là không gian sinh thái quan trọng để phát triển du lịch. Tuy nhiên, diện tích đất xây dựng cũng tăng khá nhanh trong hơn 10 năm qua, từ 1.791ha năm 2007 lên 4.259ha năm 2019.

Tính đến ngày 1/4/2019, dân số toàn đảo là 146.028 người, tốc độ tăng dân số trung bình giai đoạn 2009 - 2019 là 4,82%/năm.

Trong những năm qua, kinh tế Phú Quốc đã phát triển nhanh chóng, cơ cấu các ngành kinh tế chuyến dịch theo hướng hiện đại, tăng tỷ trọng các ngành thương mại - dịch vụ, công nghiệp - xây dựng và giảm tỷ trọng ngành nông - lâm - ngư nghiệp. Trong đó, du lịch và các dịch vụ du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn trên đảo.

Hiện nay, Phú Quốc đang thu hút ngày càng nhiều các tập đoàn lớn đầu tư vào lĩnh vực du lịch nghỉ dưỡng như Vingroup, Sun Group, CEO, BIM… Năm 2019, toàn huyện đảo có khoảng 620 cơ sở lưu trú với khoảng 20.828 buồng phòng, lượng khách du lịch đạt 2,75 triệu lượt, tăng trung bình 36,98%/năm trong giai đoạn 2013 -2019.

Tuy nhiên, cơ cấu khách du lịch chủ yếu vẫn là khách nội địa, khách quốc tế chỉ chiếm khoảng 20 - 30% tổng lượng khách hàng năm. Điều này cho thấy Phú Quốc vẫn chưa tạo được sức hút mạnh mẽ đối với thị trường du lịch quốc tế.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Nguyễn Thanh Nhàn tiếp thu ý kiến đóng góp của Hội đồng thẩm định.

Nhiệm vụ lần này đặt ra mục tiêu phát triển Khu kinh tế Phú Quốc toàn diện, cân bằng và bền vững; kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường, bảo tồn di tích lịch sử, văn hoá và bảo đảm an ninh, quốc phòng.

Bên cạnh đó, việc phát triển cũng phải phù hợp với bối cảnh và xu hướng phát triển mới, nhưng vẫn đảm bảo khả năng đáp ứng nhu cầu phát triển trong trường hợp hình thành Khu hành chính - kinh tế đặc biệt và tách xã đảo Thổ Châu (Thổ Chu) thành huyện đảo riêng.

Về tính chất, Khu kinh tế Phú Quốc được định hướng phát triển thành một đô thị biển đảo đặc sắc với những giá trị khác biệt; một trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng và dịch vụ chất lượng cao, có sức hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế. Đây cũng sẽ là trung tâm thương mại, dịch vụ tầm cỡ khu vực và quốc tế; một không gian sống có chất lượng và cũng là một khu vực có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh.

Về quy mô phát triển, Nhiệm vụ quy hoạch dự báo, Khu kinh tế Phú Quốc sẽ có khoảng 300.000 dân vào năm 2030; khoảng 510.000 dân vào năm 2040 và khoảng 680.000 dân vào năm 2050.

Dự báo quy mô đất đai sẽ được cụ thể hóa trong quá trình nghiên cứu lập quy hoạch chung. Các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật cũng sẽ được lựa chọn phù hợp với tình hình phát triển đô thị và các khu chức năng, đáp ứng chỉ tiêu về hạ tầng và chất lượng đô thị của đô thị loại I.

Nhiệm vụ quy hoạch đề ra 13 quan điểm và định hướng quy hoạch chính như phát huy tổng thể các giá trị sinh thái biển, đảo, rừng, núi, văn hóa, lịch sử... để phát triển du lịch và đô thị; Quy hoạch các không gian và các giá trị cần bảo tồn; Ưu tiên sử dụng không gian ven biển, ven sông và không gian cây xanh mặt nước khác; Ưu tiên cho mục tiêu phát triển du lịch, dịch vụ, đồng thời duy trì và nâng cao hiệu quả của các ngành kinh tế truyền thống...

Nhiệm vụ cần chỉnh sửa những điểm gì?

Để nâng cao chất lượng của Nhiệm vụ quy hoạch, các Bộ, ngành đã gửi ý kiến đóng góp bằng văn bản và đơn vị tư vấn cũng tiếp thu, giải trình trong báo cáo lần này. Hội đồng thẩm định đánh giá Nhiệm vụ đảm bảo cơ sở pháp lý, tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành và bám sát quy hoạch chung được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Quyết định số 633/QĐ-TTg.

Mặc dù vậy, các thành viên Hội đồng cũng đóng góp một số ý kiến cho địa phương và đơn vị tư vấn nghiên cứu, rà soát và bổ sung trong tờ trình Quyết định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, các ý kiến nổi bật là đề xuất rút gọn các quan điểm, định hướng phát triển; làm rõ dự báo về quy mô dân số, đất đai và các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật; bổ sung đánh giá hiện trạng đầy đủ hơn; cải thiện vấn đề môi trường, tăng cường xử lý rác thải, nước thải; đẩy mạnh phát triển du lịch ở các trung tâm bảo tồn; rà soát diện tích quy hoạch và xem xét quy hoạch cũ, tránh chồng chéo, trùng lặp; chú ý vấn đề cấp nước…

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đề nghị đơn vị tư vấn và địa phương phối hợp rà soát các quy hoạch đã và đang triển khai tại Phú Quốc nhằm đánh giá những ưu, nhược điểm và rút ra các bài học kinh nghiệm, từ đó chỉnh sửa nội dung Nhiệm vụ quy hoạch tốt hơn, bám sát thực tiễn nhất có thể.

Toàn cảnh hội nghị.

Thứ trưởng cũng đề nghị rà soát xem Phú Quốc thiếu các tiêu chí nào của một khu du lịch quốc gia để từ đó xác định chính xác nhiệm vụ của quy hoạch chung. Đơn vị tư vấn cũng phải nghiêm túc tiếp thu các ý kiến đóng góp của Hội đồng thẩm định, đặc biệt là các vấn đề dự báo dân số, dự báo đất đai, bảo vệ môi trường và xây dựng cảnh quan, kiến trúc trên đảo. Trên cơ sở đó, Thứ trưởng yêu cầu đơn vị tư vấn phối hợp với địa phương, nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ Nhiệm vụ quy hoạch gửi Bộ Xây dựng xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.