(Xây dựng) – Cứ vào dịp đầu năm, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên diễn ra rất nhiều lễ hội, thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh. Một trong những địa điểm tiêu biểu là đền Đuổm, huyện Phú Lương.
 |
| Tọa lạc dưới chân núi Đuổm, đền Đuổm giữ được những nét kiến trúc cổ kính, truyền thống, oai nghiêm. |
Nằm cách trung tâm thành phố Thái Nguyên đi khoảng 25km về phía Tây Bắc, đền Đuổm là một ngôi đền có lịch sử lâu đời, tọa lạc ngay bên Quốc lộ 3 dưới chân núi Đuổm, thuộc xã Động Đạt, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.
Đền Đuổm là cụm công trình kiến trúc, văn hóa tín ngưỡng, tâm linh nổi tiếng của tỉnh Thái Nguyên, đền thờ Dương Tự Minh - người dân tộc Tày, là vị tướng tài ba của vương triều Lý, ngôi đền được xây dựng từ thế kỷ 12, trải qua hàng trăm năm tồn tại và nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ trọn nét đẹp truyền thống, mang đậm màu sắc cổ kính và oai nghiêm.
Ngôi đền này được xây dựng theo kiểu tam cấp bao gồm đền Hạ, đền Trung và đền Thượng, ngoài ra còn có lầu chuông. Các hạng mục được sắp xếp dọc theo sườn núi theo thứ tự từ thấp đến cao. Và mỗi ngôi đền trong quần thể đền Đuổm Thái Nguyên thờ một người, khu vực đền Hạ thờ 2 vị công chúa Diên Bình và Thiều Dung là vợ ông. Đền Trung thờ ông Dương Tự Minh và khu vực đền Thượng là nơi thờ thân mẫu của ông.
Dương Tự Minh là vị tướng tài ba của vương triều Lý, ông được vua giao cai quản vùng đất Phú Lương (ngày nay là các địa phương Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn). Ông cũng là người có công lớn trong việc giành lại phần đất đai rộng lớn từ tay giặc Tống và bảo vệ vững chắc vùng biên cương phía Bắc Ðại Việt.
 |
| Vào những ngày đầu xuân, đền Đuổm là một trong những danh thắng của Thái Nguyên thu hút đông đảo du khách đến thăm quan, bái lễ. |
Ngoài ra, ông còn có công khai khẩn điền địa, phát triển kinh tế, giữ vững mối đoàn kết của dân tộc nên ông được nhà Lý phong sắc: “Uy viễn đôn tỉnh Cao Sơn quảng độ chi thần” và được triều Lý gả hai công chúa, vua Lý Nhân Tông gả công chúa Diên Bình, vua Lý Anh Tông gả công chúa Thiều Dung cho ông. Các triều đại về sau đều có sắc, truy phong ông là “Cao Sơn quý minh thượng đẳng thần”. Đền Đuổm được xếp hạng Di tích lịch sử, văn hóa cấp quốc gia năm 1993. Lễ hội đền Đuổm được tổ chức vào ngày mùng 5, 6 tháng Giêng âm lịch hằng năm và đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia năm 2017.
Vì thế, nếu có dịp đến Thái Nguyên, đặc biệt là những ngày đầu xuân, du khách ghé thăm ngôi đền này để cảm nhận nét đẹp văn hóa thể hiện trong từng nét kiến trúc cổ kính của từng hạng mục lớn nhỏ trong quần thể công trình cũng như tỏ lòng thành kính, biết ơn tới công lao to lớn của vị anh hùng dân tộc Dương Tự Minh.
Việt Hoan
Theo
