Khai thác, sử dụng hiệu quả và bền vững tài nguyên địa chất, khoáng sản

(Xây dựng) – Là nội dung chính được đề cập tại Hội thảo quốc tế chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng chính sách khai khoáng do Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội và Đại sứ quán Australia tại Hà Nội đồng tổ chức sáng 13/3 tại Hà Nội.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Tuấn Anh phát biểu khai mạc Hội thảo.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Tuấn Anh nhấn mạnh, tài nguyên địa chất, khoáng sản là nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, đồng thời là nguồn dự trữ lâu dài cần được quản lý tập trung, khai thác, sử dụng hiệu quả và bền vững. Để đạt được mục tiêu này, việc xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý về địa chất, khoáng sản là nhiệm vụ quan trọng, cần được thực hiện bài bản dựa trên căn cứ thực tiễn và tham khảo kinh nghiệm quốc tế.

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Hội thảo diễn ra đúng vào dịp Việt Nam và Australia vừa nâng cấp quan hệ trở thành Đối tác chiến lược toàn diện, có ý nghĩa rất quan trọng nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế để xây dựng chính sách, pháp luật trong lĩnh vực địa chất, khoáng sản, qua đó góp phần hoàn thiện Dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản trình Quốc hội xem xét trong thời gian tới.

Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Australia tại Việt Nam Andrew Goledzinowski cho biết, trong hơn 50 năm qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Chính phủ Australia đã hỗ trợ Việt Nam tích cực và hiệu quả trên nhiều lĩnh vực trong đó có xây dựng thể chế, chính sách khoáng sản.

Năm 1996, Australia đã hỗ trợ Việt Nam xây dựng Dự thảo Luật Khoáng sản và Luật này đã được áp dụng thành công trong suốt hàng chục năm qua tại Việt Nam. Các công ty khai khoáng thường phải giải quyết nhiều vấn đề rủi ro nhất là rủi ro trong môi trường pháp lý. Do vậy, để thu hút nhà đầu tư, Việt Nam cần hướng tới môi trường cạnh tranh nhiều hơn, nhất là cạnh tranh liên quan đến khung thuế và phí.

Ông Andrew Goledzinowski cho biết, Australia sẽ tiếp tục quan tâm hỗ trợ Việt Nam trong việc tăng cường năng lực quản trị tài nguyên khoáng sản cũng như hoàn thiện thể chế chính sách nhất là trong lĩnh vực tài nguyên môi trường và biến đổi khí hậu trong thời gian tới.

Giới thiệu tổng quan về Dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường thông tin, Việt Nam có khoảng 50 loại khoáng sản, có khoảng 5.000 mỏ quy mô khác nhau đang hoạt động (Bộ cấp 600 giấy phép, còn lại là địa phương), công nghiệp khai thác mỏ chiếm gần 5% tổng GDP.

Toàn cảnh Hội thảo.

Về bố cục, Dự thảo Luật gồm 12 chương và 117 điều. Trong đó có một số điểm mới, nổi bật như: Phân nhóm khoáng sản để thực hiện quản lý khoáng sản theo nhóm; phân cấp mạnh cho địa phương cấp tỉnh; cải cách hành chính; tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo sản lượng kinh tế hàng năm; sử dụng vốn ngân sách Nhà nước để thăm dò khoáng sản chiến lược, quan trọng; khoáng sản có giá trị kinh tế và nhu cầu sử dụng lớn; công nhận kết quả thăm dò khoáng sản thay vì phê duyệt trữ lượng; tăng cường quản lý cát, sỏi lòng sông, lòng hồ, khu vực biển...

Dự thảo Luật có quy định cho phép tổ chức, cá nhân thế chấp, góp vốn quyền khai thác khoáng sản; ưu tiên tổ chức cá nhân đang khai thác hợp pháp được thăm dò xuống sâu, mở rộng để đánh giá đầy đủ, khống chế hết thân khoáng sản đối với loại khoáng sản được cấp phép mà không phải đấu giá quyền khai thác khoáng sản; cấm kinh doanh khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp; bổ sung chế biến khoáng sản...

Hội thảo cũng đã lắng nghe các ý kiến trao đổi từ các đại biểu về một số vấn đề liên quan đến những khó khăn, vướng mắc trong thủ tục đầu tư và hoạt động khoáng sản tại Việt Nam thời gian qua cũng như chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về công tác xây dựng Luật, các vấn đề liên quan đến quản lý Nhà nước về khoáng sản để bảo đảm chất lượng của Dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản…