Công bố giá VLXD sát diễn biến thị trường

(Xây dựng) - Tại Hội nghị sơ kết đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm và giải pháp thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2022 của ngành Xây dựng mới đây, liên quan đến việc công bố giá xây dựng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị một lần nữa đề nghị: Các địa phương thực hiện công bố giá VLXD, chỉ số giá xây dựng đảm bảo bám sát diễn biến thị trường…

Chi phí VLXD chiếm từ 50% đến hơn 70% giá trị dự toán xây dựng công trình.

Giá VLXD ảnh hưởng chi phí quản lý dự án

Theo số liệu thống kê, chi phí VLXD chiếm từ 50% đến hơn 70% giá trị dự toán xây dựng công trình. Từ cuối quý IV/2020 đến nay, giá nguyên, nhiên, VLXD có xu hướng biến động, tăng liên tục, đặc biệt các mặt hàng nhiên liệu và vật tư chủ yếu (thép, xi măng, nhựa đường, vật liệu đắp nền đường...) đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác xác định, quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng.

Hơn nữa, hoạt động xây dựng còn bị ảnh hưởng bởi việc tổ chức xác định, công bố giá xây dựng, chỉ số giá xây dựng tại một số địa phương. Qua số liệu thống kê của Bộ Xây dựng, đến nay, 44 địa phương đã thực hiện công bố giá vật liệu hàng tháng, 19 địa phương thực hiện công bố giá VLXD hàng quý.

Một số địa phương thực hiện tương đối tốt công tác khảo sát, công bố giá VLXD kịp thời, bám sát diễn biến thị trường, thuận tiện cho các chủ thể tham khảo, sử dụng để xác định, quản lý chi phí xây dựng.

Tuy nhiên, thống kê của Bộ Xây dựng cũng cho thấy, việc tổ chức xác định, công bố giá xây dựng, chỉ số giá xây dựng nhiều địa phương vẫn còn chậm so với quy định về tần suất, kỳ công bố.

Giá công bố chưa bám sát diễn biến thị trường hoặc chưa sát với thị trường, nhất là đối với giá thép tại các thời điểm có sự biến động tăng lớn, liên tục và giá một số vật liệu khai thác mỏ (cát, đá, đất đắp...) có biến động tăng cao do nhu cầu sử dụng tăng cao cục bộ tại một số địa phương có các dự án cao tốc đi qua.

Danh mục VLXD công bố chưa đầy đủ, thiếu một số VLXD chủ yếu. Chỉ số giá xây dựng công bố trong giai đoạn giá vật liệu biến động mạnh chưa phản ánh được mức biến động giá trên thị trường.

Ông Đàm Đức Biên - Cục trưởng Cục Kinh tế Xây dựng dẫn chứng: Một số địa phương công bố chỉ số giá xây dựng công trình năm 2021 so với năm 2020 chỉ dưới 4,3% (cao nhất là công trình đường giao thông 4,3%, thấp nhất là công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị 2,4%). Chỉ số giá quý I/2022 so với năm 2020 dưới 12,3% (cao nhất là công trình đường giao thông 12,3%, thấp nhất là công trình nhà ở riêng lẻ 2,43%). Trong khi theo báo cáo của các dự án giao thông mức biến động giá trên thị trường vừa qua, giá các gói thầu xây lắp công trình giao thông tại các Dự án trọng điểm tăng khoảng 12 - 18%.

“Việc chậm công bố giá các yếu tố đầu vào (vật liệu, nhân công, máy thi công) và chỉ số giá xây dựng của các địa phương dẫn đến thiếu dữ liệu để tính toán, dự trù chi phí các dự án ĐTXD và điều chỉnh giá trong công tác thanh toán, quyết toán hợp đồng các gói thầu xây dựng đang triển khai thực hiện” - ông Biên nhận định.

Bên cạnh đó, theo thống kê của Bộ Xây dựng, chỉ số giá xây dựng của một số địa phương chưa phản ánh đúng diễn biến thị trường. Trên thực tế, mức độ biến động giá xây dựng có thể cao hơn so với chỉ số giá xây dựng đã công bố.

Nguyên nhân là giá VLXD do một số địa phương công bố và được sử dụng để tính toán chỉ số giá chưa phản ánh, cập nhật kịp thời diễn biến thị trường, nhất là đối với một số loại vật liệu thép, cát, đá, đất đắp.

Phối hợp để kiểm soát tốt hơn giá VLXD

Nhằm góp phần tháo gỡ vướng mắc nói trên, ông Đàm Đức Biên - Cục trưởng Cục kinh tế Xây dựng cho biết: Thời gian qua, Bộ Xây dựng đã có các văn bản và tổ chức hội nghị trực tuyến, đôn đốc, yêu cầu các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung rà soát công tác công bố giá, chỉ số giá xây dựng đảm bảo đúng quy định về tần suất, tính đầy đủ, chính xác của các thông tin, danh mục công bố.

Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương thực hiện công bố bổ sung giá các VLXD có biến động giá lớn tại các thời điểm vừa qua; rà soát việc xác định chỉ số giá xây dựng đã công bố để điều chỉnh, bổ sung trong trường hợp chỉ số giá các vật liệu chủ yếu chưa phản ánh đúng biến động giá VLXD trên thị trường.

Ngoài ra, Bộ đã tổ chức các buổi làm việc, kiểm tra việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chi phí đầu tư xây dựng (rà soát, xây dựng, ban hành định mức, công bố giá, chỉ số giá xây dựng) và trách nhiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng, quản lý hợp đồng xây dựng của người quyết định đầu tư, chủ đầu tư tại Bộ GTVT và một số địa phương để nắm bắt thực trạng tổ chức triển khai, xác định rõ nguyên nhân các vướng mắc, khó khăn trong thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật và tồn tại, bất cập trong tổ chức thực hiện để kịp thời hướng dẫn, góp ý điều chỉnh.

Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng tiếp tục đề nghị các Bộ quản lý xây dựng công trình chuyên ngành, chủ đầu tư các dự án phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong việc xác định và công bố giá xây dựng trên địa bàn cho phù hợp với đặc thù sử dụng vật liệu của công trình.

Đối với các vật liệu chuyên ngành giao thông (có yêu cầu kỹ thuật riêng) được khai thác, sản xuất hoặc phổ biến trên địa bàn địa phương mà chưa có trong danh mục công bố giá, Bộ Xây dựng đề nghị chủ đầu tư các dự án đầu tư xây dựng các tuyến đường cao tốc tập hợp, báo cáo để UBND, Sở Xây dựng các địa phương tổ chức xác định và công bố.

Nhận định vào thời điểm hiện nay, giá vật liệu đã có dấu hiệu chững lại, các cơn bão giá có xu hướng điều chỉnh giảm, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh cho biết thêm: Bộ Xây dựng sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ GTVT, các địa phương để kiểm soát tốt hơn giá VLXD tại các dự án giao thông trọng điểm...