Xin phép một đằng, xây dựng một nẻo

Trong những ngày gần đây, nhiều người dân thị trấn Thọ Xuân đã gửi đơn đến các cơ quan báo chí, phản ánh nỗi bức xúc về việc sư trụ trì chùa Đông Nam đã ngang nhiên phá bỏ ngôi chùa cũ được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh để thay thế bằng một công trình bê tông cốt thép. Tuy nhiên, do vi phạm về hành lang an toàn giao thông nên công trình đã bị tạm dừng khi mới làm xong phần móng.

Cổng chùa Đông Nam mới.

Theo tài liệu cũ, chùa Đông Nam trước kia là miếu thờ Công chúa Liễu Hạnh. Đến năm 1937, do sự đóng góp của nhân dân, miếu được nâng cấp thành chùa và thờ thêm Đức Thánh Trần cùng Tam Bảo Phật. Năm 1992, trên cơ sở đề nghị của huyện Thọ Xuân, chùa Đông Nam được công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh. Năm 2003, cũng từ đóng góp của các nhà hảo tâm, chùa lại một lần nữa được tôn tạo, nâng cấp và lập thêm Ban thờ Phật. Cũng từ năm này, Đại đức Thích Nguyên Quang được Ban Trị sự Hội Phật giáo tỉnh Thanh Hóa phân công trụ trì chùa Đông Nam thay cho vị tiền nhiệm trước đó. Kể từ thời điểm nhà tu hành này về trụ trì, sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo tại đây bắt đầu phát sinh nhiều vấn đề dẫn đến sự thắc mắc, khiếu kiện của người dân sở tại. Trong đó, đỉnh điểm chính là vụ “phá chùa” vừa xảy ra.

Theo tố cáo của một số người dân và bà con phật tử thị trấn Thọ Xuân, từ khi Đại đức Thích Nguyên Quang về trụ trì, việc thu chi tiền công đức cũng như hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo tại chùa Đông Nam ngày càng có biểu hiện không minh bạch và đi vào thương mại hoá. Theo đó, nhà chùa đã tự đặt ra mức “giá” cho một lễ “quy âm” từ 3 - 9 triệu đ/lần và lễ giải oan từ 10 - 30 triệu đ/lần (?). Chưa hết, với mục đích mở rộng, nâng cấp quy mô chùa, năm 2010, sư trụ trì làm đơn xin phép cơ quan có thẩm quyền được trùng tu, tôn tạo lại chùa. Sau khi  đơn được cấp có thẩm quyền  phê duyệt (chưa có giấy phép của Sở Xây dựng), Hoà thượng trụ trì đã cho phá dỡ toàn bộ ngôi chùa cũ, phần gạch, ngói đập bỏ đổ đi và chuyển tất cả số lượng gỗ quý phần mái chùa đi đâu không ai biết. Sau đó, tiến hành đổ móng bê tông công trình (lấn vào hành lang an toàn giao thông) để xây dựng chùa mới hoàn toàn bằng bê tông cốt thép. Việc làm tuỳ tiện, vi phạm những quy định của Luật Di sản và quy hoạch của thị trấn của nhà sư trụ trì đã khiến bà con Phật tử địa phương bất bình và làm đơn kiến nghị gửi đến các cấp chính quyền địa phương.

Hiện trạng công trình chùa Đông Nam đang bị ngừng xây dựng.

Từ phản ánh của công dân, UBND thị trấn Thọ Xuân đã phối hợp với các phòng, ban chuyên môn của huyện tiến hành kiểm tra, xác minh vụ việc. Qua đó, đoàn công tác đã tiến hành lập biên bản những vi phạm của nhà chùa với những nội dung chính gồm “trong quá trình thi công, công trình đã xây dựng trên phần đất đã quy hoạch chung và mở rộng thị trấn Thọ Xuân tới năm 2025 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Đồng thời vi phạm chỉ giới hành lang an toàn giao thông. Trên cơ sở đó, yêu cầu đơn vị thi công tạm dừng ngay việc xây dựng…”. Tiếp đó, ngày 02/8/2012, sau khi tổ chức hội nghị, làm việc với các bên liên quan, UBND huyện Thọ Xuân đã ra Thông báo số 54/TB-UBND, nêu rõ “Sau khi nghe ông Nguyễn Văn Trường - Phó chủ tịch UBND thị trấn và Đại đức Thích Nguyên Quang, trụ trì chùa Đông Nam báo cáo tình hình và công nhận sai phạm trong quá trình quản lý, xây dựng. Từ việc tham khảo ý kiến các phòng, ban chức năng, chuyên môn, ông Hoàng Lộc Ninh - Phó chủ tịch UBND huyện Thọ Xuân kết luận như sau: Đối với sư trụ trì chùa Đông Nam, phải dừng ngay việc thi công, có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền hoàn chỉnh thủ tục, hồ sơ đầu tư xây dựng trước khi triển khai thi công các hạng mục công trình theo đúng quy định của nhà nước. Khi thi công phải theo thiết kế  bản vẽ đã được phê duyệt, đúng quy hoạch, đúng chỉ giới hành lang giao thông. Giao UBND thị trấn thành lập BQL xây dựng chùa Đông Nam, củng cố, kiện toàn BQL Di tích địa phương. Thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ quá trình thi công xây dựng chùa”.

Trao đổi với phóng viên Báo Xây dựng, ông Lê Văn Biền - Chủ tịch UBND huyện Thọ Xuân cho biết: “Việc nhân dân phản ánh là có cơ sở, trong phạm vi thẩm quyền của mình, huyện sẽ chỉ đạo các cấp, ngành chức năng xử lý nghiêm túc, triệt để vụ việc này”.

Hy vọng với sự vào cuộc của các cấp, ngành chức năng địa phương, việc xây dựng chùa Đông Nam sẽ được chấn chỉnh và thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, theo chúng tôi, việc khôi phục ngôi chùa cũ là không thể bởi nó đã bị đập phá hoàn toàn, để xảy ra tình trạng đáng tiếc này, ngoài trách nhiệm của các ban, ngành sở tại, còn có cả trách nhiệm của ngành VHTT&DL tỉnh Thanh Hoá.