Xác định suất vốn đầu tư cho công trình tiết kiệm năng lượng

(Xây dựng) - Ngày 8/11 tại Hà Nội, Viện Kinh tế xây dựng phối hợp với Ban Quản lý dự án Nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong các tòa nhà thương mại và chung cư cao tầng tại Việt Nam (dự án EECB) tổ chức hội thảo tham vấn về “Đơn giá, suất vốn đầu tư, định mức chi phí của công trình sử dụng năng lượng hiệu quả”.

Hội thảo có sự tham gia của chuyên gia các lĩnh vực kinh tế, TLNK, vật liệu xây dựng, tư vấn.

Hội thảo nhằm tham vấn các nội dung về danh mục và giá các loại vật tư, thiết bị hiệu quả năng lượng, suất vốn đầu tư các công trình hiệu quả năng lượng định mức chi phí tư vấn các công trình hiệu quả năng lượng. Đây là cơ sở phương pháp luận nhằm hoàn thiện các văn bản về kinh tế đầu tư xây dựng đối với công tác tư vấn, xây dựng công trình hiệu quả năng lượng nói riêng và công trình xây dựng nói chung.

Chi phí đầu tư công trình tiết kiệm năng lượng tăng từ dưới 3% đến 5%

Dự án EECB do Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) tài trợ cho Bộ Xây dựng thông qua Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP). Một trong những nhiệm vụ của dự án là hoàn thiện hệ thống đơn giá, suất đầu tư và định mức chi phí tư vấn công trình sử dụng hiệu quả năng lượng, do Viện Kinh tế xây dựng thực hiện.

Để thực hiện nhiệm vụ, Viện Kinh tế xây dựng đã tiến hành khảo sát và hoàn thiện danh mục giá sản phẩm, vật liệu, thiết bị hiệu quả năng lượng; Khảo sát và thiết lập suất vốn đầu tư công trình hiệu quả năng lượng; Hoàn thiện một số định mức chi phí tư vấn công trình hiệu quả năng lượng.

Tại hội thảo, ông Vũ Quyết Thắng (Trưởng phòng Cơ chế, Viện Kinh tế xây dựng) đã báo cáo về cách thức triển khai nhiệm vụ và kết quả đạt được. Theo đó, Viện Kinh tế xây dựng đã rà soát các loại vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng tại 8 dự án tòa nhà thương mại và chung cư cao tầng khác nhau và đề xuất danh mục gồm 5 nhóm: Vật liệu bao che, tấm lợp, tấm trần thạch cao; vật liệu kính; các loại đèn led; thiết bị điều hòa không khí; thiết bị máy bơm biến tần.

Viện Kinh tế xây dựng cũng đã thực hiện điều tra, khảo sát thị trường của sản phẩm, vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng nhằm xác định giá sản phẩm, vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng.

Viện trưởng Viện Kinh tế xây dựng Lê Văn Cư mong muốn các chuyên gia tham vấn cho 3 nội dung công việc do Viện thực hiện.

Đối với nhiệm vụ xác định suất vốn đầu tư công trình tiết kiệm năng lượng, Viện Kinh tế xây dựng lựa chọn phương pháp xác định suất vốn đầu tư cho hai loại hình công trình là tòa nhà thương mại và chung cư cao tầng.

Sau khi thu thập, xử lý số liệu, dữ liệu và tính suất vốn đầu tư xây dựng công trình thông thường, nhóm thực hiện nhiệm vụ đã điều chỉnh thay thế các vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng vào công trình và tính toán suất vốn đầu tư từng loại hình công trình; xác định mức độ tăng chi phí của công trình sử dụng năng lượng hiệu quả so với công trình chưa đáp ứng các yêu cầu của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 09:2013/BXD.

Kết quả tính toán cho thấy, sau khi áp dụng một số giải pháp tiết kiệm năng lượng phù hợp với quy chuẩn, suất vốn đầu tư của công trình chung cư cao tầng tăng dưới 5%; công trình tòa nhà thương mại tăng dưới 3%.

Đối với nhiệm vụ rà soát, bổ sung định mức chi phí tư vấn, nhóm đề xuất bổ sung định mức chi phí cho 5 công tác tư vấn, gồm tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án; tư vấn thẩm tra báo cáo nghiên cứu khả thi; tư vấn thiết kế kỹ thuật; tư vấn thiết kế bản vẽ thi công; tư vấn thẩm tra thiết kế xây dựng.

Ông Nguyễn Quyết Thắng (Trưởng phòng Cơ chế Viện Kinh tế xây dựng) báo cáo về phương pháp thực hiện các nhiệm vụ và kết quả ban đầu đạt được.

Tư vấn tiết kiệm năng lượng tham gia từ thiết kế đến vận hành sẽ giúp công trình đạt hiệu quả năng lượng cao

Từ kinh nghiệm thực tế trong việc triển khai 8 công trình trình diễn xây mới thuộc dự án EECB, chuyên gia Nguyễn Ngọc Tú cho biết: Chi phí thực tế đầu tư gia tăng cho các công trình xanh, công trình tiết kiệm năng lượng đạt từ - 0,4% đến 12,5%. Tức là ở một số trường hợp như tòa nhà văn phòng Coninco ở Hà Nội, công trình tiết kiệm năng lượng có thể không làm tăng chi phí.

Để có được kết quả khả quan nói trên, theo bà Tú, công trình tiết kiệm năng lượng cần sự tham gia của toàn bộ các bên liên quan, gồm chủ đầu tư, tư vấn thiết kế (kiến trúc, kết cấu, cơ điện, tư vấn tiết kiệm năng lượng), nhà thầu thi công, Ban Quản lý dự án… ngay từ đầu giai đoạn thiết kế ý tưởng và xuyên suốt cho đến khi công trình vận hành.

Hơn nữa, để nâng cao hiệu quả năng lượng của công trình xây dựng, các chuyên gia tư vấn cần phải sử dụng các công cụ phần mềm hỗ trợ (mô phỏng năng lượng) để tìm kiếm giải pháp tối ưu về năng lượng trong các phương án thiết kế công trình.

Chuyên gia tiết kiệm năng lượng Nguyễn Ngọc Tú đề xuất bổ sung chi phí tư vấn tiết kiệm năng lượng trong định mức chi phí quản lý dự án và tư vấn đầu tư xây dựng.

Do vậy, bà Nguyễn Ngọc Tú đề xuất bổ sung hướng dẫn tính toán chi phí đối với công trình tiết kiệm năng lượng trong điều chỉnh Quyết định 1291/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng (về việc công bố suất vốn đầu tư xây dựng công trình và giá xây dựng tổng hợp bộ phận công trình năm 2017); Bổ sung chi phí cho đơn vị tư vấn thiết kế tiết kiệm năng lượng và nghiên cứu, cân nhắc thêm các chi phí tư vấn thẩm tra, tư vấn giám sát, tư vấn quản lý công trình tiết kiệm năng lượng trong định mức chi phí quản lý dự án và tư vấn đầu tư xây dựng.

Xây dựng danh mục vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng là cần thiết

Tại hội thảo, chuyên gia các lĩnh vực kinh tế, năng lượng, vật liệu xây dựng và tư vấn thiết kế… đã thảo luận sôi nổi, đóng góp ý kiến về danh mục sản phẩm, vật liệu và thiết bị công trình tiết kiệm năng lượng, về phương pháp xác định suất đầu tư xây dựng công trình tiết kiệm năng lượng và định mức chi phí tư vấn công trình hiệu quả năng lượng.

Đây đều là những vấn đề mới, phạm vi rộng nên các chuyên gia có nhiều ý kiến khác nhau. Các chuyên gia cho rằng hiện nay, hầu hết vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng là những loại vật liệu mới, sản phẩm trên thị trường chưa phong phú. Thông tin giá sản phẩm chưa nhất quán, chưa được đầy đủ. Do vậy, việc hình thành danh mục sản phẩm, vật liệu, thiết bị sử dụng cho công trình tiết kiệm năng lượng là cần thiết, làm cơ sở cho công tác lập dự án, thiết kế, lập dự toán xây dựng công trình hiệu quả năng lượng.

Các chuyên gia đóng góp ý kiến về các nhiệm vụ do Viện Kinh tế xây dựng thực hiện.

Các chuyên gia cơ bản đồng tình với phương pháp xác định suất vốn đầu tư tòa nhà thương mại và chung cư cao tầng; phương pháp xác định một số chi phí tư vấn trong công trình tiết kiệm năng lượng; cách xác định mức độ tăng chi phí công trình sử dụng năng lượng hiệu quả so với công trình chưa áp dụng giải pháp tiết kiệm năng lượng do Viện Kinh tế xây dựng đề xuất.

Đại diện đơn vị tư vấn thiết kế đóng góp ý kiến tại hội thảo.

TS. Nguyễn Trung Hòa - cố vấn dự án EECB đề nghị Viện Kinh tế xây dựng tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các nội dung, nhiệm vụ mà dự án EECB đặt hàng.

Theo TS. Nguyễn Trung Hòa, dự án EECB đã hoàn thành nghiên cứu và công bố cơ sở dữ liệu về sản phẩm vật liệu xây dựng và thiết bị công trình hiệu quả năng lượng trên website của Bộ Xây dựng. Dựa trên cơ sở dữ liệu này, Viện Kinh tế xây dựng bổ sung danh mục giá các loại sản phẩm vật liệu xây dựng, thiết bị để hướng dẫn các địa phương công bố theo quy định hiện hành.

Do khuôn khổ của dự án EECB eo hẹp về thời gian và nguồn lực, phương pháp xác định suất vốn đầu tư của công trình hiệu quả năng lượng do Viện Kinh tế xây dựng đề xuất là hợp lý so với phương pháp dựa trên số liệu thống kê truyền thống.

TS. Nguyễn Trung Hòa - cố vấn dự án EECB định hướng nội dung thảo luận tại hội thảo.

Tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, Viện trưởng Viện Kinh tế xây dựng Lê Văn Cư cho biết: Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng và các cơ quan thuộc Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu, ban hành quy định bổ sung nhằm dần dần hướng đến việc bắt buộc các đối tượng liên quan phải áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong công trình. Viện Kinh tế xây dựng rất mong dự án EECB, nhà tài trợ GEF, UNDP tiếp tục hỗ trợ trong nghiên cứu, cụ thể hóa chính sách quản lý Nhà nước về công trình tiết kiệm năng lượng.

Đối với nhiệm vụ xác định suất vốn đầu tư công trình tiết kiệm năng lượng, Viện trưởng cho biết, thay vì cách tính toán cũ, phụ thuộc vào số liệu thống kê quá nhiều, Viện sử dụng phương pháp tính toán cải tiến, kết hợp cả số liệu thống kê và xây dựng mô hình...

Đây là mô hình, phương pháp tính toán suất vốn đầu tư có tính khả thi cao, đã được áp dụng trong xác định suất vốn đầu tư đường cao tốc. Viện Kinh tế xây dựng đề nghị chuyên gia EECB tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, góp ý thêm cho phương pháp tính toán suất đầu tư theo mô hình dự kiến.

Viện trưởng Lê Văn Cư tiếp thu các ý kiến tham vấn của các chuyên gia.

Đối với chi phí tư vấn, ông Cư cho biết: Hiện nay, chưa quy định rõ quản lý theo mô hình nào, tư vấn độc lập hay không độc lập. Viện Kinh tế xây dựng sẽ cân nhắc, đưa nội dung này vào văn bản báo cáo Bộ Xây dựng nhằm thống nhất nguyên tắc về việc khuyến khích áp dụng các giải pháp tư vấn tiết kiệm năng lượng trong công trình.

Viện trưởng Lê Văn Cư đồng tình với các ý kiến của các chuyên gia về việc giá vật liệu, thiết bị hiệu quả năng lượng sẽ khác đi khi thời gian, tiêu chuẩn và yêu cầu kỹ thuật của vật liệu, thiết bị thay đổi. Song sẽ là rất tốt nếu cập nhật được danh mục và thông báo giá của các vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng trên website của Bộ hoặc của Viện Kinh tế xây dựng, để các địa phương làm căn cứ công bố theo quy định.

“Danh mục các vật liệu, thiết bị không nên quá dài mà tập trung vào các vật liệu, thiết bị tiết kiệm năng lượng sử dụng trong công trình cao tầng”, ông Cư kết luận.